Eno ti ChatGPT, Google pa trazi. Necu sad da ti ja kopiram. Tj. evo ti:
Da, postoje veoma jaki naučni dokazi da se svemir širi, i to je jedno od najčvršće potvrđenih otkrića u savremenoj kosmologiji. Ključni dokazi za širenje svemira su:
1.
- Edvin Habl je 1929. otkrio da se svetlost koja dolazi iz udaljenih galaksija pomera ka crvenom delu spektra.
- Ovaj „crveni pomak” znači da se galaksije udaljavaju od nas.
- Habl je pokazao da što je galaksija udaljenija, to se brže udaljava — što je upravo ono što bismo očekivali u svemiru koji se širi.
Hablov zakon:
2.
- Otkriveno 1965. (Penzias i Wilson), to je „ostatak” svetlosti iz ranog svemira, kada je bio vreo i gust.
- Njegova uniformnost i spektralni pomak savršeno se uklapaju u model širenja svemira koji je počeo Velikim praskom.
3.
- Odnos lakih elemenata (vodonik, helijum, litijum) u svemiru odgovara proračunima zasnovanim na modelu širećeg svemira.
4.
- Raspodela galaksija, kosmičke praznine i superklasteri na velikim razmerama pokazuju obrasce koji su konzistentni sa širenjem iz gustog početnog stanja.
5.
- Od kasnih 1990-ih znamo da se svemir ne samo širi, već se širi ubrzano.
- Ovo je otkriveno pomoću posmatranja udaljenih supernova tipa Ia.
- Otkriće je dovelo do uvođenja koncepta tamne energije, koja deluje protiv gravitacije.
Zaključak:
Da, širenje svemira je neposredno posmatrano i potvrđeno kroz više nezavisnih izvora dokaza. Nema naučne sumnje u širenje svemira; diskusija danas ide ka detaljima tog širenja (npr. tačna vrednost Hablove konstante, priroda tamne energije itd.).
