O srpskoj muzici u vreme antike niko nije pisao,iako verujem da su gusle (trostrune i dvostrune) i guslari lako dokazivi u rašanskoj i ilirskoj zemlji, pre svega.
Narodno pevanje je bilo vazda dvoglasno.Održao se i danas "bordun", kako u narodnom pevanju tako i u crkvenom gde ga zovu "bruj" ili pogrčeno "ison".
O srednjevekovnoj crkvenoj kod Srba ima i zapisa i dokumenata, čak i kompozitora i pisaca udžbenika...Naš udžbenik iz 15.veka (koji je objašnjavao sistem melodijskih formula - izuzetno drevan sistem, mnogo stariji od antičkih grčkih na primer 4+4 lestvica) uništen je tokom savezničkog bombardovanja Beograda
Mada malobrojna, svedočanstva o svetovnom muziciranju u Srbiji, Bosni i Hercegovini i Zeti, pokazuju da je muzika imala svoje mesto u boju, na dvoru i u narodu. Ona je u državi Nemanjića bila u sastavu dvorskog ceremonijala. Njeni su nosioci bili, kao u zemljama širom Evrope, igrači, svirači i zabavljači.
Nazivani sviralnicima, glumcima i praskavnicima, uveličavali su svojom svirkom veselje povodom krunisanja vladara (vlastela je na krunisanju Stefana Prvovenčanog slušala svirku bubnjeva i gusala), dočekivali si kraljeve pesmama (kralja Milutina), a despote sviranjem u trube (Stefana Lazarevića). Stefan Dušan, koji je na svom posedu imao i muzičare, i koji ih je poklanjao zajedno s imanjem, izmenjivao je muzičare sa Dubrovnikom povodom raznih svečanih prigoda.
Cenjeni srpski svirač Dragan iz Prizrena bio je 1335. gradski muzičar u Dubrovniku.
Stefan Lazarević je na svom dvoru imao muzičku kapelu, a njegovi muzičari su svirali na lađama dok je gostio turskog cara. Despot Đurađ Branković je voleo muziku. U njegovoj biblioteci se nalazio i čuveni psaltir bogato ilustrovan muzičkim instrumentima (danas je u MInhenu- tzv Minhenski psaltir).
Na bosanskim, hercegovačkim, humskim i zetskim dvorovima vladara i velikaša 15. veka vojvode Sandalja Hranića, kralja Tvrtka I i Balše Balšića - bilo je pevača, glumaca, mađioničara, lakrdijaša i svirača u svirale, laute, trube, gajde, doboše i druge instrumente. Njihovi muzičari su se mogli čuti u Dubrovniku, a dubrovački su im dolazili u pohode
Za vreme robovanja pod Turcima od sredine 15. veka, narod je, krijući se od zavojevača, pevao uz gusle i svirao u tambure, zurle, tapane i još neke instrumente. Njegovo muziciranje se pominje i u narodnim pesmama. Glasoviti srpski guslari boravili su u 16. i 17. veku na poljskim plemićkim dvorovima, zatim u Ukrajini i Mađarskoj.
Više na:
http://srcekrajine.net/diskusije/index.php?topic=340.0
, da su se tradicionalno pevale jednoglasno ( i bez pratnje instrumenata) samo obredne pesme, jer se radilo o povorkama za Djurdjevdan, Kolede, Lazarice..tokom prizivanja kiše.....i to je sasvim logicno jer u koracanju (kroz sumske putanje ) i ne mogu da se "ugadjaju glasovi", nego je obicaj bio da jedan/jedna zapeva, a ostali/ostale ponavljaju...slicno kao ove "Rasanke" u gornjem klipu.
