Na današnji dan_ desilo se

14. jun 2022.

- 1645. - U građanskom ratu u Engleskoj snage parlamentarista pod vođstvom Olivera Kromvela i Tomasa Ferfaksa porazile su kod Hejzbija rojaliste pod vođstvom princa Ruperta od Palatinata
- 1667. - Okončana je bitka na Medveju u kojoj je nizozemska flota nanela Kraljevskoj mornarici najteži poraz u njenoj istoriji.
- 1775. - Kontinentalni kongres je osnovao Kontinentalnu vojsku, što i armija SAD uzima kao datum svog osnivanja.
- 1777. - Kontinentalni kongres je prihvatio zastavu "zvezda i pruga" kao zvanično državno znamenje.
- 1789. - Engleski kapetan Vilijam Blaj, sa 18 pristalica, posle dramatičnog putovanja i više od 3.500 čamcem pređenih milja, stigao je na ostrvo Timor blizu Jave.
- 1798. - Rođen je František Palacki, češki istoričar i političar, vođa češkog preporoda u XIX veku. Kao lider Federalističke stranke zalagao se, u skladu sa svojom idejom austroslavizma, za federativno preuređenje Austrougarske.
- 1800. - Napoleon Bonaparta porazio je austrijske trupe u presudnoj bici kod Marenga u Italiji.
- 1837. - Umro je Đakomo Leopardi, italijanski pisac. Smatra se jednim od najvećih lirskih pesnika italijanskog romantizma i jednim od najznačajnijih pesnika evropske poezije XIX veka.
- 1848. - Anglofoni naseljenici u Sonomi su počeli pobunu protiv Meksika i proglasili Republiku Kaliforniju.
- 1894. - Rođena je Ljubica Janković, srpska etnomuzikološkinja, saradnik Etnografskog instituta Srpske akademije nauka i umetnosti i član više međunarodnih ustanova za izučavanje narodne kulture. Sa sestrom Danicom izdala je knjigu "Narodne igre" u osam tomova. One su začetnice srpske etnokoreologije. Ceo život su posvetile sskupljanju i proučavanju tradicionalnih igara, pesama i običaja. Njihov istraživački i etnokoreološki rad obuhvata igre iz Srbije, Vojvodine, Crne Gore, sa Kosova, iz Bosne i Hercegovine, Makedonije, Hrvatske, Dalmacije i određenih područja Slovenije.
- 1900. - Havaji su postali teritorija SAD.
- 1904. - Umro je Jovan Jovanović Zmaj, srpski pisac i lekar. Smatra se za jednog od najvećih liričara srpskog romantizma. Po zanimanju je bilo lekar, a tokom celog svog života bavio se uređivanjem i izdavanjem književnih, političkih i dečjih časopisa Njegove najznačajnije zbirke pesama su "Đulići" i "Đulići uveoci", prva o srećnom porodičnom životu, a druga o bolu za najmilijima. Pored lirskih pesama, pisao je satirične i političke pesme, a prvi je pisac u srpskoj književnosti koji je pisso poeziju za decu.
- 1924. - Rođen je Vladimir Solouhin, ruski pisac koji je u rusku književnost uveo nefabularnu prozu slobodne kompozicije. Poznat je po svom zalaganju za očuvanje ruske umetnosti i arhitekture iz vremena pre Oktobarske revolucije. Najpoznatija dela: Kiša u stepi, Kako popiti sunce, Onaj koji ima cveće u rukama, Živeti na Zemlji, Seda kosa, Zlatno dno, Kap rose, Na dnevnoj svetlosti, Slano jezero i druga dela.
- 1928. - Rođen je Če Gevara, argentinski marksistički revolucionar, lekar, pisac, gerilski vođa, diplomata i vojni teoretičar. Kao jedan od ključnih činilaca Kubanske revolucije, njegov lik je postao sveprisutni kontrakulturni simbol pobune i globalna oznaka u popularnoj kulturi.
- 1936. - Umro je Maksim Gorki, ruski pisac, osnivač književnog metoda socijalističkog realizma i politički aktivista. Najpoznatija dela: Dve skitnice, Prolećni zvuci, Život u plavom, Pesma o sokolu, Mati, Letnjikovac, Deca sunca , Detinjstvo i dr.
- 1940. - Nemci su tokom bitke za Francusku zauzeli Pariz.
- 1941. - Predsednik SAD Frenklin Delano Ruzvelt naredio je zamrzavanje imovine Nemačke i Italije u Americi.
- 1954. - Američki predsednik Dvajt Ajzenhauer je potpisao zakon kojim su reči pod Bogom dodati u zakletvu zastavi SAD.
- 1962. - U Parizu je osnovana Evropska organizacija za istraživanje svemira.
- 1966. - Kongregacija za nauk vjere je ukinula Indeks zabranjenih knjiga.
- 1985. - Belgija, Francuska, Zapadna Nemačka, Luksemburg i Holandija su potpisale Šengenski sporazum sa ciljem ukidanja sistematskih pograničnih kontrola.
- 1990. - U Bukureštu je 10.000 rudara, uz podršku vlasti, rasturilo šatorsko naselje studenata koji su demonstrirali protiv vlasti u centru grada i demoliralo redakcije pojedinih listova i sedišta opozicionih stranaka.
- 1992. - U Beogradu je prvi put posle 45 godina održana litija za praznik Duhova na kojoj je učestvovalo oko 10.000 ljudi predvođenih patrijarhom srpskim Pavlom; u organizaciji Građanskog saveza Srbije nekoliko hiljada Beograđana učestvovalo je na manifestaciji "Poslednje zvono" sa porukom režimu Slobodana Miloševića da je njegovo vreme isteklo.
- 1992. - Početak Operacije Koridor 92.
- 1993. - Tansu Čiler je postala prva žena premijer u istoriji Turske.
- 1995. - Čečenski pobunjenici izvršili su napad na grad Buđonovsk na jugu Rusije, uzeli 1.500 taoca i zauzeli vladine zgrade. U napadu je poginulo oko 100 ljudi, a taoci su vraćeni nakon pregovora sa ruskim premijerom Viktorom Černomirdinom.
- 2000. - Italijanske vlasti isporučile su Turskoj Mehmeda Ali Agdžu nakon što ga je predsednik Italije pomilovao. Agdža je zbog pokušaja atentata 1981. na papu Jovana Pavla II, proveo 19 godina u italijanskom zatvoru.
- 2001. - Vlada SR Jugoslavije usvojila je nacrt zakona o saradnji s Međunarodnim sudom za ratne zločine u Hagu. Nakon neuspešnih pregovora s koalicionim partnerom Socijalističkom narodnom partijom Crne Gore, nacrt zakona povučen je iz procedure Savezne skupštine 21. juna.
- 2003. -Na referendumu u Češkoj, 81% građana glasalo je za pristupanje EU.
 
16. jun 2022.

- 1313. - Rođen je Đovani Bokačo, italijanski pisac, pesnik i humanista. Književna dela su mu: Dijanin lov, Filostrato, Ljubavna vizija, Dekameron...
- 1671. - U Moskvi javno pogubljen vođa ustanka donskih kozaka i seljaka Stenjka Razin. U ruskim narodnim pričama i pesmama je postao simbol prkosa i pobune.
- 1826. - Pošto je ugušio pobunu janičara, turski sultan Mahmud II ukinuo je vojni red i uveo nizam, redovnu vojsku.
- 1852. - U Novom Sadu štampan je prvi broj lista "Serbski dnevnik", s književnim dodatkom "Sedmica". List je izlazio 12 godina i bio je jedan od retkih slovenskih listova u austrijskoj carevini u to doba.
- 1858. - Rođen je Gustaf V Švedski, švedski kralj švedski od 1907. do 1950. godine. 1907. je stupio na presto, pošto je te godine njegov otac umro. 1914. je organizovao sastanak kraljeva skandinavskih država, sastavši se sa norveškim kraljem Hakonom VII i danskim kraljem Kristijanom X. Cilj tog sastanka je bio jačanje međusobnih veza skandinavskih kraljevina.
- 1859. - Rođen je Paja Jovanović, srpski slikar, predstavnik akademskog realizma. Uz Uroša Predića i Đorđa Krstića smatra se za najznačajnijeg srpskog slikara realizma. Zahvaljujući izuzetno bogatom opusu sa preko 1099 dela, a naročito delima sa temama iz narodnog života i istorije, snažno je i široko uticao na likovno obrazovanje, kulturu, ali i na rodoljublje naroda. Uvršten je u 100 najznamenitijih Srba.
- 1876. - U Cetinju, posle pregovora vođenih od oktobra 1875. do februara 1876., potpisan je ugovor o savezu Srbije i Crne Gore protiv Otomanskog carstva. Odlukom Vrhovnog saveta odbrane Jugoslavije 25. decembra 1993. taj datum određen je za Dan Vojske Jugoslavije.
- 1902. - Rođena je Barbara Maklintok, američka genetičarka, dobitnica Nobelove nagrade za fiziologiju ili medicinu (1983). Jedan je od najistaknutijih citogenetičara. Tokom 1940.-ih i 1950.-ih, Makintok je otkrila transpoziciju i koristila je da pokaže kako su geni odgovorni za fizičke karakteristike. Tokom kasnijeg perioda, ona je sprovela ekstenzivna ispitivanja citogenetike i etnobotanike.
- 1944. - U Dru Drugom svetskom ratu na Visu je sklopljen sporazum Tito-Šubašić o odnosima Narodnooslobodilačkog pokreta i Vlade Jugoslavije u emigraciji.
- 1958. - Obešen je Imre Nađ, premijer Mađarske u vreme antikomunističke pobune 1956., koju su ugušile sovjetske trupe. Nađ je tada uhapšen i na montiranom procesu osuđen na smrt zbog izdaje. Na isti dan 1989. pola miliona Mađara u Budimpešti prisustvovalo je njegovoj ponovnoj sahrani uz državne počasti.
- 1961. - Ruski baletski igrač Rudolf Hurejev zatražio je azil u Francuskoj za vreme gostovanja u Parizu sa ansamblom baleta "Kirov". Karijeru je nastavio u vodećim evropskim i američkim trupama i bio je zvezda britanskog Kraljevskog baleta.
- 1963. - Sovjetski Savez lansirao je vasionski brod "Vastok 6" s prvom kosmonautkinjom Valentinom Terješkovom.
- 1977. - Leonid Brežnjev, lider Komunističke partije Sovjetskog Saveza, zamenio je Nikolaja Podgornog na mestu predsednika Prezidijuma Vrhovnog sovjeta Sovjetskog Saveza.
- 1983. - Za predsednika Prezidijuma Vrhovnog sovjeta Sovjetskog Saveza izabran je Jurij Andropov.
- 1992. - Predsednici SAD i Rusije Džordž Buš i Boris Jeljcin u Vašingtonu postigli su dogovor o smanjivanju arsenala dalekometnih nuklearnih raketa za dve trećine do 2003.
- 1998. - Talibanska religiozna vojska u Avganistanu naredila je zatvaranje više od 100 privatnih škola u kojima su se obrazovale devojčice.
- 1999. - Novi predsednik Južnoafričke Republike Tabo Mbeki položio je zakletvu. On je na toj dužnosti zamenio Nelsona Mendelu, poznatog borca za prava crnaca, koji je skoro tri decenije proveo u zatvoru.
- 2004. - Butan je postao prva država koja je uvela potpunu zabranu uzgajanja i korišćenja duvana.
 
1459 - Turci su zauzeli utvrđeni grad Smederevo, poslednje uporište srpske srednjovekovne države, čime je ona i formalno izgubila samostalnost i potpala pod vlast Osmanskog carstva.
1597 - Umro je holandski polarni istraživač Vilem Barenc (Villem Barents) dok je pokušavao da nađe severoistočni pomorski prolaz iz Evrope u Ameriku. Po njemu je dobilo naziv Barencovo more na severu Evrope. Delove njegovog dnevnika našao je norveški kapetan Karlsen 1871. 1756 - U ćeliji zatvora u Kalkuti ugušila su se 123 od 146 britanskih vojnika koje je uhapsio indijski guverner (nabob) Bengala. Zatvor je kasnije postao poznat kao "crna rupa Kalkute".
1789 - Poslanici Trećeg staleža novoproklamovane Narodne skupštine u Francuskoj položili su zakletvu da se neće razići dok ne donesu novi ustav, što je bio uvod u početak Francuske revolucije.
1819 - Rođen je francuski kompozitor nemačkog porekla Žak Ofenbah (Jacques Offenbah), tvorac francuske operete ("Orfej u paklu", "Plavobradi") i autor opere "Hofmanove priče".
1819 - U engleski grad Liverpul uplovio je brod "Savana", prvi parobrod koji je preplovio Atlantski okean. Putovanje od američke luke Savana (Džordžija) trajalo je 27 dana i 11 časova.
1836 - Umro je francuski revolucionar i sveštenik Emanuel Žozef Siejes (Emmanuel Joseph Sieyes), jedan od vođa Francuske revolucije i osnivača Jakobinskog kluba. Odigrao je ključnu ulogu u državnom udaru 1799. kojim je na vlast došao Napoleon Bonaparta (Bonaparte).
1837 - Umro je britanski kralj Vilijam IV (William). Nasledila ga je njegova nećaka Viktorija (Victoria) koja je vladala do smrti 1901.
1861 - Rođen je engleski biohemičar Frederik Gaulend Hopkins (Frederick Gowland), jedan od osnivača nauke o vitaminima. Sa holandskim lekarom Kristijanom Ajkmanom (Christiaan Eijkman), podelio je 1929. Nobelovu nagradu za medicinu.
1836 - Umro je francuski revolucionar i sveštenik Emanuel Žozef Siejes (Emmanuel Joseph Sieyes), jedan od vođa Francuske revolucije i osnivača Jakobinskog kluba. Odigrao je ključnu ulogu u državnom udaru 1799. kojim je na vlast došao Napoleon Bonaparta (Bonaparte).
1837 - Umro je britanski kralj Vilijam IV (William). Nasledila ga je njegova nećaka Viktorija (Victoria) koja je vladala do smrti 1901.
1861 - Rođen je engleski biohemičar Frederik Gaulend Hopkins (Frederick Gowland), jedan od osnivača nauke o vitaminima. Sa holandskim lekarom Kristijanom Ajkmanom (Christiaan Eijkman), podelio je 1929. Nobelovu nagradu za medicinu.
1891 - Velika Britanija i Holandija definisale su granice kolonijalnih poseda na ostrvu Borneo.
1902 - Rođen je pisac i diplomata Marko Ristić, istaknuti teoretičar beogradske nadrealističke grupe i jedan od predstavnika moderne i avangarde u srpskoj književnosti između dva rata. Od 1945. do 1951. bio je jugoslovenski ambasador u Parizu. ("Od sreće i od sna", "Bez mere", "Nox microcosmica").
1905 - Rođena je američka književnica Lilijan Helman (Lilian Hellman). Proslavila se dramskim delima koja sadrže oštru kritiku američkog društva ("Dani koji će doći", "Male lisice") i memoarima u kojima je opisala vreme makartizma.
1909 - Rođen je američki filmski glumac australijskog porekla Erol Flin (Errol Flynn), jedan od najpopularnijih holivudskih glumaca ("Krvavi kapetan", "Avanture Robina Huda", "Gusar", "Kraljević i prosjak").
1923 - Ubijen je meksički revolucionar Fransisko Pančo Vilja, vođa seljačkog pokreta u revoluciji od 1910. do 1917. Proglašen je za meksičkog nacionalnog junaka 1966.
1933 - Umrla je nemačka revolucionarka Klara Cetkin (Zetkin), članica međunarodnog radničkog pokreta. Organizovala je 1907. prvu međunarodnu konferenciju žena. Na njen predlog 8. mart je proglašen Međunarodnim danom žena.
 
22. jun 2022.

- 1533. - Turski sultan Sulejman I Veličanstveni sa Austrijom je potpisao ugovor o miru, posle drugog neuspješnog pohoda na Beč.
- 1593. - Austrijska vojska je nanela težak poraz Osmanskom carstvu u bici kod Siska.
- 1757. - Rođen je Džordž Vankuver, britanski istraživač, oficir Britanske Kraljevske ratne mornarice, najpoznatiji po svojim istraživačkim poduhvatima po severozapadnoj obali Severne Amerike, koji su obuhvatali Aljasku, Britansku Kolumbije, Vašington i Oregon, a istraživao je i jugozapadnu obalu Australije. Njegovim imenom nazvani su ostrvo Vankuver, gradovi Vankuver u Kanadi i Vankuver u SAD, kao i planina Maunt Vankuver na granici Jukona i Aljaske.
- 1805. - Rođen je Đuzepe Macini, italijanski političar i revolucionar, osnivač organizacije Mlada Italija, 1831. godine. Cilj pokreta je bilo stvaranje ujedinjene Italije. Mlada Italija je osnovana u Marselju u junu 1831.
- 1815. - Posle poraza kod Vaterloa Napoleon Bonaparta abdicirao je i drugi put.
- 1826. - U Panami, na inicijativu južnoameričkog revolucionara Simona Bolivara, održan je Panamerički kongres, u cilju ujedinjenja južnoameričkih republika.
- 1826. - Rođen je Bogoboj Atanacković, srpski književnik i advokat . U istoriji srpske književnosti zapamćen je kao utemeljivač srpske romantičarske novele i kao pisac romana "Dva idola", najvažnijeg romana srpskog romantizma. Pored romana i novela, pisao je i poeziju i putopise. Najpoznatija dela su mu: roman "Dva idola", novele "Krvava osveta", "Efrosina", "Dve sestre", "Ljubeznik i udvarač", "Ubica*, "Mati i kći", "Nanka", "Hajduci", *Bunjevka ", "Rukavice", "Tri zelene šibljike", "Dva poljupca " i druga dela.
- 1874. - Uspostavljena je prva telegrafska veza Brazila i Evrope.
- 1898. - Rođen je Erih Marija Remark, nemački pisac. Najpoznatiji romani su mu: "Utočište mašta", "Gem", "Na zapadu ništa novo", "Povratak", "Tri ratna druga", "Ljubi bližnjeg svog", "Trijumfalna kapija", "Iskra života", "Vreme za život i vreme za smrt" , "Crni obelisk" , "Nebo ne zna za miljenike", "Noć u Lisabonu", "Senka u raju" i druga dela.
- 1914. - Srpski kralj Petar Karađorđević povukao se sa vlasti, a kraljevska ovlašćenja dobio je njegov drugi sin Aleksandar, koji je 1. decembra 1918. postao regent Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, a kralj posle smrti oca, 1921.
- 1940. - Francuska je u Drugom svetskom ratu potpisala kapitulaciju u Kompjenju, mestu u kojem je francuski maršal Ferdinand Foš 1918. primio kapitulaciju Nemačke posle Prvog svetskog rata. General Šarl de Gol u Londonu obrazovao vladu Slobodne Francuske.
- 1941. - Počela je operacija Barbarosa, u Drugom svetskom ratu, u kojoj su Hitlerove trupe s više od 150 divizija napale SSSR duž cele granične linije između Baltičkog i Crnog mora. Italija i Rumunija objavile su rat SSSR.
- 1941. - Centralni komitet Komunističke partije Jugoslavije uputko je proglas u kojem je pozvao narode Jugoslavije na ustanak protiv nemačke okupacije.
- 1945. - Okončana je bitka za Okinavu pobedom Amerikanaca.
- 1965. - Japan i Južna Koreja u Tokiju potpisali sporazum o uspostavljanju diplomatskih odnosa.
- 1986. - Dijego Armando Maradona je u četvrtfinalu Svetskog prvenstva 1986. protiv Engleske postigao gol rukom i gol koji je kasnije proglašen golom stoleća.
- 1994. - Predstavnici Rusije u sedištu NATO u Briselu potpisali su pristupnicu Partnerstvu za mir.
- 2000. - Svemirska letelica SAD "Marsov osmatrač otkrila je naznake o postojanju vode na Marsu.
- 2003. - U okviru svoje dtuge posete Bosni i Hercegovini poglavar Rimokatoličke crkve Jovan Pavle II prvi put je posetio Republiku Srpsku.
- 2003. - Tokom državne posete Londonu predsednik Rusije Vladimir Putin bio je i zvaničan gost Bakingemske palate, što je prvi put posle 1874., kada je na dvoru bio ruski car Aleksandar II. Britanski dvor držao je zameznute odnose s Moskvom u znak protesta što su boljševici 1918. ubili ruskog cara Nikolaja II.
- 2003. - Premijer Indije Atal Behari Badžpaji doputovao je u zvaničnu posetu Pekingu. To je prva poseta jednog premijera Indije Kini za poslednjih 10 godina.
 
24 jun 2022
79 - Umro je rimski car Tit Flavije Vespazijan (Titus Flavius Vespasianus), osnivač dinastije Flavija. Za njegove vladavine izgrađen je amfiteatar Koloseum u Rimu, najveća građevina te vrste u Rimskom carstvu.
1497 - Engleski moreplovac Džon Kebot (John Cabot) otkrio je Kanadu i proglasio Severnu Ameriku posedom Velike Britanije. 1509 - Henri VIII (Henry), drugi monarh iz dinastije Tjudor (Tudor), krunisan je za kralja Engleske. Tokom vladavine raskinuo je sa Vatikanom i 1534. osnovao Anglikansku crkvu.
1519 - Umrla je Lukrecija Bordžija (Lucrezia Borgia) vojvotkinja od Ferare, kćerka pape Aleksandra VI, mecena umetnika i naučnika u vreme italijanske renesanse.
1529 - Sklapanjem mira u Kapelu (Kappel) završen je rat protestanata i katolika u Švajcarskoj.
1793 - U Francuskoj je usvojen prvi republikanski ustav kojim je izvršna vlast podređena skupštini.
1798 - Turci su u Beogradskoj tvrđavi pogubili grčkog pisca i patriotu Fereosa Konstantinosa Rigasa, poznatog kao Riga od Fere, i sedam njegovih sledbenika. Rigas je bio osnivač i vođa tajnog društva koje se borilo za oslobođenje Grčke od turske vlasti.
1812 - Trupe Napoleona Bonaparte (611.000 vojnika) prešle su reku Njemen i ušle na teritoriju Rusije.
1821 - Simon Bolivar je sa 8.000 južnoameričkih rodoljuba pobedio 4.000 španskih rojalista u bici kod Karaboboa i oslobodio Venecuelu od španske vlasti.
1822 - Formirano je prvo beogradsko obščestvo (opština). Občestvo je biralo varoškog kneza, a knez Miloš Obrenović je imenovao policajce i kmetove.
1859 - Napoleon III je potukao Austrijance u bici kod Solferina u Lombardiji. Švajcarac Žan Anri Dinan (Jean Henri Dunant), koji je tada organizovao pomoć za hiljade ranjenika, osnovao je 1864. Crveni krst.
1886 - Umro je ruski pisac Aleksandar Nikolajevič Ostrovski. Njegovo delo (oko 50 pozorišnih komada) predstavlja celu epohu u razvoju ruskog pozorišta i čini osnovu klasičnog ruskog dramskog repertoara ("Šuma", "Bura", "Talenti i obožavaoci", "Unosno mesto", "Bez krivice krivi", "Devojka bez miraza", "Siromaštvo nije porok").
1894 - Italijanski anarhista Santo Kaserio (Caserio) ubio je u Lionu predsednika Francuske Mari Fransoa Sadi Karnoa (Marie Francois, Carnot).
1901 - U Parizu je otvorena prva izložba 19-godišnjeg španskog slikara Pabla Pikasa (Picasso), koja je oduševila likovne kritičare.
1908 - Umro je američki državnik Stiven Grover Klivlend (Stephen, Cleveland), predsednik SAD dva puta (1885-89. i 1893-97). Njegovim izborom 1885. Demokratska stranka je prvi put došla na vlast nakon građanskog rata.
1911 - Rođen je argentinski automobilski as Huan Fanđo (Juan Fangio), petostruki svetski šampion u "Formuli-1".
1912 - Na Olimpijske igre u Stokholmu otputovala je prva srpska olimpijska ekipa - atletičari Dušan Milošević i Dragutin Tomašević. Time je ozvaničeno članstvo Srbije u Međunarodnom olimpijskom komitetu, čiji je član postao Svetomir Djukić.
1916 - Počela je bitka na reci Somi u Prvom svetskom ratu. Nakon pet meseci, koliko su trajale borbe, snage Antante osvojile su oko 200 kvadratnih kilometara teritorije uz gubitke preko milion ljudi na obe strane.
1930 - Rođen je francuski filmski režiser Klod Šabrol (Claude Chabrol), predstavnik "novog talasa" francuskog filma ("Naivne devojke", "Dvostruki obrtaj", "Raskid").
1947 - Jedan američki pilot izjavio je da je na nebu video neobičan predmet koji je opisao kao "tanjir koji leti kroz vodu". Posle ovog događaja počeo je da se koristi termin "leteći tanjir".
1948 - U pokušaju da spreče obnavljanje nemačke države na prostoru koji su držali zapadni saveznici, sovjetske trupe su počele blokadu Zapadnog Berlina zaustavljanjem drumskog i železničkog saobraćaja prema tom gradu. Tokom 300 dana, koliko je blokada trajala, grad je snabdevan preko vazdušnog mosta.
1960 - Jugoslavija, Grčka i Turska su raspustile Balkanski savez, zasnovan na Ugovoru o savezu, političkoj saradnji i uzajamnoj pomoći zaključenom na Bledu 8. avgusta 1954.
1973 - Najstariji svetski državnik Emon de Valera (Eamon) dao je u 90. godini ostavku na funkciju predsednika Irske, na kojoj je bio od 1959.
1975 - U blizini njujorškog aerodroma "Kenedi" srušio se avion "Boing 727" američke kompanije "Istern Erlajnz". Poginulo je 113 ljudi od 124 koliko ih je bilo u letelici.
1986 - Umro je srpski pisac Miroslav Antić, autor "Plavog čuperka", jedne od najpopularnijih zbirki dečijih pesama u novijoj srpskoj književnosti.
1989 - Smenjen je generalni sekretar Komunističke partije Kine Džao Cijang, jer se protivio upotrebi sile protiv studenata na trgu Tjenanmen 4. juna. Na njegovo mesto izabran je Džijang Cemin.
2001 - Jugoslovenska vaterpolo reprezentacija postala je šampion Evrope.
2001 - U operacijama ruskih snaga bezbednosti u Čečeniji ubijen je vođa čečenskih pobunjenika Arbi Barajev.
2002 - Predsednik SR Jugoslavije Vojislav Koštunica smenio je načelnika Generalštaba Vojske Jugoslavije generala Nebojšu Pavkovića, koji je na toj dužnosti zadržan skoro dve godine posle pada režima u Srbiji u oktobru 2000.
2002 - U železnicckoj nesreći u Tanzaniji na liniji Dar es Salam-Kigoma poginula je 281 osoba.
2003 - Predsednik Rusije Vladimir Putin doputovao je u četvorodnevnu posetu Velikoj Britaniji, gde je bio zvanični gost Bakingemske palate. Putin je prvi ruski lider koji je došao u posetu kraljevstvu posle 1874. kada je na dvoru bio ruski car Aleksandar Drugi. Britanski dvor je držao zamrznute odnose sa Moskvom u znak protesta što su boljševici 1918. ubili ruskog cara Nikolaja Drugog.
2004 - U napadima pobunjenika na lokalne bezbednosne snage u pet gradova u Iraku, poginulo je više od 100, a povređeno preko 320 osoba.
2005 - U velikim poplavama koje su zahvatile industrijski centar na jugu Kine, poginulo je najmanje 536 osoba.
2009 - Umrla je srpska slikarka Olja Ivanjicki (79), jedina žena među osnivačima čuvene grupe "Mediala" (1959), koja je okupila mlade slikare, pisce, filozofe, arhitekte, kompozitore. Realizovala je 99 samostalnih izložbi u zemlji i inostranstvu.
2010 - Džulija Gilard je postala je prva žena premijerka Australije.
2012 - Za predsednika Egipta izabran je kandidat islamističkog Muslimanskog bratstva Mohamed Morsi i on je prvi predsednik republike kojeg je izabrao narod.
2016 - Britanski premijer Dejvid Kameron podneo je ostavku nakon odluke građana na referendumu da Velika Britanija izađe iz Evropske unije.
 
Danas je nedjelja, 26. jun, 176. dan 2022. Do kraja godine ima 189 dana.

1541. - Tokom obračuna španskih osvajača za vlast u Limi ubijen njihov vođa Fransisko Pisaro. On je 1532. godine sa samo 200 vojnika, na prevaru, zauzeo prijestonicu Inka Kahamarku i zarobio cara Atahualpu, poslije čega je Peru postao španska kolonija, a 1535. je osnovao Limu, kasnije prijestonicu Perua.
1690. - Poslije poraza Austrijanaca u ratu s Turcima, u kojem je kao saveznik Beča predvodio Srbe, patrijarh srpski Arsenije Treći Čarnojević je na Kalemegdanu u Beogradu održao sabor srpskih episkopa i sveštenstva s obje strane Save i Dunava. Patrijarh je tih dana, posredstvom episkopa Isaije Đakovića, pregovarao s austrijskim carem Leopoldom Prvim o prelasku preko Save i Dunava i Srbi su prešli dva dana prije nego što su Turci ponovo zauzeli Beograd. Idući na sjever, naselili su se u oko 50 mjesta u Vojvodini i Ugarskoj, uključujući Sent Andreju, najsjeverniju tačku srpskog rasijanja.
1810. - Umro francuski pronalazač Žozef Mišel Mongolfje, koji je sa bratom Žakom Etjenom 1783. konstruisao prvi vazdušni balon napunjen zagrijanim vazduhom.
1836. - Umro francuski oficir Klod Žozef Ruže de Lil koji je 1792. napisao riječi i melodiju francuske himne. Pjesmu, komponovanu kao marš prema narudžbini gradonačelnika Strazbura, oduševljeno su pjevali vojnici Francuske revolucije na maršu iz Marseja u Pariz, pa je nazvana "Marseljeza".
1843. - Hong Kong proglašen britanskom kraljevskom kolonijom, s Henrijem Potindžerom kao prvim guvernerom.
1856. - Umro njemački filozof Maks Štirner, prvi teoretičar anarhizma. Bio je mladohegelijanac, izraziti individualista. Djela: "Jedini i njegova svojina", "Istorija reakcije".
1858. - Mirom u Tjencinu Kine sa Velikom Britanijom završen britansko-kineski rat, a poslije poraza Kina je prinuđena da otvori nove luke, dozvoli strancima kretanje po cijeloj zemlji i legalizuje uvoz opijuma, čime je postala potpuno ekonomski zavisna. Britanski sukob s Kinom počeo je Prvim opijumskim ratom 1840. u kojem je Kina takođe poražena, pa je mirom u Nankingu pristala da Britaniji plati veliku odštetu, ustupi joj Hong Kong i evropskoj trgovini otvori pet luka s režimom eksteritorijalnosti. Da bi ostvarili pravo trgovine po cijeloj Kini, Britanci su 1856. poveli Drugi opijumski rat, u kojem su im se pridružili Francuzi.
1869. - Rođen srpski geolog i paleontolog ruskog porijekla Vladimir Dimitrijevič Laskarev, specijalista svjetskog glasa za kenozojske periode, posebno za neogen i kvartar, profesor univerziteta u Odesi i Beogradu, član Srpske akademije nauka i umjetnosti. Objavio je oko 40 radova, uglavnom o neogenim i kvartarnim naslagama srpskih terena, s prikazom i analizom njihove fosilne faune i tektonike, i o kongerijskim slojevima i njihovom značaju za tektoniku. Djela: "Fauna Buglovskih slojeva Volinije", "Geološka ispitivanja u jugozapadnoj Rusiji", "O stratigrafiji kvartarnih naslaga Vojvodine", "O ekvivalentima gornjeg sarmata u Srbiji".
1876. - Sa Beogradske tvrđave skinuta turska zastava, koja se četiri vijeka vijorila nad gradom. Tri mjeseca ranije Turci su morali ključeve Beograda da predaju srpskom knezu Mihailu Obrenoviću, ali je na Beogradskoj tvrđavi pored srpske ostala i turska zastava.
1877. - Poslije "devet krvavih dana" borbe, između Nikšića i Spuža, Crnogorci potukli Turke koje je predvodio zapovjednik Skadra Sulejman-paša, poslije čega se Sulejman-paša, sa gotovo prepolovljenim snagama, povukao u Skadar. Bila je to značajna pobjeda u oslobodilačkom ratu koji su Srbija i Crna Gora vodile protiv Turske od 1876. do 1878.
1881. - Sa dozvolom srpskog kneza Milana Obrenovića - razočaranog politikom Rusije - potpisana Tajna konvencija Srbije i Austro-Ugarske, koja je tražila velike ekonomske povlastice u Srbiji. Poslije austrijskih izjava da se ne protivi širenju Srbije na jug, ministar finansija Čedomilj Mijatović je, bez znanja premijera Milana Piroćanca, zaključio konvenciju kojom je Srbija dovedena u poluvazalni položaj. Taj dokument vezuje se i za nastojanje kneza Milana da obezbijedi dinastička prava Obrenovića. On se 1882. proglasio kraljem, a Srbiju kraljevinom.
1892. - Rođena američka spisateljica Perl Sajdenstriker, poznata po muževljevom prezimenu Bak, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1938, koja je napisala seriju romana iz kineskog života. Takođe je pisala knjige za djecu i eseje. Kao kćerka misionara dugo je živjela u Kini. Poslije Drugog svjetskog rata je osnovala Fondaciju "Perl Bak" za pomoć djeci američkih vojnika koji su služili u Aziji. Fondaciji je 1967. zavještala najveći dio prihoda od knjiga - više od sedam miliona dolara. Djela: romani "Dobra zemlja", "Sinovi", "Zmajevo sjeme", "Rastureni dom", "Majka", "Izgnanstvo", "To ponosno srce", "Obećanje", "Paviljon žena", "Božur", "Skriveni cvijet".
1898. - Rođen njemački konstruktor aviona i industrijalac Vilhelm Meseršmit, glavni konstruktor aviona nacističke NJemačke u Drugom svjetskom ratu.
1905. - Umro srpski pisac Janko Veselinović, realista i romantik narodnjak, prevashodno slikar mačvanskog sela, koje je opisivao s mnogo ljubavi, idealizujući njegov patrijarhalni život. Odlično je poznavao srpski jezik i vješto ga koristio u romanima, pripovijetkama i pozorišnim komadima. Djela: romani "Hajduk Stanko", "Junak naših dana", "Borci", zbirke pripovijedaka "Slike iz seoskog života", "Od srca srcu", "Rajske duše", "Zeleni vajati", "Male priče", "Seljanka", pozorišna igra s pjevanjem "Đido" (s Dragomirom Brzakom), komad "Potera" (s čiča-Ilijom Stanojevićem).
1906. - U francuskom radu Le Man održana prva automobilska "Gran pri" trka.
1917. - Poslije smrtne presude vojnog suda u Prvom svjetskom ratu na Solunskom polju strijeljani generalštabni pukovnik srpske vojske Dragutin Dimitrijević - Apis i majori Ljubo Vulović i Rade Malobabić, osuđeni kao organizatori atentata na regenta Aleksandra Karađorđevića. Prilikom revizije Solunskog procesa 1953. utvrđeno da su "atentat" inscenirali sam Aleksandar i Radikalna stranka i svi osuđeni su rehabilitovani. Apis je uhapšen na Solunskom frontu u decembru 1916. kao pripadnik tajne organizacije "Ujedinjenje ili smrt", poznate i kao "Crna ruka", koju je s nekoliko drugova osnovao 1911. radi rušenja Otomanske imperije i Austro-Ugarske i ostvarenja narodnog ideala: ujedinjenja srpstva. Kao načelnik Obavještajnog odjeljenja Glavnog generalštaba srpske vojske povezao se s nacionalnoslobodilačkim pokretima i organizacijama Srba van Srbije. Bio je glavni inspirator oficirske zavjere i ubistva kralja Aleksandra Obrenovića i kraljice Drage Mašin 11. juna 1903, čime je odlučujuće doprinio da se na srpski prijesto vrati dinastija Karađorđević.
1935. - Nacisti uveli prinudni rad u Njemačkoj.
1936. - Na uzvišenju Belveder kod Cetinja održan zbor protiv politike jugoslovenske vlade Milana Stojadinovića. Na okupljeni narod žandarmi su otvorili vatru, usmrtivši šest i ranivši više od 30 ljudi.
1941. - Finska se pridružila nacističkoj NJemačkoj u Drugom svjetskom ratu i objavila SSSR-u rat, u kojem je učestvovala tri godine. Finska je 1944. prisiljena na primirje, o kojem je konačan ugovor potpisan 1947. u Parizu.
1945. - U San Francisku predstavnici 50 zemalja, uključujući Jugoslaviju, potpisali Povelju o osnivanju UN, koja je stupila na snagu 24. oktobra 1945.
1960. - Bivša francuska kolonija Madagaskar stekla nezavisnost kao Malgaška Republika, što je bio naziv te afričke države u Indijskom okeanu do 1975.
1960. - Britanski afrički protektorat Somalilend postao nezavisna država, a 1. jula 1960. ujedinio se sa italijanskom Somalijom pod nazivom Somalija.
1970. - Aleksandar Dubček, šef Komunističke partije Čehoslovačke i vođa reformističkog pokreta nazvanog "praško proljeće" do intervencije snaga Varšavskog pakta u avgustu 1968, isključen iz vladajuće partije.
1977. - Afrička država Džibuti stekla nezavisnost poslije 117 godina francuske vladavine.
1991. - U Kuvajtu ukinuto vanredno stanje, a smrtna kazna za 29 ljudi, osuđenih zbog navodne saradnje s Iračanima, zamijenjena doživotnom robijom.
1993. - U Zagreb stigao prvi američki ambasador u Hrvatskoj sa zadatkom da pomogne u brzom prekidanju rata, kao i poboljšanju diplomatskih veza između SAD i Hrvatske.
1995. - Na automobil egipatskog predsjednika Hosnija Mubaraka u Adis Abebi vatru otvorilo šest islamskih terorista, ali atentat nije uspio.
1995. - Prilikom rušenja robne kuće u južnokorejskoj prijestonici Seul poginulo skoro 500 ljudi.
1995. - Sa ruskom svemirskom stanicom "Mir" uspješno se spojio američki šatl "Atlantis".
1995. - Proslava pedeset godina od osnivanja UN u San Francisku protekla u znaku kritika zbog neuspjeha UN da zaustavi rat u bivšoj BiH, ali i upozorenja generalnog sekretara Butrosa Galija da se ova organizacija sa dugom većim od dvije milijarde dolara nalazi pred bankrotstvom.
1999. - Prva grupa ruskih pripadnika međunarodnih snaga, njih 39, stigla na Kosmet.
2004. - Stotinjak Bošnjaka u Brčanskoj Malti u Tuzli spriječilo delegaciju Saveza logoraša Republike Srpske da postave vijence na mjesto ubijenim vojnicima bivše JNA i civilima u "Tuzlanskoj koloni" 15. maja 1992. godine.
2004. - U Pekingu završena treća runda razgovora predstavnika šest zemalja - Južne i Sjeverne Koreje, Kine, SAD, Japana i Rusije o sjevernokorejskom nuklearnom programu.
 
Danas je ponedjeljak, 27. jun, 178. dan 2022. Do kraja godine ima 187 dana.

1550 - Rođen francuski kralj Šarl Deveti, tokom čije su vladavine od 1560. do 1574. počeli vjerski ratovi rimokatolika i hugenota. Na nagovor majke Katarine de Mediči, koja je djelovala u dogovoru sa papom Grgurom, odobrio je 1572. pokolj hugenota u Vartolomejskoj noći.
1743 - U ratu za austrijsko nasljeđe britanski kralj DŽordž Drugi porazio Francuze kod Detingena, kao posljednji monarh Velike Britanije koji je predvodio trupe u bici.
1838 - Rođen indijski pisac Bankim Čandra Čaterdži, prvi značajniji autor koji je pisao na bengalskom jeziku. Bio je pod znatnim uticajem škotskog pisca Voltera Skota i uglavnom je pisao romantične romane s domaćim temama i moralističkim tonom. Djela: romani "Kapalkundala", "Mrinalini", "Jurgalangurija", "Čandrašekhar", "Rađani", "Krišnakanter Čil", "Anandamat", "Debi Čaudhurani", "Sitaram".
1846 - Rođen irski politički vođa i nacionalni borac za autonomiju Čarls Stjuart Parnel, koji je uveo nove metode u borbi protiv Engleza. Postavši 1875. član engleskog parlamenta, otpočeo je opstrukciju u zakonodavnom tijelu uz istovremenu blokadu na terenu. Zatvoren je 1881, ali je i iz zatvora upravljao borbom irskih nacionalista.
1877 - Ruske snage su prešle Dunav u ratu protiv Otomanskog carstva, u kojem su se na strani Rusije borile Srbija i Crna Gora. Rat je okončan pobjedom Rusije, ali su potom Srbija i Crna Gora, na račun favorizovane Bugarske, oštećene Sanstefanskim mirom 1878, koji je donekle izmijenjen iste godine na Berlinskom kongresu. Srpski nacionalni interesi ipak su ponovo povrijeđeni: Raška oblast je data na upravu Otomanskom carstvu, a Austro-Ugarskoj pravo da okupira Bosnu i Hercegovinu, čime je spriječeno ujedinjenje srpskih zemalja i izlazak Srbije na more.
1882 - Mjesto Topola u Šumadiji, koje je u podnožju Oplenca osnovao vođa Prvog srpskog ustanka Đorđe Petrović - Karađorđe, proglašeno je varošicom. Karađorđe je 1781. tu podigao kuću s više pomoćnih zgrada, koju je početkom ustanka uništio beogradski dahija Kučuk Alija. Na istom mjestu Karađorđe je 1805. podigao novu kuću s pomoćnim zgradama i sve ogradio palisadom. Tako je Topola postala utvrđeno naselje uz koje su počele da niču i druge kuće.
1905 - Pobunjeni ruski mornari su na otvorenom moru zauzeli oklopnjaču "Potemkin" iz sastava Crnomorske flote i potom pod crvenom zastavom uplovili u luku u Odesi. Pobuna na "Potemkinu" prvi je masovni izraz nezadovoljstva u ruskoj carskoj armiji i nagovijestila je kasnije burne revolucionarne događaje.
1908 - Okončana je "bombaška afera" uperena protiv crnogorskog kneza Nikole Prvog Petrovića. Naziv je dobila po tome što je grupa studenata nabavila bombe namjeravajući da se, kako se tvrdilo, obračuna s knezom. Zavjera je otkrivena i pred sud su izvedena 52 protivnika autokratske kneževe vlasti. Četvorica su osuđena na smrt, a ostali na tri do 20 godina zatvora.
1932 - Poslije državnog udara u Sijamu, kojim je kralj Rama Sedmi primoran na niz reformi, proglašen je ustav. NJime je okončana apsolutna monarhija i u toj državi na jugoistoku Azije je uspostavljena parlamentarna monarhija.
1941 - Fašistička vlada mađarskog diktatora Mikloša Hortija, saveznika nacističke Njemačke Adolfa Hitlera u Drugom svjetskom ratu, objavila je rat SSSR-u.
1943 - Američki avioni su u Drugom svjetskom ratu bombardovali grčku pijestonicu Atinu, koja je bila pod njemačkom okupacijom.
1944 - Savezničke snage u Drugom svjetskom ratu zauzele francuski grad Šerbur, važnu luku na La Manšu.
1946 - Ministri spoljnih poslova SSSR, SAD, Velike Britanije i Francuske odlučili da Grčkoj pripadnu Dodekaneska ostrva u jugoistočnom dijelu Egejskog mora, uključujući najveće - Rodos, koja su do tada bila pod italijanskom upravom.
1950 - U Jugoslaviji donesen "Osnovni zakon o upravljanju radnih kolektiva državnim privrednim preduzećima i višim privrednim udruženjima", kojim je uvedeno radničko samoupravljanje. Taj sistem je u početku imao dobre rezultate, ali je kasnije ispoljio mnoštvo slabosti - prije svega zbog ignorisanja tržišnih mehanizama i uspostavljanja komplikovane procedure sporazumijevanja i dogovaranja privrednih subjekata.
1950 - Generalni sekretar UN Trigve Li zatražio od članica svjetske organizacije da pomognu Južnoj Koreji u sukobu sa Sjevernom Korejom, a istog dana predsjednik SAD Hari Truman naredio je američkom ratnom vazduhoplovstvu i mornarici da uđu u Korejski rat na strani Juga.
1954 - Prva nuklearna elektrana u svijetu otvorena u Obninsku, u blizini Moskve.
1976 - Palestinski teroristi u Grčkoj oteli avion "Er Fransa" sa 246 putnika i 12 članova posade i potom odletjeli u glavni grad Ugande Entebe, gdje su ih 4. jula 1976. u spektakularnoj akciji likvidirali izraelski komandosi, oslobodivši taoce.
1976 - General Antonio Ramaljo Janeš izabran za predsjednika Portugalije na prvim predsjedničkim izborima poslije poluvjekovne diktature Antonija de Oliveire Salazara.
1978 - Sa sovjetskog kosmodroma "Bajkonur" lansiran vasionski brod "Sojuz 30", u kojem su bili poljski major Miroslav Hermaševski i sovjetski pukovnik Peter Klimuk. Poslije osmodnevnog boravka u vasioni, u toku kojeg su se dvojica kosmonauta sastala na orbitalnoj stanici "Saljut-6" sa posadom "Sojuza 29" Vladimirom Kovaljonokom i Aleksandrom Ivančekovom, "Sojuz 30" se vratio na Zemlju.
1986 - Međunarodni sud u Hagu presudio da su SAD prekršile međunarodno pravo, jer su pomagale pobunjenicima protiv ljevičarske vlade u Nikaragvi.
1988 - Poglavar rimokatoličke crkve papa Jovan Pavle Drugi je, tokom posjete Austriji, imao izuzetno srdačan susret sa predsjednikom te zemlje i bivšim generalnim sekretarom UN Kurtom Valdhajmom, čija je zločinačka nacistička prošlost u Drugom svjetskom ratu u Jugoslaviji i Grčkoj uveliko bila objelodanjena.
1989 - Umro engleski filozof Džuls Alfred Ejer, čija je knjiga "Jezik, istina i logika" svojevrstan manifest logičkog pozitivizma. Ostala djela: "Zasnivanje empirijskog znanja", "Problem saznanja", "Pojam osobe".
1991 - Teritorijalna odbrana Slovenije napala je vojnike Jugoslovenske narodne armije, čime je počeo rat u sjevernoj jugoslovenskoj republici i pale prve žrtve nasilne secesije. Dva dana ranije Skupština pobunjene republike proglasila je nezavisnost Slovenije, a sutradan su njeni delegati napustili Skupštinu SFRJ.
1993 - Američke oružane snage bombardovale su iračku prijestonicu Bagdad sa 23 krstareće rakete. Cilj bombardovanja je bilo sjedište iračke obavještajne službe, ali je ubijeno i ranjeno i više desetina civila.
1997 - Predsjednik Tadžikistana Imomali Rahmonov i vođa islamista Said Abdulo Nuri potpisali mirovni ugovor o okončanju četvorogodišnjeg građanskog rata u toj bivšoj sovjetskoj republici.
1998 - U zemljotresu u području turskog grada Adana poginulo je najmanje 120 ljudi.
2000 - Vrhovni savjet odbrane za načelnika Generalštaba Vojske Republike Srpske /VRS/ postavio generala Novicu Simića. Saglasnost za Simićevo imenovanje potpisao je dotadašnji načelnik Generalštaba VRS general Momir Talić.
2003 - Bivši predsjednik Republike Srpske Biljana Plavšić prebačena iz Haga u Švedsku, na odsluženje zatvorske kazne, na koju je osuđena pred Haškim tribunalom.
2004 - U Srbiji održan drugi krug predsjedničkih izbora, u kojem je kandidat Demokratske stranke Boris Tadić pobijedio kandidata Srpske radikalne stranke Tomislava Nikolića. Prvi krug održan je 13. juna.
2007 - Penzionisani general i bivši komandant Glavnog štaba takozvane Armije BiH Rasim Delić, optužen za ratne zločine nad Srbima, otputovao u Hag.
2008 - Komisija za simbole Republike Srpske utvrdila je da prijedlog za novu himnu Srpske bude kompozicija "Moja republika" autora Mladena Matovića. 2008. - Bil Gejts otišao, nakon 30 godina, sa rukovodećeg mjesta američkog softverskog giganta "Majkrosofta" .
 
Danas je srijeda, 29. jun, 181. dan 2022. Do kraja godine ima 184 dana.
1798 - Rođen italijanski pisac Đakomo Leopardi, čija se poezija kreće od pesimističkog stava prema istoriji do kosmičkog pesimizma, u kojem čovjek - svjestan praznine iluzije - nalazi solidarnost u zajedničkom bolu. I u stihu i u prozi je stvorio nov, snažan i moderan jezik. Glavni protagonisti njegovih djela su, prividno, priroda i ljudi, a u suštini to je vječni prostor, tajna postojanja i ništavilo. Djela: "Pjesme", proza "Dijalozi i eseji" (Operete morali), "Zibaldon", dnevnik "Misli".
1844 - Rođen srpski političar i pravnik Gligorije-Giga Geršić, profesor Velike škole u Beogradu, član Srpske kraljevske akademije. Jedan je od osnivača Radikalne stranke, u čijoj je vladi triput bio ministar pravde. Bio je plodan pravni pisac, naročito iz međunarodnog javnog prava. Djela: "Enciklopedija prava", "Sistem rimskog privatnog prava", "Priroda državine", "Današnje ratno pravo", "Današnje diplomatsko i konzularno pravo", "Međunarodno-pravni bilans u posleratnoj balkanskoj krizi".
1844 - Rođen srpski matematičar i pronalazač LJubomir Klerić, profesor mehanike na Velikoj školi u Beogradu, član Srpske kraljevske akademije, ministar prosvjete i privrede. Izumio je polarni pantograf i traktoriograf. Bavio se uglavnom teorijskom mehanikom, napisao više naučnih radova i univerzitetski udžbenik "Teorijska mehanika".
1858 - Rođen američki vojni inženjer Džordž Vašington Getals, koji je dovršio izgradnju Panamskog kanala, prvi guverner zone Kanala.
1869 - Skupština Srbije usvojila Ustav koji su poslije smrti kneza Mihaila Obrenovića 1868. sačinili Milivoje Blaznavac, Jovan Ristić i Jovan Gavrilović, namjesnici budućeg srpskog kneza i kralja Milana Obrenovića. Prvi put u istoriji Srbije skupšitna je postala zakonodavni organ, mada s ograničenim pravima.
1873 - Rođen srpski pisac Petar Kočić, nacionalni borac protiv austrougarske okupacije Bosne i Hercegovine. Po povratku sa studija slavistike u Beču i službovanja u Srbiji i Skoplju dugo je bio bez posla, osuđivan je i tamnovao je u Banjaluci i Tuzli. U Banjaluci je pokrenuo list "Otadžbina", koji je često zabranjivan. Počeo je s pjesmama, ali je ubrzo prešao da piše prozu. Jedrim i sažetim pripovijedanjem i svježim poetskim jezikom snažno je prikazao planinski zavičaj, život u njemu i sudbinu seljaka, a u satirama je britko kritikovao prilike u kojima su živjeli potlačeni bosanski seljaci pod austrougarskom okupacijom. Djela: satire "Jazavac pred sudom", "Sudanija", zbirke pripovijedaka "S planine i ispod planine", "Jauci sa Zmijanja".
1880 - Francuska anektirala pacifičko ostrvo Otaheite, sada poznato kao Tahiti, francuski protektorat od 1842.
1882 - Prema projektu njemačkog inženjera Oskara Smrekara, koji je obavio i probna bušenja, u Beogradu pušten u rad prvi savremeni vodovod. Iz pet dubokih bunara grad je dobijao oko 65 litara vode u sekundi.
1886 - Rođen francuski državnik i finansijski stručnjak Rober Šuman, tvorac "Šumanovog plana" 1950, na osnovu kojeg su 1952. Belgija, Holandija, Luksemburg, Zapadna NJemačka, Italija i Francuska stvorile Evropsku zajednicu za ugalj i čelik, preteču Evropske unije. Bio je ministar finansija 1946, premijer od 1947. do 1948, šef diplomatije od 1948. do 1953. i ministar pravde od 1955. do 1956.
1895 - Umro engleski biolog i filozof Tomas Henri Haksli, vatreni pobornik teorije Čarlsa Darvina. Snažno se protivio tradicionalnoj teologiji i skovao je termin "agnosticizam" da bi opisao sopstvenu poziciju. Od 1883. do 1885. bio je predsjednik Kraljevskog društva (Akademija nauka). Evolucionistička shvatanja je izložio u djelu "Mjesto čovjeka u prirodi". Ostala djela: "Evolucija i etika", "Nauka i kultura", "Priručnik komparativne anatomije kičmenjaka".
1900 - Rođen francuski pisac Antoan Mari Rože de Sent-Egziperi, autor "Malog princa", jednog od najljepših romana za djecu u svjetskoj književnosti. U djelima je veličao moralnu snagu heroja. Poginuo je u julu 1944. u Drugom svjetskom ratu kao pilot savezničkog aviona na borbenom zadatku iznad Mediterana.
1914 - Rođen češki dirigent i kompozitor Rafael Jeronim Kubelik, koji je već u 20. godini počeo da diriguje Češkom filharmonijom. Otišao je u izbjeglištvo kad su komunisti uzeli vlast 1948, a u otadžbinu se vratio 1990. da bi dirigovao na Praškom proljećnom muzičkom festivalu. U međuvremenu je priređivao velike koncertne turneje u Velikoj Britaniji i SAD, gdje je preselio 1950, postavši dirigent Simfonijskog orkestra u Čikagu, a 1955. direktor londonskog "Kovent Gardena". Djela: dvije simfonije, koncert za violinu i orkestar, koncert za violončelo i orkestar, koncertino za flautu i kamerni orkestar, fantazija za violinu i orkestar, gudački kvartet, sonata za violinu i klavir, opera "Veronika", kantata "Pro memoria patris", solo pjesme.
1921 - U Beogradu pokušan atentat na regenta Aleksandra Karađorđevića dok se vraćao iz Skupštine u kojoj je ozakonio Vidovdanski ustav. Sa skela nedovršene zgrade na uglu Miloševe i Masarikove ulice molerski radnik Spasoje Stejić bacio je bombu na regentovu kočiju, ali je ona zapela za telefonske žice i eksplodirala, ne pogodivši cilj. Stejić je potom osuđen na smrt, ali je presuda preinačena na 20 godina robije.
1922 - Rođen srpski pisac Vasko Popa, član Srpske akademije nauka i umjetnosti, najprevođeniji srpski pjesnik u drugoj polovini 20. vijeka. Nazivan je jezičkim čudotvorcem i posljednjim velikim originalnim pjesnikom. Djela: zbirke pjesama "Kora", "Nepočin-polje", "Sporedno nebo", "Uspravna zemlja", "Vučja so", "Živo meso", "Kuća nasred druma", "Rez", antologija narodnih umotvorina "Od zlata jabuka", antologija poetskog humora "Urnebesnik".
1939 - U prvom komercijalnom letu preko Atlantika avion "Diksi Kliper" doletio iz SAD u Lisabon.
1941 - Umro poljski državnik, pijanista i kompozitor Ignac Jan Paderevski, profesor Konzervatorijuma u Varšavi, koji je od 1919. do 1921. bio premijer i šef diplomatije, a 1940. predsjednik Poljske. Djela: opera "Manra", "Poljska fantazija" za klavir i orkestar, jedna simfonija, klavirska djela, solo pjesme.
1943 - U odmazdi zbog poraza u sukobu s borcima Rasinskog i Južnomoravskog partizanskog odreda kod Ćalija Nijemci su u Drugom svjetskom ratu u podnožju brda Bagdala u Kruševcu strijeljali oko 600 civila, uključujući žene i djecu. To mjesto je nazvano Slobodište i tu se svake godine održavaju manifestacije "Svečanosti slobode".
1949 - Južna Afrika započela primjenu aparthejda, kojim su crnačka većina i ostali narodi obojene kože potpuno obespravljeni.
1966 - Amerikanci u Vijetnamskom ratu prvi put istovremeno bombardovali prijestonicu Sjevernog Vijetnama Hanoj i glavnu luku Hajfong.
1967 - Poslije pobjede u šestodnevnom ratu protiv arapskih država Izrael ujedinio podijeljeni Jerusalim, koji je kasnije proglasio za prijestonicu Izraela.
1974 - Marija Estela Isabelita de Peron proglašena predsjednikom Argentine, pošto je njen suprug Huan Domingo Peron teško obolio.
1974 - Veliko klizište, koje se iznenada aktiviralo oko 160 kilometara istočno od Bogote u Kolumbiji, usmrtilo više od 250 ljudi.
1980 - Vigdis Finbogadotir postala predsjednik Islanda, kao prva žena u Evropi demokratski izabrana za šefa države.
1981 - Hu Jaobang na čelu Komunističke partije Kine naslijedio Huo Guofenga.
1992 - Savezna Republika Jugoslavija saopštila da se odriče učešća na samitu Konferencije o evropskoj bezbjednosti i saradnji 9. i 10. jula 1992. godine, zbog jednostranih i proizvoljnih optužbi KEBS-a da je samo SRJ kriva za rat u bivšoj Bosni i Hercegovini.
1992 - Pripadnici Vojske Srpske Republike BiH povukli se sa sarajevskog aerodroma "Butmir" i predali ga jedinicama UNPROFOR-a.
1992 - Islamski teroristi ubili šefa vladajućeg savjeta Alžira Mohameda Budiafa dok je otvarao kulturni centar u gradu Anaba na istoku Alžira.
1993 - UN prihvatile kandidaturu belgijskog generala Frensisa Brikmona za novog komandanta mirovnih snaga UN u bivšoj BiH, umjesto dosadašnjeg francuskog generala Filipa Moriona.
1995 - U najtežoj mirnodopskoj nesreći u Južnoj Koreji u Seulu se srušila petospratna robna kuća, usmrtivši 502 ljudi.
1995 - Umrla američka filmska glumica Lana Tarner, jedna od najsjajnijih zvijezda Holivuda pedesetih godina 20. vijeka. Filmovi: "Oni neće zaboraviti", "Ljubav je snašla Endija Hardija", "Dr DŽekil i mr Hajd", "Poštar uvijek zvoni dvaput", "Kas Timberlan", "Gradić Pejton", "Imitacija života", "Ljubav ima mnogo lica", "Monsunske kiše".
1999 - Predsjednik Akademije nauka i umjetnosti Republike Srpske Petar Mandić preminuo na Vojno-medicinskoj akademiji u Beogradu.
1999 - Lidera kurdskih gerilaca Abdulaha Odžalana turski sud osudio na vješanje zbog vođenja separatističke kampanje tokom koje je poginulo više od 29.000 ljudi.
2000 - Visoki predstavnik za BiH Volfgang Petrič suspendovao primjenu Zakona o privatizaciji stanova u državnom vlasništvu u Republici Srpskoj, koji je trebalo da stupi na snagu 25.jula. OHR ocijenio da zakon nije u skladu sa Aneksom 7 Dejtonskog sporazuma i sa zakonima Srpske i da Tekst usvojenog Zakona ne otvara nikakve perspektive u ekonomskom smislu.
2001 - Predsjednik jugoslovenske Vlade Zoran Žižić podnio ostavku.
2001 - Šefovi diplomatija zemalja nasljednica bivše Jugoslavije potpisali u Beču Sporazum o raspodjeli imovine bivše zajedničke države.
2001 - Evropska komisija saopštila da je na Donatorskoj konferenciji za SR Jugoslaviju prikupljeno 1,28 milijardi dolara obećane pomoći i ocijenila ovaj rezultat kao "veoma pozitivan".
2001 - NATO odobrio plan za slanje do 3.000 vojnika u Makedoniju koji će biti zaduženi za prikupljanje i uništenje oružja albanskih ekstremista.
2001 - Generalna skupština UN potvrdila je drugi petogodišnji mandat Kofija Anana na položaju generalnog sekretara UN.
2004 - Bivši predsjednik i bivši premijer Republike Srpske Krajine Milan Babić (48) osuđen pred Haškim tribunalom na 13 godina zatvora zbog progona i zločina protiv čovječnosti i saučesništva u udruženom zločinačkom poduhvatu uklanjanja nesrpskog stanovništva sa gotovo jedne trećine teritorije u Hrvatskoj.
2007 - Izraelski predsjednik Moše Kacav podnio ostavku nakon što je priznao krivicu za seksualne prestupe prema ženama, zaposlenim u kabinetu.
 
06.07.2022 , sreda
1307 - Umro je engleski kralj Eduard I (Edward) na putu prema Škotskoj, gde je krenuo da uguši ustanak.
1572 - Umro je Sigismund II August, poslednji poljski kralj iz dinastije Jageloviča. Tokom njegove vladavine (od 1548) stvorena je unija Poljske, Litvanije i Zapadne Prusije (Lublinska unija 1569). Proglasio je 1572. opštu slobodu veroispovesti.
1585 - Pod pritiskom katoličke "Svete lige" francuski kralj Anri III (Henry) izdao je Nemurski edikt protiv hugenota.
1752 - Rođen je Žozef Mari Žakar (Joseph Marie Jacquard), francuski pronalazač, izumitelj razboja za tkanje (1801).
1807 - U Tilzitu je potpisan mirovni ugovor kojim je završen rat Francuske i Rusije, učesnice u koaliciji protiv Napoleona. Ugovor, koji je ostao na snazi do Napoleonove invazije na Rusiju 1812, podrazumevao je i savezništvo, a Napoleon se, pored ostalog, obavezao da neće progoniti Crnogorce zbog njihove borbe protiv Francuske.
1815 - Savezničke snage (šesta koalicija protiv Napoleona) ušle su u Pariz nakon abdikacije Napoleona Bonaparte.
1816 - Umro je irski dramski pisac i političar Ričard Šeridan (Richard Sheridan), autor popularnih komedija "Škola skandala" i "Kritičar". Kao član britanskog parlamenta (1780-1812) proslavio se kao politički govornik.
1854 - Umro je nemački fizičar Georg Simon Om (Ohm). Po njemu je dobila ime jedinica za merenje eletričnog otpora u međunarodnom sistemu mera (om).
1860 - Rođen je austrijski kompozitor i dirigent Gustav Maler (Mahler), autor devet čuvenih simfonija i ciklusa pesama. Bio je direktor Bečke opere (1897-1907) koja je pod njegovom upravom doživela zlatno doba.
1887 - Rođen je francuski slikar i grafičar rusko-jevrejskog porekla Mark Šagal (Marc Chagall). Veći deo života proveo je u Parizu, ali se inspirisao ruskim folklorom i uspomenama iz detinjstva. Ilustrovao je Gogoljeve "Mrtve duše" i Bibliju i oslikao parisku Operu, sinagogu u Jerusalimu, zgradu UN u Njujorku i uradio vitraže u katedrali u Mecu.
1893 - U Zagrebu je rođen hrvatski pisac Miroslav Krleža, jedna od najznačajnijih ličnosti u kulturno-književnim zbivanjima 20. veka na jugoslovenskom prostoru. Od 1950. bio je na čelu Jugoslovenskog leksikografskog zavoda i glavni i odgovorni urednik Enciklopedije Jugoslavije. Njegov obimni književni opus obuhvata poeziju, romane, pripovetke, drame, eseje ("Hrvatski bog Mars", "Povratak Filipa Latinovića", "Gospoda Glembajevi", "U agoniji").
1898 - SAD su anektirale Havajska ostrva.
1911 - Rođen je italijanski kompozitor Djan Karlo Menoti (Gian Carlo Menotti), poznat po operama sa temama iz savremenog života, za koje je sam pisao libreta ("Konzul", "Medijum", "Amelija na balu"). Osnovao je muzički festival u Spoletu.
1930 - Umro je engleski pisac Artur Konan Dojl (Arthur Conan Doyle), lekar po zanimanju. Oprobao se u različitim književnim žanrovima, ali je svetsku popularnost stekao pričama o detektivu Šerloku Holmsu (Sherlock Holmes).
1937 - Sukobom japanskih i kineskih trupa kod mosta Marko Polo blizu Pekinga počeo je japansko-kineski rat.
1941 - U Srbiji je počeo ustanak protiv nemačke okupacije, pod vođstvom komunista.
1978 - Nakon sticanja nezavisnosti od Velike Britanije proglašena je država Solomonska Ostrva.
1991 - Usvojena je Brionska deklaracija o mirnom rešenju jugoslovenske krize, kojom se vlada SFR Jugoslavije obavezala da će povući saveznu vojsku (JNA) iz Slovenije, a slovenačke vlasti na demobilizaciju slovenačkih trupa. Odluke Slovenije i Hrvatske o nezavisnosti suspendovane su na tri meseca. Prihvaćeno je da u Sloveniju i Hrvatsku dođu posmatrači EZ.
1994 - U Jemenu je okončan dvomesečni građanski rat ulaskom trupa Severnog Jemena u glavni grad Južnog Jemena Aden.
1995 - U Beogradu je otvorena prva podzemna železnička stanica.
2000 - U Beogradu je umro jugoslovenski kompozitor i muzikolog Nikola Hercigonja. Njegova muzika inspirisana je nacionalnom istorijom i folklorom (scenski oratorijum "Gorski venac", simfonijski ples "Linđo", ciklusi pesama za glas i orkestar, muzika za film).
2000 - Ceo tiraž knjige "Hari Poter i vatreni pehar", četvrti nastavak avantura dečaka čarobnjaka, rasprodat je u pretplati, pre nego što je izašao iz štampe.
2003 - Odlukom visokog predstavnika međunarodne zajednice u BiH Pedi Ešdauna zamrznuti su bankovni računi 14 osoba u BiH, među kojima su i članovi porodice haškog optuženika Radovana Karadžića.
2005 - U seriji eksplozija u podzemnoj železnici i gradskom autobusu u Londonu život je izgubilo 56 osoba, a preko 700 je povređeno. Odgovornost za napade preuzela je islamistička grupa Al Kaida za Evropu.
2012 - U poplavama na jugozapadu Rusije stradala je 171 osoba, a poplavljeno je oko 5.000 kuća.
2014 - Umro je beogradski pozorišni i filmski glumac Bora Todorović, dobitnik brojnih nagrada i priznanja, među kojima je i Gran pri u Kanu za ulogu u filmu "Profesionalac".
2016 - U poplavama u centralnom i istočnom delu Kine posle višednevnih obilnih padavina, poginula je ili nestala 181 osoba.
2019 - Na vanrednim parlamentarnim izborima u Grčkoj konzervativna Nova demokratija Kirjakosa Micotakisa osvojila je najveci broj glasova.
2020 - U Beogradu su počeli protesti građana zbog najave vraćanja policijskog časa usled pandemije korona virusa, trajali su nekoliko dana i prerasli u izraz nezadovoljstva ukupnim radom vlasti.
 
07.07.2022 četvrtak
1307 - Umro je engleski kralj Eduard I (Edward) na putu prema Škotskoj, gde je krenuo da uguši ustanak.
1572 - Umro je Sigismund II August, poslednji poljski kralj iz dinastije Jageloviča. Tokom njegove vladavine (od 1548) stvorena je unija Poljske, Litvanije i Zapadne Prusije (Lublinska unija 1569). Proglasio je 1572. opštu slobodu veroispovesti.
1585 - Pod pritiskom katoličke "Svete lige" francuski kralj Anri III (Henry) izdao je Nemurski edikt protiv hugenota.
1752 - Rođen je Žozef Mari Žakar (Joseph Marie Jacquard), francuski pronalazač, izumitelj razboja za tkanje (1801).
1807 - U Tilzitu je potpisan mirovni ugovor kojim je završen rat Francuske i Rusije, učesnice u koaliciji protiv Napoleona. Ugovor, koji je ostao na snazi do Napoleonove invazije na Rusiju 1812, podrazumevao je i savezništvo, a Napoleon se, pored ostalog, obavezao da neće progoniti Crnogorce zbog njihove borbe protiv Francuske.
1815 - Savezničke snage (šesta koalicija protiv Napoleona) ušle su u Pariz nakon abdikacije Napoleona Bonaparte.
1816 - Umro je irski dramski pisac i političar Ričard Šeridan (Richard Sheridan), autor popularnih komedija "Škola skandala" i "Kritičar". Kao član britanskog parlamenta (1780-1812) proslavio se kao politički govornik.
1854 - Umro je nemački fizičar Georg Simon Om (Ohm). Po njemu je dobila ime jedinica za merenje eletričnog otpora u međunarodnom sistemu mera (om).
1860 - Rođen je austrijski kompozitor i dirigent Gustav Maler (Mahler), autor devet čuvenih simfonija i ciklusa pesama. Bio je direktor Bečke opere (1897-1907) koja je pod njegovom upravom doživela zlatno doba.
1887. - Rođen ruski slikar jevrejskog porijekla Mark Šagal, izuzetan kolorista i crtač, jedan od najoriginalnijih slikara 20. vijeka. Veći dio života je proveo u Parizu, ali se inspirisao ruskim folklorom i uspomenama iz djetinjstva, stvarajući fantastične kompozicije iz života Jevreja i ruskih seljaka. Dramatične, socijalne i religiozne elemente spajao je u vanzemaljsku viziju, u koju je uključivao sjećanja na ruske ikone i mladost u Rusiji i iskustva kubizma i nadrealizma. U grafičkim ciklusima je ilustrovao "Mrtve duše" Nikolaja Vasiljeviča Gogolja, "Hiljadu i jednu noć" i Bibliju. Takođe je oslikao zgradu pariske Opere, sinagogu u Jerusalimu, zgradu UN i uradio je vitraže u katedrali u Mecu.
1898. - SAD anektirale Havajska ostrva.
1899. - Rođen američki filmski režiser Džordž Dui Kjukor, holivudski perfekcionista, posebno uspješan u filmskoj muzičkoj komediji. Filmovi: "Mala žena", "Silvija Skarlet", "Romeo i Julija", "Juče rođena", "Zvijezda je rođena", "Djevojke", "My fair lady", "Dejvid Koperfild", "Filadelfijska priča".
1911. - Rođen italijanski kompozitor Đan Karlo Menoti, čije su opere s temama iz savremenog života, za koje je sam pisao libreta, stekle izuzetnu popularnost. U libretima je uspješno kombinovao dramatske situacije karakteristične za 20. vijek s tradicionalnom formom italijanske opere, a u komponovanju se oslanjao na tradicionalne harmonije, pribjegavajući povremeno disonancama i polutononalnosti kako bi pojačao dramski efekat. Djela: opere "Konzul", "Medijum", "Amelija na balu", radio-opere "Djevojka i lopov", "Telefon", balet "Sebastijan".
1930. - Umro engleski pisac Artur Konan Dojl, ljekar po profesiji, koji se proslavio kriminalističkim romanima i pripovijetkama u kojima su glavni junaci izmišljeni detektiv Šerlok Holms i njegov prijatelj dr Votson, začevši tako detektivsku literaturu. Plemićku titulu je dobio 1902. za zasluge u odbrani britanskih interesa, posebno u drugom Burskom ratu. Poslije pogibije sina u Prvom svjetskom ratu odao se spiritualizmu. Djela: romani "Grimizna studija", "Pustolovine Šerloka Holmsa", "Uspomene Šerloka Holmsa", "Baskervilski pas", "Bijeli odred", "Izgubljeni svijet", "Veliki burski rat", studija "Istorija britanskog pohoda u Francuskoj i Flandriji", djelo o spiritualizmu "Istorija spiritualizma", memoarska proza "Uspomene i pustolovine".
1937. - Japanska armija napala kineski garnizon kod Lučioa /most Marka Pola/ blizu Pekinga. Otpor kineskih snaga Japan je iskoristio kao povod za agresiju na Kinu.
1940. - Rođen Ringo Star, bubnjar pop grupe "Bitlsi".
1941. - Oglašen oružani ustanak u Srbiji pucnjevima Žikice Jovanovića - Španca u Beloj Crkvi. Masa okupljenog naroda je na političkom zboru upoznata sa odlukom Centralnog komiteta Komunističke partije Jugoslavije o borbi protiv njemačkog okupatora
1960. - Pravdajući se zaštitom "ugroženih" života svojih državljana Belgija, samo sedam dana poslije proglašenja nezavisnosti Konga, uputila padobranske jedinice u tu afričku zemlju. Kongoanski premijer Patris Lumumba odmah je zatražio intervenciju UN, ali blokovski podijeljena svjetska organizacija nije brzo djelovala, pa je provincija Katanga objavila otcjepljenje, što je izazvalo građanski rat. Lumumba, simbol kongoanske nezavisnosti, zbačen je u oktobru 1960, odveden u Katangu i ubijen u februaru 1961.
1978. - Solomonova ostrva u jugozapadnom dijelu Tihog okeana stekla nezavisnost i ušla u Britanski komonvelt poslije 85 godina britanske kolonijalne uprave.
1981. - Predsjednik SAD Ronald Regan predložio Sandru Dej O'Konor za sudiju Vrhovnog suda i ona je u septembru 1981. postala prva žena član najviše američke sudske instance.
1991. - Usvojena Brionska deklaracija o mirnom rešenju jugoslovenske krize, kojom se vlada SFRJ obavezala da će povući saveznu vojsku /JNA/ iz Slovenije, a slovenačke vlasti da će demobilisati svoje trupe. Odluke Slovenije i Hrvatske o nezavisnosti suspendovane su na tri mjeseca. Prihvaćeno je da u Sloveniju i Hrvatsku dođu posmatrači EZ.
1993. - Pregovori između Republike Srpske Krajine i Hrvatske u Ženevi prekinuti su, jer su Hrvati odbili da prihvate srpski prijedlog o kontroli nad područjem Maslenice.
1994. - Vojnici Petog korpusa vojske bosanskih muslimana, lojalnog Aliji Izetbegoviću, opkolili pripadnike francuskiih "plavih šljemova", stacionirane u Bihaću.
1994. - U Jemenu okončan dvomjesečni građanski rat ulaskom sjevernojemenskih trupa u Aden - glavni grad Južnog Jemena.
1997. - Umro bivši predsjednik Hrvatske Republike Herceg-Bosne i Hrvatske demokratske zajednice u BiH Mate Boban.
2005. - U seriji eksplozija u podzemnoj željeznici i gradskom autobusu u Londonu život je izgubilo 56 lica, a više od 700 je povrijeđeno. Odgovornost za napade preuzela je islamistička grupa Al kaida za Evropu.
2007. - U samoubilačkom bombaškom napadu na pijaci u iračkom selu Emerlija ubijeno 105 ljudi, a 250 ranjeno.
2012. - U poplavama na jugozapadu Rusije stradala 171 osoba, a poplavljeno je oko 5.000 kuća.
2014. - Umro beogradski pozorišni i filmski glumac Bora Todorović, dobitnik nagrada i priznanja, među kojima i Gran prija u Kanu.
 
08.07.2022
70 - Rimljani su u Judejskom ratu osvojili i razrušili Jerusalim. Od ruševina je ostao samo zapadni zid velikog jevrejskog hrama ("zid plača").
1497 - Portugalski moreplovac Vasko da Gama (Vasco) isplovio je iz Lisabona na prvo putovanje na kojem je otkrio morski put za Indiju oko Rta Dobre nade.
1709 - Ruska vojska pod komandom cara Petra Velikog pobedila je u bici kod Poltave (Ukrajina) trupe švedskog kralja Karla XII. To je bio kraj švedske vojne moći.
1809 - Rođen je hrvatski pisac i reformator jezika Ljudevit Gaj, vođa Ilirskog panslovenskog pokreta.
1819 - Rođen je hrvatski kompozitor Vatroslav Lisinski, najpoznatiji muzičar Ilirskog preporoda i utemeljitelj hrvatskog nacionalnog izraza u muzici.
1822 - Persi Biš Šeli (Percy Bysshe Shelley), jedan od najznačajnijih pesnika engleskog romantizma, utopio se u brodolomu na jedrenju kod Livorna (Italija). ("Kraljica Mob", "Oslobođeni Prometej", "Ševa", "Oda zapadnom vetru", "Odbrana poezije").
1846 - Danski kralj Kristijan VIII proglasio je da danski presto mogu da naslede žene. Tako je sprečio otcepljenje pokrajine Šlezvig-Holštajn.
1858 - Velika Britanija proglasila je pobedu nad indijskim ustanicima, posle čega je ukinuto Carstvo mogula i likvidirana Istočnoindijska kompanija, a Indija je stavljena pod neposrednu upravu britanske krune.
1885 - Rođen je nemački filozof Ernst Bloh (Bloch). U njegovom opsežnom delu, koje se bavi problemima filozofije, istorije, religije, prava, etike, posebno mesto ima analiza fenomena utopijskog ("Duh utopije", "Tomas Mincer i druge.
1894 - Rođen je ruski fizičar Pjotr Leonidovič Kapica, od 1935. direktor Instituta za fiziku Sovjetske akademije nauka u Moskvi, a od 1955. glavni organizator programa veštačkih Zemljinih satelita ("Sputnjik"). Najpoznatiji njegovi radovi su iz područja magnetizma i fizike niskih temparatura. Dobitnik je Nobelove nagrade za fiziku 1978.
1920 - Gradu Šapcu je svečano uručeno francusko odlikovanje "Ratni krst" za heroizam i stradanje njegovog stanovništva u Prvom svetskom ratu.
1942 - Umro je francuski maršal Luj Feliks Fransoa Franše Depere (Louis Felix Francois Franchet d'Esperey), istaknuti vojskovođa u Prvom svetskom ratu i počasni vojvoda srpske vojske.
1943 - Od posledica torture u zatvoru Gestapoa umro je lider francuskog Pokreta otpora u okupiranoj Francuskoj u Drugom svetskom ratu Žan Mulen (Jean Moulin), poznat kao "Maks" (Max).
1956 - U Beogradu je emitovan prvi eksperimentalni TV prenos, povodom proslave stogodišnjice rođenja Nikole Tesle. Program iz privremenog studija u Institutu "Nikola Tesla" građani su pratili na četrdesetak prijemnika smeštenih u izlozima prodavnica u raznim delovima grada.
1967 - Umrla je britanska pozorišna i filmska glumica Vivijen Li (Vivien Leigh). Svetsku slavu stekla je ulogom Skarlet O'Hare (Scarlett) u američkom filmu "Prohujalo s vihorom" za koju je nagrađena Oskarom. Drugi Oskar dobila je za ulogu u filmu "Tramvaj zvani želja".
1994 - Umro je Kim Il Sung, komunistički lider Severne Koreje, koji je upravljao zemljom od njenog osnivanja 1948. do smrti.
2000 - U Beogradu je umro Konstantin Vinaver, pijanista, muzikolog, operski dramaturg i dugogodišnji direktor Opere i baleta Narodnog pozorišta u Beogradu.
2002 - Okružni sud u Prokuplju osudio je na osam godina zatvora bivšeg rezervistu Vojske Jugoslavije Ivana Nikolića zbog zločina protiv civilnog stanovništva na Kosovu za vreme NATO bombardovanja SR Jugoslavije 1999. To je prva presuda pred domaćim sudovima za ratni zločin izvršen tokom rata na Kosovu.
2003 - U nesreći feribota u reci Menga u Čandpuru (Bangladeš), udavilo se oko 400 ljudi, od 600 koliko je bilo na brodu.
2007 - Za sedam svetskih čuda novog sveta proglašeni su: Kineski zid, ; rimski Koloseum, ; indijski Tadž Mahal, Makču Pikču (Kusko, Peru), kip Hrista Spasitelja iz Rio de Žaneira (Brazil), drevni grad Petra u Jordanu i Čičen Ica (Jukatan, Meksiko).
2010 - Evropski parlament usvojio je rezoluciju kojom su članice EU, koje nisu priznale nezavisnost Kosova, pozvane da to učine. Jednostrano proglašenu nezavisnost Kosova ne priznaju Kipar, Slovačka, Grčka, Rumunija i Španija, i rezolucija nije imala uticaja na stav ovih zemalja.
2013 - Bivši ministar železnice Kine Liu Džićuna osuđen je na smrtnu kaznu uslovno zbog korupcije i zloupotrebe položaja.
2014 – Izraelska vojska je napadima na Gazu započela operaciju "Zaštitni rub", koja je trajala 51 dan i u kojoj je izginulo oko 1500 Palestinaca civila, dok je 7500 ranjeno, a više stotina hiljada raseljeno. Na strani Izraela je poginulo 56 vojnika i 6 civila.
2015 - Savet bezbednbosti UN nije usvojio rezoluciju povodom 20 godišnjice zločina u Srebrenici pošto je Rusija kao stalna članica sa pravom veta bila protiv. Za usvajanje rezolucije koju su predložili Velika Britanija i još nekoliko zemalja glasalo je 10 članica SB UN a četiri su bile uzdržane, među kojima i Kina.
2019 - Lider konzervativne Nove demokratije Kirijakos Micotakis položio je zakletvu kao novi grčki premijer, dan posle ubedljive pobede na parlamentarnim izborima.
 
10. jul 2022.

- 48. p. n. e. - U bici kod Dirahijuma Julije Cezar je jedva izbegao težak poraz od Pompeka.
- 1461. - Stefan Tomašević postao je kralj Bosne.
- 1553. - Džejn Grej, praunuka Henrija VII, krunisana je za kraljicu Engleske. 9 dana kasnije svrgla ju je Elizabeta I Tjudor.
- 1609. - U Minhenu je osnovana Katolička liga kao odgovor na osnivanje Protestantske unije (1608), što je pojačalo tenzije u Nemačkoj koje su dovele do izbijanja Tridesetogodišnjeg rata (1618 - 48) u centralnoj Evropi.
- 1774. - Nakon šestogodišnjeg rata, Rusija i Osmansko carstvo sklopile su Kučukkainarcijski mir kojim je Osmansko carstvo izgubilo Krim, prihvatila rusko-tursku granicu na Bugu i priznala Rusiji pokroviteljska prava nad Vlaškom i Moldavijom, kao i nad pravoslavnim podanicima u Turskoj.
- 1789. - Aleksandar Makenzi je stigao do delte reke Makenzi.
- 1821 - SAD su preuzele Floridu nakon kupovine od Španije.
- 1897. - U borbi za prevlast na području gornjeg Nila, francuske trupe zaposele su Fešoude (Kodok) u Sudanu, što je izazvalo ozbiljnu krizu u anglo-francuskim odnosima. Kompromisnim rešenjem 1899. godine, Francuska je dobila zapadni Sudan, a dolina Nila ostala je pod britanskom kontrolom.
- 1940. - Francuska Narodna skupština poverila je vlast maršalu Filipu Petenu, koji je tokom Drugog svetskog rata predvodio kolaboracionističku vladu sa sedištem u Višiju.
1940. - Počela je bitka za Britaniju u Drugom svetskom ratu napadom nemačkih bombardera na britanske konvoje u Lamanšu.
- 1943. - Anglo-američke trupe u Drugom svetskom ratu iskrcale su se na Siciliju.
- 1953. - Sovjetski lider Nikita Hruščov smenio je ministra unutrašnjih poslova Lavrentija Beriju, bliskog Staljinovog saradnika i egzkutora u staljinističkim čistkama.
- 1962. - Iz Kejp Kaneverala je lansiran prvi telekomunikacioni satelit "Telstar", koji je omogućio prenos TV programa preko Atlantskog okeana.
- 1973. - Bahamska ostrva su stekla nezavisnost u okviru Britanskog Komonvelta, posle 190 godina britanske kolonijalne vladavine.
- 1976. - Zbog pucanja ventila u hemijskoj fabrici "Ikmeza" u blizini Milana, oblak hemijskih materija, među kojima i dioksina, teško je zagadio četiri opštine - Seveza , Meda , Dezio i Čezena. To je bila prva ekološka nesreća te vrste u Evropi.
- 1992. - Američki sud osudio je bivšeg panamskog diktatora Manuela Norijegu na 40 godina zatvora jer je dozvolio krijumčarenje droge u Panami.
- 1994. - Leonid Kučma pobedio je na predsedničkim izborima u Ukrajini.
- 1995. - Vojne vlasti oslobodile su iz šestogodišnjeg kućnog pritvora vođu burmanske opozicije i dobitnicu Nobelove nagrade za mir Aun San Su Ći.
- 1999. - Šest afričkih vlada potpisalo je sporazum o prekidu vatre, čime je okončan građanski rat u Demokratskoj Republici Kongo. Sporazum je potpisan bez učešća pobunjeničkih grupa umešanih u sukobe.
- 2000. - U gomili smeća koja se je srušila na sirotinjsko naselje, nazvano Obećana zemlja, u Manili (Filipini) stradalo je više od 200 ljudi.
- 2001. - Crtež Leonarda da Vinčija prodat je u aukcijskoj kući Kristi's za rekordnih 8,1 miliona funti (11,4 miliona dolara).
- 2011. - Potonuo je rečni kruzer Bulgarija, pri čemu je stradalo 105 putnika.
 
11. jul 2022.

- 969. - Umrla je Olga Kijevska, prvi pravoslavni vladar Kijevske Rusije (945-963). Poznata je i kao Olga Prekrasna i Sveta Jelena. Bila je vladarka Kijevske Rusije u periodu od 945. - 963. kao regent svom sinu Svjatoslavu I Kijevskom. Godine 957. Olga je došla u Carigrad gde se krstila, dok je ceremoniju detaljno opisao Konstantin VII Porfirogenit. Na krštenju je uzela ime Jelena, po prvoj hrišćanskoj carici Jelenie, majci Konstantina Velikog. Nakon što je Svjatoslav postao knez, obavljala je upravne poslove dok je Svjatoslav ratovao. Umrla je 11. jula 969. godine u vreme opsade Kijeva od strane Pečenga, dok je njen sin Svjatoslav ratovao sa Bugarima. Dvadeset godina nakon njene smrti, njen unuk Vladimir I Veliki primio je hrišćanstvo i krstio Rusku zemlju. Podigao je kamenu crkvu u ime Presvete Bogorodice, izvadio je mošti svete Olge i preneo ih u ovu crkvu gde se i danas nalaze. Pravoslavna crkva proslavlja Svetu Olgu kao ravnoapostolnu 11. jula po julijanskom kalendaru.
- 1274. - Rođen je kralj Škotske Robert Brus. Predvodio je Škotsku tokom Ratova za škotsku nezavisnost. Postao je jedan od najvećih škotskih kraljeva i jedan od najpoznatijih ratnika. Vladao je od 1306 - 1329. godine.
- 1276. - Papa Adrijan V je nasledio Inoćentija V kao 186. rimski papa.
- 1451. - Umrla je Barbara Celjska, carica Svetog rimskog carstva. Bila je druga supruga Žigmunda Luksemburškog.
- 1533. - Papa Kliment VII ekskomunicirao je engleskog kralja Henrija VIII, odbivši prethodno da poništi njegov brak s Katarinom Aragonskom i ozakoni vezu s Anom Bolen.
- 1657. - Rođen je Fridrih I od Pruske, poslednji markgrof Brandenburga i prvi kralj Pruske (1701-1713).
- 1767. - Rođen je Džon Kvinsi Adams, američki političar i diplomata, 6. predsednik SAD (1825-1829).
- 1796. - Odigrala se završna faza bitke kod Martinića, nakon koje Piperi i Bjelopavlići ulaze u sastav Crne Gore.
- 1844. - Rođen je Petar I Karađorđević, poslednji kralj Srbije (1903-1918) i prvo kralj Kraljevine SHS (1918-1921)
- 1864. - Rođen je Andra Gavrilović, srpski istoričar, istoričar književnosti i književnik.
Književni rad je počeo pesmama, a kasnije je objavio nekoliko romana i zbirku pripovedaka, kao i veliki broj rasprava iz istorije književnosti, od kojih su neke predstavljale koristan književno-istorijski doprinos. Napisao je biografiju svetog Save koja je objavljena 1900. godine. Prema oceni Sime Ćirkovića, predstavlja jedno od najznačajnijih i najuspelijih radova o prvom srpskom arhiepiskopu. Preminuo je 1929. u Beogradu.
- 1871. - Rođen je Stjepan Radić, hrvatski političar i pisac, osnivač Hrvatske seljačke stranke. Radiću idu zasluge o objedinjavanju hrvatskog seljaštva u održivu političku silu. Tokom cele svoje karijere, on se suprptstavio ujedinjenju. Zalagao se za federalizam i republikansko društveno uređenje. U Narodnoj skupštini ga je smrtno ranio srpski radikalski političar Puniša Račić. Radić je nekoliko sedmica kasnije umro od ozbiljne stomačne rane u 57. godini života, 1928. godine.
- 1882. - Britanska mediteranska flota je počela sa bombardovanjem Aleksadrije u okviru Anglo-egipatskog rata.
- 1897. - Rođen je Gregorio Fuentes, kubanski brodski kapetan. Tvrdi da je bio inspiracija Ernestu Hemingveju za roman "Starac i more". Gregorio je umro na Kubi u svojoj 104. godini.
- 1920. - Rođen je Jul Briner, rusko-američki glumac. Najpoznatiji je po ulozi Ramzesa II u Deset zapovesti i ulozi kralja Mongkuta u filmu Kralj i ja za koju je dobio Oskar za najboljeg glavnog glumca. - 1921. - Mongolija je proglasila nezavisnost pod nazivom Narodna Republika Mongolija.
- 1921. - Održano je prvo zvanično prvenstvo Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca u vaterpolu. Pobedilo je Somborsko sportsko društvo.
- 1930. - Rođen je Harold Blum, američki književni kritičar i pisac. Blum je objavio više od dvadeset knjiga književne kritike, nekoliko knjiga o religiji i roman. Uredio je i napisao predgovore za nekoliko stotina zbornika tekstova vezanih za književnost i filozofiju za izdavačku kuću Čelsi haus
- 1937. - Umro je američki kompozitor Džordž Geršvin. Većinu svojih vokalnih i scenskih dela Džordž je napisao u saradnji sa svojim starijim bratom, tekstopiscem Ajrom Geršvinom. Geršvin je komponovao i za brodvejsku scenu i za klasične koncertne hale. Takođe je sa uspehom komponovao i popularne melodije. Najpoznatiji je po načinu na koji je u klasičnu muziku uneo elemente popularne muzike, crnačkih duhovnih pesama i bluza (opera "Porgi i Bes", simfonijska fantazija "Amerikanac u Parizu", "Rapsodija u plavom", "Melanhonična rapsodija")
- 1940. - Francuski heroj iz Prvog svetskog rata Filip Peten je postao prrdsednik Višijevske Francuske.
- 1960. - Premijer provincije Katanga u Kongu Moiz Čombe proglasio je nezavisnost te pokrajine, čime su počeli višegodišnji nemiri u toj afričkoj zemlji.
- 1974. - Umro je Per Lagerkvist, švedski književnik, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1951. godine. Pisao je poeziju, pozorišne komade, romane, pripovetke i eseje. Centralni motiv njegovog dela je moralno pitanje dobra i zla. Nobelovu nagradu je dobio 1951. godine, za roman "Baraba" iz 1950., dok mu je najpoznatiji roman "Patuljak" iz 1944. godine.
- 1978. - U eksploziji cisterne s tečnim gasom u španskom mediteranskom turističkom kampu u mestu San Karlos de la Papita poginulo je oko 200 ljudi.
- 1979. - Američka svemirska stanica "Skajlab", nakon šestogodišnjeg kruženja oko Zemlje, raspala se prilikom prizemljenja.
- 1982. - Umro je Meša Selimović, juoslovenski književnik srpskoga porekla koji je stvarao na srpskohrvatskome govornom području u drugoj polovini 20. veka Najpoznatija dela su mu Uvrijeđeni čovjek, Tuđa zemlja, Noć i jutra, Tišine Magla i mjesečina, Derviš i smrt, Tvrđava i druga dela.
- 1987. - UN su proglasile su za petmilijarditog stanovnika planete novorođenog dečaka u Zagrebu Mateja Gaspara.
- 1989. - Umro je Lorens Olivije, engleski pozorišni i filmski glumac, režiser i producent. Tumačio je najrazličitije uloge - od likova iz grčkih i Šekspirovih tragedija, do junaka romantičnih komedija. Najpoznatiji je po ulogama u filmovima Orkanski visovi, Rebeka, Bani Lejk je nestala, Princ i igračica, Otelo i Maratonac. Dobio je dva počasna Oskara za životno delo i veliki doprinos filmskoj industriji kao i Oskara za najboljeg glavnog glumca za ulogu u Hamletu.
- 1991. - Avion sa hodočasnicima iz Nigerije srušio se u plamenu u Džedi, u Saudijskoj Arabiji. Poginuli su svi putnici i članovi posade (261).
- 1995. - U ratu u Bosni i Hercegovini Vojska Republike Srpske je zauzela Srebrenicu. Više od 30.000 ljudi, uglavnom žena i dece, prebačeno je na teritoriju pod kontrolom vlade u Sarajevu. Snage Vojske Republike Srpske osuđene su kasnije da su na tom području izvršile masakr i da je ubijeno oko 8.000 bosanskih muslimana.
- 1996. - Sudsko veće Haškog tribunala potvrdilo je optužnice za ratne zločine i genocid protiv predsednika Republike Srpske Radovana Karadžića i vojnog komandanta Ratka Mladića. Sud je za njima raspisao međunarodne poternice.
- 2000. - Uz posredovanje predsednika SAD Bila Klintona, u Kejmp Dejvidu su počeli pregovori o pitanju suvereniteta nad Jerusalimom između izraelskog premijera Ehuda Baraka i palestinskog vođe Jasera Arafata.
- 2001. - U Kambodži je odobreno donošenje zakona koji bi omogućio suđenje bivšim liderima Crvenih Kmera, tokom čije vladavine je ubijeno 1.700.000 ljudi.
- 2003. - Na osmu godišnjicu masskra u Srebrenici u Potočarima kod tog grada sahranjeni su posmrtni ostaci identifikovanih 282 osobe muslimanske nacionalnosti, ubijenih u leto 1995. Tom činu prisustvovalo je oko 20.000 ljudi.
- 2004. - Boris Tadić svečano je stupio na dužnost predsednika Srbije.
 
12. jul 2022.

- 100. p. n. e. - Rođen je Julije Cezar, rimski političar i general. Najslavniji rimski vojskovođa, Cezar je brojnim vojnim pobjedama znatno proširio uticaj i vlast Rima. Pobedivši Pompeja u građanskom ratu od 46. p. n. e zavladao kao diktator. Cezarova diktatura predstavlja kraj vrhovne vladavine Senata u Rimu i početak eventualne transformacije stare republike u politički sistem koji će pod Oktavijanom, Cezarovim nećakom, postati poznat kao Principat. Nakon Cezarove smrti, republika je utonula u novu seriju građanskih ratova koji su se okončali pobedom Oktavijana, koji će postati prvi rimski car nakon prvog dogovora sa senatom 27. p. n. e.. Cezarovo nasleđe kao briljantnog generala i državnika održalo se tokom vekova. Cezar je ostao upamćen kao jedna od najvažnijih ličnosti rimske istorije i jedan od najvećih vojskovođa u istoriji uopšte.
- 1191. - Engleski kralj Ričard Lavljeg Srca zauzeo je u Trećem krstaškom ratu grad Akru.
- 1536. - Umro je Erazmo Roterdamski, holandski humanista, filozof, filolog i plodni književnik epohe evropskog humanizma. Živeo je i stvarao u doba reformacije. Iako je dosledno kritikovao crkvene zloupotrebe, korumpirano papstvo, nekanonske elemente obreda i sujevjerja, ostao je veran katoličkoj doktrini.
- 1806. - U Parizu je formirana Rajnska konfederacija u koju je ušlo šesnaest nemačkih država pod protektoratom Napoleonove Francuske. To je označilo i kraj Svetog rimskog carstva, koje je ukinuto 6. avgusta kada se Franc odrekao carske nemačke krune. Konfederacija se raspala 1813. godine nakon Napoleonovog poraza u Bitke kod Lajpciga.
- 1904. - Rođen je Pablo Neruda, čileanski književnik i diplomata, dobitnik Nobelove nagrade za književnost (1971).
- 1912. - Rođen je Petar Stambolić, učesnik Narodnooslobodilačke borbe, društveno-politički radnik SFRJ i SR Srbije, junak socijalističkog rada i narodni heroj Jugoslavije.
- 1913. - Rođen je Vilis Lem, američki fizičar, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku (1955) "za otkrića u vezi sa finom strukturom spektra vodonika".
- 1920. - Zvanično je otvoren Panamski kanal, šest godina nakon što je kroz njega prošao prvi brod.
- 1933. - Rođena je Olga Poznatov, srpska i jugoslovenska glumica. Bila je glumica specifične boje glasa, koja je mahom igrala epizodne uloge u srpskim filmovima i serijama. Uloga pacijentkinje u kultnom filmu "Druga Žikina dinastija" donela joj je veliku popularnost. Prvu ulogu na televiziji odigrala je u TV drami "Siromašni mali ljudi". Prvo filmsko iskustvo imala je 1967. u filmu "Buđenje pacova". Olga Poznatov preminula je u 62. godini, 24. januara 1996. u Beogradu.
- 1937. - Rođen je Lionel Žospen, francuski političar, premijer Francuske (1997 - 2002).
- 1941. - Na Petrovdanskom saboru u Cetinju je u Drugom svetskom ratu proglašena kvisliška suverena i nezavisna Crna Gora pod protektoratom fašističke Italije.
- 1960. - Francuska je priznala nezavisnost kolonija u Africi: Dahomeja, Nigera, Gornje Volte, Obale Slonovače, Čada, Centralne Afrike i Konga.
- 1979. - Gilbertova Ostrba u Tihom Okeanu su stekla nezavisnost u okviru Britanskog Komonvelta pod nazivom Republika Kiribati posle 87 godina britanske kolonijalne uprave.
- 1993. - Zemljotres na severu Japana aktivirao je klizišta i pokrenuo džinovske morske talase (cunamije), u kojima je oko 200 ljudi izgubilo život.
- 1997. - Kubanska vlada je, nakon laboratorijskih ispitivanja, potvrdila autentičnost posmrtnih ostataka legendarnog gerilskog vođe Ernesta Če Gevare, pronađenih u Boliviji, gde je ubijen, a potom prebačen na Kubu, na osnovu sporazuma vlada dveju zemalja.
- 1998. - Francuska je pobedom nad Brazilom u Parizu u finalu svetskog fudbalskog prvenstva, prvi put postala prvak sveta u fudbalu.
- 2001. - Bivši bugarski car Simeon II prihvatio je kandidaturu za premijera te zemlje. Na tu dužnost je zvanično izabran u parlamentu 24. jula.
- 2002. - U Beogradu je započela rad Komisija za izradu Ustavne povelje buduće državne zajednice Srbije i Crne Gore.
- 2006. - Akcijama Hezbolaha započeo je Libandki rat protiv Izraela.
 
14.07.2022
1223 - Umro je francuski kralj Filip II Avgust (Philippe Augustus). Vladavinu je počeo 1179. uspešnim ratovanjem protiv Engleza od kojih je preuzeo posede u zapadnoj Francuskoj, a pobedom nad englesko-nemačkom vojskom proširio je teritoriju Francuske. Učestvovao je u Trećem krstaškom ratu.

1602 - Rođen je francuski državnik italijanskog porekla Žil Mazaren (Jules Mazarin), naslednik kardinala Rišeljea (Richelieu) na dvoru Luja XIII (1642). Za vreme regenstva Ane Austrijske, majke Luja XIV, Mazaren je imao punu vlast i kao vešt diplomata postavio je temelje francuske nadmoći u Evropi koja je do punog izražaja došla u vreme vladavine Luja XIV.

1789 - U Parizu narod je zauzeo zloglasni zatvor Bastilju, simbol monarhije. Taj dan smatra se početkom Francuske revolucije, događaja koji je predstavljao prekretnicu u evropskoj istoriji. U Francuskoj se slavi kao nacionalni praznik.

1817 - Umrla je francuska književnica Ana Lujza Neker (Anne Louise Necker), poznata kao Madam de Stal (Stael). Knjigom "O Nemačkoj" dala je veoma značajan doprinos teoriji francuskog i evropskog romantizma. Njen salon u Parizu bio je čuveno mesto okupljanja intelektualaca toga vremena.

1867 - Alfred Nobel, izumitelj dinamita, prvi put je demonstrirao svoj izum u kamenolomu kod engleskog grada Redhil.

1887 - Umro je nemački industrijalac i proizvođač oružja Alfred Krup (Krupp). Prvi je počeo da proizvodi topove od livenog čelika i stekao monopol u snabdevanjun pruske armije topovima, stvarajući pri tom moćni metalurški koncern "Krup".

1889 - U Parizu je održan međunarodni socijalistički kongres koji su organizovale marksističke partije Nemačke i Francuske. Osnovana je Druga internacionala i doneta rezolucija o osmočasovnom radnom danu i o proslavi 1. maja kao dana međunarodne solidarnosti radnika.

1901 - U Beogradu je svečano otvoreno prvo radničko pozorište u Srbiji. Predstave su izvođene u kafani "Radnička kasina" na uglu Dečanske i Skopljanske (Nušićeve) ulice.

1902 - U Sarajevu je osnovano srpsko kulturno-prosvetno društvo "Prosvjeta".

1904 - Rođen je američki pisac, poreklom poljski Jevrej, Isak Baševis Singer (Isaac Bashevis), dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1978. Smatra se najznačajnijim modernim piscem na jidišu, mada se njegova dela pojavljuju isključivo u engleskom prevodu ("Rob", "Satana u Goraju", "Mađioničar iz Lublina").

1913 - Rođen je američki političar Lesli Linč King Junior (Leslie Lynch, Jr.), poznat kao Džerald Ford (Gerald), predsednik SAD od 1974. kada je kao potpredsednik zamenio Ričarda Niksona (Richard Nixon) koji je zbog afere Votergejt podneo ostavku. Na predsedničkim izborima 1976. pobedio ga je Džimi Karter (Jimmy Carter).

1918 - Rođen je švedski filmski i pozorišni režiser i scenarista Ingmar Bergman, jedan od najznačajnijih filmskih stvaralaca 20. veka, dobitnik tri Oskara ("Sedmi pečat", "Divlje jagode", "Devičanski izvor", "Krici i šaputanja", "Zmijsko jaje").
1933 - U Nemačkoj su nacionalsocijalisti, koji su sa Hitlerom došli na vlast u januaru, zabranili sve opozicione partije.

1958 - U Iraku je izvršen vojni udar u kojem su ubijeni kralj Fejsal II (Faisal) i premijer Nuri el-Said. Irak je proglašen republikom, a vlast je preuzeo general Abdul Karim Kasim (Kashem).

1959 - Prvi brod na atomski pogon "USS Long Beach" porinut je u Kvinsiju, u Masačusetsu. Brod je imao dva nuklearna reaktora i mogao je postići brzinu od 30 čvorova na sat.

1965 - Američki satelit "Mariner 4", lansiran 1964, napravio je prve fotografije Marsa.

1976 - Kineski graditelji završili su železničku prugu "Tanzam", koja je povezala Zambiju i luku Dar-es-Salam u Tanzaniji.

1992 - Milan Panić, američki biznismen srpskog porekla, izabran je za prvog premijera SR Jugoslavije.

1997 - Međunarodni sud za ratne zločine na prostoru bivše Jugoslavije u Hagu osudio je bosanskog Srbina Dušana Tadića na 20 godina zatvora zbog učešća u etničkom čišćenju bosanskih Muslimana 1992. na području Prijedora, u severozapadnoj Bosni.

1998 - Umro je Ričard Mekdonald (Rićard McDonald), koji je prokrčio put konceptu brze hrane i razvio ga u najveći lanac, "McDonald's", restorana u svetu.

1999 - Obnovljeni su avio letovi između Argentine i Foklandskih ostrva, prvi put nakon Foklanskog rata iz 1982. godine.

2000 - SAD i Vijetnam sklopili su, 25 godina nakon završetka Vijetnamskog rata, trgovinski ugovor, koji je Hanoju otvorio put u Svetsku trgovinsku organizaciju.

2000 - Sud u Majamiju obavezao je najveće američke proizvođače cigareta da plate 145 milijardi dolara na ime odštete pušačima Floride zbog ugrožavanja njihovog zdravlja.

2002 - Jedan pripadnik neo-nacističkog pokreta pucao je na francuskog predsednika Žaka Širaka na proslavi Dana pada Bastilje. Osumnjičeni je brzo uhvaćen, a parada je nastavljena.

2006 - U naletu tajfuna Bilis, koji je izazvao olujne kiše i poplave u jugoistočnoj Kini, stradale su 482 osobe.

2008 - Međunarodni krivični sud u Hagu optužio je sudanskog predsednika Omara al-Bašira za genocid nad afričkim plemenima u Darfuru.
 
Poslednja izmena:
1933 - U Nemačkoj su nacionalsocijalisti, koji su sa Hitlerom došli na vlast u januaru, zabranili sve opozicione partije.

1958 - U Iraku je izvršen vojni udar u kojem su ubijeni kralj Fejsal II (Faisal) i premijer Nuri el-Said. Irak je proglašen republikom, a vlast je preuzeo general Abdul Karim Kasim (Kashem).

1959 - Prvi brod na atomski pogon "USS Long Beach" porinut je u Kvinsiju, u Masačusetsu. Brod je imao dva nuklearna reaktora i mogao je postići brzinu od 30 čvorova na sat.

1965 - Američki satelit "Mariner 4", lansiran 1964, napravio je prve fotografije Marsa.

1976 - Kineski graditelji završili su železničku prugu "Tanzam", koja je povezala Zambiju i luku Dar-es-Salam u Tanzaniji.

1992 - Milan Panić, američki biznismen srpskog porekla, izabran je za prvog premijera SR Jugoslavije.

1997 - Međunarodni sud za ratne zločine na prostoru bivše Jugoslavije u Hagu osudio je bosanskog Srbina Dušana Tadića na 20 godina zatvora zbog učešća u etničkom čišćenju bosanskih Muslimana 1992. na području Prijedora, u severozapadnoj Bosni.

1998 - Umro je Ričard Mekdonald (Rićard McDonald), koji je prokrčio put konceptu brze hrane i razvio ga u najveći lanac, "McDonald's", restorana u svetu.

1999 - Obnovljeni su avio letovi između Argentine i Foklandskih ostrva, prvi put nakon Foklanskog rata iz 1982. godine.

2000 - SAD i Vijetnam sklopili su, 25 godina nakon završetka Vijetnamskog rata, trgovinski ugovor, koji je Hanoju otvorio put u Svetsku trgovinsku organizaciju.

2000 - Sud u Majamiju obavezao je najveće američke proizvođače cigareta da plate 145 milijardi dolara na ime odštete pušačima Floride zbog ugrožavanja njihovog zdravlja.

2002 - Jedan pripadnik neo-nacističkog pokreta pucao je na francuskog predsednika Žaka Širaka na proslavi Dana pada Bastilje. Osumnjičeni je brzo uhvaćen, a parada je nastavljena.

2006 - U naletu tajfuna Bilis, koji je izazvao olujne kiše i poplave u jugoistočnoj Kini, stradale su 482 osobe.

2008 - Međunarodni krivični sud u Hagu optužio je sudanskog predsednika Omara al-Bašira za genocid nad afričkim plemenima u Darfuru.
 
16. jul 2022.

- 1054. - Kardinal Humbert od Silva Kandide, izaslanik pape Lava IX, i carigradski patrijarh Mihajlo su ekskomunicirali jedan drugog, što se uzima za krajnji čin Velikog raskola.
- 1661. - Prvi put u Evropi jedna banka je izdala papirne novčanice. To je učinila Stokholmska banka.
- 1790. - Američki predsednik Džordž Vašington je potpisao Zakon o rezidenciji, odobrivši mesto duž reke Potomak za budući glavni grad SAD, što će kasnije postati Vašington.
- 1796. - Rođen je francuski slikar Žan Batist Kamij Koro. Slikarstvom počinje da se bavi tek 1822. inspirisan delima Kloda Lorena i Nikole Pusena. Više puta je boravio u Italiji gde je slikao panorame Rima (Pogled na Koloseum, 1825) i mnogobrojne predstave pejzaža. Njegovi kasni radovi na kojima su zastupljene skale sivih tonova anticipiraju impresionizam. Pored pejzaža slikao je i aktove na kojima je primetan uticaj Đorđonea i Vermera kao i grafike. Njegov opus obuhvata oko 2000 slika, 300 crteža i desetak grafičkih listova. Koro je slikar koga su još za života kritičari i kolege prozvali "kralj pejzaža".
- 1858. - Rođen je Petar Bojović, srpski vojskovođa i vojvoda. Učesnik je Srpsko-turskih ratova..
- 1861. - Osnovano je Srpsko narodno pozorište u Novom Sadu
- 1867. - Žozef Monije, francuski vrtlar, patentirao je u Parizu armirani beton.
- 1872. - Rođen je Roland Amundsen, norveški istraživač, prvi čovek koji je stigao na Južni pol.
- 1917. - Sprečen pokušaj boljševika u preuzimanju vlasti u Rusiji. Lav Trocki je bio uhapšen, a Lenjin se povukao u ilegalu.
- 1925. - U Bagdadu je počelo zasedanje prvog izabranog parlamenta Iraka.
- 1935. - Postavljen prvi parking merač na svetu u Oklahoma Sitiju.
- 1945. - U pustinji kod grada Alamogordo u državi Novi Meksiko vojska SAD je izvršila Triniti test, prvu probu atomske bombe.
- 1950. - Na stadionu Marakana u Rio de Žaneiru fudbalska ekipa Urugvaja u finalu svetskog prvenstva pobedila ekipu Brazila rezultatom 2:1.
- 1951. - Belgijski kralj Leopold III abdicirao je u korist sina Boduena.
- 1965. - Otvoren je 11,6 km dug tunel ispod Monblana koji je povezao Italiju i Francusku.
- 1969. - Apolo 11, američki svemirski brod, lansiran je iz Kejp Kanavarela u istorijsku misiju ka Mesecu.
- 1976. - Bivša portugalska kolonija Istočni Timor anektirana je od strane Indonezije, čime je postao indonežanska 27. pokrajina.
- 1979. - Sadam Husein je postao prrdsednik Iraka.
- 1990. - U zemljotresu na Filipinima poginulo je više od 1.600 ljudi.
- 1994. - Delovi komete Šumejker-Livi 9 su počeli da udaraju u planetu Jupiter, a prvi fragment je izazvao vatrenu loptu čija je temperatura dostizala oko 24.000 K.
- 2001. - Huan Antonio Samaran, predsednik Međunarodnog olimpijskog komiteta od 1980. godine, penzionisan je, a zatim imenovan za počasnog predsednika MOK. Nasledio ga je Žak Rog, Belgijski hirurg.
 
17. jul 2022.

- 1440. - Poljski kralj Vladislav III Jagelonac krunisan je za kralja Ugarske kao Vladislav I u Stonom Beogradu.
- 1714. - Rođen je Aleksandar Baumgarten, nemački filozof. Uveo je pojam "estetika", kojim je obeležio teoriju o čulnom poznanju koja stvara lepotu i koje se izražava u slikama za razliku od logike kao nauke o razumskom poznavanju. Pomogao je da se estetika razvije kao samostalna filozofska disciplina.
- 1888. - Rođen je Šmuel Josif Agnon, izraelski književnik, dobitnik Nobelove nagrade za književnost (1966). Njegova dela opisuju konflikt između tradicionalnog jevrejskog života i jezika i modernog sveta. Njegovo prvo važnije delo bilo je roman Svadbeni baldahin 1919. godine koje govori o sudbini lutajućeg Jevrejina u nekadašnjoj Austrougarskoj. Njegov treći, najcenjeniji, roman Dan pre juče objavljen 1945. razmatra problem pozapadnjačenog Jevrejina koji imigrira u Izrael.
- 1899. - Rođen je Džejms Kegni, američki glumac poznat po raznovrsnim ulogama, uključujući prekretnu u filmu Državni neprijatelj. Osvojio je Oskara za najboljeg glumca u glavnoj ulozi. Američki filmski institut proglasio ga je 1999. osmom najvećom muškom filmskom zvezdom svih vremena.
- 1912. - Umro je francuski matematičar i teorijski fizičar Žil Anri Poenkare. Njegov naučni rad obuhvata matematiku, astronomiju i fiziku. Razvio je teoriju automorfnih funkcija i istraživao diferencijalne jednačine. Dela su mu: Nauka i hipoteza, Vrednost nauke, O teoriji Fuksovih funkcija, Predavanja o nebeskoj mehanici i Kurs matematičke fizike.
- 1918. - Boljševici su streljali carsku porodicu Romanov u Jekaterinburgu. Ubijeni su: Car Nikolaj II (rođen 1868), Carica Aleksandra Fjodorovna (rođena 1872), Velika kneginja Olga (rođena 1895), Velika kneginja Tatjana (rođena 1897), Velika kneginja Marija (rođena 1899), Velika kneginja Anastasija (rođena 1901) i Carević Aleksej (rođen 1904)
- 1920. - Rođen je Huan Antonio Samaran, katalonski sportski zvaničnik i predsednik Međunarodnog olimpijskog komiteta od 1980. do 2001.
- 1928. - Umro je Đovani Đoliti, italijanski državnik. Između 1892. godine i 1921. godine pet puta je bio premijer Kraljevine Italije
- 1928. - Umro je Svetolik Radovanović, srpski geolog i paleontolog. Reformisao je srpsko rudarsko i šumarsko zakonodavstvo, a 1892. godine je sa geologom Jovanom Žujovićem osnovao Srpsko geološko društvo. Poznati su njegovi radovi na proučavanju jurskih tvorevina istočne Srbije. Najznačajnija dela su mu: Uvod u geologiju istočne Srbije, O tercijeru Timočke krajine, Podzemne vode i druga dela.
- 1934. - Rođena je Radmila Radovanović, srpska filmska, televizijska i pozorišna glumica. Najznačajnije uloge ostvarila je u filmovima i serijama Subotom uveče, Vetar je stao pred zoru, Bračna postelja, Dama s kamelijama, Moja strana sveta, Deca rastu noću, Noćna skela, Nikola Tesla, Gospođa ministarka, Na rubu pameti i dr.
- 1941. - Umro je August Cesarec, učesnik španskog građanskog rata, hrvatski književnik, novinar, esejista, putopisac i politički radnik
- 1955. - Volt Dizni je u Anahajmu otvorio prvi Diznilend.
- 1959. - Umrla je američka džez pevačica Bili Holidej. Smatra se jednom od najutjecajnijih pevačica džez muzike.
- 1969. - U Španiji, general Fransisko Franko imenovao je za svog naslednika princa Huana Karlosa, koji je preuzeo vođstvo države 22. novembra 1975. , dva dana nakon diktatorove smrti.
- 1973. - U Avganistanu je proglašena republika nakon vojnog udara kojim je prekinuta četrdesetogodišnja vladavina kralja Mohameda Zahir Šaha. Predsednik je postao bivši premijer Mohamed Daud Kan.
- 1975. - Američki i sovjetski vasionski brodovi "Sojuz 19" i "Apolo 18" spojili su se u Zemljinoj orbiti. Komandanti letjelica, Aleksej Leonov i Tom Staford, razmenili su čestitke, pri čemu je Rus govorio engleski, a Amerikanac ruski.
- 1981. - 114 osoba je poginulo, a više od 200 je povređeno zbog pada viseće staze u hotelu Hajat Ridžensi u Kanzas Sitiju.
- 1981. - Više od 100 ljudi je poginulo, a 550 ranjeno kada su izraelski avioni bombardovali palestinska područja Bejruta.
- 1984. - Lansiran je sovjetski svemirski brod "Sojuz T12", a član posade Svetlana Savickaja postala je prva žena koja je "prošetala" svemirskim prostorom izvan letelice.
- 1994. - Brazil je na svetskom fudbalskom prvenstvu u SAD osvojio četvrtu šampionsku titulu.
- 1996. - Američki putnički avion "Boing 747" na liniji Njujork-Pariz eksplodirao je iznad Atlantskog okeana, nakon što je poleteo sa aerodroma Kenedi. Poginulo je svih 230 putnika i članova posade.
- 1998. - Posmrtni ostaci ruskog cara Nikolaja II Aleksandroviča i članova njegove porodice, preneti su iz Jekaterinburga 80 godina nakon ubistva, sahranjeni su u Sankt Peterburgu. Svečanoj ceremoniji prisustvovao je i predsednik Rusije Boris Jeljcin.
- 1998. - Cunami izazvan snažnim zemljotresom na dnu Pacifika odnelo je šest sela na severozapadnoj obali Papue Nove Gvineje. Poginulo je oko 2.000 ljudi.
- 2001. - Na osnovu odluke vlade SRJ, princ Aleksandar Karađorđević i članovi njegove porodice uselili su se u kraljevsku rezidenciju u Beogradu koja je jugoslovenskoj kraljevskoj porodici oduzeta posle Drugog svetskog rata.
- 2014. - Malezijski putnički avion Boing 777, koji je leteo iz Amsterdama za Kuala Lumpur, oboren je raketom iznad Donbasa, pri čemu je poginulo svih 298 putnika i članova posade.
 
18. jul 2022.

- 1374. - Umro je Frančesko Petrarka, italijanski pesnik na narodnom i latinskom jeziku, humanista, autor Kanconijera
- 1536. - Engleski kralj Henri VIII izdejstvovao je od parlamenta donošenje odluke o nepriznanju papske vlasti. Time se je utro put ka stvaranju nezavisne protestantske Anglikanske crkve.
- 1610. - Umro je Mikelanđelo Merizi da Karavađo, italijanski slikar. Smatran je prvim velikanom baroknog slikarstva.
- 1811. - Rođen je Vilijam Mejkpis Tekeri, engleski književnik epohe realizma. Dobro poznajući više krugove engleskog društva, razvio se je u jednog od najistaknutijih satiričara 19. veka koji ne škrtari na satiri i sarkazmu. Pod uticajem prosvetitelja iz 18. veka, verovao je u poučno-etičku poruku književnog dela, pa je u svojim romanima prikazujući čitavu galeriju likova i njihove složene međusobne odnose, ismejavao mane savremenika. Najznačajnija dela su mu: Vašar taštine i Knjiga o snobovima .
- 1837. - Rođen je Vasil Ivanov, bugarski revolucionar, ideolog, strateg i teoretičar bugarske nacionalne revolucije, vođa borbe za oslobođenje od osmanske vladavine.
- 1853. - Rođen je Hendrik Anton Lorenc, holandski fizičar koji je razvio elektromagnetnu teoriju svetlosti. Proučavao je difrakcija svetlosti u kristalima, binarne gasove i prvi proračunao cepanje u magnetskom polju. Dobio je Nobelovu nagradu za fiziku 1902. "za otkriće uticaja magnetizma na pojave u vezi sa zračenjem".
- 1867. - Rođena je Margaret Braun, američka humanistinja i aktivista koja je postala poznata po tome što je preživela brodolom Titanika.
- 1870. - Na Prvom vatikanskom koncilu proglašena je dogma o papinoj nepogrešivosti (infalibilitet) o pitanju vere i morala svih vernika.
- 1871. - Rođen je Đakomo Bala, italijanski slikar, nastavnik umetnosti i pesnik najpoznatiji kao ključni zagovornik futurizma. Na svojim slikama prikazao je svetlost, kretanje i brzinu. Balova slika Ulična svetlost iz 1909. godine tipizira njegovo istraživanje svetlosti, atmosfere i pokreta. Ostale značajnije slike su Dinamika psa na povodcu , Ruka violiniste i druge.
- 1918. - Rođen je Nelson Mandela, južnoafrički antiaparthejdski revolucionar i politički vođa koji je bio na dužnosti prrdsednika Republike Južne Afrike
- 1925. - Adolf Hitler, budući nacistički lider Nemačke objavio je prvi tom svog ličnog manifesta Majn Kampf (Moja borba). Majn Kampf je knjiga koju je napisao Adolf Hitler, u kojoj se kombinuju elementi autobiografije i Hitlerovih političkih i ideoloških gledišta, koja su kasnije postala načela nacističke ideologije.
- 1942. - Okončana je bitka na Kozari u Drugom svetskom ratu, nemačka vojska je uz pomoć vojske NDH posle više od mesec dana borbe, pobedila jugoslovenske partizane na planini Kozari u Bosanskoj Krajini. Mnoga sela su bila spaljena, a oko 50.000 ljudi odvedeno je u logore.
- 1942. - Sjedinjene Američke Države su objavile rat Bugarskoj, Mađarskoj i Rumuniji u Drugom svetskom ratu.
- 1971. - Šest emirata u Persijskom zalivu: Abu Dabi, Dubai, Šardža, Um el Kajvejn i Fudžejra sklopilo je sporazum o osnivanju federacije Ujedinjeni Arapski Emirati.
- 1976. - Nađa Komaneči je postala prvi gimnastičar u istoriji Olimpijskih igara koja je dobila maksimalnu prosečnu ocenu 10 na Olimpijskim igrama 1976.
- 1985. - Umro je Ijan Stjuart, škotski klavijaturista, jedan od osnivača čuvene engleske rok grupe Rolingstonsi.
- 1991. - Predsedništvo SFRJ donelo je na sednici u Beogradu odluku o povlačenju Jugoslovenske narodne armije iz Slovenije, pošto je Slovenija 25. juna proglasila samostalnost.
- 1994. - U Buenos Ajresu , glavnom gradu Argentine, u eksploziji podmetnute bombe u centru jevrejske zajednice poginulo je 96 ljudi.
- 1995. - Nakon dugog perioda mirovanja, vulkan Sufrijer je započeo erupciju koja je nanela velike štete ostrvu Montserat.
- 2013. - Gradsko veće Detroita, sa dugom od 20 milijardi dolara, podnelo je zahtev za odlazak u stečaj, što predstavlja najveći bankrot jedne opštine u istoriji SAD.
 
Prijavite se ili registrujte da biste poslali poruku.

Slične teme

Z
Што се Шкабо разочарао у своја гостовања на тевеу и подкастима?
Odgovora
11
Pregleda
270
Zauz
Z
tab503
"Nešto se razmišljam"
Odgovora
18
Pregleda
407
Ortak2
Ortak2
Plavooki Treptač
U kojoj zemlji u svetu se ljudi najviše zadržavaju na internetu?
Odgovora
7
Pregleda
260
Enigma
Enigma

Back
Top