Šta hrvatski školarci uče iz istorije

[Krishna]

Znači, onda većina ustaša su zapravo Srbi?

Srbi ne, ali srpskog porijekla uglavnom da. Ustaše su se osjećali kao Hrvati i u ime hrvatstva su pravili zločine. To šta su im preci bili 100, 200 ili 300 godina ranije nije suštinski bitno.

 

[radoznao_62]

Srbi ne, ali srpskog porijekla uglavnom da. Ustaše su se osjećali kao Hrvati i u ime hrvatstva su pravili zločine. To šta su im preci bili 100, 200 ili 300 godina ranije nije suštinski bitno.

Ne može se biti malo trudan. Kako su ustaše uglavnom iz krajeva gdje je prisutno srpsko stanovništvo, a kao su tamo svi pokatoličeni, onda jesu ustaše Srbi ili nisu, ako već povlačimo čuvenu tvrdnju da su Hrvati većinom pokatoličeni Srbi.

 

[Harvat]

Centralna Hercegovina je jekavska, a istočna ijekavska. Na prvu se nameće da jekavica u krajiških Srba dolazi iz centralne Hercegovine. Međutim moguće da se i u istočnoj Hercegovini nekad govorilo jekavski, a da je ijekavica inovacija koja se tamo proširila u 17-om vjeku. Pravoslavci iz Hercegovine su se u krajiške krajeve najviše doseljavali u 16-om vjeku. Moguće da je u to doba čitav ili skoro prostor od Neretve pa do današnje granice BiH i CG ili čak još istočnije bio jekavski. U tom slučaju jekavicu sa sobom u Krajinu bi ponjeli i oni koji su došli od Stoca, i od Nevesinja, i od Trebinja, i od Gacka, i od Bileće itd.

Da, ali to je premali broj. Praktički zanemarivo za stanovništvo koje je postalo brojno u Lici, Banovini, Bosanskoj Krajini, sve do rijeke Bosne i sl.
Teško je povjerovati u takve demografske skokove.

 

[a bre Milun]

Baš divno. Sustavno negiranje jezika, kulture, povijesti. Temeljna milicija u kojoj nema Hrvata. Najgluplja vojska u svemiru JNA. Komunizam i galopirajuća inflacija. U ratovima s Osmanlijama je bilo više perspektive nego u državi kojoj se svakih deset godina mijenjao ustav i ime države. Tko hoće da pravi Jugoslaviju, neka pravi bez Hrvatske.

opcenito ne kuzis.............ko sto ti je poznato, vi nikada niste odlucivali skim cete u drzavnu zajednicu..........to uvek odlucuju drugi.

 

[radoznao_62]

opcenito ne kuzis.............ko sto ti je poznato, vi nikada niste odlucivali skim cete u drzavnu zajednicu..........to uvek odlucuju drugi.

Hrvatska jedino nije birala 1918. Uvijek biralo s kim i kako. S Mađarima, s Habsburzima i s EU. Jedino promašeno hrvatsko vrijeme je od 1918. do 1990.

 

[Mrkalj]

Tvoje besmislice ne obvezuju nikoga.

Vanjska i unutarnja povijest hrvatskoga jezika dobro su opisane u nizu djela koja su navedena, i ona su, kao takva, prihvaćena u svjetskome jezikoslovlju (bar u malom broju ljudi koji se time bave). Tvoje tlapnje o srpskim govorima,narodu i jeziku mogu imati prođu jedino u srbijanskom budžaku.

Ovo je tipično kada mu ponestane argumenata – prebacuje se na uvrede, diskvalifikaciju i pozivanje na „svetsku nauku“ kao autoritet, bez navođenja ijednog ozbiljnog izvora. To je retorička tehnika: kad se oseća ogoljen, pokušava sagovornika da izbaci iz ravnoteže i da „zaključa raspravu“ pozivanjem na tobožnji „konsenzus lingvistike“.

Prvo, tvoje pozivanje na „svetsko jezikoslovlje“ kao da se radi o jednom monolitnom autoritetu promašuje samu prirodu lingvistike. U ozbiljnoj nauci nema „dekretno zacementirane istine“, već stalna debata i revizija interpretacija. Čak i među kroatistima i slavistima postoje različite škole mišljenja o pojmovima poput „hrvatski jezik“, „bosanski jezik“, „ilirski jezik“ u ranonovovekovnom periodu. Tvrdnja da je pitanje „zaključeno“ pokazuje nepoznavanje same metodologije.

Drugo, tvoje nipodaštavanje srpske jezičke tradicije u Dalmaciji i Bosni otkriva pristrasnost. Rukopisi iz manastira Krke, Krupe, Dragovića, Žitomislića, Mileševe, Pive i drugih nisu „tlapnje“, nego materijalno postoje i proučavani su (vidi: Jagić, Šafařík, Novaković, Rešetar). Ako tvrdiš da oni „nemaju nikakve veze sa lokalnom tradicijom“, onda zapravo odbacuješ izvore koji ne uklapaju u tvoju priču. To nije naučna pozicija, već ideološka selekcija.

Treće, kada govoriš o „vanjskoj i unutarnjoj povijesti hrvatskog jezika“, previđaš da su i srpski i hrvatski jezik standardizovani na štokavskoj osnovi u XIX veku, i da se do tada zajednički naziv „slovinski“ ili „ilirski“ koristio bez etnonacionalnih konotacija. Tvrdnja da je sve to „hrvatsko“ a da je „srpsko“ tek kasniji uvoz predstavlja anakronizam koji u lingvistici odavno nema ozbiljnu težinu.

Četvrto, tvoja upotreba reči poput „tlapnje“ i „srbijanski budžak“ nije argument, već samo emotivna reakcija na činjenicu da se tvoje tvrdnje mogu osporiti i iz same naučne literature. Ako želiš raspravljati na akademskom nivou, onda se očekuje da izađeš iz matrice uvreda i da navedeš relevantne autore i primarne izvore. U suprotnom, jasno je da tvoja „naučna objektivnost“ nije ništa drugo do tanka maska za stare ideološke obrasce.

U potpisu,

 

[a bre Milun]

Hrvatska jedino nije birala 1918. Uvijek biralo s kim i kako. S Mađarima, s Habsburzima i s EU. Jedino promašeno hrvatsko vrijeme je od 1918. do 1990.

dobro videcemo,.............. al ne brini, brat srbin je uvek tu da iz govana izvuce svog brata hrvata...............pa i ovog puta.

 

[Krishna]

Da, ali to je premali broj. Praktički zanemarivo za stanovništvo koje je postalo brojno u Lici, Banovini, Bosanskoj Krajini, sve do rijeke Bosne i sl.
Teško je povjerovati u takve demografske skokove.

Pratim već godinama Y DNK rezultate koje objavljuju na Poreklo i za testirane Srbe iz krajiških krajeva često ispada da imaju genetičke rođake u centralnoj, istočnoj i staroj ili tzv. crnogorskoj Hercegovini. Izgleda da većina krajiških Srba potiče sa prostora između Neretve i Nikšića, a manji dio ima korjene u Raškoj i Zeti, neki imaju dalje porijeklo i u nekim drugim krajevima ali to je minoran broj. Genetička istraživanja se poprilično podudaraju sa lingvistikom kad je porijeklo Krajišnika u pitanju.

 

[radoznao_62]

dobro videcemo,.............. al ne brini, brat srbin je uvek tu da iz govana izvuce svog brata hrvata...............pa i ovog puta.

Sedamdeset godina druženja nije pretjerano pomoglo nijednom narodu, pogotovo ne Drugi svjetski rat. A iz EU nitko ne treba vaditi RH. Ako EU propadne, onda je kontinent u nekim težim problemima od utjecaja refleksa jata na međunacionalne odnose.

 

[Ovi jedan]

dobro videcemo,.............. al ne brini, brat srbin je uvek tu da iz govana izvuce svog brata hrvata...............pa i ovog puta.

Oćemo li stavit na papir sve ne samo šta vama paše pa da vidimo ko je koga više puta izvlačia iz govana tokom povijesti? Bilo ni zanimljivo vidit rezultate

 

[MOST6]

Od 1389-te do danas.

Ti si Turčin?

 

[MOST6]

SPC je veoma multietnički orijentisana. Za razliku od satanističke rimokatoličke "crkve".

Da si ti imalo normalna osoba, ne bi vrijeđao druge religije i religijske organizacije. Time samo govoriš o sebi i svojim roditeljima koji te nisu odgojili.

 

[MOST6]

Ostavi se fašističke, velikohrvatske mitomanije, propagande i laži. Zapravo su se Srbi odlučili da postanu Bugari, Vlasi i Cincari. U Srbiji za razliku od Hrvatske i danas postoji vlaška zajednica koja se deklariše kao takva a deo je SPC. U Srbiji postoje bugarska , cincarska i vlaška nacionalna manjina koje su deo SPC a deklarišu se kao Bugari, Cincari i Vlasi. Sa druge strane svi Vlasi u Hrvatskoj pretvoreni su u Hrvate u 19. veku.

Čak i pojedini srpski autori priznaju koliko je bio velik utjecaj asimiliranih Arnauta, Bugara, Cincara i Vlaha na stvaranje suvremene srpske nacije i naroda, a ti ovdje nešto blebećeš, čisto da bi nešto napisao.

 

[MOST6]

dobro videcemo,.............. al ne brini, brat srbin je uvek tu da iz govana izvuce svog brata hrvata...............pa i ovog puta.

Ako ćemo pravo, da vam nije bilo hrvatske pomoći protiv Bugara, danas nitko na svijetu ne bi ni znao da je nekoć postojao neki narod koji se nazivao Srbima.

 

[Krishna]

Vojvodina je najviše kolonizovana iz Šumadije i centralne Srbije pa onda sa dinarskih prostora a najmanje sa južnih i torlačkih prostora.
Šumadijsko-vojvođanski je jedan dijalekt. Današnja standardna ekavica u srpskom jeziku razvijena je u Vojvodini proširena književnim uticajem Vojvodine na ostatak Srbije (Matica srpska i druge najvažnije srpske kulturne institucije su bile u Novom Sadu tj. AU dok je Srbija bila pod osmanskom okupacijom).
To je razlog zašto se u dinarskim krajevima Srbije govori ekavica iako im je akcenat sličan CG i BiH gde je očuvana ijekavica.

Msm da su Kosovo i Raška oblast područja avnojevske Srbije sa kojih se najviše naroda iselilo u današnju Vojvodini u velikoj seobi 1690. godine pod Čarnojevićem. Iz Šumadije i centralne Srbije su išle seobe u Vojvodinu u drugoj polovini 15-og i početkom 16-og vjeka, ali tog starijeg sloja srpskog stanovništva je malo ostalo u Vojvodini. Najveći dio tog starijeg srpskog stanovništva Vojvodine se 1520-ih iselilo iz Vojvodine zajedno sa Mađarima u sjevernije krajeve Ugarske i oni su se pretopili u Mađare.

 

[Krishna]

@Perperius @Brđanin @ZabranjeniLegenda @Demagogic
Rožaje je istorijski Raška, isto kao i Plav, Bijelo Polje, Pljevlja, Berane itd. Ta mjesta su osvanula u CG 1912. godine, a prije toga nikakve veze sa istim nisu imali.
Većina starosjedilačkog srpskog stanovništva rožajskog kraja se iselila u Ugarsku 1690. godine sa Arsenijem III Čarnojevićem. Oni malobrojni koji su ostali su se sklonili po okolnim planinama zbog turske represije. Pošto se srpsko stanovništvo tog kraja jako porijedilo nakon pomenute seobe, Turci su kad su ponovo učvrstili vlast odlučili dovesti novo stanovništvo u taj kraj koji je bio zapustio, pa su tako doveli Brđane i Malisore. Ali oni su morali preći na islam po doseljavanju, da ne bi ponovo bilo ustanaka u tom kraju. Opširnije o tome.

 

[Povijest]

Čak i pojedini srpski autori priznaju koliko je bio velik utjecaj asimiliranih Arnauta, Bugara, Cincara i Vlaha na stvaranje suvremene srpske nacije i naroda, a ti ovdje nešto blebećeš, čisto da bi nešto napisao.

Zapravo su Srbi postali Arnauti, Bugari, Cincari i Vlasi.

Prestani sa tvojim velikohrvatskim glupostima i nebulozama jel ti jasno pohrvaćeni i pokatoličeni Vlahu?

 

[Krishna]

Zapravo su Srbi postali Arnauti, Bugari, Cincari i Vlasi.

Srbi su najviše postali HRVATI i BOŠNJACI.
Zoran Milanović, Oliver Dragojević, Goran Ivanišević i masa drugih Hrvata su zapravo katolički Srbi. Zoki puno više vuče na Šumadinca nego na Istrijana ili Zagorca. Nešto veoma srpsko izbija iz Kize Milanovića.

 

[radoznao_62]

Srbi su najviše postali HRVATI i BOŠNJACI.
Zoran Milanović, Oliver Dragojević, Goran Ivanišević i masa drugih Hrvata su zapravo katolički Srbi. Zoki puno više vuče na Šumadinca nego na Istrijana ili Zagorca. Nešto veoma srpsko izbija iz Kize Milanovića.

Korčula je prvog Srbina vidjela 1919. Dragojevići su Srbi koliko je Trump Čileanac.

 

[Krishna]

Korčula je prvog Srbina vidjela 1919. Dragojevići su Srbi koliko je Trump Čileanac.

Dragoje je 100% hrvatsko ime.
Prosječan Hrvat imena na OJE tipa Dragoje, Miloje, Radoje, Sredoje, Stanoje itd. asocira sa Srbijancima i kad ih čuje dobija nagon da uzme pištolj i raznese sebi tintaru!

 

[Mrkalj]

Sedamdeset godina druženja nije pretjerano pomoglo nijednom narodu, pogotovo ne Drugi svjetski rat. A iz EU nitko ne treba vaditi RH. Ako EU propadne, onda je kontinent u nekim težim problemima od utjecaja refleksa jata na međunacionalne odnose.

Da si se ti razdružio ne bi visio ovde dan i noć. Tebi je, momče, u glavi Beograd još uvek tvoj glavni grad.

 

[radoznao_62]

Da si se ti razdružio ne bi visio ovde dan i noć. Tebi je, momče, u glavi Beograd još uvek tvoj glavni grad.

Meni Beograd je Beograd samo formalno bio glavni grad za života. Hrvatska je dala podosta para za njegovu izgradnju, ali nisam emotivno vezan, iako koliko je utučeno hrvatskih novaca, možda bi i trebao biti.

Slatko, treći si koji me tjera istim riječima. Jaka je žandarsko-milicijska genetika.

 

[Mrkalj]

Korčula je prvog Srbina vidjela 1919. Dragojevići su Srbi koliko je Trump Čileanac.

Na Korčuli je zaista postojala pravoslavna crkva – crkva Svetog Nikole u gradu Korčuli. Podigli su je pravoslavni vernici, većinom doseljenici iz zaleđa i sa Pelješca, u 19. veku, kada je austrougarska vlast dopuštala veću versku slobodu.


⟶ Zašto je srušena?
Nakon Drugog svetskog rata i promena političkih i demografskih odnosa na ostrvu (iseljavanje i pritisci prema pravoslavnom stanovništvu), crkva je izgubila zajednicu vernika i bila je uklonjena u posleratnom periodu, u atmosferi antireligijske i antisrpske politike. Na njenom mestu je danas park u gradu Korčuli. Dakle, crkva nije „nestala“ zbog arhitektonskih razloga, nego kao posledica političko-identitetskog preuređenja prostora.


⟶ Preci Momčila Popadića (1927–2006), pesnika poreklom sa Korčule
Njegova porodica Popadić spada u pravoslavne doseljenike na Korčuli. Ti doseljenici uglavnom potiču iz hercegovačko-dubrovačkog zaleđa i sa Pelješca, a masovnije se javljaju u 18. i 19. veku, kada se na ostrvo doseljavaju Srbi pravoslavci kao pomorci, trgovci i zanatlije. U matičnim knjigama pravoslavne parohije na Korčuli prezime Popadić se javlja tokom XIX veka. To znači da su preci Momčila Popadića na ostrvu najmanje od tog vremena, a verovatno u okviru šire migracije iz hercegovačkog i konavoskog prostora ka dalmatinskim ostrvima.


Ukratko:

• Pravoslavna crkva na Korčuli podignuta je u 19. veku, srušena posle 1945. iz političko-ideoloških razloga.
• Preci Momčila Popadića na Korčuli su prisutni od 19. veka, kao deo pravoslavnog stanovništva koje se doseljavalo iz zaleđa (Hercegovina, Konavle, Pelješac).

 

[radoznao_62]

Na Korčuli je zaista postojala pravoslavna crkva – crkva Svetog Nikole u gradu Korčuli. Podigli su je pravoslavni vernici, većinom doseljenici iz zaleđa i sa Pelješca, u 19. veku, kada je austrougarska vlast dopuštala veću versku slobodu.


⟶ Zašto je srušena?
Nakon Drugog svetskog rata i promena političkih i demografskih odnosa na ostrvu (iseljavanje i pritisci prema pravoslavnom stanovništvu), crkva je izgubila zajednicu vernika i bila je uklonjena u posleratnom periodu, u atmosferi antireligijske i antisrpske politike. Na njenom mestu je danas park u gradu Korčuli. Dakle, crkva nije „nestala“ zbog arhitektonskih razloga, nego kao posledica političko-identitetskog preuređenja prostora.


⟶ Preci Momčila Popadića (1927–2006), pesnika poreklom sa Korčule
Njegova porodica Popadić spada u pravoslavne doseljenike na Korčuli. Ti doseljenici uglavnom potiču iz hercegovačko-dubrovačkog zaleđa i sa Pelješca, a masovnije se javljaju u 18. i 19. veku, kada se na ostrvo doseljavaju Srbi pravoslavci kao pomorci, trgovci i zanatlije. U matičnim knjigama pravoslavne parohije na Korčuli prezime Popadić se javlja tokom XIX veka. To znači da su preci Momčila Popadića na ostrvu najmanje od tog vremena, a verovatno u okviru šire migracije iz hercegovačkog i konavoskog prostora ka dalmatinskim ostrvima.


Ukratko:

• Pravoslavna crkva na Korčuli podignuta je u 19. veku, srušena posle 1945. iz političko-ideoloških razloga.
• Preci Momčila Popadića na Korčuli su prisutni od 19. veka, kao deo pravoslavnog stanovništva koje se doseljavalo iz zaleđa (Hercegovina, Konavle, Pelješac).

Momčilo Popadić je po tati iz Srbije iz Pančeva , po majci je katolik Hrvat. Kako ti se da lagati.

Bilo je pravoslavaca po otocima, pobjeglih Grka koliko hoćeš. Većinu pravih pravoslavnih hramova, digli su Grci. Kažem, prvi Srbin na Korčuli 1919.

 

[Mrkalj]

Bilo je pravoslavaca po otocima, pobjeglih Grka koliko hoćeš. Većinu pravih pravoslavnih hramova, digli su Grci. Kažem, prvi Srbin na Korčuli 1919.

Jedina pravoslavna crkva na dalmatinskim ostrvima je u gradu Korčula, stara je čak osam vekova i zadužbina je Nemanjića. Pravoslavna crkva na Visu srušena je 1963, a ona na Hvaru je postala noćni klub i letnja pozornica
https://vreme.com/mozaik/slatko-pravoslavlje-na-slanim-obalama/
Dok je naš katamaran prilazio luci Korčula, uočio sam kako iznad krovova drevnog mediteranskog grada izviruje jedan krst po čijem obliku bi se moglo reći da je pravoslavni.

Zaista jedini pravoslavni hram na dalmatinskim otocima koji je još uvek u funkciji nalazi se u gradu Korčula na istoimenom ostrvu, posvećen je Uspenju Presvete Bogorodice a pripada Eparhiji zahumsko-hercegovačkoj i primorskoj. Ujedno, to je jedan od najstarijih srpskih pravoslavnih hramova, sagrađen je oko 1220. i zadužbina je Nemanjića.

Foto: Robert Čoban…pravoslavna crkva na Korčuli,…

Kad je Sveti Sava osnovao Humsku eparhiju, na Korčuli je oko 1220. sagrađena Crkva Uspenja Presvete Bogorodice. Tada je na ostrvu bio veliki broj pravoslavnih Srba, uglavnom trgovaca (njih preko 500), koji su pomogli gradnju ovog hrama u srpsko-vizantijskom stilu. Crkvu su bogato darovali i sami Nemanjići.

Sa osvajanjem Korčule, Venecija je ovaj hram pretvorila u katolički, posvetivši ga Svetoj Varvari. S vremenom, crkva je siromašila, da bi na kraju dospela u posed grada. Sa oslobođenjem Dalmacije 1918. i njenim pripajanjem Kraljevini SHS, hram je ostao u državnom posedu. Na njega je pravoslavcima skrenuo pažnju predsednik korčulanske opštine dr J. Arnerić, potomak stare ugledne korčulanske porodice, i Srbi pravoslavci na Korčuli su uspeli da im država vrati crkvu. Rekonstruisan joj je stari izgled i vraćena prvobitna namena, a na svečanosti osvećenja u novembru 1934. godine prisustvovalo je mnoštvo katolika sa svojim sveštenstvom.

Kada sam ovog leta obišao crkvu, bila je zatvorena, a na drvenim vratima bio je zakačen papir sa rasporedom bogosluženja tokom ovog leta. “Služimo jednom mjesečno, u sezoni i češće. Ljeti imamo punu crkvu, zimi dvoje, troje, zavisi”, rekao je za “Glas Srpske” sveštenik Stevan Kovačević. Ostoja Đurić jedan je od dvadesetak pravoslavnih meštana Korčule. Vlaseničanin poreklom, ključeve od crkve čuva već 37 godina i za sebe kaže da je crkvenjak sa najdužim stažom u eparhiji. ”Meni to znači puno, nema nas mnogo tu, nema mladih. Kad ja umrem, ne znam ko će preuzeti”, kaže.

Na susednom otoku Hvaru postoji takođe jedan objekat koji je nekada bio pravoslavna crkva. Naime, godinama smo iz hotela “Pharos” idući ka gradskoj plaži prolazili pored Ljetnje pozornice u šumici iznad mora. Tek ovog leta kapija je bila otvorena, pa sam otkrio ponešto iz dramatične istorije.

Grčki pravoslavni manastir i crkva Sv. Venerande grade se sredinom 16. veka za potrebe grčkih pomoraca koji plove na trgovačkim brodovima između Venecije i Levanta. Napoleon je na svim zauzetim teritorijama manastire pretvarao u bolnice, vojne objekte ili magacine, pa tako kompleks Venerande postaje “batterie de droit”. Kasnije, za istu funkciju su ga koristili i Austrijanci. Sredinom 19. veka građevina je prodata čuvenom prirodoslovcu Grguru Bučiću, koji u njoj osniva jednu od prvih meteoroloških stanica u Hrvatskoj. Posle rata pripala je Gradu Hvaru, jedno vreme je u njoj bila letnja pozornica, pa noćni klub, a danas je to opet letnja pozornica.

Srpska pravoslavna crkva je preko Eparhije dalmatinske pre desetak godina zatražila vraćanje vlasništva nad Manastirom Svete Matere Paraskeve, ili Sv. Venerande, ali su male šanse da se to zaista i dogodi.

Foto: Robert Čoban…i nekadašnja na Visu

I na ostrvu Visu je postojala srpska pravoslavna crkva, ali nje više nema. Tokom kratkog postojanja od svega tri decenije (1933–1963) imala je veoma burnu istoriju. Posle završetka Prvog svetskoga rata, prelaskom teritorija Dalmacije pod vlast novostvorene Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, na Visu se pojavio pokret Hrvata orijentisan ka jugoslavenskom zajedništvu i uzajamnosti. Ostale su zabeležene reči Ivana Ruljančića – Ive, uglednog viškog domaćina i potonjeg predsednika Pravoslavne crkvene opštine Vis: “Nećemo jednom nogom stajati na Visu, a drugom u Rimu – prirodnije je: jednom nogom na Visu, a drugom u Beogradu.”

Tadašnja beogradska štampa je objavila kako je na pravoslavlje prešlo 180 porodica u gradu Visu, dok je lokalni rimokatolički biskup Miho Pušić istakao broj od 298 ljudi. O ovom događaju pisale su i novine “Vreme” u čijem napisu stoji da su mnogi od meštana izjavili: “Otac je sinu uvijek pričao o kraju svojih pradjedova. U mnogim kućama bile su skrivene ikone krsnih slava i kandila. Neke od tih ikona su sačuvane…”

Novi pravoslavci ovog dalmatinskog ostrva su konačno podigli reprezentativnu bogomolju na najurbanijem delu, na samoj rivi grada Visa. Crkva, posvećena Svetim Ćirilu i Metodiju, sagrađena je po projektu poznatog arhitekte Momira Korunovića. Crkva je osveštana 12. novembra 1933. Prilikom te “nacionalne i religiozne manifestacije na Visu”, tadašnji episkop dalmatinski Irinej (Đorđević) u besedi je naglasio: “…da se hramovi podižu samo onima koji ujedinjuju ljude, a nikada onima koji ih potiču na međusobnu mržnju” (Glas privredno kulturne matice za sjevernu Dalmaciju, Šibenik, 17. novembar 1933). Višani u početku nisu imali stalnog paroha. Povremeno je iz Splita dolazio protojerej Sergije Urukalo. Prvi stalni viški paroh je bio sveštenik i profesor Stevan Javor, ranije na službi u Šibeniku. Njega je nasledio arhimandrit Danilo (Bukorović), koji je na Visu ostao sve do okupacije otoka od strane Italijana 1941.

Rimokatolička crkva nije bila najsrećnija zbog podizanja ovog hrama u strahu da talas “jugoslovenstva” i prelaska u “slatko pravoslavlje” ne zapljusne i ostala dalmatinska ostrva. Međuverske tenzije su kulminirale u prvi pravi incident u leto 1937. Katoličko stanovništvo Visa, predvođeno sveštenstvom, sprečilo je grupu pravoslavnih Čeha da poseti ostrvo i novopodignuti hram.

Brod se približavao luci, gde im je dobrodošlicu pripremio hor beogradskih studenata Pravoslavnog bogoslovskog fakulteta, predvođenih profesorom Dušanom Glumcem. S pravoslavne crkve blizu pristaništa zvonila su zvona. U okupljenoj masi sveta pojavila se “nahuškana potplaćena neprijateljska rulja fakina (nosača) rukovođena sa već poznatim mačekovskim advokatom Farolfijem i prof. Zamberlinom, članovima klerikalne Pučke stranke”. Brod je bio sprečen da pristane. Fanatična masa je uzvikivala: ”Dolje bradonje! Dolje vlaški popovi! Dolje ćirilica! Živila nezavisna Hrvatska!” Sa doka je ka brodu poletelo i kamenje. Na Visu je bio okružni načelnik s četom žandara zaduženom da sprečava izgrede mačekovaca. Njihova reakcija je bila zakasnela, “rastjerivanje bukača žandarskim palicama” nije dovelo do pristajanja lađe. Kapetan je pokušao da oplovi otok i iskrca ljude na drugoj strani, u Komiži, ali je i tamo došlo do nereda. Česi su se vratili u Split.

Nakon ovog nemilog događaja na meti su bili i studenti s profesorom Dušanom Glumcem, koji je napadnut. Knez Pavle je bio upoznat s incidentima, ali okružni načelnik se opravdao uverivši ga da su pravoslavni izletnici delili letke. Novine više nisu pisale o tom slučaju da se ne bi još više produbljivala međuverska mržnja.

Još crnji dani za viške pravoslavce nastupaju po osnivanju Banovine Hrvatske. Hrvatski ekstremisti prvo su pretukli kapelnika sokolske muzike a onda i predsednika Pravoslavne crkvene opštine Ivana Ruljančića. Kada su sokoli 1939. godine najavili svoj redovni slet ispred Korunovićevog arhitektonskog bisera i jedne od najlepših građevina na ostrvu, hrvatski ekstremisti su preko noći preorali ceo trg ispred crkve zvan Ravnica.

Poslednji verski obredi u crkvi na Visu zabeleženi su u novembru 1941. Italijanske okupatorske vlasti proterale su u Zadar viškog paroha arhimandrita Danila Bukorovića. Arhimandrit Bukorović stradao je pod vrlo sumnjivim okolnostima tokom jednog od savezničkih bombardovanja Zadra. Viška parohija stavljena je formalno u nadležnost splitskog namesništva, ali crkva na Visu otvarana je samo sporadično. Krajem 1944. oštećena je u nemačkom bombardovanju.

Posle rata, Sinod SPC je 1947. godine pisao Državnoj komisiji za verska pitanja da su ih pripadnici Crkvene opštine sa Visa obavestili o nameri vlasti da sruše Crkvu Sv. Ćirila i Metodija i da na njenom mestu podignu partizanski spomenik. Sinod, takođe, piše o progonu pravoslavnih vernika. Crkva je konačno i porušena u jesen 1963. Urađeno je to u sklopu proslave dvadesetogodišnjice Titovog dolaska na Vis. Materijal od porušene crkve ugrađen je u gradsko šetalište, a dobar deo je otišao i na izgradnju Spomenika narodnooslobodilačkoj borbi. Pravoslavni Višani rasejali su se po Srbiji i svetu, a najpoznatiji među njima je bio pravoslavni sveštenik Antonije Pinčetić – Ante, koji je preminuo u srcu Šumadije, u Aranđelovcu.