PetarSamotnjak
Starosedelac
- Poruka
- 178.319
1958. - Elvis Prisli pristupio je vojsci. Njegov serijski broj bio je 53310761.
-
- Popularno:
- Pet stvari za kojima ljudi zale na...
- Poštovanje žene
- Slepi i slabovidi u BGu
- Ceo spektar
- „Visoko obrazovanje treba srušiti do...
- Skandalozan skup u Zagrebu: "U...
- Bullshit izvinjenje
- Sleteo kombi sa decom na novosadskom...
- Koji bi grad bio najpodesniji za...
- Само власт у Србији прича о насиљу за 1...
Na današnji dan_ desilo se
- Začetnik teme Manga Hilux
- Datum pokretanja
Manga Hilux
Stara legenda
- Poruka
- 86.807
1713. godine – Po završetku Rata za špansko nasleđe, Španija je, prema Utrehtskom ugovoru, predala Velikoj
Britaniji Gibraltar i Menorku.
1770. godine – Umro je italijanski slikar Đovani Batista Tijepolo, poslednji velikan venecijanskog slikarstva. Njegovi glavni radovi, monumentalne freske nalaze se u palatama i crkvama u Veneciji Udinama, , Veroni. Snažno je uticao na nemačko i špansko slikarstvo u završnoj fazi baroka.
Vilhelm Rendgen
1845. godine – Rođen je nemački fizičar Vilhelm Konrad Rentgen, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku 1901. godine za otkriće X-zraka (1895), koje su po njemu dobile naziv “rendgenski zraci”.
1847. godine – Američke trupe su, u Američko-meksičkom ratu, počele opsadu utvrđenja Vera Kruz, u kojem je bilo 5.000 Meksikanaca. Utvrđenje je palo nakon šestodnevnih borbi.
1860. godine – M.L. Bajrn iz Njujorka patentirao je prvi spiralni vadičep.
1923. godine – Umro je škotski hemičar i fizičar Džejms Djuer, koji je prvi dobio tečni, zatim i čvrst vodonik. Izumeo je termos-bocu.
1933. godine – Japan je istupio iz Lige naroda nakon što je ta organizacija osudila japansku okupaciju Mandžurije.
1941. godine – Nakon pristupanja Jugoslavije Trojnom paktu, u Beogradu je vojnim udarom svrgnut regent princ Pavle Karađorđević i na presto je doveden maloletni kralj Petar II Karađorđević. Zbačena je i vlada Dragiše Cvetkovića i Vlatka Mačeka i obrazovana nova s generalom Dušanom Simovićem na čelu.
1958. godine – Nikita Hruščov zamenio je na položaju predsednika sovjetske vlade Nikolaja Bulganjina.
1965. godine – Umro je francuski arhitekta Šarl Eduar Žanre, poznat kao Le Korbizije, jedan od najvećih arhitekata 20. veka, koji je korišćenjem armiranog betona, stakla i gvožđa radikalno promenio tradicionalni način gradnje.
Britaniji Gibraltar i Menorku.
1770. godine – Umro je italijanski slikar Đovani Batista Tijepolo, poslednji velikan venecijanskog slikarstva. Njegovi glavni radovi, monumentalne freske nalaze se u palatama i crkvama u Veneciji Udinama, , Veroni. Snažno je uticao na nemačko i špansko slikarstvo u završnoj fazi baroka.
Vilhelm Rendgen
1845. godine – Rođen je nemački fizičar Vilhelm Konrad Rentgen, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku 1901. godine za otkriće X-zraka (1895), koje su po njemu dobile naziv “rendgenski zraci”.
1847. godine – Američke trupe su, u Američko-meksičkom ratu, počele opsadu utvrđenja Vera Kruz, u kojem je bilo 5.000 Meksikanaca. Utvrđenje je palo nakon šestodnevnih borbi.
1860. godine – M.L. Bajrn iz Njujorka patentirao je prvi spiralni vadičep.
1923. godine – Umro je škotski hemičar i fizičar Džejms Djuer, koji je prvi dobio tečni, zatim i čvrst vodonik. Izumeo je termos-bocu.
1933. godine – Japan je istupio iz Lige naroda nakon što je ta organizacija osudila japansku okupaciju Mandžurije.
1941. godine – Nakon pristupanja Jugoslavije Trojnom paktu, u Beogradu je vojnim udarom svrgnut regent princ Pavle Karađorđević i na presto je doveden maloletni kralj Petar II Karađorđević. Zbačena je i vlada Dragiše Cvetkovića i Vlatka Mačeka i obrazovana nova s generalom Dušanom Simovićem na čelu.
1958. godine – Nikita Hruščov zamenio je na položaju predsednika sovjetske vlade Nikolaja Bulganjina.
1965. godine – Umro je francuski arhitekta Šarl Eduar Žanre, poznat kao Le Korbizije, jedan od najvećih arhitekata 20. veka, koji je korišćenjem armiranog betona, stakla i gvožđa radikalno promenio tradicionalni način gradnje.
Manga Hilux
Stara legenda
- Poruka
- 86.807
Prvi april, svetski dan šale, je sinonim za smeh i dan kada se ljudi trude da smisle što originalnije “prevare”? 1. april je dan za zabavu kada jednako uživamo u tome da nekog nasamarimo, ali i da budemo nasamareni.
Jedna od teorija je da šale i nestašluk koje su se odvijale svakog aprila datiraju još iz vremena drevnog Rima. Smatra se da su Rimljani i Kelti praznovali festival šala u vreme prolećne ravnodnevnice , legenda je vezana slavljenje Nove godine u srednjem veku. Veći deo Evrope je tada slavio 25. mart, praznik Blagovesti, kao početak praznovanja Nove godine. Slavlje bi trajalo nedelju dana, sve do 1. aprila. Papa Gregor XII je 1582. godine naredio poštovanje gregorijanskog kalendara, po kome se Nova godina proslavlja 1. januara.
Pošto narod nikada nije bio sklon prihvatanju novih pravila u svakodnevnom životu, mnogi su odbili da se povinuju novom kalendaru i nastavili da slave Novu godinu oko 1. aprila. Oni koji su prihvatili novi kalendar, tog dana su zbijali šale na račun „neobaveštenih“, ismevajući njihova zastarela slavlja.
U većini zemalja je običaj da su smicalice i šale dozvoljene samo do dvanaest popodne.
U flamanskom delu Belgije, postoji slatka tradicija. Deca na današnji dan zaključavaju svoje roditelje ili nastavnike i puštaju ih samo, i isključivo samo, u zamenu za slatkiše.
Jednu od najpoznatijih šala izveo je lanac brze hrane “Burger King” koji je 1998. godine objavio veliki oglas u novinama u kojem je predstavio hamburger koji je posebno napravljen na levoruke. Navodno, sastojci iz hamburgera prilikom konzumacije kapaju na stranu koja pogoduje levorucima. Pre nego što je Burger King stigao da saopšti da su se samo šalili, hiljade levorukih je pohrlilo u njihove restorane.
Prvog aprila 1957. godine BBC-jev njuz šou “Panorama” najavio je da će, zahvaljujući veoma blagoj zimi i otklanjanju štetočine žiške, švajcarski farmeri moći da do kraja sprovedu berbu špageta sa drveća.
Istog dana 1992. godine, američki “Narodni radio” objavio je, u emisiji “Razgovor nacije”, da će se nekadašnji američki predsednik Ričard Nikson ponovo kandidovati za šefa te države. Navodno, slogan njegove nove kampanje trebalo je da bude: “Nisam uradio ništa loše, niti ću”.
Zašto je 1. april dan šale?
Prvi april je internacionalni praznik i znamo da se u Evropi slavi vekovima. Ipak, ne može se sa sigurnošću reći kako je baš 1. april postao sinonim za šalu.Jedna od teorija je da šale i nestašluk koje su se odvijale svakog aprila datiraju još iz vremena drevnog Rima. Smatra se da su Rimljani i Kelti praznovali festival šala u vreme prolećne ravnodnevnice , legenda je vezana slavljenje Nove godine u srednjem veku. Veći deo Evrope je tada slavio 25. mart, praznik Blagovesti, kao početak praznovanja Nove godine. Slavlje bi trajalo nedelju dana, sve do 1. aprila. Papa Gregor XII je 1582. godine naredio poštovanje gregorijanskog kalendara, po kome se Nova godina proslavlja 1. januara.
Pošto narod nikada nije bio sklon prihvatanju novih pravila u svakodnevnom životu, mnogi su odbili da se povinuju novom kalendaru i nastavili da slave Novu godinu oko 1. aprila. Oni koji su prihvatili novi kalendar, tog dana su zbijali šale na račun „neobaveštenih“, ismevajući njihova zastarela slavlja.
U većini zemalja je običaj da su smicalice i šale dozvoljene samo do dvanaest popodne.
Šale za 1. april
Jedan od najpoznatijih običaja, rasprostanjenih u Francuskoj i na francuskim govornim područijima Švajcarske i Kanade jeste “Aprilska riba”. Ideja je sledeća: ljudi jedni drugima lepe na leđa papirne ribe, tako da žrtva to ne primeti.U flamanskom delu Belgije, postoji slatka tradicija. Deca na današnji dan zaključavaju svoje roditelje ili nastavnike i puštaju ih samo, i isključivo samo, u zamenu za slatkiše.
Jednu od najpoznatijih šala izveo je lanac brze hrane “Burger King” koji je 1998. godine objavio veliki oglas u novinama u kojem je predstavio hamburger koji je posebno napravljen na levoruke. Navodno, sastojci iz hamburgera prilikom konzumacije kapaju na stranu koja pogoduje levorucima. Pre nego što je Burger King stigao da saopšti da su se samo šalili, hiljade levorukih je pohrlilo u njihove restorane.
Prvog aprila 1957. godine BBC-jev njuz šou “Panorama” najavio je da će, zahvaljujući veoma blagoj zimi i otklanjanju štetočine žiške, švajcarski farmeri moći da do kraja sprovedu berbu špageta sa drveća.
Istog dana 1992. godine, američki “Narodni radio” objavio je, u emisiji “Razgovor nacije”, da će se nekadašnji američki predsednik Ričard Nikson ponovo kandidovati za šefa te države. Navodno, slogan njegove nove kampanje trebalo je da bude: “Nisam uradio ništa loše, niti ću”.
Aprililili…
Koliko puta ste vi posle neke šale uzviknuli: Aprilili? Da li ste kreativni kada su u pitanju prvoaprilske šale ili su vam potrebne nove ideje? Mi vam predlažemo nekoliko ideja za aprililili šale.
PetarSamotnjak
Starosedelac
- Poruka
- 178.319
1889. - U Čikagu je prodata prva mašina za pranje sudova.
Manga Hilux
Stara legenda
- Poruka
- 86.807
1860 - U Beogradu je rođen Vojislav Ilić, pesnik koji se smatra osnivačem moderne poezije u srpskoj književnosti i tvorcem verističkog izraza ("Zimska idila", "Jesen", "Ja ništa više ne verujem", "Tamara", "Istok").
1905 - U zemljotresu u provinciji Lahor, tada delu britanske Indije, poginulo je 19.000 ljudi.
1912 - U Tibetu je proglašena Kineska republika.
1914 - U Milfordu, američka država Pensilvanija, umro je filozof, matematičar i naučnik Čarls Sanders Pirs (Charles, Peirce), začetnik filozofije pragmatizma ("Principi filozofije", "Elementi logike", "Pragmatizam i pragmaticizam").
1939 - Na irački presto stupio je Fejsal II (Faisal) nakon smrti njegovog oca kralja Gazija I (Ghazi).
1949 - Ministri spoljnih poslova SAD i 11 zapadno evropskih država potpisali su u Vašingtonu Severno-atlantski pakt (NATO), vojni ugovor kojim je stvorena snažna vojnopolitička formacija zapadnih saveznika.
1960 - Francuska i Federacija Mali (Senegal i Sudan) potpisali su sporazum kojim je Federacija Mali stekla nezavisnost.
1968 - U Memfisu, u američkoj saveznoj državi Tenesi, ubijen je Martin Luter King, borac za građanska prava i mir. U borbi za ravnopravnost crnaca u SAD služio se Gandijevim metodama nenasilja i građanske neposlušnosti. Dobitnik je Nobelove nagrade za mir 1964. godine.
1969 - U Hjustonu, američka država Teksas, izvršena je prva operacija ugrađivanja veštačkog srca u ljudski organizam. Prvi pacijent sa ugrađenim veštačkim srcem živeo je samo četiri dana.
1975 - Prilikom pada američkog vojnog transportnog aviona posle poletanja iz Sajgona, poginulo je 155 vijetnamske dece, ratne siročadi.
1983 - Umrla je američka pozorišna i filmska glumica Glorija Svanson (Gloria Swanson), zvezda nemog i zvučnog filma ("Bulevar sumraka", "Kraljica Keli", "Gospođa San-žen", "Zaza", "Muško i žensko").
1998 - U eksploziji metana u ukrajinskom rudniku uglja Skačinsko, u Donjeckoj oblasti, poginula su 63 rudara.
1999 - U vazdušnim udarima NATO-a na rafineriju nafte u Pančevu poginula su tri radnika rafinerije. U bombardovanju toplane na Novom Beogradu poginuo je čuvar toplane.
2001 - Sudanski ministar odbrane i još 14 vojnih funkcionera poginuli su u avionskoj nesreći u kritičnom trenutku građanskog rata u zemlji.
2002 - Angolska vojska i UNITA potpisali su primirje u Luandi, čime je okončan jedan od najdužih i najkrvavijih afričkih ratova. Oko milion ljudi poginulo je u borbama vladinih snaga i UNITA koje su počele 1975. nakon sticanja nezavisnosti od Portugalije.
2002 - U Beogradu je preminuo arheolog Milutin Garašanin, član Srpske akademije nauka i počasni član mnogih evropskih akademija.
2003 - Američke vojne snage zauzele su bagdadski međunarodni aerodrom "Sadam" (Saddam) i preimenovale ga u "Bagdad Internešenel" (Baghdad International).
2006 - U Kuvajtu su, prvi put u istoriji te države, žene izašle na izbore, nepunih godinu dana od kada su izmenama izbornog zakona dobile pravo glasa i pravo učešća na izborima.
1905 - U zemljotresu u provinciji Lahor, tada delu britanske Indije, poginulo je 19.000 ljudi.
1912 - U Tibetu je proglašena Kineska republika.
1914 - U Milfordu, američka država Pensilvanija, umro je filozof, matematičar i naučnik Čarls Sanders Pirs (Charles, Peirce), začetnik filozofije pragmatizma ("Principi filozofije", "Elementi logike", "Pragmatizam i pragmaticizam").
1939 - Na irački presto stupio je Fejsal II (Faisal) nakon smrti njegovog oca kralja Gazija I (Ghazi).
1949 - Ministri spoljnih poslova SAD i 11 zapadno evropskih država potpisali su u Vašingtonu Severno-atlantski pakt (NATO), vojni ugovor kojim je stvorena snažna vojnopolitička formacija zapadnih saveznika.
1960 - Francuska i Federacija Mali (Senegal i Sudan) potpisali su sporazum kojim je Federacija Mali stekla nezavisnost.
1968 - U Memfisu, u američkoj saveznoj državi Tenesi, ubijen je Martin Luter King, borac za građanska prava i mir. U borbi za ravnopravnost crnaca u SAD služio se Gandijevim metodama nenasilja i građanske neposlušnosti. Dobitnik je Nobelove nagrade za mir 1964. godine.
1969 - U Hjustonu, američka država Teksas, izvršena je prva operacija ugrađivanja veštačkog srca u ljudski organizam. Prvi pacijent sa ugrađenim veštačkim srcem živeo je samo četiri dana.
1975 - Prilikom pada američkog vojnog transportnog aviona posle poletanja iz Sajgona, poginulo je 155 vijetnamske dece, ratne siročadi.
1983 - Umrla je američka pozorišna i filmska glumica Glorija Svanson (Gloria Swanson), zvezda nemog i zvučnog filma ("Bulevar sumraka", "Kraljica Keli", "Gospođa San-žen", "Zaza", "Muško i žensko").
1998 - U eksploziji metana u ukrajinskom rudniku uglja Skačinsko, u Donjeckoj oblasti, poginula su 63 rudara.
1999 - U vazdušnim udarima NATO-a na rafineriju nafte u Pančevu poginula su tri radnika rafinerije. U bombardovanju toplane na Novom Beogradu poginuo je čuvar toplane.
2001 - Sudanski ministar odbrane i još 14 vojnih funkcionera poginuli su u avionskoj nesreći u kritičnom trenutku građanskog rata u zemlji.
2002 - Angolska vojska i UNITA potpisali su primirje u Luandi, čime je okončan jedan od najdužih i najkrvavijih afričkih ratova. Oko milion ljudi poginulo je u borbama vladinih snaga i UNITA koje su počele 1975. nakon sticanja nezavisnosti od Portugalije.
2002 - U Beogradu je preminuo arheolog Milutin Garašanin, član Srpske akademije nauka i počasni član mnogih evropskih akademija.
2003 - Američke vojne snage zauzele su bagdadski međunarodni aerodrom "Sadam" (Saddam) i preimenovale ga u "Bagdad Internešenel" (Baghdad International).
2006 - U Kuvajtu su, prvi put u istoriji te države, žene izašle na izbore, nepunih godinu dana od kada su izmenama izbornog zakona dobile pravo glasa i pravo učešća na izborima.
PetarSamotnjak
Starosedelac
- Poruka
- 178.319
1850 - Osnovan grad Los Andjeles
Manga Hilux
Stara legenda
- Poruka
- 86.807
885 - Umro je Metodije Solunski, koji je zajedno sa svojim mladjim bratom Ćirilom bio prvi slovenski prosvetitelj i tvorac prvog slovenskog pisma glagoljice.
1199 - Umro je engleski kralj Ričard I Plantagenet (Richard), vitez "lavljeg srca", jedan od vođa u Trećem krstaškom ratu i junak srednjovekovnih legendi.
1490 - Umro je mađarski kralj Matija I Korvin (Corvin), reformator mađarske države. Tokom vladavine od 1458. uspešno je ratovao protiv Turaka i Habsburgovaca, zauzevši 1486. i Beč u kojem je i umro. U Požunu (Bratislava) 1465. osnovao je univerzitet, a 1472. prvu štampariju. Nazvan je Korvin zbog gavrana (latinski - corvus) na njegovom štitu.
1528 - Umro je nemački slikar i grafičar Albreht Direr (Albrecht Dürer) poznat po portretima velike umetničke i dokumentarne vrednosti i izvanrednim gravirama u drvetu i bakru ("Apokalipsa", "Velika muka", "Bogorodičin život").
1652 - Predstavnik Holandske istočnoindijske kompanije Jan van Ribek (Riebeeck) osnovao je u Kapuu prvo naselje belih doseljenika u Južnoj Africi.
1667 - Dubrovnik je pogodio katastrofalan zemljotres u kojem je poginulo više hiljada građana. Od zemljotresa i požara, koji je harao dvadesetak dana, grad je bio skoro potpuno uništen. Obnavljanje je trajalo više od 50 godina.
1690 - Austrijski car Leopold uputio je balkanskim hrišćanima proglas u kojem ih je pozvao da i dalje pomažu njegovu vojsku u borbama protiv Turaka, obećavajući im za uzvrat razne povlastice.
1838 - Umro je srpski novinar i publicista Dimitrije Davidović, autor Sretenjskog ustava i osnivač "Novina serbskih" u Beču 1813. koje su izlazile devet godina. Od 1829. bio je sekretar kneza Miloša Obrenovića, a potom ministar unutrašnjih poslova i prosvete.
1909 - Američki istraživač Robert Peri (Peary) osvojio je Severni pol, prešavši sa svojom ekspedicijom na sankama 1.600 kilometara.
1917 - Objavom rata Nemačkoj SAD su ušle u Prvi svetski rat.
1199 - Umro je engleski kralj Ričard I Plantagenet (Richard), vitez "lavljeg srca", jedan od vođa u Trećem krstaškom ratu i junak srednjovekovnih legendi.
1490 - Umro je mađarski kralj Matija I Korvin (Corvin), reformator mađarske države. Tokom vladavine od 1458. uspešno je ratovao protiv Turaka i Habsburgovaca, zauzevši 1486. i Beč u kojem je i umro. U Požunu (Bratislava) 1465. osnovao je univerzitet, a 1472. prvu štampariju. Nazvan je Korvin zbog gavrana (latinski - corvus) na njegovom štitu.
1528 - Umro je nemački slikar i grafičar Albreht Direr (Albrecht Dürer) poznat po portretima velike umetničke i dokumentarne vrednosti i izvanrednim gravirama u drvetu i bakru ("Apokalipsa", "Velika muka", "Bogorodičin život").
1652 - Predstavnik Holandske istočnoindijske kompanije Jan van Ribek (Riebeeck) osnovao je u Kapuu prvo naselje belih doseljenika u Južnoj Africi.
1667 - Dubrovnik je pogodio katastrofalan zemljotres u kojem je poginulo više hiljada građana. Od zemljotresa i požara, koji je harao dvadesetak dana, grad je bio skoro potpuno uništen. Obnavljanje je trajalo više od 50 godina.
1690 - Austrijski car Leopold uputio je balkanskim hrišćanima proglas u kojem ih je pozvao da i dalje pomažu njegovu vojsku u borbama protiv Turaka, obećavajući im za uzvrat razne povlastice.
1838 - Umro je srpski novinar i publicista Dimitrije Davidović, autor Sretenjskog ustava i osnivač "Novina serbskih" u Beču 1813. koje su izlazile devet godina. Od 1829. bio je sekretar kneza Miloša Obrenovića, a potom ministar unutrašnjih poslova i prosvete.
1909 - Američki istraživač Robert Peri (Peary) osvojio je Severni pol, prešavši sa svojom ekspedicijom na sankama 1.600 kilometara.
1917 - Objavom rata Nemačkoj SAD su ušle u Prvi svetski rat.
Manga Hilux
Stara legenda
- Poruka
- 86.807
1941 - Nemačke trupe napale su u Drugom svetskom ratu Grčku i Jugoslaviju. Napad na Jugoslaviju počeo je bombardovanjem Beograda koji je gotovo razoren, a poginulo je oko 12.000 ljudi.
1941 - Etiopske i britanske trupe oslobodile su Adis Abebu, koju su u ratu sa Etiopijom početkom 1935. godine, okupirale italijanske snage.
1971 - U Njujorku je umro kompozitor Igor Stravinski, jedan od začetnika i glavnih pobornika "nove muzike" 20. veka. Njegovi baleti "Žar ptica", "Petruška", "Posvećenje proleća" i mnoga simfonijska dela, opere i oratoriji obeležili su muzičko stvaralaštvo prošlog veka.
1941 - Etiopske i britanske trupe oslobodile su Adis Abebu, koju su u ratu sa Etiopijom početkom 1935. godine, okupirale italijanske snage.
1971 - U Njujorku je umro kompozitor Igor Stravinski, jedan od začetnika i glavnih pobornika "nove muzike" 20. veka. Njegovi baleti "Žar ptica", "Petruška", "Posvećenje proleća" i mnoga simfonijska dela, opere i oratoriji obeležili su muzičko stvaralaštvo prošlog veka.
Manga Hilux
Stara legenda
- Poruka
- 86.807
Danas je utorak, 12. april, 103. dan 2022. Do kraja godine ima 266 dana.
1204. - Krstaši u Četvrtom krstaškom ratu zauzeli Konstantinopolj, pretvorivši ga u centar Latinskog carstva - države koju su osnovali na prostoru Trakije i Male Azije. Latinsko carstvo prestalo je da postoji kad je 1261. vizantijski car Mihailo Osmi Paleolog protjerao krstaše iz Konstantinopolja.
1654. - Irska i Škotska ujedinile se sa Engleskom.
1823. - Rođen ruski pisac Aleksandar Nikolajevič Ostrovski, čija su djela osnova ruskog klasičnog dramskog repertoara. U pedesetak drama prikazao je socijalnu nepravdu u Rusiji, propadanje plemića, uspone i padove trgovačkog sloja, njihov moral i život u provinciji. Izvrgavao je ruglu poroke i na tome gradio komične situacije. Djela: drame "Šuma", "Bura", "Talenti i obožavaoci", "Unosno mjesto", "Bez krivice krivi", "Djevojka bez miraza", "Siromaštvo nije porok", "Svoji smo, sporazumjećemo se", "Vuci i ovce", "Kola mudrosti - dvoja ludosti".
1850. - Francuska na poziv pape Pija Devetog - koji je 20 godina kasnije uspostavio dogmu o nepogrešivosti rimokatoličkog poglavara - okupirala Rim, razbivši republikansku vojsku koja se borila za ujedinjenje Italije.
1861. - Snage Konfederacije zauzele tvrđavu Samter u Južnoj Karolini, čime je počeo četvorogodišnji Američki građanski rat.
1871. - Rođen grčki general i političar Joanis Metaksas, koji je kao premijer i ministar vojske 1936. raspustio parlament i uspostavio ličnu diktaturu. Učestvovao je u ratu protiv Otomanskog carstva 1897. i u balkanskim ratovima 1912. i 1913. U Drugom svjetskom ratu u oktobru 1940. odbio je ultimatum fašističke Italije i organizovao odlučan otpor italijanskoj agresiji.
1890. - Počelo uređivanje beogradske Botaničke bašte na Paliluli. Prva bašta je podignuta 1855. u dvorištu konaka kneginje LJubice Obrenović. Na molbu srpskog prirodnjaka Josifa Pančića Ministarstvo prosvjete Srbije je 1874. odredilo mjesto za Botaničku baštu na kraju Dunavske ulice, ali je ona uništena 1888. prilikom izlivanja Dunava. Tada je kralj Milan Obrenović poklonio gradu imanje na Paliluli, pod uslovom da Botanička bašta bude nazvana "Jevremovac", kao znak sjećanja na njegovog djeda Jevrema.
1938. - Umro ruski pjevač Fjodor Ivanovič Šaljapin, jedan od najvećih basova u istoriji opere, ogromne glasovne izražajnosti i izuzetne glumačke sugestivnosti. U operi je prvi primijenio principe Konstantina Stanislavskog i upoznao publiku na Zapadu s djelima ruskih kompozitora, posebno Modesta Musorgskog. Kreacijama Borisa Godunova, Mefista, Ivana Groznog i Don Kihota, u istoimenim operama, dao je lični pečat koji je ostao uzor.
1941. - U avionskoj nesreći u Grčkoj poginuo srpski istoričar Vladimir Ćorović, profesor Beogradskog univerziteta i član Srpske kraljevske akademije. Austrougarske okupacione vlasti u Prvom svjetskom ratu osudile na Banjalučkom veleizdajničkom procesu na osam godina robije. Poslije oslobođenja zemlje bio je član Narodnog vijeća u Zagrebu i Privremenog narodnog predstavništva u Beogradu. Djela: "Istorija Jugoslavije", "Uzajamne veze i uticaj kod slovenskih zapisa", "Podjela vlasti između Milutina i Dragutina", "Spisi Svetog Save", "Luka Vukalović", "Pohod Mahmut-paše Bušatlije protiv Paštrovića", "Odnosi Austro-Ugarske i Srbije u 20. vijeku", "Odnosi Crne Gore sa Dubrovnikom od Karlovačkog do Požarevačkog mira", "Ban Borić i njegovi potomci", "Istorija Bosne", "Pokreti i djela".
1941. - NJemačke trupe u Drugom svjetskom ratu ušle u jugoslovensku prijestonicu - Beograd.
1945. - Poslije višemjesečnih rovovskih borbi počela ofanziva Jugoslovenske armije u Drugom svjetskom ratu na Sremskom frontu, okončana probijanjem njemačke odbrane, što je omogućilo završne operacije za oslobođenje Jugoslavije. Cijena proboja bila je užasna: poginulo je najmanje 30.000 mobilisanih srbijanskih mladića, poslatih na "sremsku klanicu" praktično bez obuke.
1945. - Umro američki državnik Frenklin Delano Ruzvelt, predsjednik SAD od 1932. Paralizovan je 1921, ali je 1928. postao guverner države NJujork, a kao kandidat Demokratske stranke prvi put je izabran za predsjednika u vrijeme velike ekonomske krize. Drugi put je izabran 1936, treći put 1940, a četvrti put 1944, što je jedinstven slučaj u istoriji SAD. Ublažio je krizu politikom poznatom kao "NJu dil". Politikom "dobrog susjedstva" zamijenio je praksu "velike batine" prema latinoameričkim zemljama, a sa SSSR-om je uspostavio diplomatske odnose. Objavio je 1941. Povelju o četiri slobode: misli, vjere, od bijede i od straha. Te godine je njegovom zaslugom usvojen Zakon o zajmu i najmu, što je SAD pripremilo za ratne napore. Napustio je izolacionizam i energično je stao na stranu antihitlerovske koalicije u Drugom svjetskom ratu.
1961. - U orbitu oko Zemlje lansiran sovjetski kosmički brod "Vastok 2" s 28-godišnjim majorom Jurijem Gagarinom, prvim svjetskim kosmonautom. Brod je načinio krug oko planete za 108 minuta, krećući se maksimalnom brzinom od 28.000 kilometara na čas, na najvećoj udaljenosti od Zemlje 327 kilometara.
1962. - Umro francuski vajar i slikar ruskog porijekla Antoan Pevzner, jedan od najistaknutijih u pokretu ruskih konstruktivista. Studirao je u Kijevu i Petrogradu, a u Francusku je emigrirao 1923. Stvarao je u maniru apstarktnog konstruktivizma, a kasnije je eksperimentisao s dinamičnim spiralnim konstrukcijama i ritmički razvijenim objektima. Smatrao je da umjetnost mora da počiva na osnovnim elementima: prostoru i vremenu.
1966. - Američki avioni u Vijetnamskom ratu prvi put bombardovali Sjeverni Vijetnam.
1980. - U vojnom udaru pod vođstvom narednika Semjuela Doa ubijen predsjednik Liberije Vilijam Tolbert. Semjuel Do je potom suspendovao ustav, proglasio se predsjednikom i naredio strijeljanje 13 najviših predstavnika bivšeg režima.
1981. - Umro američki bokser afričkog porijekla DŽo Luis, apsolutni prvak svijeta u teškoj kategoriji od 1937. do 1949. Titulu je preoteo od zemljaka DŽejmsa Bradoka i odbranio je 25 puta, što je rekord, a nije nadmašen ni po dužini držanja titule. Povukao se neporažen 1949, vratio se u ring 1950. i 1951. zbog finansijskih nedaća, ali nije uspio da vrati titulu.
1987. - Dvojica sovjetskih kosmonauta, "šetajući" kosmosom, uspješno povezala kosmički modul s orbitalnom stanicom "Mir".
1993. - U Jadran se srušio francuski avion "miraž", neslavno obilježivši početak kontrole "zabranjenog leta" iznad bivše BiH, koju su UN povjerile NATO paktu.
1993. - Srebrenički muslimani kod Skelana masakrirali 17 srpskih vojnika, od kojih je najstariji imao 22 godine.
1999. - Piloti NATO pakta projektilima pogodili međunarodni putnički voz na relaciji Beograd-Solun dok je prelazio most preko Južne Morave kod Grdelice, usmrtivši najmanje 55 ljudi.
1999. - Avioni NATO-a na fabriku automobila "Zastava" u Kragujevcu sručili 15 projektila, što je izazvalo ranjavanje 36 radnika. Više radnika je ranjeno i u napadu na kruševačku Toplanu i Fabriku "14. oktobar".
1999. - Avioni NATO-a bombardovali rafinerije nafte u Pančevu i Novom Sadu, oštetivši tom prilikom u Pančevu i manastir Vojlovica - hram Svetog arhangela Gavrila iz 14. vijeka, zadužbinu Stefana Lazarevića.
1999. - Savezna skupština, na zajedničkoj sjednici Vijeća građana i Vijeća republika, izglasala pristupanje SRJ Savezu Rusije i Bjelorusije.
2000. - Predstavnički dom Parlamentarne skupštine BiH usvojio Zakon o Savjetu ministara i ministarstvima BiH, kojim je predviđeno uvođenje funkcije predsjedavajućeg Savjeta ministara i uspostavljanje tri nova ministarstva - ministarstva za izbjeglice, za evropske integracije i za trezor institucija BiH.
2000. - Donji dom ruskog parlamenta - Duma usvojila izjavu o bojkotu Parlamentarne skupštine Savjeta Evrope sve dok ne budu skinute sankcije prema ruskim parlamentarcima u ovom tijelu.
2001. - Komandant KFOR-a general-potpukovnik Torsten Skijaker i komandant Združenih snaga bezbjednosti general-potpukovnik Miroslav Krstić potpisali u selu Merdare zajedničku izjavu o ulasku jugoslovenskih snaga u "Sektor D" kopnene zone bezbjednosti.
1204. - Krstaši u Četvrtom krstaškom ratu zauzeli Konstantinopolj, pretvorivši ga u centar Latinskog carstva - države koju su osnovali na prostoru Trakije i Male Azije. Latinsko carstvo prestalo je da postoji kad je 1261. vizantijski car Mihailo Osmi Paleolog protjerao krstaše iz Konstantinopolja.
1654. - Irska i Škotska ujedinile se sa Engleskom.
1823. - Rođen ruski pisac Aleksandar Nikolajevič Ostrovski, čija su djela osnova ruskog klasičnog dramskog repertoara. U pedesetak drama prikazao je socijalnu nepravdu u Rusiji, propadanje plemića, uspone i padove trgovačkog sloja, njihov moral i život u provinciji. Izvrgavao je ruglu poroke i na tome gradio komične situacije. Djela: drame "Šuma", "Bura", "Talenti i obožavaoci", "Unosno mjesto", "Bez krivice krivi", "Djevojka bez miraza", "Siromaštvo nije porok", "Svoji smo, sporazumjećemo se", "Vuci i ovce", "Kola mudrosti - dvoja ludosti".
1850. - Francuska na poziv pape Pija Devetog - koji je 20 godina kasnije uspostavio dogmu o nepogrešivosti rimokatoličkog poglavara - okupirala Rim, razbivši republikansku vojsku koja se borila za ujedinjenje Italije.
1861. - Snage Konfederacije zauzele tvrđavu Samter u Južnoj Karolini, čime je počeo četvorogodišnji Američki građanski rat.
1871. - Rođen grčki general i političar Joanis Metaksas, koji je kao premijer i ministar vojske 1936. raspustio parlament i uspostavio ličnu diktaturu. Učestvovao je u ratu protiv Otomanskog carstva 1897. i u balkanskim ratovima 1912. i 1913. U Drugom svjetskom ratu u oktobru 1940. odbio je ultimatum fašističke Italije i organizovao odlučan otpor italijanskoj agresiji.
1890. - Počelo uređivanje beogradske Botaničke bašte na Paliluli. Prva bašta je podignuta 1855. u dvorištu konaka kneginje LJubice Obrenović. Na molbu srpskog prirodnjaka Josifa Pančića Ministarstvo prosvjete Srbije je 1874. odredilo mjesto za Botaničku baštu na kraju Dunavske ulice, ali je ona uništena 1888. prilikom izlivanja Dunava. Tada je kralj Milan Obrenović poklonio gradu imanje na Paliluli, pod uslovom da Botanička bašta bude nazvana "Jevremovac", kao znak sjećanja na njegovog djeda Jevrema.
1938. - Umro ruski pjevač Fjodor Ivanovič Šaljapin, jedan od najvećih basova u istoriji opere, ogromne glasovne izražajnosti i izuzetne glumačke sugestivnosti. U operi je prvi primijenio principe Konstantina Stanislavskog i upoznao publiku na Zapadu s djelima ruskih kompozitora, posebno Modesta Musorgskog. Kreacijama Borisa Godunova, Mefista, Ivana Groznog i Don Kihota, u istoimenim operama, dao je lični pečat koji je ostao uzor.
1941. - U avionskoj nesreći u Grčkoj poginuo srpski istoričar Vladimir Ćorović, profesor Beogradskog univerziteta i član Srpske kraljevske akademije. Austrougarske okupacione vlasti u Prvom svjetskom ratu osudile na Banjalučkom veleizdajničkom procesu na osam godina robije. Poslije oslobođenja zemlje bio je član Narodnog vijeća u Zagrebu i Privremenog narodnog predstavništva u Beogradu. Djela: "Istorija Jugoslavije", "Uzajamne veze i uticaj kod slovenskih zapisa", "Podjela vlasti između Milutina i Dragutina", "Spisi Svetog Save", "Luka Vukalović", "Pohod Mahmut-paše Bušatlije protiv Paštrovića", "Odnosi Austro-Ugarske i Srbije u 20. vijeku", "Odnosi Crne Gore sa Dubrovnikom od Karlovačkog do Požarevačkog mira", "Ban Borić i njegovi potomci", "Istorija Bosne", "Pokreti i djela".
1941. - NJemačke trupe u Drugom svjetskom ratu ušle u jugoslovensku prijestonicu - Beograd.
1945. - Poslije višemjesečnih rovovskih borbi počela ofanziva Jugoslovenske armije u Drugom svjetskom ratu na Sremskom frontu, okončana probijanjem njemačke odbrane, što je omogućilo završne operacije za oslobođenje Jugoslavije. Cijena proboja bila je užasna: poginulo je najmanje 30.000 mobilisanih srbijanskih mladića, poslatih na "sremsku klanicu" praktično bez obuke.
1945. - Umro američki državnik Frenklin Delano Ruzvelt, predsjednik SAD od 1932. Paralizovan je 1921, ali je 1928. postao guverner države NJujork, a kao kandidat Demokratske stranke prvi put je izabran za predsjednika u vrijeme velike ekonomske krize. Drugi put je izabran 1936, treći put 1940, a četvrti put 1944, što je jedinstven slučaj u istoriji SAD. Ublažio je krizu politikom poznatom kao "NJu dil". Politikom "dobrog susjedstva" zamijenio je praksu "velike batine" prema latinoameričkim zemljama, a sa SSSR-om je uspostavio diplomatske odnose. Objavio je 1941. Povelju o četiri slobode: misli, vjere, od bijede i od straha. Te godine je njegovom zaslugom usvojen Zakon o zajmu i najmu, što je SAD pripremilo za ratne napore. Napustio je izolacionizam i energično je stao na stranu antihitlerovske koalicije u Drugom svjetskom ratu.
1961. - U orbitu oko Zemlje lansiran sovjetski kosmički brod "Vastok 2" s 28-godišnjim majorom Jurijem Gagarinom, prvim svjetskim kosmonautom. Brod je načinio krug oko planete za 108 minuta, krećući se maksimalnom brzinom od 28.000 kilometara na čas, na najvećoj udaljenosti od Zemlje 327 kilometara.
1962. - Umro francuski vajar i slikar ruskog porijekla Antoan Pevzner, jedan od najistaknutijih u pokretu ruskih konstruktivista. Studirao je u Kijevu i Petrogradu, a u Francusku je emigrirao 1923. Stvarao je u maniru apstarktnog konstruktivizma, a kasnije je eksperimentisao s dinamičnim spiralnim konstrukcijama i ritmički razvijenim objektima. Smatrao je da umjetnost mora da počiva na osnovnim elementima: prostoru i vremenu.
1966. - Američki avioni u Vijetnamskom ratu prvi put bombardovali Sjeverni Vijetnam.
1980. - U vojnom udaru pod vođstvom narednika Semjuela Doa ubijen predsjednik Liberije Vilijam Tolbert. Semjuel Do je potom suspendovao ustav, proglasio se predsjednikom i naredio strijeljanje 13 najviših predstavnika bivšeg režima.
1981. - Umro američki bokser afričkog porijekla DŽo Luis, apsolutni prvak svijeta u teškoj kategoriji od 1937. do 1949. Titulu je preoteo od zemljaka DŽejmsa Bradoka i odbranio je 25 puta, što je rekord, a nije nadmašen ni po dužini držanja titule. Povukao se neporažen 1949, vratio se u ring 1950. i 1951. zbog finansijskih nedaća, ali nije uspio da vrati titulu.
1987. - Dvojica sovjetskih kosmonauta, "šetajući" kosmosom, uspješno povezala kosmički modul s orbitalnom stanicom "Mir".
1993. - U Jadran se srušio francuski avion "miraž", neslavno obilježivši početak kontrole "zabranjenog leta" iznad bivše BiH, koju su UN povjerile NATO paktu.
1993. - Srebrenički muslimani kod Skelana masakrirali 17 srpskih vojnika, od kojih je najstariji imao 22 godine.
1999. - Piloti NATO pakta projektilima pogodili međunarodni putnički voz na relaciji Beograd-Solun dok je prelazio most preko Južne Morave kod Grdelice, usmrtivši najmanje 55 ljudi.
1999. - Avioni NATO-a na fabriku automobila "Zastava" u Kragujevcu sručili 15 projektila, što je izazvalo ranjavanje 36 radnika. Više radnika je ranjeno i u napadu na kruševačku Toplanu i Fabriku "14. oktobar".
1999. - Avioni NATO-a bombardovali rafinerije nafte u Pančevu i Novom Sadu, oštetivši tom prilikom u Pančevu i manastir Vojlovica - hram Svetog arhangela Gavrila iz 14. vijeka, zadužbinu Stefana Lazarevića.
1999. - Savezna skupština, na zajedničkoj sjednici Vijeća građana i Vijeća republika, izglasala pristupanje SRJ Savezu Rusije i Bjelorusije.
2000. - Predstavnički dom Parlamentarne skupštine BiH usvojio Zakon o Savjetu ministara i ministarstvima BiH, kojim je predviđeno uvođenje funkcije predsjedavajućeg Savjeta ministara i uspostavljanje tri nova ministarstva - ministarstva za izbjeglice, za evropske integracije i za trezor institucija BiH.
2000. - Donji dom ruskog parlamenta - Duma usvojila izjavu o bojkotu Parlamentarne skupštine Savjeta Evrope sve dok ne budu skinute sankcije prema ruskim parlamentarcima u ovom tijelu.
2001. - Komandant KFOR-a general-potpukovnik Torsten Skijaker i komandant Združenih snaga bezbjednosti general-potpukovnik Miroslav Krstić potpisali u selu Merdare zajedničku izjavu o ulasku jugoslovenskih snaga u "Sektor D" kopnene zone bezbjednosti.
- Poruka
- 239.333
1890. - Počelo je uređivanje beogradske Botaničke bašte na Paliluli.
1911. - Prvi neprekidni let na relaciji London-Pariz trajao je tri sata i 56 minuta.
1954. - Bili Heli snima hit 'Rock Around the Clock"
1911. - Prvi neprekidni let na relaciji London-Pariz trajao je tri sata i 56 minuta.
1954. - Bili Heli snima hit 'Rock Around the Clock"
- Poruka
- 239.333
1961. - Jurij Gagarin, sovjetski kosmonaut, postaje prvi čovek koji je Zemlju obleteo u kosmičkom brodu-satelitu Vostok-1
1961. - Rej Čarls dobija četiri nagrade "Gremi".
1963. - U Ujedinjenom Kraljevstvu objavljen je album Bitlsa "From Me to You".
1992. - Izvođenjem predstave "Tramvaj zvani želja", otvoren je Ethel Barrymore theater na Brodveju
1961. - Rej Čarls dobija četiri nagrade "Gremi".
1963. - U Ujedinjenom Kraljevstvu objavljen je album Bitlsa "From Me to You".
1992. - Izvođenjem predstave "Tramvaj zvani želja", otvoren je Ethel Barrymore theater na Brodveju
- Poruka
- 239.333
Rođeni na današnji dan:
1823. - Aleksandar Ostrovski, ruski pisac i dramaturg
1928. - Hardi Kriger, nemački glumac
1933. - Monserat Kabalje, španska operska pevačica
1941. - Bobi Mur, engleski fudbaler i fudbalski trener
1946. - Ed O'Nil, američki glumac i komičar
1947. - Tom Klensi, američki pisac
1956. - Endi Garsija, američki glumac i reditelj
1956. - Rajko Kojić, srpski muzičar, najpoznatiji kao gitarista grupe Riblja Čorba
1962. - Karlos Sainz, španski reli vozač
1823. - Aleksandar Ostrovski, ruski pisac i dramaturg
1928. - Hardi Kriger, nemački glumac
1933. - Monserat Kabalje, španska operska pevačica
1941. - Bobi Mur, engleski fudbaler i fudbalski trener
1946. - Ed O'Nil, američki glumac i komičar
1947. - Tom Klensi, američki pisac
1956. - Endi Garsija, američki glumac i reditelj
1956. - Rajko Kojić, srpski muzičar, najpoznatiji kao gitarista grupe Riblja Čorba
1962. - Karlos Sainz, španski reli vozač
Manga Hilux
Stara legenda
- Poruka
- 86.807
Danas je srijeda, 13. april, 103. dan 2022. Do kraja godine su 262 dana.
1519. - Rođena francuska kraljica italijanskog porijekla Katarina de Mediči, kćerka gospodara Firence Lorenca Drugog Medičija, koja je poslije smrti muža Anrija Drugog od 1560. vladala Francuskom kao regentkinja sinova Fransoa Drugog, Šarla Devetog i Anrija Trećeg. Tokom njene vladavine bjesnio je vjersko-građanski rat rimokatolika i hugenota, čijem je razbuktavanju znatno doprinijela. Uz podršku pape Grgura Trinestog 1572. organizovala je pokolj hugenota, poznat kao Vartolomejska noć.
1598. - Francuski kralj Anri Četvrti objavio Nantski edikt, kojim su hugenoti izjednačeni u pravima sa rimokatolicima.
1605. - Umro ruski car Boris Fjodorovič Godunov, koji je preuzeo prijesto 1598, poslije smrti Fjodora Prvog. Pretpostavlja se da je 1591. ubio Fjodorovog mlađeg brata, prestolonasljednika Dimitrija, što je inspirisalo Aleksandra Puškina da napiše dramu "Boris Godunov" i Modesta Musorgskog da komponuje istoimenu operu.
1695. - Umro francuski pisac Žan de Lafonten, član Francuske akademije, obnovitelj basne. "Basne" je pisao živo, plastično i duhovito, a u poeziji je stvorio sopstvenu versifikaciju, majstorski miješajući najraznovrsnije stihove. Ostala djela: pjesme "Adonis", "Elegija nimfama Boa", "Filemon i Baukida", roman "LJubav Psihe i Kupidona", stihovane "Priče".
1743. - Rođen američki državnik Tomas DŽeferson, osnivač Demokratske stranke, predsjednik SAD od 1801. do 1809. Tokom rata za nezavisnost bio je predsjednik odbora koji je pripremio "Deklaraciju nezavisnosti", prihvaćenu 4. jula 1776. Svoje robove je oslobodio, ali nije uspio da izdejstvuje ukidanje ropstva. Bio je guverner Virdžinije od 1779. do 1781. i sekretar prvog predsjednika SAD DŽordža Vašingtona od 1790. do 1793. Iskoristio je finansijske neprilike francuskog cara Napoleona Prvog da od njega 1803. kupi Luizijanu.
1832. - Rođen srpski slikar Stevan Todorović, član Srpske kraljevske akademije. Slikarstvo je učio u Beču i Minhenu. Počeo je kao romantičar s lijepim osjećanjem za kolorit, a završio kao hladni akademičar. Izradio je oko 300 portreta savremenika, uključujući Kornelija Stankovića, Đuru Daničića, Vladana Đorđevića, kraljicu Nataliju. Radio je i ikonostase s kompozicijama iz nacionalne istorije u crkvama u Negotinu i Smederevskoj Palanci.
1848. - Sicilija proglasila nezavisnost od Napuljske kraljevine.
1869. - Počeo da izlazi srpski list "Pančevac", koji je uređivao publicista Jovan Pavlović. U "Pančevcu" je objavljen prvi prevod "Komunističkog manifesta" na srpski jezik. Zabranjen je 1876, poslije čega je više puta obnavljan i zabranjivan. List i sada izlazi.
1885. - Rođen mađarski filozof Đerđ Lukač - protagonista "zapadnog marksizma". U mladosti je, u "nemarksističkom periodu", napisao "Istoriju razvoja moderne drame" i eseje "Duša i oblici". Član Komunističke partije Mađarske postao je 1918, a u vrijeme Sovjetske Republike Mađarske 1919. komesar za prosvjetu. Iz tog perioda potiču ogledi sabrani pod naslovom "Istorija i klasna svijest", koji su znatno uticali na obnovu marksističke misli u zapadnoj Evropi poslije Drugog svjetskog rata. Nakon poraza Mađarske revolucije emigrirao je u Austriju, a 1929. u SSSR, gdje je do 1931. radio u Institutu "Marks-Engels". Do 1933. u NJemačkoj je predvodio književnu grupu pisaca-komunista, poslije čega je do 1945. ponovo bio u Moskvi, gdje je napisao studiju "Mladi Hegel". Po povratku u otadžbinu bio je profesor Budimpeštanskog univerziteta, a 1956. ministar u vladi Imre Nađa, poslije čijeg pada je lišen profesije, uklonjen iz Akademije nauka i interniran. Od 1957. do smrti 1971. povukao se iz javnog života. Ostala djela: "Razaranje uma", "Egzistencijalizam ili marksizam", "Estetika", "Ontologija društvenog bića".
1904. - Umro ruski slikar Vasilij Vasiljevič Vereščagin, koji je majstorstvo najviše iskazao inspirišući se ratnim motivima. Slikarstvo je učio na Akademiji u Petrogradu, a usavršavao u Parizu. Posebno su zapažene njegove monumentalne kompozicije iz rusko-turskog rata 1877-1878, skice iz vojničkog života i realistične studije tipova i pejzaža.
1906. - Rođen irski pisac Semjuel Beket, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1969, koji je 1953. dramom "Čekajući Godoa" otvorio eru "drame apsurda". Bio je zaokupljen temom raspadanja građanskog društva, dehumanizujućom slikom čovjeka i beznadežnom situacijom neobičnih bića na kraju svijeta i vremena, što simboliše apsurdnost ljudske egzistencije. Živio je u Francuskoj i pisao na francuskom jeziku, smatrajući da se na stranom jeziku može pisati bez stila, što je njegov ideal. Ostala djela: roman "Marfi", trilogija "Moloa", "Malone umire", "Neimenljivi", drame "Kraj igre", "Posljednja traka", "Igre bez riječi", "Srećni dani", "Igra", "Ne ja".
1919. - Britanske trupe su u Amrikaru masakrirale 380 Indusa, pristalica vođe pokreta za nezavisnost Indije Mahatme Gandija.
1922. - Rođen državnik DŽulijus Kambarage NJerere, istaknuti lider pokreta nesvrstanih, prvi predsjednik Tanganjike od 1962. do 1985, kad je podnio ostavku, što je rijedak primjer u Africi. Zahvaljujući sjajnom intelektu, ali i porijeklu - sin je poglavice plemena Vazanaki - studirao je istoriju, političke nauke i pravo na univerzitetu u Edinburgu i postao prvi crnac u istoriji Tanganjike s fakultetskom diplomom. Ubrzo potom "Mvalimu" - kako su ga nazivali zemljaci - osnovao je 1954. godine Afričku nacionalnu uniju Tanganjike, preteču vladajuće partije Čama Ča Mapinduzi. Jedan je od osnivača Organizacije afričkog jedinstva 1963, a tri godine po okončanju borbe za nezavisnost od Velike Britanije 1964. bio je ključna figura prilikom ujedinjenja sa ostrvom Zanzibar, poslije čega je zemlja nazvana Tanzanija. NJegova "Aruša deklaracija" iz 1967. označila je socijalizam i ekonomsku samodovoljnost za osnovne ciljeve, potom je uslijedila ubrzana nacionalizacija i kontroverzni pokušaj da seljake organizuje u "udžame". Postigao je znatne uspjehe u obrazovanju i zdravstvu, ali socijalna dostignuća je zasjenila privredna kriza i kritičari su mu prebacivali da je potencijano bogatu zemlju pretvorio u jednu od najsiromašnijih u Africi. Naredio je 1979. armiji Tanzanije da interveniše u susednoj Ugandi radi obaranja diktatorskog režima Idi Amina. Odbacio je zahtjev MMF-a da odobri veliku devalvaciju valute i olabavi državnu kontrolu nad ekonomijom i 1985. je prepustio položaj Ali Hasanu Mvinjiju, poslije čega je imao istaknutu savjetničku ulogu u politici Tanzanije i niza afričkih država, uključujući posredovanje radi okončanja građanskog rata u susjednom Burundiju.
1922. - Rođen engleski pisac DŽon Brejn, koji je u englesku književnost uveo tip ambicioznog mladog oportuniste proleterskog porijekla, spremnog na sve radi postizanja uspjeha i materijalne dobiti. Djela: romani "Put u visoko društvo", "Mjesto u visokom društvu", "LJubomorni bog", "Igra plakanja", "Ostani sa mnom do jutra", "Pobožni zastupnik", studija "Pisanje romana".
1941. - U Drugom svjetskom ratu mađarski fašisti počeli teror u Bačkoj i za nekoliko dana ubili oko 3.000 civila, mahom Srba.
1945. - Trupe sovjetskog maršala Fjodora Ivanoviča Tolbuhina u Drugom svjetskom ratu slomile njemački otpor u Beču. Pad "druge prijestonice" Trećeg rajha omogućio je opkoljavanje nacističkih snaga u Berlinu, koji je pao tri sedmice kasnije.
1945. - Teškim zapaljivim bombama američko vazduhoplovstvo u Drugom svjetskom ratu uništilo veliki dio Tokija.
1961. - Generalna skupština UN osudila politiku aparthejda u Južnoj Africi.
1963. - Rođen ruski velemajstor Hari Vajnštajn, poznat kao Gari Kasparov, koji je 1985. u 23. godini postao prvak svijeta, najmlađi u istoriji šaha. Titulu je preoteo od zemljaka Anatolija Karpova, pobjedom u meču rezultatom 13:11. Tome je prethodio meč započet u septembru 1984, u kojem je Karpov vodio sa 5:3, uz 40 remija, ali je Svjetska šahovska federacija 15. februara 1985. prekinula meč igran do šeste dobijene partije, prekršivši pravila, zbog "iscrpljenosti igrača".
1964. - Američki glumac afričkog porijekla Sidni Poatje dobio nagradu "Oskar" za glavnu ulogu u filmu "Poljski ljiljani", kao prvi crnac koji je osvojio tu nagradu.
1966. - Predsjednik Iraka Abdul Salam Arif poginuo prilikom pada helikoptera.
1975. - Pripadnik hrišćanske milicije u predgrađu Bejruta ubio u autobusu 22 Palestinca, što se smatra početkom građanskog rata u Libanu.
1976. - Od eksplozije u fabrici municije u Finskoj poginulo 45 ljudi.
1979. - Dva dana poslije ulaska u Kampalu armije Tanzanije i snaga opozicije i pada diktatora Idija Amina Dade formirana privremena vlada Ugande. Amin je 1971. oborio predsjednika Miltona Obotea i tokom vladavine je likvidirao najmanje pola miliona sunarodnika. U oktobru 1978. napao je Tanzaniju, ali je izvukao deblji kraj.
1990. - U uzaludnom pokušaju da spriječi otcjepljenje Litvanije predsjednik SSSR Mihail Gorbačov baltičkoj republici zaprijetio ekonomskim embargom ako za dva dana ne povuče deklaraciju o nezavisnosti.
1999. - U napadu avijacije NATO pakta teško oštećena zemaljska satelitska stanica "Jugoslavija" u selu Prilike kod Ivanjice, a na Kopaoniku sa 11 projektila do temelja srušen hotel "Bačište" i uništeno više mostova, uključujući most u Biljanovcu kod Kraljeva, most u Dedini kod Kruševca i most na rijeci Kosanici na putu Niš - Priština.
2001. - Komesar IPTF-a Vinsent Kerdroj suspendovao 17 hrvatskih policijskih službenika u Hercegovačko-neretvanskom kantonu zbog njihovog odbijanja da priznaju organe vlasti Federacije BiH.
2003. - Američki vojnici ušli u Tikrit, rodni grad zbačenog iračkog lidera Sadama Huseina.
2015. - Umro njemački pisac Ginter Gras. Dobitnik je Nobelove nagrade za književnost 1999. godine. NJegovo najpoznatije djelo - Limeni doboš pripada žanru magičnog realizma. Kad je 2006. godine, poslije decenija prikrivanja istine, priznao da je kao mladić posljednjih nekoliko mjeseci Drugog svjetskog rata bio u elitnim nacističkim SS jedinicama, bilo je prijedloga da mu se Nobelova nagrada oduzme, što nije moguće.
1519. - Rođena francuska kraljica italijanskog porijekla Katarina de Mediči, kćerka gospodara Firence Lorenca Drugog Medičija, koja je poslije smrti muža Anrija Drugog od 1560. vladala Francuskom kao regentkinja sinova Fransoa Drugog, Šarla Devetog i Anrija Trećeg. Tokom njene vladavine bjesnio je vjersko-građanski rat rimokatolika i hugenota, čijem je razbuktavanju znatno doprinijela. Uz podršku pape Grgura Trinestog 1572. organizovala je pokolj hugenota, poznat kao Vartolomejska noć.
1598. - Francuski kralj Anri Četvrti objavio Nantski edikt, kojim su hugenoti izjednačeni u pravima sa rimokatolicima.
1605. - Umro ruski car Boris Fjodorovič Godunov, koji je preuzeo prijesto 1598, poslije smrti Fjodora Prvog. Pretpostavlja se da je 1591. ubio Fjodorovog mlađeg brata, prestolonasljednika Dimitrija, što je inspirisalo Aleksandra Puškina da napiše dramu "Boris Godunov" i Modesta Musorgskog da komponuje istoimenu operu.
1695. - Umro francuski pisac Žan de Lafonten, član Francuske akademije, obnovitelj basne. "Basne" je pisao živo, plastično i duhovito, a u poeziji je stvorio sopstvenu versifikaciju, majstorski miješajući najraznovrsnije stihove. Ostala djela: pjesme "Adonis", "Elegija nimfama Boa", "Filemon i Baukida", roman "LJubav Psihe i Kupidona", stihovane "Priče".
1743. - Rođen američki državnik Tomas DŽeferson, osnivač Demokratske stranke, predsjednik SAD od 1801. do 1809. Tokom rata za nezavisnost bio je predsjednik odbora koji je pripremio "Deklaraciju nezavisnosti", prihvaćenu 4. jula 1776. Svoje robove je oslobodio, ali nije uspio da izdejstvuje ukidanje ropstva. Bio je guverner Virdžinije od 1779. do 1781. i sekretar prvog predsjednika SAD DŽordža Vašingtona od 1790. do 1793. Iskoristio je finansijske neprilike francuskog cara Napoleona Prvog da od njega 1803. kupi Luizijanu.
1832. - Rođen srpski slikar Stevan Todorović, član Srpske kraljevske akademije. Slikarstvo je učio u Beču i Minhenu. Počeo je kao romantičar s lijepim osjećanjem za kolorit, a završio kao hladni akademičar. Izradio je oko 300 portreta savremenika, uključujući Kornelija Stankovića, Đuru Daničića, Vladana Đorđevića, kraljicu Nataliju. Radio je i ikonostase s kompozicijama iz nacionalne istorije u crkvama u Negotinu i Smederevskoj Palanci.
1848. - Sicilija proglasila nezavisnost od Napuljske kraljevine.
1869. - Počeo da izlazi srpski list "Pančevac", koji je uređivao publicista Jovan Pavlović. U "Pančevcu" je objavljen prvi prevod "Komunističkog manifesta" na srpski jezik. Zabranjen je 1876, poslije čega je više puta obnavljan i zabranjivan. List i sada izlazi.
1885. - Rođen mađarski filozof Đerđ Lukač - protagonista "zapadnog marksizma". U mladosti je, u "nemarksističkom periodu", napisao "Istoriju razvoja moderne drame" i eseje "Duša i oblici". Član Komunističke partije Mađarske postao je 1918, a u vrijeme Sovjetske Republike Mađarske 1919. komesar za prosvjetu. Iz tog perioda potiču ogledi sabrani pod naslovom "Istorija i klasna svijest", koji su znatno uticali na obnovu marksističke misli u zapadnoj Evropi poslije Drugog svjetskog rata. Nakon poraza Mađarske revolucije emigrirao je u Austriju, a 1929. u SSSR, gdje je do 1931. radio u Institutu "Marks-Engels". Do 1933. u NJemačkoj je predvodio književnu grupu pisaca-komunista, poslije čega je do 1945. ponovo bio u Moskvi, gdje je napisao studiju "Mladi Hegel". Po povratku u otadžbinu bio je profesor Budimpeštanskog univerziteta, a 1956. ministar u vladi Imre Nađa, poslije čijeg pada je lišen profesije, uklonjen iz Akademije nauka i interniran. Od 1957. do smrti 1971. povukao se iz javnog života. Ostala djela: "Razaranje uma", "Egzistencijalizam ili marksizam", "Estetika", "Ontologija društvenog bića".
1904. - Umro ruski slikar Vasilij Vasiljevič Vereščagin, koji je majstorstvo najviše iskazao inspirišući se ratnim motivima. Slikarstvo je učio na Akademiji u Petrogradu, a usavršavao u Parizu. Posebno su zapažene njegove monumentalne kompozicije iz rusko-turskog rata 1877-1878, skice iz vojničkog života i realistične studije tipova i pejzaža.
1906. - Rođen irski pisac Semjuel Beket, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1969, koji je 1953. dramom "Čekajući Godoa" otvorio eru "drame apsurda". Bio je zaokupljen temom raspadanja građanskog društva, dehumanizujućom slikom čovjeka i beznadežnom situacijom neobičnih bića na kraju svijeta i vremena, što simboliše apsurdnost ljudske egzistencije. Živio je u Francuskoj i pisao na francuskom jeziku, smatrajući da se na stranom jeziku može pisati bez stila, što je njegov ideal. Ostala djela: roman "Marfi", trilogija "Moloa", "Malone umire", "Neimenljivi", drame "Kraj igre", "Posljednja traka", "Igre bez riječi", "Srećni dani", "Igra", "Ne ja".
1919. - Britanske trupe su u Amrikaru masakrirale 380 Indusa, pristalica vođe pokreta za nezavisnost Indije Mahatme Gandija.
1922. - Rođen državnik DŽulijus Kambarage NJerere, istaknuti lider pokreta nesvrstanih, prvi predsjednik Tanganjike od 1962. do 1985, kad je podnio ostavku, što je rijedak primjer u Africi. Zahvaljujući sjajnom intelektu, ali i porijeklu - sin je poglavice plemena Vazanaki - studirao je istoriju, političke nauke i pravo na univerzitetu u Edinburgu i postao prvi crnac u istoriji Tanganjike s fakultetskom diplomom. Ubrzo potom "Mvalimu" - kako su ga nazivali zemljaci - osnovao je 1954. godine Afričku nacionalnu uniju Tanganjike, preteču vladajuće partije Čama Ča Mapinduzi. Jedan je od osnivača Organizacije afričkog jedinstva 1963, a tri godine po okončanju borbe za nezavisnost od Velike Britanije 1964. bio je ključna figura prilikom ujedinjenja sa ostrvom Zanzibar, poslije čega je zemlja nazvana Tanzanija. NJegova "Aruša deklaracija" iz 1967. označila je socijalizam i ekonomsku samodovoljnost za osnovne ciljeve, potom je uslijedila ubrzana nacionalizacija i kontroverzni pokušaj da seljake organizuje u "udžame". Postigao je znatne uspjehe u obrazovanju i zdravstvu, ali socijalna dostignuća je zasjenila privredna kriza i kritičari su mu prebacivali da je potencijano bogatu zemlju pretvorio u jednu od najsiromašnijih u Africi. Naredio je 1979. armiji Tanzanije da interveniše u susednoj Ugandi radi obaranja diktatorskog režima Idi Amina. Odbacio je zahtjev MMF-a da odobri veliku devalvaciju valute i olabavi državnu kontrolu nad ekonomijom i 1985. je prepustio položaj Ali Hasanu Mvinjiju, poslije čega je imao istaknutu savjetničku ulogu u politici Tanzanije i niza afričkih država, uključujući posredovanje radi okončanja građanskog rata u susjednom Burundiju.
1922. - Rođen engleski pisac DŽon Brejn, koji je u englesku književnost uveo tip ambicioznog mladog oportuniste proleterskog porijekla, spremnog na sve radi postizanja uspjeha i materijalne dobiti. Djela: romani "Put u visoko društvo", "Mjesto u visokom društvu", "LJubomorni bog", "Igra plakanja", "Ostani sa mnom do jutra", "Pobožni zastupnik", studija "Pisanje romana".
1941. - U Drugom svjetskom ratu mađarski fašisti počeli teror u Bačkoj i za nekoliko dana ubili oko 3.000 civila, mahom Srba.
1945. - Trupe sovjetskog maršala Fjodora Ivanoviča Tolbuhina u Drugom svjetskom ratu slomile njemački otpor u Beču. Pad "druge prijestonice" Trećeg rajha omogućio je opkoljavanje nacističkih snaga u Berlinu, koji je pao tri sedmice kasnije.
1945. - Teškim zapaljivim bombama američko vazduhoplovstvo u Drugom svjetskom ratu uništilo veliki dio Tokija.
1961. - Generalna skupština UN osudila politiku aparthejda u Južnoj Africi.
1963. - Rođen ruski velemajstor Hari Vajnštajn, poznat kao Gari Kasparov, koji je 1985. u 23. godini postao prvak svijeta, najmlađi u istoriji šaha. Titulu je preoteo od zemljaka Anatolija Karpova, pobjedom u meču rezultatom 13:11. Tome je prethodio meč započet u septembru 1984, u kojem je Karpov vodio sa 5:3, uz 40 remija, ali je Svjetska šahovska federacija 15. februara 1985. prekinula meč igran do šeste dobijene partije, prekršivši pravila, zbog "iscrpljenosti igrača".
1964. - Američki glumac afričkog porijekla Sidni Poatje dobio nagradu "Oskar" za glavnu ulogu u filmu "Poljski ljiljani", kao prvi crnac koji je osvojio tu nagradu.
1966. - Predsjednik Iraka Abdul Salam Arif poginuo prilikom pada helikoptera.
1975. - Pripadnik hrišćanske milicije u predgrađu Bejruta ubio u autobusu 22 Palestinca, što se smatra početkom građanskog rata u Libanu.
1976. - Od eksplozije u fabrici municije u Finskoj poginulo 45 ljudi.
1979. - Dva dana poslije ulaska u Kampalu armije Tanzanije i snaga opozicije i pada diktatora Idija Amina Dade formirana privremena vlada Ugande. Amin je 1971. oborio predsjednika Miltona Obotea i tokom vladavine je likvidirao najmanje pola miliona sunarodnika. U oktobru 1978. napao je Tanzaniju, ali je izvukao deblji kraj.
1990. - U uzaludnom pokušaju da spriječi otcjepljenje Litvanije predsjednik SSSR Mihail Gorbačov baltičkoj republici zaprijetio ekonomskim embargom ako za dva dana ne povuče deklaraciju o nezavisnosti.
1999. - U napadu avijacije NATO pakta teško oštećena zemaljska satelitska stanica "Jugoslavija" u selu Prilike kod Ivanjice, a na Kopaoniku sa 11 projektila do temelja srušen hotel "Bačište" i uništeno više mostova, uključujući most u Biljanovcu kod Kraljeva, most u Dedini kod Kruševca i most na rijeci Kosanici na putu Niš - Priština.
2001. - Komesar IPTF-a Vinsent Kerdroj suspendovao 17 hrvatskih policijskih službenika u Hercegovačko-neretvanskom kantonu zbog njihovog odbijanja da priznaju organe vlasti Federacije BiH.
2003. - Američki vojnici ušli u Tikrit, rodni grad zbačenog iračkog lidera Sadama Huseina.
2015. - Umro njemački pisac Ginter Gras. Dobitnik je Nobelove nagrade za književnost 1999. godine. NJegovo najpoznatije djelo - Limeni doboš pripada žanru magičnog realizma. Kad je 2006. godine, poslije decenija prikrivanja istine, priznao da je kao mladić posljednjih nekoliko mjeseci Drugog svjetskog rata bio u elitnim nacističkim SS jedinicama, bilo je prijedloga da mu se Nobelova nagrada oduzme, što nije moguće.
Manga Hilux
Stara legenda
- Poruka
- 86.807
1888. Umro engleski pisac i književni kritičar Metju Arnold, značajan estetičar, profesor poezije u Oksfordu, koji je s gledišta klasične književnosti žestoko osporavao varvarstvo, filistarstvo i provincijalizam engleske literature 19. vijeka. Djela: zbirke "Pjesme", "Nove pjesme", eseji "Kultura i anarhija", "Književnost i dogma", "Kritički eseji".
1912. - Na prvom putovanju iz Velike Britanije u SAD u ledeni brijeg u sjevernom Atlantiku je velikom brzinom naletio tada najveći i najluksuzniji putnički brod "Titanik" i "nepotopivi brod", kakvim je smatran, potonuo je za samo dva časa i 20 minuta. Od 2.224 putnika i člana posade poginulo je 1.523.
1912. - Rođen korejski diktator Kim Sung Ju, poznat kao Kim Il Sung, koji je neograničenom ličnom vlašću upravljao Sjevernom Korejom od osnivanja te zemlje 1948. do smrti 1994. Smrću "velikog vođe", kako su ga podanici zvanično oslovljavali, okončana je najduža apsolutistička vladavina u 20. vijeku.
1923. - Inzulin, koji je otkrio kanadski ljekar Frederik Grant Banting, postao dostupan pacijentima oboljelim od dotad neizlječive šećerne bolesti.
1941. - Vlada Jugoslavije, s kraljem Petrom Drugim Krađorđevićem, u Drugom svjetskom ratu napustila zemlju, odletjevši u London sa improvizovanog aerodroma u Nikšiću.
1945. - Britanske trupe u Drugom svjetskom ratu oslobodile njemački koncentracioni logor Bergen-Belzen.
1949. - Umro američki filmski glumac Volas Biri, koji se proslavio ulogama priprostih ljudi, pijanica, kauboja, kopača zlata, boksera. Igrao je u oko 250 filmova. Filmovi: "Grand hotel", "Viva Vilja", "Večera u osam", "Šampion" ("Oskar"), "Čovjek iz Dakote", "Zlato iz Singapura".
1968. - Dva sovjetska satelita bez ljudske posade "Kosmom 212" i "Kosmos 213" spojena u orbiti oko zemlje.
1974. - U Nigeru predsjednika Hamani Diorija, koji je vladao od sticanja nezavisnosti zemlje 1960, zbacio komandant armije pukovnik Sejni Kunče.
1979. - U zemljotresu na Crnogoskom primorju poginulo više od sto ljudi, oko 600 povrijeđeno, a više od 80.000 ostalo bez krova.
1980. - Umro francuski filozof i pisac Žan Pol Sartr, jedan od tvoraca filozofije egzistencijalizma, koji je 1964. odbio Nobelovu nagradu za književnost. Tematizovao je ideju individualne slobode, izbora i egzistencijalnog projekta, stanovište o neizbježnosti angažovanja i odgovornosti pisca i čovjeka, egzistencijalnu psihoanalizu. Nastojao je da stvori sintezu egzistencijalizma i marksizma, a u književnosti koncept "angažvane literature". Djela: filozfski spisi "Biće i ništa", "Imaginarno", "Egzistencijalizam je humanizam", "Kritika dijalektičnog uma", romani "Mučnina", "Putevi slobode", drame "Prljave ruke", "Nesahranjeni mrtvaci", "Đavo i gospod bog", "Iza zatvorenih vrata", "Bludnica dostojna poštovanja", "Zatočenici iz Altone", eseji "O Bodleru", "Šta je književnost", autobiografija "Riječi".
1986. - Ratno vazduhoplovstvo SAD bombardovalo Tripoli i Bengazi, deset dana poslije eksplozije u diskoteci u Berlinu u kojoj su poginula dva američka vojnika, za šta je Vašington okrivio Libiju. U bombardovanju je poginuo 41 Libijac, uključujući djevojčicu koju je usvojio predsjednik Libije Moamer el Gadafi.
1989. - Umro kineski političar Hu Jaobang, šef Komunističke partije Kine od 1981. do januara 1987, kad je smijenjen pod optužbom da je dopustio prodor ideja "buržoaskog liberalizma". Na dan njegove smrti studenti u Pekingu i Šangaju ispunili su ulice da bi izrazili žalost, što je označilo početak velikih protesta okončanih krvoprolićem početkom juna 1989. na centralnom pekinškom trgu Tjenanmen.
1989. - Prilikom rušenja tribine na stadionu engleskog fudbalskog kluba "Šefild" poginulo 108 i povrijeđeno više od 200 ljudi, zato što su na već krcat stadion puštene nove hiljade navijača.
1990. - Umrla švedska glumica Greta Garbo, najpopularnija zvijezda svjetskog filma. Spontana i veoma inteligentna, bila je simbol ženstvenosti i igrala je od 1921. do 1941. kad se povukla. Filmovi: "Poljubac", "Mata Hari", "Ana Kristi", "Kraljica Kristina", "Ana Karenjina", "Dama s kamelijama", "Marija Valevska".
1994. - Vojska Republike Srpske kod Goražda pogodila francuski avion "etander" koji je, teško oštećen, uspio da se vrati na nosač aviona "Klemanso" u Jadranu. Avioni NATO pakta su 10. aprila 1994. počeli bombardovanje vojnih i civilnih srpskih ciljeva kod Goražda.
1997. - U požaru koji je zahvatio šatorsko naselje muslimanskih hodočasnika blizu Meke u Saudijskoj Arabiji poginule 343 osobe.
1998. - Umro bivši kambodžanski maoistički diktator Pol Pot, jedan od najsurovijih vođa u istoriji, tokom čije je vladavine Kambodžom za nepune četiri godine pobijeno između milion i dva miliona ljudi. Predvodeći gerilsku armiju "Crvenih Kmera", porazio je proamerički režim generala Lon Nola u aprilu 1975. ili "nulte godine", kako su je označili novi vlastodršci. "Brat broj jedan", kako su ga nazivale pristalice, odmah je silom potpuno ispraznio prijestonicu Pnom Pen i ostale gradove, otjeravši u radne logore širom zemlje čak i bolesne iz kreveta, stare, žene i djecu. U tim mučilištima, poznatim kao "polja smrti", ljudi su svakodnevno masovno likvidirani ili umirali od gladi i bolesti sve do pred kraj decembra 1978. kad je maoistički režim "Crvenih Kmera" zbačen vijetnamskom okupacijom Kambodže.
2000. - U selu Bijelo Polje, kod Peći, Albanci spalili i buldožerima sravnili 250 srpskih kuća.
2002. - Pad "boinga 767" aviokompanije "Er Čajna" sa 166 putnika i članova posade u blizini južnokorejskog grada Pusan - što je bio prvi udes neke letjelice tog kineskog prevoznika za 47 godina - preživjelo 38 ljudi.
2005. - U požaru koji je izbio u centru Pariza u jednom hotelu namijenjenom mahom imigrantima, život su izgubile 24 osobe, od kojih desetoro dece, a povrijeđeno je oko 50. Ovo je bio prvi požar u nizu koji će uslijediti u Parizu narednih mjeseci u zgradama naseljenim imigrantima: 26. avgusta - 17 mrtvih, 30. avgusta - sedam mrtvih, 3. septembra - 18 mrtvih.
2013. - U bombaškom napadu na Bostonski maraton poginulo pet osoba, a povrijeđeno ukupno 280. Iza napada su stajali ekstremisti čečenskog porijekla.
1912. - Na prvom putovanju iz Velike Britanije u SAD u ledeni brijeg u sjevernom Atlantiku je velikom brzinom naletio tada najveći i najluksuzniji putnički brod "Titanik" i "nepotopivi brod", kakvim je smatran, potonuo je za samo dva časa i 20 minuta. Od 2.224 putnika i člana posade poginulo je 1.523.
1912. - Rođen korejski diktator Kim Sung Ju, poznat kao Kim Il Sung, koji je neograničenom ličnom vlašću upravljao Sjevernom Korejom od osnivanja te zemlje 1948. do smrti 1994. Smrću "velikog vođe", kako su ga podanici zvanično oslovljavali, okončana je najduža apsolutistička vladavina u 20. vijeku.
1923. - Inzulin, koji je otkrio kanadski ljekar Frederik Grant Banting, postao dostupan pacijentima oboljelim od dotad neizlječive šećerne bolesti.
1941. - Vlada Jugoslavije, s kraljem Petrom Drugim Krađorđevićem, u Drugom svjetskom ratu napustila zemlju, odletjevši u London sa improvizovanog aerodroma u Nikšiću.
1945. - Britanske trupe u Drugom svjetskom ratu oslobodile njemački koncentracioni logor Bergen-Belzen.
1949. - Umro američki filmski glumac Volas Biri, koji se proslavio ulogama priprostih ljudi, pijanica, kauboja, kopača zlata, boksera. Igrao je u oko 250 filmova. Filmovi: "Grand hotel", "Viva Vilja", "Večera u osam", "Šampion" ("Oskar"), "Čovjek iz Dakote", "Zlato iz Singapura".
1968. - Dva sovjetska satelita bez ljudske posade "Kosmom 212" i "Kosmos 213" spojena u orbiti oko zemlje.
1974. - U Nigeru predsjednika Hamani Diorija, koji je vladao od sticanja nezavisnosti zemlje 1960, zbacio komandant armije pukovnik Sejni Kunče.
1979. - U zemljotresu na Crnogoskom primorju poginulo više od sto ljudi, oko 600 povrijeđeno, a više od 80.000 ostalo bez krova.
1980. - Umro francuski filozof i pisac Žan Pol Sartr, jedan od tvoraca filozofije egzistencijalizma, koji je 1964. odbio Nobelovu nagradu za književnost. Tematizovao je ideju individualne slobode, izbora i egzistencijalnog projekta, stanovište o neizbježnosti angažovanja i odgovornosti pisca i čovjeka, egzistencijalnu psihoanalizu. Nastojao je da stvori sintezu egzistencijalizma i marksizma, a u književnosti koncept "angažvane literature". Djela: filozfski spisi "Biće i ništa", "Imaginarno", "Egzistencijalizam je humanizam", "Kritika dijalektičnog uma", romani "Mučnina", "Putevi slobode", drame "Prljave ruke", "Nesahranjeni mrtvaci", "Đavo i gospod bog", "Iza zatvorenih vrata", "Bludnica dostojna poštovanja", "Zatočenici iz Altone", eseji "O Bodleru", "Šta je književnost", autobiografija "Riječi".
1986. - Ratno vazduhoplovstvo SAD bombardovalo Tripoli i Bengazi, deset dana poslije eksplozije u diskoteci u Berlinu u kojoj su poginula dva američka vojnika, za šta je Vašington okrivio Libiju. U bombardovanju je poginuo 41 Libijac, uključujući djevojčicu koju je usvojio predsjednik Libije Moamer el Gadafi.
1989. - Umro kineski političar Hu Jaobang, šef Komunističke partije Kine od 1981. do januara 1987, kad je smijenjen pod optužbom da je dopustio prodor ideja "buržoaskog liberalizma". Na dan njegove smrti studenti u Pekingu i Šangaju ispunili su ulice da bi izrazili žalost, što je označilo početak velikih protesta okončanih krvoprolićem početkom juna 1989. na centralnom pekinškom trgu Tjenanmen.
1989. - Prilikom rušenja tribine na stadionu engleskog fudbalskog kluba "Šefild" poginulo 108 i povrijeđeno više od 200 ljudi, zato što su na već krcat stadion puštene nove hiljade navijača.
1990. - Umrla švedska glumica Greta Garbo, najpopularnija zvijezda svjetskog filma. Spontana i veoma inteligentna, bila je simbol ženstvenosti i igrala je od 1921. do 1941. kad se povukla. Filmovi: "Poljubac", "Mata Hari", "Ana Kristi", "Kraljica Kristina", "Ana Karenjina", "Dama s kamelijama", "Marija Valevska".
1994. - Vojska Republike Srpske kod Goražda pogodila francuski avion "etander" koji je, teško oštećen, uspio da se vrati na nosač aviona "Klemanso" u Jadranu. Avioni NATO pakta su 10. aprila 1994. počeli bombardovanje vojnih i civilnih srpskih ciljeva kod Goražda.
1997. - U požaru koji je zahvatio šatorsko naselje muslimanskih hodočasnika blizu Meke u Saudijskoj Arabiji poginule 343 osobe.
1998. - Umro bivši kambodžanski maoistički diktator Pol Pot, jedan od najsurovijih vođa u istoriji, tokom čije je vladavine Kambodžom za nepune četiri godine pobijeno između milion i dva miliona ljudi. Predvodeći gerilsku armiju "Crvenih Kmera", porazio je proamerički režim generala Lon Nola u aprilu 1975. ili "nulte godine", kako su je označili novi vlastodršci. "Brat broj jedan", kako su ga nazivale pristalice, odmah je silom potpuno ispraznio prijestonicu Pnom Pen i ostale gradove, otjeravši u radne logore širom zemlje čak i bolesne iz kreveta, stare, žene i djecu. U tim mučilištima, poznatim kao "polja smrti", ljudi su svakodnevno masovno likvidirani ili umirali od gladi i bolesti sve do pred kraj decembra 1978. kad je maoistički režim "Crvenih Kmera" zbačen vijetnamskom okupacijom Kambodže.
2000. - U selu Bijelo Polje, kod Peći, Albanci spalili i buldožerima sravnili 250 srpskih kuća.
2002. - Pad "boinga 767" aviokompanije "Er Čajna" sa 166 putnika i članova posade u blizini južnokorejskog grada Pusan - što je bio prvi udes neke letjelice tog kineskog prevoznika za 47 godina - preživjelo 38 ljudi.
2005. - U požaru koji je izbio u centru Pariza u jednom hotelu namijenjenom mahom imigrantima, život su izgubile 24 osobe, od kojih desetoro dece, a povrijeđeno je oko 50. Ovo je bio prvi požar u nizu koji će uslijediti u Parizu narednih mjeseci u zgradama naseljenim imigrantima: 26. avgusta - 17 mrtvih, 30. avgusta - sedam mrtvih, 3. septembra - 18 mrtvih.
2013. - U bombaškom napadu na Bostonski maraton poginulo pet osoba, a povrijeđeno ukupno 280. Iza napada su stajali ekstremisti čečenskog porijekla.
- Poruka
- 239.333
Datum 15. april 2022..
Događaji na današnji dan:
- 1755 - Samjuel Džonson, engleski pesnik, novinar i leksikograf, objavio je "Rečnik engleskog jezika", prvi moderan engleski rečnik.
- 1909 - Austrijski car odobrio Statut za autonomnu upravu u Bosni i Hercegovini.
- 1912 - Na prvom putovanju iz Velike Britanije u SAD potonuo "Titanik", u to vreme najveći i najluksuzniji prekookeanski brod. U potonuću broda život je izgubilo 1523 od 2224 putnika.
- 1941 - Jugoslovenska vlada, na čelu s predsednikom, generalom Dušanom Simovićem, napustila zemlju posle nemačke okupacije. Dan ranije iz zemlje otišao kralj Petar II Karađorđević.
- 1945 - Britanske trupe u Drugom svetskom ratu oslobodile nemački koncentracioni logor "Bergen-Belzen'.
- 1968 - Dva sovjetska satelita bez ljudske posade, "Kosmos 212" i "Kosmos-213", automatski se spojila dok su kružila u Zemljinoj orbiti.
- 1979 - U zemljotresu na Crnogorskom primorju poginulo je više od 100 osoba, oko 600 povređeno, a više od 80.000 ostalo bez kuća.
- 1986 - Američko vazduhoplovstvo je bombardovalo Tripoli i Bengázi u operaciji Kanjon El Dorado.
- 1999 - NATO preuzeo odgovornost za bombardovanje konvoja izbeglica na Kosovu, a tokom kojeg je, prema jugoslovenskim izvorima, poginulo 75 civila.
- 2004 - Osnovan je Folklorni ansambl "Rožaje"
Događaji na današnji dan:
- 1755 - Samjuel Džonson, engleski pesnik, novinar i leksikograf, objavio je "Rečnik engleskog jezika", prvi moderan engleski rečnik.
- 1909 - Austrijski car odobrio Statut za autonomnu upravu u Bosni i Hercegovini.
- 1912 - Na prvom putovanju iz Velike Britanije u SAD potonuo "Titanik", u to vreme najveći i najluksuzniji prekookeanski brod. U potonuću broda život je izgubilo 1523 od 2224 putnika.
- 1941 - Jugoslovenska vlada, na čelu s predsednikom, generalom Dušanom Simovićem, napustila zemlju posle nemačke okupacije. Dan ranije iz zemlje otišao kralj Petar II Karađorđević.
- 1945 - Britanske trupe u Drugom svetskom ratu oslobodile nemački koncentracioni logor "Bergen-Belzen'.
- 1968 - Dva sovjetska satelita bez ljudske posade, "Kosmos 212" i "Kosmos-213", automatski se spojila dok su kružila u Zemljinoj orbiti.
- 1979 - U zemljotresu na Crnogorskom primorju poginulo je više od 100 osoba, oko 600 povređeno, a više od 80.000 ostalo bez kuća.
- 1986 - Američko vazduhoplovstvo je bombardovalo Tripoli i Bengázi u operaciji Kanjon El Dorado.
- 1999 - NATO preuzeo odgovornost za bombardovanje konvoja izbeglica na Kosovu, a tokom kojeg je, prema jugoslovenskim izvorima, poginulo 75 civila.
- 2004 - Osnovan je Folklorni ansambl "Rožaje"
- Poruka
- 239.333
Rođeni na današnji dan:
- 1843 - Henri Džejms, američki pisac
- 1874 - Johanes Štark, nemački fizičar, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku (1919).
- 1894 - Besi Smit, američka bluz pevačica
- 1912 - Kim Il Sung, 1. vrhovni vođa Severne Koreje
- 1913 - Erix Koš, srpski književnik, prevodilac i akademik.
- 1926 - Pavle Ugrinov, srpski književnik, dramaturg i reditelj
- 1933 - Živojin Pavlović, srpski reditelj, scenarista, književnik i slikar.
- 1937 - Frenk Vinsent, američki glumac, muzičar i pisac
- 1938 - Klaudija Kardinale, italijanska glumica
- 1944 - Dušica Žegarac, srpska glumica
- 1946 - Marija Baksa, srpsko-italijanska glumica
- 1959 - Ema Tompson, engleska glumica, scenaristkinja, komičarka i književnica
- 1966 - Samanta Foka, engleska muzičarka i model
_____________________________________
Umrli na današnji dan:
- 1765 - Mihail Vasiljevič Lomonosov, ruski književnik, pesnik i akademik
- 1865 - Abraham Linkoln, predsednik SAD
- 1971 - Vladimir Rolović, učesnik Narodnooslobodilačke borbe, general-major JNA u rezervi, narodni heroj Jugoslavije, ambasador SFRJ
- 1980 - Žan Pol Sartr, francuski pisac i filozof
- 1990 - Greta Garbo, američka filmska glumica švedskog porekla
- 2018 - Božidar Boki Milošević, srpski klarinetista
- 1843 - Henri Džejms, američki pisac
- 1874 - Johanes Štark, nemački fizičar, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku (1919).
- 1894 - Besi Smit, američka bluz pevačica
- 1912 - Kim Il Sung, 1. vrhovni vođa Severne Koreje
- 1913 - Erix Koš, srpski književnik, prevodilac i akademik.
- 1926 - Pavle Ugrinov, srpski književnik, dramaturg i reditelj
- 1933 - Živojin Pavlović, srpski reditelj, scenarista, književnik i slikar.
- 1937 - Frenk Vinsent, američki glumac, muzičar i pisac
- 1938 - Klaudija Kardinale, italijanska glumica
- 1944 - Dušica Žegarac, srpska glumica
- 1946 - Marija Baksa, srpsko-italijanska glumica
- 1959 - Ema Tompson, engleska glumica, scenaristkinja, komičarka i književnica
- 1966 - Samanta Foka, engleska muzičarka i model
_____________________________________
Umrli na današnji dan:
- 1765 - Mihail Vasiljevič Lomonosov, ruski književnik, pesnik i akademik
- 1865 - Abraham Linkoln, predsednik SAD
- 1971 - Vladimir Rolović, učesnik Narodnooslobodilačke borbe, general-major JNA u rezervi, narodni heroj Jugoslavije, ambasador SFRJ
- 1980 - Žan Pol Sartr, francuski pisac i filozof
- 1990 - Greta Garbo, američka filmska glumica švedskog porekla
- 2018 - Božidar Boki Milošević, srpski klarinetista
PetarSamotnjak
Starosedelac
- Poruka
- 178.319
1983. - Otvoren Diznilend u Tokiju.
- Poruka
- 239.333
17. apríl 2022.
Događaji na današnji dan:
- 1492 - Kristofor Kolumbo dobio je saglasnost i novac od španskog kralja Fernando II od Aragona i kraljice Izabele, za svoj put do Azije.
- 1860 - Crna Gora i Turska, posle turskog poraza na Grahovu, potpisale su protokol o razgraničenju kojim je Crna Gora faktički priznata kao samostalna država, iako formalno priznanje nije dobila.
- 1975 - Crveni Kmeri zauzeli su glavni grad Kambodže Pnom Pen i proglasili uspostavljanje Demokratske Kampućije, čime je okončan građanski rat u Kambodži.
- 1977 - U Lihtenštajnu prvi put su glasale žene.
- 1982 - Kraljica Elizabeta II i premijer Kanade Pjer Trudo potpisali su proglas o Ustavnom aktu iz 1982, čime su formalno prestale kolonijalne veze Kanade sa Ujedinjenim Kraljevstvom.
- 1983 - Indija lansirala prvi vestacki satelit.
- 2002 - Jugoslovenska vlada pozvala je 23 osobe koje je Haški tribunal optužio za ratne zločine, od kojih su 10 jugoslovenski državljani, da se dobrovoljno predaju tom sudu. Pozivu jugoslovenskih vlasti odazvali su se: Dragoljub Ojdanić, Milan Martić, Mile Mrkšić, Nikola Šainović, Vladimir Kovačević i Momčilo Gruban.
- 2021 - Sahranjen princ Filip, vojvoda od Edinburga
Događaji na današnji dan:
- 1492 - Kristofor Kolumbo dobio je saglasnost i novac od španskog kralja Fernando II od Aragona i kraljice Izabele, za svoj put do Azije.
- 1860 - Crna Gora i Turska, posle turskog poraza na Grahovu, potpisale su protokol o razgraničenju kojim je Crna Gora faktički priznata kao samostalna država, iako formalno priznanje nije dobila.
- 1975 - Crveni Kmeri zauzeli su glavni grad Kambodže Pnom Pen i proglasili uspostavljanje Demokratske Kampućije, čime je okončan građanski rat u Kambodži.
- 1977 - U Lihtenštajnu prvi put su glasale žene.
- 1982 - Kraljica Elizabeta II i premijer Kanade Pjer Trudo potpisali su proglas o Ustavnom aktu iz 1982, čime su formalno prestale kolonijalne veze Kanade sa Ujedinjenim Kraljevstvom.
- 1983 - Indija lansirala prvi vestacki satelit.
- 2002 - Jugoslovenska vlada pozvala je 23 osobe koje je Haški tribunal optužio za ratne zločine, od kojih su 10 jugoslovenski državljani, da se dobrovoljno predaju tom sudu. Pozivu jugoslovenskih vlasti odazvali su se: Dragoljub Ojdanić, Milan Martić, Mile Mrkšić, Nikola Šainović, Vladimir Kovačević i Momčilo Gruban.
- 2021 - Sahranjen princ Filip, vojvoda od Edinburga
- Poruka
- 239.333
Rođeni na današnji dan:
- 1814 - Josif Pančić, srpski lekar, botaničar i prirodnjak, 1. predsednik Srpske kraljevske akademije
- 1918 - Vilijam Holden, američki glumac
- 1929 - Nikola Milošević, srpski filozof, teoretičar književnosti, pisac i političar.
- 1957 - Nik Hornbi, engleski pisac, esejista i scenarista
- 1959 - Šon Bin, engleski glumac
- 1972 - Dženifer Garner, američka glumica
_________________________________________
Umrli na današnji dan:
- 1790 - Bendžamin Frenklin, američki naučnik i državnik
- 1919 - Svetozar Ćorović, srpski književnik
- 1993 - Turgut Ozal, turski državnik
- 1814 - Josif Pančić, srpski lekar, botaničar i prirodnjak, 1. predsednik Srpske kraljevske akademije
- 1918 - Vilijam Holden, američki glumac
- 1929 - Nikola Milošević, srpski filozof, teoretičar književnosti, pisac i političar.
- 1957 - Nik Hornbi, engleski pisac, esejista i scenarista
- 1959 - Šon Bin, engleski glumac
- 1972 - Dženifer Garner, američka glumica
_________________________________________
Umrli na današnji dan:
- 1790 - Bendžamin Frenklin, američki naučnik i državnik
- 1919 - Svetozar Ćorović, srpski književnik
- 1993 - Turgut Ozal, turski državnik
PetarSamotnjak
Starosedelac
- Poruka
- 178.319
1817. - U Hartfordu u SAD-u otvorena je prva škola za gluve osobe.
Manga Hilux
Stara legenda
- Poruka
- 86.807
Danas je ponedjeljak, 19. april, 110. dan 2021. Do kraja godine ima 256 dana.
1689 - Umrla švedska kraljica Kristina Augusta, koja je 1644. okončala rat sa Danskom i 1648. tridesetogodišnji rat, učinivši Švedsku velikom silom, a Baltik "švedskim morem". Kraljica je postala 1632. u osmoj godini života, a krunisana je 12 godina kasnije. Kao jedna od najobrazovanijih žena Evrope, bila je mecena naučnicima i književnicima i na dvoru je okupljala učene ljude, uključujući francuskog filozofa Renea Dekarta. Pošto je 1654. prinuđena da abdicira zbog tajnog prelaska u rimokatoličku vjeru, putovala je po Evropi sa ljubavnikom, koga je kasnije ubila, i nastanila se u Rimu, gdje je i umrla.
1775. - Porazom Britanaca kod Leksitona i Konkorda počeo američki rat za nezavisnost.
1783. - Kongres SAD objavio da je pobjedonosno okončan rat za nezavisnost od Velike Britanije.
1824. - Umro engleski pisac DŽordž Gordon Bajron, jedan od osnivačava evropskog romantizma. Njegova poezija je oličavala slobodan ljudski duh u pobuni protiv poretka, zbog čega je postao veoma uticajan i popularan kod evropskih naroda pod jarmom tuđe vlasti ili domaćeg despotizma. Englesku je napustio, razočaran, 1816. i u Italiji je stvorio najveća djela : "Čajld Halord", "Kain", "Manfred", "Don Žuan". Otišao je 1823. da pomogne borbu Grka za oslobađanje od Turaka, ali je ubrzo obolio od malarije i umro, ne ostvarivši ideal da se bori za slobodu grčkog naroda.
1881. - Umro engleski državnik Bendžamin Dizrael, osnivač i vođa konzervativaca, premijer 1862. i od 1874. do 1880. Započeo je osvajački rat protiv Bura 1877, pokorio Avganistan i osvojio Kipar. Bio je protivnik Rusije i Francuske, a podržavao je Austro-Ugarsku i Otomasnko carstvo.
1882. - Umro je engleski prirodnjak Čarls Robert Darvin, tvorac teorije o evoluciji živih bića, nazvane darvinizam. Tokom ekspedicije brodom "Bigl" od 1831. do 1836. sakupio je ogroman naučni materijal, a putovanje je opisao u knjizi "Put prirodnjaka oko svijeta". Na obalama Južne Amerike i ostrvima Tihog okena proučavao je geološke formacije, biljke i životinje i zaključio da su se organizmi postepeno mijenjali. U epohalnom dijelu "Postanak vrste putem prirordnog odabiranja" razradio je tezu o evoluciji. Postanak vrsta je revolucionisao biologiju, ali je izazvao žestoke napade crkvenih krugova. Ostala djela: "Promjenljivost životinja i biljaka pod domaćim uslovima", "Porijeklo čovjeka".
1906. - Umro francuski fizičar i hemičar Pjer Kiri, koji je sa suprugom Marijom Kiri - Sklodovskom i Antoanom Andrijem Bekerelom podijelio 1903. Nobelovu nagradu za fiziku. S bratom Žakom je 1880. otkrio pizoelektricitet. Proučavao je magnetske pojave, a 1988. sa suprugom je pronašao radioaktivne elemente polonijum i radijum. Radovi Pjera i Marije Kiri ostavili su temelje moderne nauke i radioaktivnosti i pokazali da radioaktivnost uglavnom ne zavisi od spoljnih uslova.
1911. - U Portugalu je odvojena crkva od države.
1921. - Stupio na snagu Zakon o podjeli Irske na Republiku Irsku i Sjevernu Irsku, koja je ostala dio Velike Britanije. Nezavisnost je rezultat mnogobrojnih ustanaka Iraca, pa je britanska vlada, nemoćna da oružjem suzbije bunt, podijelila ostrvo i većim dijelom priznala nezavisnost.
1932. - Vlada Jugoslavije donijela Zakon o zaštiti zemljoradnika kojim je proglašen šestomjesečni moratorijum na dugove i obustavljena prisilna pljenidba imovine. Oko 709.000 seljaka dugovalo je sedam milijardi dinara, mahom lihvarima i trgovcima.
1943. - Preživjeli Jevreji varšavskog geta, iz kojeg su do tada Nijemci likvidirali pola miliona ljudi, digli su u Drugom svjetskom ratu ustanak i do 16. maja 1943. odolijevali neuporedivo jačim nacističkim snagama. Izginulo je više od 13.000 ustanika, a 58.000 je poslato u koncetracione logore i lividirano. Iz geta - koje su poslije propasti ustanka Nijemci sravnili sa zemljom - preživjelo je samo 82 ljudi.
1945. - Američke trupe u Drugom svjetskom ratu zauzele njemački grad Lajpcig.
1960. - Prvi predsjednik Južne Koreje Singman Ri povukao se sa vlasti pod pritiskom studentskih protesta širom zemlje zbog izbornih prevara.
1967. - Umro njemački državnik Konrad Adenauer, kancelar Zapadne NJemačke od 1949. do 1963. godine. Do dolaska nacista na vlast 1933. bio je advokat i gradonačelnik Kelna. Politički se reaktivirao poslije kapitulacije Trećeg rajha u Drugom svjetskom ratu, tijesno sarađujući sa američkom vojnom upravom. Učestvovao je u stvaranju NATO pakta i drugih oblika saradnje zapadnih država.
1971. - SSSR lansirao kosmičku stanicu "Saljut " u orbitu oko Zemlje.
1975. Maoistički pokret Crvenih Kmera ovladao je cijelom Kambodžom. Tokom strahovlade, okončane vijetnamskom okupacijom krajem 1978, Crveni Kmeri su likvidirali od milion do dva miliona sunarodnika.
1975. S kosmodroma "Bajkonur" lansiran prvi indijski satelit.
1984. - Lansiran prvi kineski telekomunikacioni satelit, što su prije Kine uspjeli samo SSSR i SAD.
1989. - Od eksplozije tokom pomorskih manevara u Atlantiku na američkom vojnom brodu "Ajova" poginulo je 47 ljudi.
1993. - Više od 80 pripadnika jedne američke vjerske sekte, uključujući njihovog vođu Dejvida Koreša, poginulo je kad su poslije 51 dan opsade federalni agenti upali u sjedište sekte u teksaškom gradu Vako.
1994. - U Francuskoj na doživotnu robiju osuđen nacistički ratni zločinac u Drugom svjetskom ratu Pol Tuvije.
1995. - Od eksplozije u jednoj federalnoj zgradi u američkom gradu Oklahoma Siti poginulo je najmanje 168 ljudi.
2000. - Svi putnici - njih 124 i sedam članova posade poginulo u filipinskom avionu, koji se srušio i zapalio blizu južnog filipinskog grada Davoa.
2004. - Žalbeno vijeće Haškog tribunala ukinulo presudu kojom je general Vojske RS Radislav Krstić proglašen krivim za učešće u udruženom zločinačkom poduhvatu radi genocida. Vijeće je kaznu Krstiću preinačilo sa izrečenih 46 na 35 godina zatvora.
2006. - Potpisan Osnovni ugovor između Vatikana i BiH.
1689 - Umrla švedska kraljica Kristina Augusta, koja je 1644. okončala rat sa Danskom i 1648. tridesetogodišnji rat, učinivši Švedsku velikom silom, a Baltik "švedskim morem". Kraljica je postala 1632. u osmoj godini života, a krunisana je 12 godina kasnije. Kao jedna od najobrazovanijih žena Evrope, bila je mecena naučnicima i književnicima i na dvoru je okupljala učene ljude, uključujući francuskog filozofa Renea Dekarta. Pošto je 1654. prinuđena da abdicira zbog tajnog prelaska u rimokatoličku vjeru, putovala je po Evropi sa ljubavnikom, koga je kasnije ubila, i nastanila se u Rimu, gdje je i umrla.
1775. - Porazom Britanaca kod Leksitona i Konkorda počeo američki rat za nezavisnost.
1783. - Kongres SAD objavio da je pobjedonosno okončan rat za nezavisnost od Velike Britanije.
1824. - Umro engleski pisac DŽordž Gordon Bajron, jedan od osnivačava evropskog romantizma. Njegova poezija je oličavala slobodan ljudski duh u pobuni protiv poretka, zbog čega je postao veoma uticajan i popularan kod evropskih naroda pod jarmom tuđe vlasti ili domaćeg despotizma. Englesku je napustio, razočaran, 1816. i u Italiji je stvorio najveća djela : "Čajld Halord", "Kain", "Manfred", "Don Žuan". Otišao je 1823. da pomogne borbu Grka za oslobađanje od Turaka, ali je ubrzo obolio od malarije i umro, ne ostvarivši ideal da se bori za slobodu grčkog naroda.
1881. - Umro engleski državnik Bendžamin Dizrael, osnivač i vođa konzervativaca, premijer 1862. i od 1874. do 1880. Započeo je osvajački rat protiv Bura 1877, pokorio Avganistan i osvojio Kipar. Bio je protivnik Rusije i Francuske, a podržavao je Austro-Ugarsku i Otomasnko carstvo.
1882. - Umro je engleski prirodnjak Čarls Robert Darvin, tvorac teorije o evoluciji živih bića, nazvane darvinizam. Tokom ekspedicije brodom "Bigl" od 1831. do 1836. sakupio je ogroman naučni materijal, a putovanje je opisao u knjizi "Put prirodnjaka oko svijeta". Na obalama Južne Amerike i ostrvima Tihog okena proučavao je geološke formacije, biljke i životinje i zaključio da su se organizmi postepeno mijenjali. U epohalnom dijelu "Postanak vrste putem prirordnog odabiranja" razradio je tezu o evoluciji. Postanak vrsta je revolucionisao biologiju, ali je izazvao žestoke napade crkvenih krugova. Ostala djela: "Promjenljivost životinja i biljaka pod domaćim uslovima", "Porijeklo čovjeka".
1906. - Umro francuski fizičar i hemičar Pjer Kiri, koji je sa suprugom Marijom Kiri - Sklodovskom i Antoanom Andrijem Bekerelom podijelio 1903. Nobelovu nagradu za fiziku. S bratom Žakom je 1880. otkrio pizoelektricitet. Proučavao je magnetske pojave, a 1988. sa suprugom je pronašao radioaktivne elemente polonijum i radijum. Radovi Pjera i Marije Kiri ostavili su temelje moderne nauke i radioaktivnosti i pokazali da radioaktivnost uglavnom ne zavisi od spoljnih uslova.
1911. - U Portugalu je odvojena crkva od države.
1921. - Stupio na snagu Zakon o podjeli Irske na Republiku Irsku i Sjevernu Irsku, koja je ostala dio Velike Britanije. Nezavisnost je rezultat mnogobrojnih ustanaka Iraca, pa je britanska vlada, nemoćna da oružjem suzbije bunt, podijelila ostrvo i većim dijelom priznala nezavisnost.
1932. - Vlada Jugoslavije donijela Zakon o zaštiti zemljoradnika kojim je proglašen šestomjesečni moratorijum na dugove i obustavljena prisilna pljenidba imovine. Oko 709.000 seljaka dugovalo je sedam milijardi dinara, mahom lihvarima i trgovcima.
1943. - Preživjeli Jevreji varšavskog geta, iz kojeg su do tada Nijemci likvidirali pola miliona ljudi, digli su u Drugom svjetskom ratu ustanak i do 16. maja 1943. odolijevali neuporedivo jačim nacističkim snagama. Izginulo je više od 13.000 ustanika, a 58.000 je poslato u koncetracione logore i lividirano. Iz geta - koje su poslije propasti ustanka Nijemci sravnili sa zemljom - preživjelo je samo 82 ljudi.
1945. - Američke trupe u Drugom svjetskom ratu zauzele njemački grad Lajpcig.
1960. - Prvi predsjednik Južne Koreje Singman Ri povukao se sa vlasti pod pritiskom studentskih protesta širom zemlje zbog izbornih prevara.
1967. - Umro njemački državnik Konrad Adenauer, kancelar Zapadne NJemačke od 1949. do 1963. godine. Do dolaska nacista na vlast 1933. bio je advokat i gradonačelnik Kelna. Politički se reaktivirao poslije kapitulacije Trećeg rajha u Drugom svjetskom ratu, tijesno sarađujući sa američkom vojnom upravom. Učestvovao je u stvaranju NATO pakta i drugih oblika saradnje zapadnih država.
1971. - SSSR lansirao kosmičku stanicu "Saljut " u orbitu oko Zemlje.
1975. Maoistički pokret Crvenih Kmera ovladao je cijelom Kambodžom. Tokom strahovlade, okončane vijetnamskom okupacijom krajem 1978, Crveni Kmeri su likvidirali od milion do dva miliona sunarodnika.
1975. S kosmodroma "Bajkonur" lansiran prvi indijski satelit.
1984. - Lansiran prvi kineski telekomunikacioni satelit, što su prije Kine uspjeli samo SSSR i SAD.
1989. - Od eksplozije tokom pomorskih manevara u Atlantiku na američkom vojnom brodu "Ajova" poginulo je 47 ljudi.
1993. - Više od 80 pripadnika jedne američke vjerske sekte, uključujući njihovog vođu Dejvida Koreša, poginulo je kad su poslije 51 dan opsade federalni agenti upali u sjedište sekte u teksaškom gradu Vako.
1994. - U Francuskoj na doživotnu robiju osuđen nacistički ratni zločinac u Drugom svjetskom ratu Pol Tuvije.
1995. - Od eksplozije u jednoj federalnoj zgradi u američkom gradu Oklahoma Siti poginulo je najmanje 168 ljudi.
2000. - Svi putnici - njih 124 i sedam članova posade poginulo u filipinskom avionu, koji se srušio i zapalio blizu južnog filipinskog grada Davoa.
2004. - Žalbeno vijeće Haškog tribunala ukinulo presudu kojom je general Vojske RS Radislav Krstić proglašen krivim za učešće u udruženom zločinačkom poduhvatu radi genocida. Vijeće je kaznu Krstiću preinačilo sa izrečenih 46 na 35 godina zatvora.
2006. - Potpisan Osnovni ugovor između Vatikana i BiH.
PetarSamotnjak
Starosedelac
- Poruka
- 178.319
1967. - Bitlsi potpisuju ugovor kojim se obavezuju da će narednih deset godina raditi zajedno, što se, međutim, nije ostvarilo.
Manga Hilux
Stara legenda
- Poruka
- 86.807
Danas je srijeda, 20. april, 111. dan 2022. Do kraja godine ima 255 dana.
1526 - U bici kod Panipata mogulski vođa Baber sa 2.000 boraca porazio 10.000 vojnika sultana Ibrahima od Delhija, čime je otpočela dvoipovjekovna vladavina Mogula nad Indijom. U bici je poginuo sultan Ibrahim, a Baber se potom proglasio sultanom i osnovao Mogulsko Carstvo.
1653 - Vođa Engleske revolucije Oliver Kromvel raspustio parlament i uveo ličnu diktaturu kao lord-protektor Engleske.
1657 - Engleska flota, pod komandom admirala Roberta Blejka, napala je i potopila svih 16 španskih ratnih brodova u luci Santa Krus na Tenerifama, a potom je razorila grad.
1768 - Umro italijanski slikar Kanaleto, jedan od najboljih pejzažista 18. vijeka, majstor dočaravanja atmosfere i vedrog prozračnog kolorita. Najviše je slikao Veneciju, njene kanale i palate.
1792 - Francuska objavila rat Austriji, Pruskoj i Sardinskoj Kraljevini i proglasila opštu mobilizaciju kojom su, prema odluci Konventa, obuhvaćeni svi Francuzi od 18 do 50 godina. Tako stvorena milionska armija je u revolucionarnom žaru potukla sve protivnike, ali je Konvent potom odlučio da "pruži pomoć i bratstvo svakom narodu koji želi da vrati slobodu", čime je počeo osvajačke ratove.
1808 - Rođen francuski državnik Šarl Luj Napoleon Treći Bonaparta, sinovac cara Napoleona Prvog, predsjednik Francuske od 1848. do 1852, car do 1870. Živio je u izgnanstvu do Februarske revolucije 1848, a krajem 1848. na vlast ga je dovela krupna buržoazija. Početkom decembra 1851. državnim udarom je prigrabio svu vlast i 1852. je obnovio monarhiju. Agresivnom spoljnom politikom nastojao je da proširi Francusku i osvaja kolonije. Organizovao je javne radove i osnovao neke socijalne ustanove, podsticao kapitalističku privredu, naročito trgovinu, industriju i bankarstvo. Tokom njegove vladavine Francuska je zaposjela Nicu i Savoju, započela kolonijalno prodiranje u Indokinu, uspješno ratovala u Krimskom ratu od 1854. do 1856. protiv Rusije u savezu s Otomanskim Carstvom, Velikom Britanijom i Sardinskom Kraljevinom i 1859. protiv Austrije u Italiji, ali je fijaskom okončan pokušaj od 1862. do 1867. da pomoću "cara" Maksimilijana habsburškog uspostavi francusku dominaciju u Meksiku. Nadajući se uspjehu, započeo je rat protiv Pruske, ali je zarobljen 1. oktobra 1870. u bici kod Sedana i zbačen s prijestola, a Francuska je 4. oktobra 1870. ponovo postala republika. Poslije zaključenja mira s Pruskom 1871. je emigrirao u Veliku Britaniju, gdje je umro 1873.
1889 - Rođen vođa njemačkih nacista Adolf Hitler (na fotografiji), tvorac najveće mašinerije masovnog zločina u istoriji. Uz podršku krupne buržoazije i revanšista željnih osvete za poraz Njemačke u Prvom svjetskom ratu i zahvaljujući popustljivim zapadnim demokratijama, iskoristio je materijalnu bijedu i nezadovoljstvo Nijemaca, nametnuo im se kao vođa i poveo u katastrofu i njih i čovječanstvo. U Prvom svjetskom ratu je kao dobrovoljac zarobljen, 1921. je postao šef Nacionalsocijalističke radničke partije NJemačke, u junu 1923. je pokušao puč u Minhenu, zbog čega je osuđen, ali je brzo pušten iz zatvora, a 1925. je reorganizovao stranku na vojničkoj osnovi. Ubrzo, pošto je 1933. postao kancelar, uveo je nacističku diktaturu, počeo nemilosrdno proganjanje Jevreja i ljevičara, otvorio koncentracione logore, ukinuo parlamentarizam, sindikate, slobodu štampe i građanska prava. Iskoristio je neodlučnost Zapada i Austriju je priključio NJemačkoj, porobio Čehoslovačku, a 1939. napao Poljsku, čime je izazvao Drugi svjetski rat. Pred nadiranjem sovjetskih trupa ubio se u bunkeru kod Berlina 30. aprila 1945.
1893 - Rođen katalonski slikar i vajar Huan Miro, jedan od najvećih nadrealističkih umjetnika. Studirao je u rodnoj Barseloni, a od 1919. je živio u Parizu. Kratko je stvarao pod uticajem kubizma, ali je od 1924. izgradio neponovljiv lični stil, zasnovan na krajnje spontanom registrovanju formi i znakova koji evociraju podsvjesne predstave primarnih i elementarnih vitalnih stanja.
1893 - Rođen američki filmski glumac Harold Lojd, jedan od najvećih komičara nijemog filma. Filmovi: "Sigurnost na posljednjem mjestu", "Brucoš", "Čuvaj se, profesore", "Luda srijeda".
1919 - U Beogradu počeo osnivački kongres Socijalističke radničke partije Jugoslavije, koja je 1920, na kongresu u Vukovaru promijenila ime u Komunistička partija Jugoslavije.
1936 - Invazione trupe Italije, koje početkom oktobra 1935. bez objave rata upale u Etiopiju, preduzele su ofanzivu, slomile otpor slabo naoružanih etiopskih snaga i porobile tu zemlju.
1972 - Američki svemirski brod "Apolo 16" spustio se na Mjesec.
1975 - Armija Sjevernog Vijetnama i južnovijetnamski oslobodilački pokret Vijetkong otpočele odlučujuću bitku protiv američkih i južnovijetnamskih snaga. Ofanziva je za desetak dana okončana potpunom pobjedom i oslobađanjem južnog dijela zemlje, poslije čega su Sjeverni i Južni Vijetnam ujedinjeni u jednu državu.
1984 - Velika Britanija saopštila da će njena administracija u Hong Kongu prestati da funkcioniše 1997.
1993 - Žestoke borbe muslimanskih i hrvatskih snaga u Bosni i Hercegovini proširene iz centralne na jugozapadnu Bosnu. Za pet dana u sukobima na obje strane je poginulo više od 200 ljudi.
1994 - Izrael i Palestinska oslobodilačka organizacija (PLO) postigli sporazum o prenosu vlasti na Palestince u oblasti Gaze i u gradu Jerihon na Zapadnoj obali.
1995 - Umro srpski političar i pisac Milovan Đilas, "najpoznatiji disident komunističkog svijeta poslije Drugog svjetskog rata". Od 1937. do 1954. bio je član najužeg rukovodstva Komunističke partije Jugoslavije i jedan od najbližih saradnika Josipa Broza, poslije rata i predsjednik Skupštine Jugoslavije. Odlukom Plenuma Centralnog komiteta KPJ u januaru 1954. smijenjen je sa svih funkcija poslije serije članaka objavljenih u "Borbi" i označen kao "revizionista". Ocijenjeno je da je u spornim tekstovima ispoljio stavove "koji sadrže tendenciju likvidiranja Komunističke partije kao idejno-politički vodeće klasne političke organizacije" i pokazao da se "sve više udaljuje od revolucionarnih pozicija i približava pozicijama građanskog liberalizma". Potom je dvaput osuđivan na višegodišnju robiju "zbog daljeg upornog antisocijalističkog pisanja i djelovanja" i pisanja "izrazito neprijateljskog prema marksizmu i socijalizmu", kako je zvanična propaganda označila njegove tekstove objavljene u inostranstvu, posebno knjigu "Nova klasa", u kojoj je razobličio prirodu komunističke diktature u Jugoslaviji.
1999 - Avioni NATO-a drugi dan uzastopno bombardovali Duvansku industriju u Nišu, najveću fabriku cigareta u Jugoslaviji.
1999 - U prepunom Hramu Svetog Save u Beogradu liturgiju služili ruski patrijarh Aleksij Drugi i srpski patrijarh Pavle, poslije koje su se "Molitvom za mir" obratili desetinama hiljada ljudi, okupljenih na platou ispred najveće beogradske crkve.
1999 - Kragujevački korpus Vojske Jugoslavije saopštio da je u okolini Kragujevca Protivvazdušna odbrana oborila dva borbena aviona NATO-a.
2000. - U Italiji pala Vlada. Predsjednik Karlo Azeljo Ćampi prihvatio ostavku premijera Masima d`Aleme.
2001 - U mirovnu misiju UN u Istočnom Timoru sa Sarajevskog aerodroma otputovala prva grupa drugog kontingenta od devet policajaca iz BiH - četiri Bošnjaka, tri Srbina, po jedan Hrvat i po jedan iz reda ostalih naroda, uključujući i jednu ženu.
2001 - U BiH počelo izdavanje novih bosanskohercegovačkih pasoša bez entitetskih oznaka.
2003 - Ministarstvo unutrašnjih poslova Srbije saopštilo je da su članovi "zemunskog klana" odgovorni za podmetanje eksploziva u krugu preduzeća "Difens roud" na Surčinu i za otmicu vlasnika preduzeća "Verano motors" Milije Babovića. 2004. - Vlada Republike Srpske imenovala Milana Bogdanića za novog predsjednika Komisije za istraživanje događaja na području Srebrenice u vremenu od 10. do 19. jula 1995. godine, nakon što je dotadašnji predsjednik Marko Arsović podnio neopozivu ostavku.
2006 - Rumunske vlasti naredile su evakuaciju hiljada ljudi zbog rekordno visokog vodostaja Dunava. Svoje domove je prethodno već napustilo oko 7.000 ljudi u 129 naselja, pošto je više od 700 kuća potopljeno, a 75.000 hektara našlo se pod vodom.
2008 - U sukobima u Mogadišu, između islamističkih pobunjenika i udruženih somalijskih i etiopskih snaga bezbjednosti, poginula je 81 osoba, dok je 119 ranjeno. Početkom 2007. snage Somalije, uz podršku etiopske vojske, zbacile su sa vlasti Uniju islamskih sudova predvođenu ekstremnom frakcijom poznatom pod imenom El-Šabab, koja je tada upravljala većim dijelom te afričke zemlje.
1526 - U bici kod Panipata mogulski vođa Baber sa 2.000 boraca porazio 10.000 vojnika sultana Ibrahima od Delhija, čime je otpočela dvoipovjekovna vladavina Mogula nad Indijom. U bici je poginuo sultan Ibrahim, a Baber se potom proglasio sultanom i osnovao Mogulsko Carstvo.
1653 - Vođa Engleske revolucije Oliver Kromvel raspustio parlament i uveo ličnu diktaturu kao lord-protektor Engleske.
1657 - Engleska flota, pod komandom admirala Roberta Blejka, napala je i potopila svih 16 španskih ratnih brodova u luci Santa Krus na Tenerifama, a potom je razorila grad.
1768 - Umro italijanski slikar Kanaleto, jedan od najboljih pejzažista 18. vijeka, majstor dočaravanja atmosfere i vedrog prozračnog kolorita. Najviše je slikao Veneciju, njene kanale i palate.
1792 - Francuska objavila rat Austriji, Pruskoj i Sardinskoj Kraljevini i proglasila opštu mobilizaciju kojom su, prema odluci Konventa, obuhvaćeni svi Francuzi od 18 do 50 godina. Tako stvorena milionska armija je u revolucionarnom žaru potukla sve protivnike, ali je Konvent potom odlučio da "pruži pomoć i bratstvo svakom narodu koji želi da vrati slobodu", čime je počeo osvajačke ratove.
1808 - Rođen francuski državnik Šarl Luj Napoleon Treći Bonaparta, sinovac cara Napoleona Prvog, predsjednik Francuske od 1848. do 1852, car do 1870. Živio je u izgnanstvu do Februarske revolucije 1848, a krajem 1848. na vlast ga je dovela krupna buržoazija. Početkom decembra 1851. državnim udarom je prigrabio svu vlast i 1852. je obnovio monarhiju. Agresivnom spoljnom politikom nastojao je da proširi Francusku i osvaja kolonije. Organizovao je javne radove i osnovao neke socijalne ustanove, podsticao kapitalističku privredu, naročito trgovinu, industriju i bankarstvo. Tokom njegove vladavine Francuska je zaposjela Nicu i Savoju, započela kolonijalno prodiranje u Indokinu, uspješno ratovala u Krimskom ratu od 1854. do 1856. protiv Rusije u savezu s Otomanskim Carstvom, Velikom Britanijom i Sardinskom Kraljevinom i 1859. protiv Austrije u Italiji, ali je fijaskom okončan pokušaj od 1862. do 1867. da pomoću "cara" Maksimilijana habsburškog uspostavi francusku dominaciju u Meksiku. Nadajući se uspjehu, započeo je rat protiv Pruske, ali je zarobljen 1. oktobra 1870. u bici kod Sedana i zbačen s prijestola, a Francuska je 4. oktobra 1870. ponovo postala republika. Poslije zaključenja mira s Pruskom 1871. je emigrirao u Veliku Britaniju, gdje je umro 1873.
1889 - Rođen vođa njemačkih nacista Adolf Hitler (na fotografiji), tvorac najveće mašinerije masovnog zločina u istoriji. Uz podršku krupne buržoazije i revanšista željnih osvete za poraz Njemačke u Prvom svjetskom ratu i zahvaljujući popustljivim zapadnim demokratijama, iskoristio je materijalnu bijedu i nezadovoljstvo Nijemaca, nametnuo im se kao vođa i poveo u katastrofu i njih i čovječanstvo. U Prvom svjetskom ratu je kao dobrovoljac zarobljen, 1921. je postao šef Nacionalsocijalističke radničke partije NJemačke, u junu 1923. je pokušao puč u Minhenu, zbog čega je osuđen, ali je brzo pušten iz zatvora, a 1925. je reorganizovao stranku na vojničkoj osnovi. Ubrzo, pošto je 1933. postao kancelar, uveo je nacističku diktaturu, počeo nemilosrdno proganjanje Jevreja i ljevičara, otvorio koncentracione logore, ukinuo parlamentarizam, sindikate, slobodu štampe i građanska prava. Iskoristio je neodlučnost Zapada i Austriju je priključio NJemačkoj, porobio Čehoslovačku, a 1939. napao Poljsku, čime je izazvao Drugi svjetski rat. Pred nadiranjem sovjetskih trupa ubio se u bunkeru kod Berlina 30. aprila 1945.
1893 - Rođen katalonski slikar i vajar Huan Miro, jedan od najvećih nadrealističkih umjetnika. Studirao je u rodnoj Barseloni, a od 1919. je živio u Parizu. Kratko je stvarao pod uticajem kubizma, ali je od 1924. izgradio neponovljiv lični stil, zasnovan na krajnje spontanom registrovanju formi i znakova koji evociraju podsvjesne predstave primarnih i elementarnih vitalnih stanja.
1893 - Rođen američki filmski glumac Harold Lojd, jedan od najvećih komičara nijemog filma. Filmovi: "Sigurnost na posljednjem mjestu", "Brucoš", "Čuvaj se, profesore", "Luda srijeda".
1919 - U Beogradu počeo osnivački kongres Socijalističke radničke partije Jugoslavije, koja je 1920, na kongresu u Vukovaru promijenila ime u Komunistička partija Jugoslavije.
1936 - Invazione trupe Italije, koje početkom oktobra 1935. bez objave rata upale u Etiopiju, preduzele su ofanzivu, slomile otpor slabo naoružanih etiopskih snaga i porobile tu zemlju.
1972 - Američki svemirski brod "Apolo 16" spustio se na Mjesec.
1975 - Armija Sjevernog Vijetnama i južnovijetnamski oslobodilački pokret Vijetkong otpočele odlučujuću bitku protiv američkih i južnovijetnamskih snaga. Ofanziva je za desetak dana okončana potpunom pobjedom i oslobađanjem južnog dijela zemlje, poslije čega su Sjeverni i Južni Vijetnam ujedinjeni u jednu državu.
1984 - Velika Britanija saopštila da će njena administracija u Hong Kongu prestati da funkcioniše 1997.
1993 - Žestoke borbe muslimanskih i hrvatskih snaga u Bosni i Hercegovini proširene iz centralne na jugozapadnu Bosnu. Za pet dana u sukobima na obje strane je poginulo više od 200 ljudi.
1994 - Izrael i Palestinska oslobodilačka organizacija (PLO) postigli sporazum o prenosu vlasti na Palestince u oblasti Gaze i u gradu Jerihon na Zapadnoj obali.
1995 - Umro srpski političar i pisac Milovan Đilas, "najpoznatiji disident komunističkog svijeta poslije Drugog svjetskog rata". Od 1937. do 1954. bio je član najužeg rukovodstva Komunističke partije Jugoslavije i jedan od najbližih saradnika Josipa Broza, poslije rata i predsjednik Skupštine Jugoslavije. Odlukom Plenuma Centralnog komiteta KPJ u januaru 1954. smijenjen je sa svih funkcija poslije serije članaka objavljenih u "Borbi" i označen kao "revizionista". Ocijenjeno je da je u spornim tekstovima ispoljio stavove "koji sadrže tendenciju likvidiranja Komunističke partije kao idejno-politički vodeće klasne političke organizacije" i pokazao da se "sve više udaljuje od revolucionarnih pozicija i približava pozicijama građanskog liberalizma". Potom je dvaput osuđivan na višegodišnju robiju "zbog daljeg upornog antisocijalističkog pisanja i djelovanja" i pisanja "izrazito neprijateljskog prema marksizmu i socijalizmu", kako je zvanična propaganda označila njegove tekstove objavljene u inostranstvu, posebno knjigu "Nova klasa", u kojoj je razobličio prirodu komunističke diktature u Jugoslaviji.
1999 - Avioni NATO-a drugi dan uzastopno bombardovali Duvansku industriju u Nišu, najveću fabriku cigareta u Jugoslaviji.
1999 - U prepunom Hramu Svetog Save u Beogradu liturgiju služili ruski patrijarh Aleksij Drugi i srpski patrijarh Pavle, poslije koje su se "Molitvom za mir" obratili desetinama hiljada ljudi, okupljenih na platou ispred najveće beogradske crkve.
1999 - Kragujevački korpus Vojske Jugoslavije saopštio da je u okolini Kragujevca Protivvazdušna odbrana oborila dva borbena aviona NATO-a.
2000. - U Italiji pala Vlada. Predsjednik Karlo Azeljo Ćampi prihvatio ostavku premijera Masima d`Aleme.
2001 - U mirovnu misiju UN u Istočnom Timoru sa Sarajevskog aerodroma otputovala prva grupa drugog kontingenta od devet policajaca iz BiH - četiri Bošnjaka, tri Srbina, po jedan Hrvat i po jedan iz reda ostalih naroda, uključujući i jednu ženu.
2001 - U BiH počelo izdavanje novih bosanskohercegovačkih pasoša bez entitetskih oznaka.
2003 - Ministarstvo unutrašnjih poslova Srbije saopštilo je da su članovi "zemunskog klana" odgovorni za podmetanje eksploziva u krugu preduzeća "Difens roud" na Surčinu i za otmicu vlasnika preduzeća "Verano motors" Milije Babovića. 2004. - Vlada Republike Srpske imenovala Milana Bogdanića za novog predsjednika Komisije za istraživanje događaja na području Srebrenice u vremenu od 10. do 19. jula 1995. godine, nakon što je dotadašnji predsjednik Marko Arsović podnio neopozivu ostavku.
2006 - Rumunske vlasti naredile su evakuaciju hiljada ljudi zbog rekordno visokog vodostaja Dunava. Svoje domove je prethodno već napustilo oko 7.000 ljudi u 129 naselja, pošto je više od 700 kuća potopljeno, a 75.000 hektara našlo se pod vodom.
2008 - U sukobima u Mogadišu, između islamističkih pobunjenika i udruženih somalijskih i etiopskih snaga bezbjednosti, poginula je 81 osoba, dok je 119 ranjeno. Početkom 2007. snage Somalije, uz podršku etiopske vojske, zbacile su sa vlasti Uniju islamskih sudova predvođenu ekstremnom frakcijom poznatom pod imenom El-Šabab, koja je tada upravljala većim dijelom te afričke zemlje.
- Poruka
- 239.333
1657. - U Englesko-španskom ratu engleska flota pod komandom admirala Roberta Blejka, napala su i potopila svih 16 španskih ratnih brodova u luci Santa Kruz na Tenerifima, a potom razorila grad.
1775. - Počela je opsada Bostona nakon bitaka kod Leksingtona i Konkorda u Američkom ratu za nezavisnost.
1841. - U filadelfijskom listu "Grahams magazin" objavljena je pripovetka Edgara Alana Poa "Ubistva u Ulici Morg" , koja se smatra prvom detektivskom pričom.
1919. - U Beogradu je počeo Osnivački kongres Socijalističke radničke partije Jugoslavije, koja je 1920. na kongresu u Vukovaru, promenila ime u Komunistička partija Jugoslavije.
1945. - Zatočenici Koncentracionog logora Jasenovac, odlučili su se na proboj iz logora.
1972. - Američki svemirski brod "Apolo 16" se spustio na Mesec
2003. - Ministarstvo zdravlja Kine saopštilo da je od atipične upale pluća u Pekingu obolelo 339 osoba, od kojih je 18 umrlo, čime su kineske vlasti prvi put zvanično priznale razmere epidemije SARS-a. SARS je te godine pogodio 20 zemalja, a najviše zaraženih registrovano je u Kini i Hongkongu.
1775. - Počela je opsada Bostona nakon bitaka kod Leksingtona i Konkorda u Američkom ratu za nezavisnost.
1841. - U filadelfijskom listu "Grahams magazin" objavljena je pripovetka Edgara Alana Poa "Ubistva u Ulici Morg" , koja se smatra prvom detektivskom pričom.
1919. - U Beogradu je počeo Osnivački kongres Socijalističke radničke partije Jugoslavije, koja je 1920. na kongresu u Vukovaru, promenila ime u Komunistička partija Jugoslavije.
1945. - Zatočenici Koncentracionog logora Jasenovac, odlučili su se na proboj iz logora.
1972. - Američki svemirski brod "Apolo 16" se spustio na Mesec
2003. - Ministarstvo zdravlja Kine saopštilo da je od atipične upale pluća u Pekingu obolelo 339 osoba, od kojih je 18 umrlo, čime su kineske vlasti prvi put zvanično priznale razmere epidemije SARS-a. SARS je te godine pogodio 20 zemalja, a najviše zaraženih registrovano je u Kini i Hongkongu.
- Poruka
- 239.333
1808. - rođen je Napoleon III Bonaparta, francuski car
1871. - rođen je Eduard Slavoljub Penkala, hrvatski inženjer i pronalazač.
1889. - rođen je Adolf Hitler, nemački diktator
1893. - rođen je Harold Lojd, američki glumac i komičar
_________________________________________
1872. - umro je Ljudevit Gaj, hrvatski političar, lingvista, ideolog, novinar i književnik
1912. - umro je Abraham Stoker, irski književnik
1995. - umro je Milovan Đilas, jugoslovenski politčar i pisac
1871. - rođen je Eduard Slavoljub Penkala, hrvatski inženjer i pronalazač.
1889. - rođen je Adolf Hitler, nemački diktator
1893. - rođen je Harold Lojd, američki glumac i komičar
_________________________________________
1872. - umro je Ljudevit Gaj, hrvatski političar, lingvista, ideolog, novinar i književnik
1912. - umro je Abraham Stoker, irski književnik
1995. - umro je Milovan Đilas, jugoslovenski politčar i pisac
