Manastiri Srbije

[Nina]

Manastir Sićevo

Manastir Sićevo nalazi se u Sićevačkoj klisuri, na levoj obali reke Nišave, ispod Golemog kamena. Posvećen je Vavedenju Presvete Bogorodice. Po predanju zadužbina je braće Mrnjavčević koji su svetinju podigli na desnoj obali reke Nišave.

Stradao je u turskim osvajanjima krajem 14. veka. Verni narod je sačuvani materijal preneo na levu obalu Nišave, na nepristupačnije mesto pokriveno šumom. Današnji hram, prema zapisu na portalu, svedoči 1647. kao godinu izgradnje u vreme patrijarha Pajsija (Janjevca), trudom sluge Božijeg Veselina sa braćom Simeonom i Živkom. Hram je tada živopisao pomenuti Veselin. Ponovo je stradao i ostao napušten do 1875. godine kada se obnovio zalaganjem popa Petra. Hram je dobio i novi živopis.

Godine 1880. godine podignuti su novi konak, drveni zvonik i manastirska česma. Probijanjem pruge prema Sofiji 1889. godine, manastir je naglo oživeo. U vreme Prvog svetskog rata Bugarski vojnici su oštetili bajonetima ikone i freske, a konaci su opljačkani. Obnova je u potpunosti završena 1921. godine. Hram je ponovo preslikan rukom ruskog ikonopisca Vasilija Rudanovskog. Novi ikonostas je rad Vasilija Rudanovskog iz 1928. godine.

Današnji hram je skromnih dimenzija i pripada relativno retkoj grupi jednobrodnih građevina sa prislonjenim lukovima. Građen je od grubo tesanog kamena. U manastiru se čuva čudotvorna ikona Presvete Bogorodice iz 19. veka, koju su ruski monasi doneli u manastir nakon Oktobarske revolucije. Godine 1982. manastir je stavljen pod zaštitu Države kao Kulturno dobro od velikog značaja.

 

[Nina]

Manastir Sveti Hristifor

Manastir Svetog Hristifora se nalazi u Mislođinu, na bregu iznad doline Kolubare, jedna je od tri zadužbine koje je Sveti kralj Dragutin podigao između prestonice Beograda i rezidencije u Debrcu. Sveti Hristofor je zaštitnik skeledžija. Nedaleko do Mislođina nalazila se još od vremena kralja Dragutina skela koja je centralnu Srbiju povezivala sa Sremom. Arheološka istraživanja otkrila su da je crkva bila podignuta na temeljima rimske bazilike. Turci su svetinju prvi put uništili nakon Kosovskog boja. Obnovio je despot Stefan Lazarević. Posle turske pohare u 17. veku, svetinja je zapustela.

Od tada do 2013. godine ova nemanjićka svetinja ležala je u tišini čekajući dan svog vaskrsenja. Voljom Svetog kralja Dragutina, u monaštvu Teoktista, upravo 12. novembra na dan njegovog proslavljanja, na manastirskoj kapiji su se pojavili radnici. Prilikom priprema terena za gradnju, bagerom su otkopane ljudske kosti. Nijedan od osam skeleta, žutih kao vosak, tom prilikom nije oštećen. Verujući da su to mošti monaha mučenika iz vremena turskih pohara manastira one su pohranjene u kriptu nove crkve koja je osveštana 04. oktobra 2015. godine

 

[Nina]

Manastir Vavedenje

Manastir Vavedenje je podignut na ulasku u Ovčarsko – kablarsku klisuru iz pravca Čačka, na desnoj obali reke Zapadne Morave. Predanje o kome su pisali Vuk Karadžić i Joakim Vujić, govori da je manastir sagradio Sveti Sava sa ocem, Svetim Simeonom. Prve pisane podatke o njemu nalazimo u 16. veku u turskim dokumentima.

Bratstvo je izbeglo u Velikoj seobi Srba 1690. godine na sever, život u manastiru se ugasio, a svetinja je počela da propada. Trudom monaha Melentija, rodom iz Trnave, 1797. godine počela je obnova. Godine 1870. na katolikonu posvećenom Vavedenju Presvete Bogorodice srušilo se kube, a ubrzo su izgoreli i konaci u požaru.

Crkva je obnovljena 1874. godine i daleko je veća od prethodne koju je opisao Joakim Vujić kao malu, živopisanu sa jednim kubetom. U naosu na severnom zidu, na crnoj mermernoj ploči urezana su imena 169 poginulih ratnika od 1912 – 1918. godine.

 

[Nina]

Manastir Grabovac

Manastir Grabovac po predanju je izgradio srpski Sveti kralj Dragutin, nakon što je posle pada sa konja povredio nogu, a zatim se izlečio u jednom od 13 izvora lekovite vode nadomak mesta gde se manastir nalazi danas. Dogodilo se to oko 1280. godine. Ovaj bogobojažljivi vladar je pomislio da mu je to opomena od Svevišnjeg, jer je na silu oteo presto od svog oca kralja Uroša I. Obilazeći imanja koja je njegova supruga, ugarska princeza Katalina donela u miraz, Sveti kralj Dragutin je ugledao izvor vode. Zagazivši u vodu, njegova noga bi isceljena i on odluči da podigne crkvu u znak zahvalnosti Gospodu.

Manastir je stradao od turskih osvajača. Blagodareći prilozima vernika biva obnovljen 1626. godine. Istorija manastira beleži da su u Velikoj seobi 1690. godine, mnogi Srbi sa patrijarhom Arsenijem III Čarnojevićem prenoćili u manastiru. To im je bila poslednja stanica pred odlazak u Ugarsku. Manastir je ponovo stradao 1813. godine, da bi bio obnovljen 1894. godine kada je podignuta saborna crkva posvećena Prenosu moštiju Svetog Nikole. Na kapitelu koji se nalazi na samom ulasku u manastir vidi se natpis da je arhitekta crkve bio Ilija Makedonac.

Osnova crkve jednobrodna sa osnovom uobliku slobodnog krsta. Freske su živopisali Goran Desančić, Saša Savić i Lazar Lečić u periodu između 1988. i 1990. godine. U crkvi se čuva mermerna ploča koja je posvećena oslobodiocima Beograda iz 1806. godine, koji su se okupili u Grabovcu, pre nego što su krenuli u odbranu grada

 

[Nina]

Manastir Lipar

Manastir Lipar podignut je na istoimenom brdu, u selu Donja Sabanta, udaljenom desetak kilometara od Kragujevca. U manastiru je u periodu 1865/66. godine kao učitelj boravio čuveni srpski pesnik i slikar Đura Jakšić. Na ostacima srednjevekovne manastirske crkve iz 16. veka, podignut je i osveštan novi hram 1936. godine posvećen Svetom velikomučeniku Georgiju.

Hram je malih dimenzija, skladno izveden, građen po ugledu na hramove moravske škole sa nizom arhitektonskih ukrasnih elemenata. Pravougaone je osnove sa polukružnim konhama i oltarskom apsidom.

Za starešinu je postavljen 2003. godine arhimandrit Sava koji je primio veliku shimu u Isposnici Svetog Save na Svetoj Gori. Bogosluženja su se odvijala po svetogorskom tipiku. Veza sa Svetom Gorom je prisutna i kroz kapelu manastira koja je posvećena Bogorodici Mlekopitateljnici, čudotvornoj ikoni i zaštitnici pomenute Isposnice.
Godine 2013. manastir je pretvoren u ženski, dolaskom mati Tavite iz manastira Grada

(Dobrocinstvo)

..

 

[Nina]

Manastir Divostin

Manastir Divostin nalazi se u istoimenom mestu udaljenom šest kilometara od Kragujevca. Današnji Blagoveštenski saborni hram podignut je 1974. godine na mestu gde je u prošlosti postojalo više manastirskih crkava. Najverovatnije je nastao u vreme despota Stefana Lazarevića, na početku 15. veka.

Do 18. veka nema istorijskih zapisa. Verovatno 1739. godine u vreme ratova sa Austrijom, svetinja će postradati, izgubiće manastirski status i postaće metoh susednog manastira Drača. Monasi Drače će obnoviti crkvu 1873. godine, i posvetiće je caru Konstantinu i carici Jeleni. Poslednju Liturgiju u njoj odslužio je 1969. godine prvi episkop šumadijski Valerijan.

Prilogom Veljka Maksimovića iz Londona, po projektu arhitekte Dragomira Tadića, današnja crkva je podignuta 1974. godine. U obliku je trikonhosa i po želji ktitora posvećena je Blagovestima. Živopisana je 1978/79. godine trudom jeromonaha Danila Marunića i Momira Kneževića, ktitorskim prilogom blaženopočivšeg episkopa šumadijskog dr Save.

Prestone ikone na ikonostasu delo su monahinje Jefimije iz manastira Drača, a rezbareni okvir ikonostasa uradio je Milić Urošević.
U Divostinu je održano više bogomoljačkih sabora o kojima je pisao sveti vladika Nikolaj Žički u knjizi Divan.

 

[Nina]

Manastir Zočište

Manastir Zočište se nalazi u istoimenom srpsko – albanskom selu, 5 km jugoistočno od Orahovca. Selo sa crkvom Svetih Vrača Kozme i Damjana pominje se prvi put u povelji Svetog kralja Stefana Dečanskog 1327. godine, kojom daruje Hilandaru brojna imanja, čija su imena do danas sačuvana u neizmenjenom obliku.

Po narodnom predanju crkva je “300 godina starija od Dečana”. Verovatno je zadužbina nekog od članova srpskog visokog klira, što predstavlja posebnu vrednost među sačuvanim spomenicima iz doba samostalne nemanjićke države. Ispod crkve nalazi se izvor Vrelo, čija se voda u narodu smatra lekovitom, kao “lečilište za oči”, pa otuda ime i selu i manastiru – Zočište.

Crkva je građena kao jednobrodna građevina sa poluobličastim svodom i nešto širom pripratom od naosa crkve. NJeni unutrašnji zidovi bili su freskopisani a posebnom lepotom se isticao drvorezbareni ikonostas sa carskim dverima. Manastir je posedovao minej iz 15. veka koji se čuvao u Narodnoj biblioteci u Beogradu i koji je nestao u bombardovanju Beograda 6. aprila 1941. godine.

Zočište je svoje najveće stradanje doživelo septembra 1999. godine kada su ga Albanci eksplozivom potpuno razorili, baš kao i srpsko groblje i srpske kuće oko manastira. Najveća svetinja manastira, celebne mošti Svetih vrača Kozme i Damjana tada su prenete u Sopoćane, da bi nakon poslednje obnove bile vraćene u saborni hram u kome su celivajući ih i molitveno im se obraćajući isceljenje pronašli mnogi.

 

[Nina]

Manastir Sveti Arhangeli

Manastir Sveti Arhangeli udaljen je tri kilometra od Prizrena. Podignut je u klisuri reke Bistrice, na temeljima starije crkve u periodu 1343 – 1352. godine, kao zadužbina cara Dušana. Po završetku izgradnje car Dušan je izdao povelju kojom je darivao svetinju sa 93 sela i svakim drugim dobrima. Nakon smrti 1355. godine, njegovo telo je preneto i sahranjeno u katolikonu posvećenom Svetim Arhanđelima Mihailu i Gavrilu.

Kroz istoriju o manastiru nema mnogo pisanih podataka. Konstantin Jiriček navodi da je nakon izmirenja srpske i grčke crkve 1375. godine, sveštenstvo obeju crkava održalo službu nad Dušanovim grobom i skinulo anatemu sa njega, njegovog sina cara Uroša i patrijarha Joanikija. Osvajanjem Prizrena 1455. godine Turci su manastiru naneli veliku štetu. Tesani kamen sa svetinje korišćen je za izgradnju džamije u Prizrenu.

Svetinja je u tišini, lišena molitve i pojanja u slavu neba čekala trenutak svoga Vaskrsenja. Godine 1927. akademik Radoslav Grujić izvršio je otkopavanje manastira i preneo nađeni materijal u Arheološki muzej u Skoplju. Tek sedamdesetih godina prošlog veka zaštićeni su temelji i sačuvani delovi zidova.

Crkva je bila oblika upisanog krsta sa tri oltarske apside. NJene dimenzije 28,5 h 16,75 metara ukazuju na monumentalni hram, čije su fasade bile obložene belim i crvenim mermerom. Crkvu je krasio kameni ikonostas, predivan mozaički pod, a unutrašnje zidove freskopis. Godine 1998. carski manastir je dočekao da se u njemu ponovo vaspostavi monaški život.

..

 

[Nina]

Manastir Sveta Petka Izvorska

Manastir Sveta Petka na reci Grzi, u selu Izvor kod Paraćina, nastao je pre 1398. godine. Tada je čitav ovaj kraj bio živ centar monaškog isposničkog života. Postoji više izvora o nastanku manastira.

Po jednom predanju crkva manastira Svete Petke je iz 13. veka i zadužbina je kralja Milutina, podignuta između 1271 – 1321. godine. Po drugom zadužbina je Stefana Musića, sestrića kneza Lazara. Podigao ga je verovatno u vreme kada je posle Kosovske bitke njegov brat od ujaka despot Stefan Lazarević gradio manastir Manasiju. Musići vode poreklo iz sela Izvor, a kao prilog ovoj tvrdnji uzima se i činjenica da je krsna slava njihovih direktnih potomaka Sveta Petka.

Po trećem izvoru manastir je nastao za vreme vladavine knjeginje Milice, odmah posle Kosovskog boja. U vreme kada je putovala u Carigrad kod svog zeta sultana Bajazita, da bi opravdala sina od kleveta. Tom prilikom izmolila je od Bajazita da joj da i mošti Prepodobne Paraskeve, da ih iz Vidina prenese u Srbiju. Po dolasku u Srbiju mošti Svete Petke počivale su u selu Izvor, na putu do LJubostinje, zadužbine knjeginje Milice, koja u to vreme još nije bila završena.

Manastir je doživeo teška razaranja za vreme vladavine sultana Muse 1413. godine. Tada je porušen ne samo manastir, već je zatrpan i izvor ispod njega, da se vernici ne bi mogli okupljali oko svete vode. Sa Božjim blagoslovom voda je počela izvirati u podnožju brda na kome je crkva, na mestu gde i sada izvire.

Crkva je više puta rušena da bi joj se u 16. veku izgubio svaki trag. Prema izveštaju mitropolita Mihaila manastir Svete Petke Izvorske podignut je 1767. godine od „tvrdog materijala“. Sredinom 1942. godine igumanija Jefimija sa delom svog sestrinstvadolazi u manastir Svete Petke u Izvor. Razlog je bio proterivanje od strane Mađara iz manastira Kovilj u Bačkoj.

Od 1946. godine manastir ima zajedničko nastojateljstvo sa manastirom Ravanica. Manastir Svete Petke, sve do naših dana, ostao je svetao i uzvišen primer samopregora i hrišćanske ljubavi. Razlog tome je između ostalog i preuzimanje Doma defektne ženske dece i njihove nege.

..

 

[Nina]

Manastir Rudenica

Manastir Rudenica nalazi se nedaleko od Aleksandrovca, na putu za Stopanju. Zaslugom ktitora Vukašina i njegove žene Vukosave, uz pomoć despota Stefana i Vuka Lazarevića, hram posvećen Svetom Jovanu Preteči a danas Svetom proroku Iliji izgrađen je na njihovoj baštini, početkom 15. veka. Iako se Vukašin i Vukosava ne pominju u do sada poznatim istorijskim izvorima, oni su pripadali uglednoj srpskoj vlasteli ovoga perioda. Identifikovanje ktitorskih portreta izvršeno je još u vreme kada su bile očuvane njihove signature. Ako se uzme u obzir da je Vuk bio knez od polovine 1409. do 11. jula 1410. godine, onda se sa sigurnošću može tvrditi da je crkva u Rudenici zidana i živopisana u tom periodu, jer se na njegovom portretu vide titularne odlike kneza.

Po arhitektonsko – prostornom sklopu, Rudenica pripada spomenicima moravskog graditeljstva. Ima osnovu u obliku sažetog trikonhosa. Fasade su horizontalnim kordonskim vencem podeljene na dve zone. Gornja je ukrašena rozetama, dok su u prvoj zoni prozorski otvori u obliku bifora.

Slikarstvo je sačuvano samo u donjim zonama, jer je crkva bila u ruševinama sve do 1936. godine, kada je obnovljena. Po svojoj ikonografiji ono se ne razlikuje od ostalih živopisa tog perioda. Zograf Teodor potpisao se u niši proskomidije. Među malobrojnim potpisanim srpskim srednjevekovnim slikarima, on zauzima jedno od najistaknutijih mesta. Konzervacija fresaka izvedena je 1971. a arhitekture 1996. godine.

 

[Nina]

Manastir Ždrebaonik

Manastir Ždrebaonik podignut je u Bjelopavlićkoj ravnici okružen kršom i kamenom. Pisani dokumenti o nastanku manastira nisu sačuvani već samo predanje koje kao ktitora pominje Stefana Vukana.

Svetinja je stradala u turskim zulumima 1612. i 1714. godine. Obnova je započela 1818. godine izgradnjom nove crkve na temeljima stare. Građena je kao jednobrodna građevina sa zvonikom na preslicu. Ikonostas je rad braće Đinovski i datira sa početka 19. veka. Osveštao ju je Sveti Petar Cetinjski.

U hramu se nalazi kivot sa moštima Svetog Arsenija Sremca, naslednika Svetog Save u arhiepiskopskom tronu. Godine 1989. njegove svete mošti su presvučene i položene u novi kivot koji je sačinio iguman ostroški Georgije Mirković.

..

 

[Nina]

Manastir Temska

Manastir Temska nalazi se na putu ka Knjaževcu. Ime je dobio po srednjevekovnom gradu Temac. Podignut je na temeljima starijeg hrama iz 11. veka, a zadužbina je porodice Dejanović iz 14. veka.

Saborna crkva je posvećena Svetom Georgiju Pobedonoscu. NJena osnova je oblika upisanog krsta. Prvi put je živopisana 1576. godine, trudom igumana Zaharije. Na istočnom zidu priprate nalazi se natpis o zidanju priprate, a godina koja se pominje je 1654.

Mađari su opljačkali i spalili kako manastir tako i okolna sela 1692. godine. Episkop sofijski Teoklit je posetio svetinju nakon ove pošasti. Godine 1699. poslao je iz Ilijinskog manastira iz Sofije igumana Partenija, rodom iz sela Temska, da ga obnavi. Nakon obnove, manastir je osvećen 1703. godine. Ikonostas u hramu oslikan je posle 1735. godine.

Manastir su krajem 18. veka opustošili Turci. Ostao je ruiniran sve do 1836. godine, kada sa Svete Gore iz manastira Hilandara u njega dolazi iguman Kesarije, koji je obnovio saborni hram, podigao konak i u njemu osnovao školu u kojoj je podučavao pismenosti srpsku decu. Nakon oslobođenja Južnih krajeva 1878. godine, manastir je ponovo obnovljen, ali je nakon Prvog svetskog rata opusteo.

Godine 1924. manastir je pretvoren u ženski, a u njega su se uselile ruske monahinje. Godine 1948. manastir je stavljen pod zaštitu Države, kao Kulturno dobro od velikog značaja.

..

 

[Nina]

Manastir Sokolica

Manastir Sokolica se nalazi u ataru sela Boljetin, na teritoriji opštine Zvečan, na Kosovu i Metohiji

Prvobitno je podignuta od nekog vlastelina iz okoline grada Zvečana, u 14. ili 15. veku, kao crkva posvećena Bogorodičinom Pokrovu. Poznata i pod nazivom Sokolica, po nazivu brda u čijem se podnožju nalazi. Rang manastira je verovatno stekla zahvaljujući skulpturi Bogorodice sa Hristom koja je tu preneta sa zapadnog portala manastira Banjske da bi se sačuvala od Turaka. Kult Sokoličke Bogorodice imao je do skora velik ugled u narodu, bez obzira na konfesiju.

Godine 1899. Mitropolit je postavio za nastojatelja manastira oca Dositeja Đurovića, koji je do tada bio u mestu Sv. Trojica kod Prizrena. Prethodno su tu upravljala trojica pobožnih seljaka iz mesta

Manastirska crkva je građevina malih dimenzija, sa kasnije dodatom prostrana pripratom, a između dva rata izgrađen je zvonik. Zidana je od vešto obrađenog kamena, sa plitkom apsidom, zasvedena poluobličasto. Na fasadama, naročito severnoj, urezani su primitivni crteži ljudi i životinja kao i stari zapisi. Teško oštećeni živopis iz perioda turske vlasti sačuvao je nekoliko predstava: Hrista Pantokratora u svodu, Uspenje Bogorodice na zapadnom zidu, Poklonjenje arhijereja u apsidi.

Na južnom zidu vidljivi su fragmenti figura odevenih u odeću laika, za koje se smatra da bi mogli predstavljati ktitore. U crkvi se čuvaju tri stare i vredne knjige: Ruski Psaltir iz 17. veka, „Zavomaje ogledalo” na bugarskom jeziku iz 1816, i Molitvenik iz 1838.

Skulptura Bogorodice sa Hristom u manastiru Sokolica
Sanacija i konzervacija arhitekture izvedena je 1995/96. Novi konak sagrađen je osamdesetih godina ovog veka.

 

[Nina]

Manastir Bogovađa

Manastir Bogovađa sa crkvom Svetog Djordja, nalazi se na putu ka Ljigu, skretanje posle Lazarevca u mestu istog imena.

Na mestu gde se danas nalazi Manastir Bogovađa, nekada se nalazila mala crkva, sa nekoliko pratećih objekata, za koje se pretpostavlja da su podignuti u vreme despota Stefana Lazarevića, pošto je dobio dolinu Kolubare od ugarskog kralja Žigmunda. Manastir Bogovađa se pismeno pominjao da je bio aktivan još u prvoj polovini 15. veka, mada se ne zna tačno vreme izgradnje, niti njegov ktitor. U zapisu se pominje da je Grgur Branković umro i sahranjen u ovom manastiru, mada se u zvaničnoj istoriji kaže da je bio monah u Svetoj gori i da je tamo sahranjen. Međutim, prvobitni manastir je srušen posle pada despotovine.

Na ostacima starog manastira je 1545. izgrađen novi. Ktitor je bio jermonah Mardarije, rodom iz Vraneša, kod Bijelog Polja, o čemu svedoči zapis u Dabinom jevanđelju, koje se čuva u manastiru . Za vreme Kočine krajine, 1788. godine je spaljen i srušen, a potom je obnovljen između 1791. i 1794. zaslugom Hadži Ruvima, Hadži Đere i Vasilija Petrovića.

Hadži Ruvim je prihvatio monaški zavet upravo u ovom manastiru 1784. godine, posle smrti svoje žene, a zatim je po završetku obnove manastira 7. novembra (26. oktobra po starom kalendaru) 1795. godine postavljen za igumana. Period od početka obnove manastira Bogovađe 1791. do izbijanja Prvog srpskog ustanka je bio najplodniji stvaralački deo Hadži Ruvimovog života.

Za vreme njegove uprave, pri Bogovađi je oko 1797. stvoren hilandarski metoh, koji zbog tadašnjih prilika nije mogao dugo da opstane, ali podatak ukazuje na činjenicu da je Hadži Ruvim održavao veze sa Svetom gorom

Od lekovitog izvora u blizini crkve Hadži Ruvim je sproveo vodu kroz cevi i napravio česmu. Po njemu česma i danas danas nosi ime, a nalazi se ispod manastira, u krugu obližnje vojne kasarne. Više puta je obnavljana

Pred kraj 1803. godine u manastiru je održan sastanak knezova i viđenijih ljudi tadašnje Srbije, na kojem je odlučeno da se podigne buna protiv otomanske vlasti. Pošto je prethodno premešten iz Manastira Voljavče, konaku Bogovađe je 1805, tokom dva meseca zasedao Praviteljstvujušči sovjet serbski, koji je rukovodio Prvim srpskim ustankom. Kada su Turci saznali za to, pokušali su da uhvate Karađorđa, što im nije pošlo za rukom. Iz osvete je usledila nova paljevina i uništavanje manastira 1805. godine. Ponovo je građen 1816-1818. godine, a današnji izgled manastira potiče iz 1852.godine u čemu je pomogao i knez Miloš Obrenović

U vreme Kolubarske bitke (1914), u okolini Bogovađe su vođene žestoke borbe. Konaci su bili pretvoreni u bolnicu za ranjenike, koji su tu previjani i lečeni. Austrijska vojska je pri povlačenju opljačkala manastir, odnela zvona, uništila stoku i posekla šume. Tada je zauvek nestala i čuvena Hadži-Ruvimova biblioteka. U unutrašnjosti crkve, na zapadnom zidu, nalazi se kamena ploča na kojoj su uklesana imena 320 srpska ratnika iz okolnih mesta, koji su izginuli u periodu od 1912. do 1918. godine.

 

[The Graeat Gatsby]

Манастир Тумане, не верујем да постоји неки лепши и по сведочењима људи по чудима познатији

 

[Nina]

imaš ovde na temi o manastiru Tumane

https://forum.krstarica.com/threads/manastiri-srbije.894786/#post-38486705

 

[Nina]

Manastir Krcmar

Manastir sa crkvom Svetog Nikole nalazi se u Krčmaru, opština Mionica.Prvi put se pominje 1736. godine. Ubraja se u spomenike kulture od velikog značaja.

Manastir narodno predanje vezuje za Kraljević Marka. Prvo pisano pominjanje se vezuje za manastir koji je obnovljen. kao i mnoge crkve valjevskog kraja za vreme Kočine krajine i ona je gorela 1788. godine.

Današnja građevina je dobila svoj izgled 1793. godine, kada je hramu prizidano kube. ktitori ovih obimnih radova na građevini bili su članovi porodicu Grbović, braća Nikola i Milovan, poznate vojvode iz Prvog srpskog ustanka.

Crkva je skromna po svojoj veličini, ima osnovu pravougaonika sa polukružnom oltarskom apsidom i kupolom koja je oslonjena samo na četiri stuba. Priprata koja je dozidana tokom 19. veka je od opeke, dok je glavna građevina zidana kamenom. U to vreme drveni krov sa šindrom kao pokrivačem je zamenjen biber crepom. U kupoli je sačuvan živopis koji je 1802. godine naslikao Petar Nikolajević Moler. Ovo slikarstvo je jedno od retkih primera sačuvanog živopisa iz predustaničke Srbije.

 

[Nina]

Manastir Kacapun

U Kacapunu, desno od reke Lepenice, postoji manastir Sv. Ilije. Prema usmenoj tradiciji i pričanju starijih meštana, crkva Svetog Ilije u Kacapunu bila je manastirska crkva, najstarija i najpoštovanija u ovom kraju. Nju su u okviru velikog manastirskog kompleksa sa mnoštvom konaka, trpezarija, kula i zvonara, podigli Nemanjići tokom 13. veka. Međutim, ako se pogleda njen položaj, skromna arhitektura karakteristična za početak 15. veka, onda je jasno da je ovo predanje bez osnova.

Pored manastirske crkve bio je izgrađen i konak koji je pre nekoliko godina obnovljen i u okviru koga se nalazi manastirska biblioteka. Stari konak je bio dugačak oko 30 metara i bio je sačinjen od prizemlja i sprata sa zvonikom. Ovaj zvonik je sada novoizgrađen. U manastiru nije bilo monaštva oko 100 godina. Crkva je izgrađena sa malim ulaznim vratima, da se svako kad ulazi pokloni svetinji, pa su se tako i osvajači poklanjali. Turci ga nisu srušili jer su se po predanju plašili Svetog Ilije kao proroka i svetitelja. Lokalna samouprava je rekonstruisala put i izgradila novi most koji vodi do manastira

Kod manastira svake godine drugog avgusta – na Ilindan – se održava veliki sabor.

 

[Nina]

Manastir Svete Petke Iverice.

Pre 120 godina podignut je manastir Svete Petke Iverice.
Manastir se nalazi blizu Niša na putu ka Sofiji.

U poslednje vreme manastir privlači sve više gostiju koji žele da vide čudotvornu ikonu Svete Petke, repliku ikone crkve Hrista Spasitelja iz Moskve, koja je spaljena.
Manastir Svete Petke Iverice poznat je još i kao Vojni manastir, a njegovo podizanje pomogao je i kralj Aleksandar I Obrenović.
Staru crkvu podigli su gruzijsku monasi krajem 14. i početkom 15. veka kada su bežali od najezde Turaka.

Manastir počiva na moštima mnogih mučenika, u njemu su i Turci poubijali mnoge ljude. Jedna od jezivijih legendi koja se vezuje za manastir Svete Petke Iverice je da su u njemu žive zakopane 12 nevesta u venčanicama.

Krajem 19. veka na prostoru gde se danas nalazi manastir bila je stacionirana grupa vojnih minera, koja je radila na prokopu tunela zbog izgradnje puta. Jedan od vojnika je sanjao kako se baš tu gde se oni nalaze nekada nalazila svetinja. Vojnici su počeli da kopaju i tako su došli do prve svetinje, koju su podigli gruzijski monasi.
U tom periodu kralj Aleksandar I Obrenović umalo se nije udavio u moru u Francuskoj, pa je vojska iz zahvalnosti prema Bogu, odlučila da ponovo sazida crkvu Svete Petke. Međutim, posle tri godine vojska više nije imala para za nastavak izgradnje.

Nedostatak novca nadomestio je sam kralj, koji je bio oduševljen inicijativom svojih vojnika
a manstir važi da ima čudesne moći, što potvrđuju i mnogi koji ga redono posećuju.

(novosti)

 

[Nina]

Petrova crkva u Rasu gde se krstio Sveti Sava

Crkva Svetih apostola Petra i Pavla u Rasu jedna je od retkih sagrađena u tom periodu, a da ima kružnu osnovu.
Na uzvišenju samo nekoliko kilometara od Novog Pazara, u Rasu, nalazi se najstariji spomenik crkvene arhitektire u Srbiji, posvećen Svetim apostolima Petru i Pavlu.

Pretpostavlja se da je ova crkva izgrađena u IX veku na temeljima još starije bogomolje koja je tu postojala još u VI veku.
„Ovde su kršteni sinovi Nemanjića, Vukan, Nemanja i Rastko. Stefan Nemanja ovde je održao dva državna sabora od kojih je posebno značajan onaj iz 1196. godine kada se odrekao prestola. U ovoj crkvi se zamonašio, i odavde je otišao prvo u Studenicu a zatim i na Svetu goru. U ovoj staroj bogomolji koja odoleva vekovima, zaista su ispisane neke od najbitnijih stranica srpske istorije“, rekao je protojerej stavrofor, starešina Petrove crkve u Rasu Tomislav Milenković.

Crkva Svetih apostola Petra i Pavla u Rasu jedna je od retkih sagrađena u tom periodu, a da ima kružnu osnovu. Unutar zidina nalaze se izuzetno važne srednnjovekovne freke i živopis u u četiri sloja. Zbog svoje veličanstvene arhitektre upisana je na UNESCO listu svetske baštine, a u Srbiji je pod strogom zaštitom.

„Ova crkva bila je sedište raških episkopa, a kasnije i raških mitropolitama koji su odavde stolovali. Okružena je pravoslavnim grobljem, a nadgrobni spomenici predstavljaju najubedljivije svedočanstvo o životu i delovanju ljudi u prošlosti. Tokom godine ovu svetinju obiđe veliki broj vernika, ali i turističke grupe iz inostranstva. Jako je važno da i naš narod zna svoju prošlost, jer samo tako može da ima i dobru budućnost“, kaže Milenković.

Na lokalitetu gde se nalazi crkva rađena su brojna arheološka istraživanja. Pronađen je zid iz doba Nemanjića, a ovde su na najbolji i najreprezentativniji način predstavljeni spomenici Studeničke škole. Tokom iskpovanja u nepsorednoj blizini Petrove crkve polovnom prošlog veka otkriveno je i veliko blago poznato kao „novopazarski nalaz“. Pretpostavlja se da je reč o jednom grobu, pri čemu je uz pokojnika bilo sahranjeno i sve njegovo bogatstvo.
Izvor: RINA

 

[Nina]

Manastir Tušimlja

Manastir Tušimlja se nalazi u istoimenom selu na obrncima Golije, između Raške i Novog Pazara. Manastir pripada eparhiji raško-prizrenskoj.

Ne zna se pouzdano koliko je star manastir ali među meštanima postoji predanje o srednjevekovnoj crkvi koja je bila na tom mestu još u 11. veku. U arhivu muzeja u Novom Pazaru ima nekih podataka koji se odnose na srednji vek u kojima se pominje srednjovekovni manastir u mestu Tušimlje.

Za vreme Drugog svetskog rata sagrađena je crkva manjih dimenzija i posvećena je Uspenju Presvete Bogorodice. Ali postoji i običaj da se ovde narod okuplja i na praznik Vaznesenja Gospodnjeg, to im je zavetna slava. Iz tog razloga se mislilo da je crkva posvećena Vaznesenju, pa je danas manastirski kompleks posvećen velikom prazniku Vaznesenja Gospoda našeg Isusa Hrista.

Hram je bio sagrađen uglavnom od drveta, a 1975. godine osveštao ga je tadašnji Episkop raško-prizrenski, kasnije Patrijarh srpski Pavle.

Kako je hram bio uglavnom od drveta vremenom je počeo da propada i truli pa je jedno vreme manastir zapao u veoma loše stanje. Zahvaljujući meštanima okolnih sela 2007. godine manastir je renoviran. U obnovi je učestvovao veliki broj priložnika, a nešto novca dalo je i Ministarstvo vera.

 

[Nina]

Manastir Svete Melanije Rimljanke

Manastir je podignut kao zadužbina znamenitog Episkopa banatskog dr Georgija Letića 7. maja 1935 godine. Kao povod, za podizanje manastira na temeljima starog manastira Drenovca, jeste bila dvostruka vladičina godišnjica: 40 godina svešteničke i 30 godina episkopske službe.

Potreba da se baš u Banatu osnuje ženski manastir, koji bi otvorio i ženski internat za žensku omladinu i bio bi utočište siročadi i napuštenih staraca.

Priložnici manastira su pomogli i sestra vladike banatskog, čijom pomoći je uređen unutrašnji deo hrama i konaka, te kupljen manastirski posed. Vladika bački Nikanor je darovao manastiru, čestice moštiju Sv. Melanije Rimljanke, koje se nalaze u oltaru. Manastir Svete Melanije je najviše prepoznatiljiv po vizantijskom stilu gradnje, koja veoma privlači turiste, takođe privlačnost konaka koji rađen u moravskom stilu. Projektant crkve je novosadski arhitekta Đorđe Tabaković. Ikonostas i živopis radio je akademski slikar iz Vršca Svetislav Vuković 1936.-1937 godine.

Prva igumanija hadži Petronija Spakovski je pre monašenja (1934. u manastiru Pokrova Presvete Bogorodice u Mrzenici), bila zrenjaninska pesnikinja i učiteljica Vukosava, gde se nalazi njen grom u manastirskom posedu. U periodu od 2010. do 2012. godine velikim trudom nastojateljnice monahinje Paraskeve proširen je manastirski hram,uređena kripta, 14. aprila 2011. godine postavljen je novi ikonostas u hramu, koji je poklonio arhimandrit Dositej, nastojatelj manastira Grgetega (Eparhija sremska) za pokoj duše njegove majke monahinje Nedelje.

U manastiru se nalazi i kapela posvećena Svetoj Petki, a osveštao je episkop banatski Nikanor. Dragocenost manastirske riznice predstavlja Prestono Jevanđelje štampano 1663. godine u Moskvi.

Čudotvorni izvor

Manastir svete Melanije Rimljanke, inače prve žene svetice, poznat je i po čudotvornom izvoru starom milionima godina. Prema mišljenju stručnjaka, voda sa ovog izvora dolazi čak iz alpskog sliva i savršenog je kvaliteta. Mada je izvor pre nekoliko godina presušio, vodena žila je ponovo proradila ponovo.`

 

[Nina]

Manastir Pirkovac

Manastir Pirkovac je manastir Eparhije niške, Srpske pravoslavne crkve. Nalazi se u opštini Svrljig u ataru sela Pirkovac. Jedan je od retkih manastira koji je posvećen Svetom Arhangelu Gavrilu. Danas se manastir nalazi pod zaštitom države kao kulturno dobro od velikog značaja.

Istorija manastira Pirkovac
Manastir Pirkovac je sagrađen u 14. veku. Sagrađen je u ataru sela Rašinac koje odavno ne postoji. Prema jednog legendi manastir Pirkovac je izgradio Sveti Sava, a prema drugoj ktitori ovog manastira su braća Vuja i Gruja iz Rudnika kod Milanovca koji su manastir sagradili na mestu njihovog susreta.
U njemu su leta provodili kraljevi, lek pronalazili bolesni, a do pre samo neku godinu bio je dom vukovima i lisicama.

Manastir je nekoliko puta stradao, a kao godine obnove pominju se 1518, 1857, 1863, 1890. i 1896. godina. U obnovi iz 1863. godine, porušen je zapadni zid hrama radi proširenja, a stari kameni ikonostas je zamenjen drvenim.
Tek 2002. godine ovaj napušteni manastir je oživeo zahvaljujući igumanu Varnavi Nikoliću iz Iriga.

Sve zahvaljujući prilozima manastir je iz godine u godinu razvijao iako sva sela oko ovog manastira polako zamiru.

Izvor lekovite vode kod manastira Pirkovac
Ispod oltara same crkve nalazi se bunar, a ispod manastira izvor Svete Petke za koji kažu da je lekovit i da isceljuje. Prema rečima igumana Varnave voda je ispitivana i dokazano je da ima lekovita svojstva.Voda sa ovog izvora reguliše krvni pritisak, dobra je za nervni sistem, alergije, a upotrebljavaju je čak i oni neverujući. Interesantno je da se voda sa ovog izvora nikad ne zamuti, a mnogi od vernika je osveštenu čuvaju u kući.

 

[Nina]

Manastir Stjenik

Manastir Stjenik se nalazi u selu Banjica nedaleko od Čačka. Smešten je pod planinom Jelicom ispod brda Stjenik. Manastir Stjenik pripada Eparhiji žičkoj SPC-a. Predstavlja nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture.Po predanju manastir su podigla braća Mrnjavčevići pre Maričke bitke (1371.god.), u kojoj su poginuli. Manastir Stjenik je posvećen rođenju Sv. Jovana Krstitelja.Sadašnji hram sagrađen je 1802. godine, na molbu čačanskih i požeških kmetova upućenu beogradskom veziru, da obnovi stari koji je izgoreo. Podignuta crkva je skromnih dimenzija i arhitekture, skoro bez ikakvih ukrasa.

U manastiru se čuvaju mošti Sv. Jovana Stjeničkog, koga su Turci posekli 1802. godine.

Nedaleko od manastira ispod Jeličinih stena nalazi se jak izvor lekovite vode. Izvor ove svete vode udaljen je 450 metara od manastira.
Veruje se da su zahvaljujući ovom izvoru, mnogi progledali, izbegli operacije.

 

[Nina]

Crkva brvnara u Dubu

Crkva brvnara u selu Dub kod Bajine Bašte je jedna od najstarijih u Srbiji kada je reč o takvoj vrsti gradnje.

Ova crkva je sagrađena 1792. godine a obnovljena 1828. Hram je podignut na temljima starije bogomolje. Veruje se da u periodu kada je manastir Rača bio u ruševinama ova crkva je zauzimala vodeću ulogu duhovnog središta ovog kraja. Graditelji ovog hrama nisu se potpisali i tako su ostali nepoznati do danas. Gotovo je sigurno da je Hadži Melentije Stefanović imao udela u građenju crkve u Dubu. Hadži Melentije je u to vreme bio arhimandrit manastira Rača i jedan od vođa Prvog srpskog ustanka.

Ovakve drvene crkve su često građene daleko od očiju Turaka. Neretko ni meštani susednih sela nisu znali za njihovo postojanje. One su se lako mogle premestiti i zbog toga su u narodnoj tradiciji ostale upamćenje kao leteće crkve.

Tokom Prvog svetskog rata u požaru koji je podmetnula Austrougarska vojska izgorela je kompletna arhiva.

U ovoj maloj crkvi koja nije toliko poznata imamo veoma zanimljivu zbirku ikona. Ove ikone su naslikane u Rusiji u provincijskim radionicama krajem 18. i početkom 19.veka. Obzirom da je Crkva brvnara u Dubu dugo bila metoh manastira Rača do 1885. godine veliki deo ikona iz tog manastira je dodeljen dupskoj crkvi.

Ova crkva je posvećena Vaznesenju Hristovom i nalazi se u okviru Eparhije žičke. Danas se nalazi pod zaštitom Republike Srbije kao kulturno dobro od izuzetnog značaja.