Све што тема није, историјска питања и информације

Pozdrav narode!!!
znam da ovo i nema neke velike veze sa temom, ali ja nemogu da nadjem gde sam postavio da su nasi KARADJORDJEVICI medju prvima pozvani na vencanje ovog njihovog vilijama i kejti,
prvi su grci,SRBI pa rumuni,ako se ne varam :) a ostali su na razmatranju.
I naveo sam da sam to citao u novinama ne nasim SRPSIKM nego njihovim engleskim,i rekao sam da cu da stavim to na post.E pa evo ga pa pogledajte
uzdravlje:bye:
ps. ako moderatori misle da tema nije za ovaj post;molim da je prebacite
hvala
 
Ko je autor pesme "Tamo daleko" ?



NA KRFU PEVALI RATNICIMA

Pesnik Mihailo Zastavniković i muzičar kraljeve garde Đorđe Marinković autori pesama "Tamo daleko" i "Kreće se lađa francuska"


NEGOTIN - Autori kultnih srpskih pesama "Tamo daleko" i "Kreće se lađa francuska", nastalih u najtežim vremenima za srpski narod i državu, od 1912. do 1918. godine, učitelj su i pesnik negotinski Mihailo Zastavniković i veliki rodoljub i muzičar u orkestru kraljeve garde Đorđe Marinković, rodom iz kladovskog sela Korbova. Nebojša A. Jović, u prvom broju lista Krajina, beleži da je Zastavniković dočekao 48 godina, a skončao je, izmučen ranjavanjima, 1927. godine.

- Posle Prvog svetskog rata, napisao je i izdao više pesničkih zbirki: "Evropa", "Svetu", "Solunski dani", "Kroz Albaniju", "Kraljeva suza", "Pesme vaskrsenju"... Godine 1925. proslavio je dve decenije učiteljovanja i književnog delanja. Tim povodom darovao je redakciji Srpskog Kosova (izlazilo u Skoplju) 1.000 dinara, a u znak zahvalnosti štampana mu je pesma "Kreće se lađa francuska". On je autor i stihova neformalne himne "Tamo daleko" - objasnio je Jović.

Tek pre godinu u listu Timočanin, koji više ne izlazi, Slobodan Stanković otkriva da je "Tamo daleko" komponovao profesor gitare Đorđe Marinković, rodom iz kladovskog sela Korbove na obali Dunava.

- Marinković je gotovo zaboravljen u svom rodnom kraju, dok su sajtovi, od Francuske preko Španije do Nemačke, Engleske, sve do Japana, preplavljeni ponudama za prodaju njegovih izdanja. O životu i stvaralaštvu kompozitora malo ko može da govori, jer bolji poznavaoci su pomrli. Miodrag Marinković (77), unuk Đorđev, donekle se seća slavnog pretka. Pričao mi je da je stara brvnara u kojoj je rođen Đorđe jedino podsećanje na njega. Neizmerno je voleo Korbovo i vinogorje Ključa. U Pariz je otišao nakon proboja Solunskog fronta. Na Krfu je neumorno svirao i pevao ratnicima. Jednom prilikom spasao je život kralju Petru, a za nagradu dobio je pasoš sa kojim je mogao da izabere zemlju za život. U svoje selo dolazio je samo dva puta. Telegram o smrti u Parizu doneo je poštar - ispričao nam je Stanković dodajući da kompozitorova praunuka Nataša i njen suprug Igor Milanović veruju da je tvorac "Tamo daleko" neopravdano zaboravljen.

- Đorđe je iz Korbova u svet, u Pariz, otišao u opancima. A tek „tamo daleko“ stekao je svetsku muzičku slavu. Bez obzira na njegovu zaostavštinu, baš iz tih razloga, ništa nam nije potrebno - izjavili su, s ponosom, Nataša i Igor.


HIMNA SOLUNSKIH RATNIKA

Đorđe Marinković, prema kazivanju njegovih najbližih rođaka, potiče iz siromašne porodice. Bio je vrstan muzičar. Svirao je sve žičane instrumente i flautu. Pesmu "Tamo daleko" komponovao je na Krfu, 1916. godine nakon povlačenja srpske vojske preko Albanije. Solunci su ovu pesmu prihvatili kao svoju himnu.

Iako je Marinkoviću u Parizu još pre osam decenija priznato pravo na kultnu pesmu "Tamo daleko", kao autori pojavljivali su se, ko zna koliko puta, i dr Dimitrije Marić, Milan Buzin i još neki. Dokument iz Zavičajnog fonda Istorijskog arhiva Negotina, vlasnika Negotinca Jovana Jovanovića, svedoči o istinskom tvorcu veličanstvene pesme.

TAMO DALEKO
(Onako kako se pevalo u Solunu)

Tamo daleko, gde cveta limun žut,
Tamo je srpskoj vojsci jedini bio put.
Tamo daleko, daleko od mora,
Tamo je selo moje, tamo je Srbija.
Tamo gde Drina uništen kvasi gaj,
Tamo su moji dvori i mili zavičaj.
Tamo gde dušman sve ruši, obara,
Tamo su mili moji, tamo je Kolubara.
Tamo gde Timok pozdravlja Veljkov grad,
Tamo mi spališe crkvu, u kojoj se venčah mlad.
Tamo gde tiha putuje Morava,
Tamo mi ikona osta, tamo je moja slava.
Tamo u brda, Đetinje gde je put,
Tamo mi suza majke preliva svaki kut.
Tamo gde Srbinu sunce već ne sija,
Tamo je srce naše, slavna Šumadija.

Potpisi za slike
Unuk Miodrag Marinković i deda Đorđe Marinković

http://www.kurir-info.rs/clanak/srbija/kurir-30-04-2009/na-krfu-pevali-ratnicima (link nije ispravan, ali izvor je isti)
 
Srpska medicina u Srednjem veku





Anka Lalović, Zaječar

Srednjovekovna medicina razvijala se pod uticajem vizantijske i zapadno-evropske medicine s tim što je vizantijski uticaj bio ograničen na pomoćne medicinske nauke, a zapadnoevropski na kliničku medicinu i farmakoterapiju.
Ovaj period razvoja srpske medicine nije mnogo obrađivan u našoj nauci, o čemu nam svedoči mali broj objavljenih istraživanja kojima danas raspolažemo, a razlog je da se medicinsko znanje Srba u srednjem veku svodilo uglavnom na gatanja i vradžbine.

Najpoznatiji izvori za izučavanje ovog perioda su: građa za istoriju zdravstvene kulture Dubrovačke republike, građa kotorskog arhiva iz perioda Nemanjića, zbirke rukopisnih knjiga u biblioteci Patrijaršije u Beogradu, spisi Arhiva SANU, biblioteke manastira Hilandara (Hilandarski kodeks), Dečana i Pećke patrijaršije, dok su najveće i najstarije zbirke rukopisnih knjiga Narodne biblioteke, Patrijaršijske biblioteke u Sremskim Karlovcima i biblioteka fruškogorskih manastira za uvek izgubljene u ratnim razaranjima II svetskog rata (1).
Osim ovih izvora, veoma su značajni spisi antičkih pisaca i lekara: Hipokrata, Galena, Aristotela, Empedokla i drugih, kao i spisi Salernske (Italija) i Monpeljeske (Francuska) medicinske škole XII veka.

Srpska srednjovekovna kultura bila je evropska kultura, Srbi su rado primali kulturne tekovine Vizantije i Zapada, o čemu najbolje svedoče srednjovekovna arhitektura, književnost, slikarstvo i medicina.
O medicinskim znanjima starih Slovena, pre i posle dolaska na Balkan, negde do XI veka, zbog nedostatka istorijskih izvora, veoma je teško govoriti. Vizantijski istoričari koji spominju Slovene, Prokopije, Konstantin Porfirogenit, Lav Đakon i drugi, ne govore o načinima lečenja. Podaci koje imamo odnose se na verovanja o uzrocima bolesti i korišćenju gatanja u lečenju. Po izveštajima cara Mavrikija (582-602), Sloveni su po doseljenju na Balkan znali za pripremanje biljnih otrova za strele, a po nalazima nekropole iz XI veka kod Bajine Bašte, znali su i za hirurške intervencije, na primer, za trepanaciju lobanje. Jedno je sigurno da su Sloveni prihvatali mnoge običaje i način života starosedelaca, posebno u oblastima gde su postojali propisi o komunalnoj higijeni (Kotor, Budva, Domavia), kao i propisi o uređenju klanica, ispravnosti vodovoda, čistoće u gradu, što je nasleđeno iz perioda dominacije Rimljana (2).

Najstarija medicina, koja je u srednjem veku bila najviše korišćena, je verska medicina. Tumačenje bolesnog i normalnog stanja zasnivalo se na učenju o borbi dobra i zla, između demona i čoveka. Po svom učenju verska medicina delila se na kanonsku koja je bila zasnovana na učenju zvanične crkve i apokrifnu koja je predstavljala sintezu različitih kultova i shvatanja starosedelačkog stanovništva Balkana i antičkog sveta, a koju zvanična crkva nije priznavala.

Kanonska verska medicina zvanične crkve zasnovana je na učenju hrisćanske crkve po kome je njen tvorac Isus Hristos lečio bolesne i vaskrsavao mrtve. Ovu moć je preneo i na svoje učenike govoreći im: “Bolesne isceljujte, gubave čistite, mrtve dižite, đavola izgonite, zabadava ste dobili i zabadava dajite”(3).
Za razliku od mađijske medicine, u kojoj se direktno od vrača očekivalo izlečenje, u kanonskoj medicini izlečenje se očekivalo od onog kome se sveštenik obrati molitvom da pošalje izlečenje. Brojne podatke o izlečenju bolesnika koje je obavio Isus Hristos nalazimo u Jevanđelju (o izlečenju gubavaca, gluvonemih, paralitičara itd.), a u fresko slikarstvu Dečana, Ravanice, Manasije, Kalenića, Studenice, Morače i drugim manastirima nailazimo na prikaze izlečenja bolesnih od svetih lekara, od kojih su najpoznatiji "bezsrebrnici" Kuzman i Damjan, koji su bolesne lečili besplatno (4).

Pored verovanja kanonske medicine u svete lekare i iscelitelje, značajno mesto zauzimalo je i verovanje u isceliteljsku moć svetiteljskih moštiju. Čak je postojala i organizovana trgovina moštima svetaca u čemu su prednjačili Mlečani i Turci, a da su i naši ljudi koristili ovu mogućnost velikih zarada, govori podatak da je mošti kralja Dragutina, pred kraj XVIII veka, porodica Korać iz Novog Pazara rasparčala i prodala, tako da je danas ostala sačuvana samo ruka u manastiru Dečanima (5).
Bilo je rašireno verovanje da mošti Srba Svetitelja leče i neuropsihijatrijska oboljenja, a to se obavljalo po manastirima uz čitanje molitvi.
Da bi izlečile sterilitet žene su na grobove svetitelja ostavljale votivne predmete, najčešće male kolevke. Velika zbirka takvih kolevki izrađenih u filigranu, koje su stavljene na kovčeg sa moštima Stefana Dečanskog, nalazi se u manastiru Dečanima (6).

Apokrifna medicina u suštini predstavlja sintezu antičkih i orijentalnih kultova, hrišćanstva, kao i filozofskih pravaca starog veka, a za lečenje je koristila molitve, magijske formule, gatanja, vradžbine i amulete. Oboljenja, po apokrifnoj medicini, nastaju delovanjem zlih demona koji su brojni, svaka bolest imala je svog demona - izazivača. Verovalo se u postojanje vila i rečnih duhova, u vukodlake, vampire i veštice. Svi oni izazivaju bolesti, more i epidemije, međutim, najveće nesreće u životu, glad, kugu, sušu, boginje i zemljotrese, kako se verovalo, izazivaju veštice.
Sve bolesti apokrifna medicina leči molitvama fantastične sadržine u kojima se za pomoć obraća Hristu, lekarima svetiteljima Kuzmanu i Damjanu, ili srpskim svetiteljima Savi, Simeunu, caru Urošu ili knezu Lazaru (7).

Najčešće molitve bile su: molitva protiv nečastivih duhova, đavolje rabote, napasti vilinske, protiv zavidljivaca i uroka, za bolesti srca, protiv mora i veštica, za lučenje mleka, protiv čini, ili protiv ranjavanja mačem i strelom.

Magiske formule korišćene su u preventivne i kurativne svrhe, a bile su napisane na parčetu hartije, metalnoj pločici ili na nekom delu tela. Tako, na primer, magijska formula protiv impotencije ispisivana je na pojasu koji se opasivao oko bedara bolesnika, a protiv krvarenja iz nosa formula je ispisivana krvlju bolesnika na njegovom čelu. Protiv ujeda besnog psa formula je ispisivana na kiselom hlebu i davana ujedenoj osobi da je pojede (8).

Nošenje amuleta kao zaštite od raznih bolesti poznato je još u praistoriji. Nađeni su od kamena, metala, kosti ili pečene zemlje u raznim oblicima: geometrijskim ili u obliku likova bogova, živitinja ili ptica, amuleti su štitili od zlih duhova, gromova, uroka, čuvali zdravlje i pomagali ženama u plodnosti.

Gatanje je takođe mnogo korišćeno i prvenstveno je imalo magijski karakter. Pored gatanja da bolesnik ozdravi, često se gatalo da se čovek zaštiti od bolesti. Gatalo se ponekad da zdrava osoba oboli ili da se oboleloj pogorša stanje. U ovu svrhu služili su spisi kao: Roždanik, Trepetnik, Gromovnik, Lunak, a najstariji potiče iz XIII veka i pored uputstva za gatanje sadrži i ključ gatanja u obliku krsta, a nalazi se u Zborniku popa Dragojla (9).

Srpska srednjovekovna medicina po svom učenju bila je evropska medicina, nije se razlikovala od italijanske i francuske medicine XIV-XV veka, osim u jednom, kod nas nije bilo medicinskih škola kao u Salernu i Monpeljeu. Medicinski priručnici sačinjeni su mahom od prerađenih spisa antičke i arapske medicine, koje su izbegavale hirurške intervencije i patološka stanja u organizmu tumačile kao poremećaje nastale u ravnoteži sokova.

Prvi pomen o postojanju medicine, u današnjem smislu reči, kod Srba potiče s početka XII veka iz manastira Hilandara. Najveću ulogu u nastajanju naše medicine odigrali su kaluđeri koji su prevodili vizantijske spise, a posebno mesto u XII veku zauzima sveti Sava, osnivač prvih srpskih bolnica, pisac naših najstarijih medicinskih spisa i borac protiv nadrilekarstva. U prenošenju znanja tadašnje evropske medicine veliku ulogu umali su i lekari italijanskog porekla koji su živeli i radili u Srbiji, posebno u Kotoru.
 
deo drugi -

Prve srpske bolnice osnivane su po manastirima, u Hilandaru i Studenici i, kako su služile isključivo za lečenje, mogu se svrstati u red najstarijih bolnica u Evropi.10) Vrhunac svog uspona srpska medicina doživljava u XIV-XV veku, o čemu nam svedoči sledeće:
-raspolaganje svim značajnim spisima tadašnje medicine,
- postojanje gradskih apoteka,
- pojava gradskih bolnica,
- postojanje propisa iz komunalne higijene,
- pojava karantina za suzbijanje zaraznih bolesti,
-ustanove za zaštitu leproznih bolesnika - leprozorijumi i
- sirotišta za napuštenu decu.

Najstariju srpsku bolnicu, kao što je pomenuto, osnovao je sveti Sava 1199.godine u Hilandaru, prvenstveno za lečenje obolelih kaluđera (11). Prva bolnica na teritoriji srpske države bila je osnovana u Studenici, koju je takođe osnovao sveti Sava u periodu između 1208. i 1216. godine (12).
Bolnice zatim, osnivaju Stefan III Uroš Nemanjić u Dečanima između 1327 i 1335. godine, car Dušan u manastiru sv. Arhanđela kod Prizrena 1342. godine, knez Lazar u Ravanici podiže bolnicu 1381. godine, car Dušan u Kotoru 1350. godine, a despot Stefan Lazarević u Beogradu oko 1390. godine (13).
Van granica srednjovekovne Srbije, osim u Hilandaru, kralj Milutin je osnovao dve bolnice: u Prodromovom manastiru u Carigradu 1308. godine i u manastiru sv. Arhanđela u Jerusalimu 1315 godine (14).
Srpske bolnice bile su osnivane i organizovane po ugledu na vizantijske, što je najočiglednije u dečanskoj bolnici koja je imala specijalistička odeljenja slična odeljenjima u bolnici Pantokratorovog manastira u Carigradu i to:
-"za lečenje onih koji stradaju od rana ili povreda",
-"za one koji nisu mogli slobodno disati radi ljutine koja dolazi iznutra",
-"za lečenje onih koji su se sasvim savili i nisu mogli ništa raditi",
- "za bolne od svete bolesti - epilepsije",
- "za bolesti očiju" (15).

Po pitanju lekara u srednjem veku kod nas, stanje je bilo slično kao i u drugim zemljama Evrope. Osim lekara koji su završili medicinske škole, ovim poslom bavio se daleko veći broj samoukih lekara od kojih su u većini slučajeva bili berberi koji su se najčešće bavili hirurgijorn.
Ne treba zanemariti ni postojanje gatara i vračara, koje su bez obzira na razvoj naučne medicine zadržale svoje mesto u narodu, koje su sačuvale i do današnjeg dana.

Kao prvi školovani lekar u Srbiji, pominje se Italijan Filip iz Ferme ("Philippus de Firmo, medicus plagarum, habitator Cathari"), koji je radio kao gradski lekar u Kotoru 1326. godine, u doba vladavine Stefana Uroša III Nemanjića, a prvi lekar srpskog porekla pominje se u Prizrenu l354. godine (16).
Najstariji srpski lekari do XV veka najverovatnije su bili empirici tj. oni koji su lekarsku veštinu izučili kao zanat. Većina lekara koji su radili i živeli u Srbiji, za koje znamo da su završili medicinu, bili su Italijani. Medicinske škole na univerzitetima u Bolonji i Padovi, čiji su đaci radili kao lekari u našim krajevima, spadale su u red najčuvenijih medicinskih škola u svetu.
O tome da li je bilo školovanih lekara Srba, nema bližih podataka, ali spisi Hilandarskog kodeksa ubedljivo govore da je moralo biti i takvih koji su dobro poznavali savremenu evropsku medicinu.

Farmakopeja - snabdevanje lekovina uglavnom se obavljalo preko lekara i apoteka. Lekovi su većinom bili biljnog porekla i kao sastojci pojavljuju se tikve, badem, luk, urme, smokve, biber, razno seme, korenje i kore, ulje, smola, mahovina, ružina vodica. U mnogim receptima pominju se kao sastojci staro vino, med i sirće. Tako su, na primer, kašalj lečili smokvama potopljenim u vino, belim lukom prženim sa medom ili su bolesnika trljali ovčijim lojem. Osim biljnih sastojaka koristili su i minerale: sumpor i so. Značajno mesto zauzimaju i sastojci životinjskog porekla: magareća kopita, mozak od jelena i lisice, jaja, ovčije i magareće mleko, gušćije i jelensko salo, jelenski rog, kozji loj ili pluća, koža ježa, rakovi, puževi, svinjski i lastin izmet. Često su kao način lečenja koristili puštanje krvi (17).
Najstarija apoteka kod nas osnovana je u Kotoru 1326. godine, a lekovi su nabavljani iz Venecije. Apotekari su do XV veka svi bili italijanskog porekla, najviše ih je bilo iz Bolonje, Venecije i Apulije. Medju njima pominje se samo jedan srpskog porekla (18).

Građu za poznavanje farmakopeje nalazimo u prevodima evropske srednjovekovne medicine, od kojih je najkompletniji Hilandarski kodeks sa opisom 145 lekova. Većina lekova je biljnog porekla, osim nekoliko za koje su korišćeni minerali. Lekovi su spravljani u složenom sastavu u kome je često bilo i po 60 sastojaka. O leku se u kodeksu daje prvo njegovo ime, zatim sastav, način dobijanja, a najveći deo teksta sadrži uputstvo za lečenje pojedinih bolesti. Od zemalja iz kojih su dobijane sirovine, najčešće se pominju Arabija, Persija, Grčka i Lombardija.
Osim Kodeksa, bilo je i drugih prevoda prikupljenih u terapijske zbornike koji su predstavljali prevode delova latinskog spisa Circa Instans, Joanesa Plateaeriusa, profesora medicinske škole u Monpeljeu, s kraja XI i početka XII veka (19).
Terapijski zbornici bili su najpopularniji spisi srednjovekovne medicine i čuvani su kao najveća dragocenost koja se predavala potomcima u nasleđe. Narodni lekari prepisivali su njihove dotrajale stranice i tom prilikom ponekad menjali sadržinu starih recepata i ubacivali nove. Pošto su to bili jedini priručnici po kojima se naš narod mogao lečiti, onaj koji ih je posedovao uživao je veliki ugled.
Do osvajanja srpskih zemalja od Turaka srpska medicina se razvijala uporedo sa evropskom medicinom. Vlast Turaka prekinula je razvoj svih grana našeg kulturnog stvaralaštva pa i medicinu. Srpska medicina će sve do pojave prvog lekara Srbina, Jovana Apostolovića 1759 godine, sa doktorskom diplomom univerziteta u Berlinu, ostati na temeljima francuskih i italijanskih škola (20).

Napomene
1. Relja V.Katić, Poreklo srpske srednjovekovne medicine, Beograd 1981, XIV.
2. Hilandarski kodeks, U. 517, Beograd 1980, XV.
3. Relja V.Katić, Poreklo srednjovekovne medicine, 16.
4. Isto, 17.
5. Isto, 21.
6. Isto, 25.
7. Isto, 35.
8. Relja V.Katić, Istorija veterinarstva Srbije, Beograd 1957, 55-65.
9. Relja V.Katić, Poreklo srpske srednjovekovne medicine, 47.
10. Hilandarski kodeks XX.
11. Isto, XXI.
12. Relja V.Katić, Poreklo srpske srednjovekovno medicine, 175
13. Isto, 182.
14. Hilandarski kodeks, XXIV.
15. Relja V.Katić, Poreklo srpske srednjovekovne medicine, 188.
16. Isto, 192.
17. Konstantin Jireček, Istorija Srba II, Beograd. 1980, 313.
18. Hilandarski kodeks, XXVII.
19. Isto, XII.Dr.Vladimir Stanojević, Istorija medicine, Beograd-Zagreb 1953, 1029.
Adresa autora:


Anka Lalović, 19000 Zaječar
 
Kosmička Srbija između Marsa i Jupitera (nemojte da dođe do malicioznih zabuna :per:)


U asteriodnom pojasu između Marsa i Jupitera, na 300 do 600 miliona kilometara udaljenom od Sunca, nalazi se i 15 asteroida koji su nazvani srpskim imenima. Tome treba dodati i pojedine kratere na Mesecu i Marsu nazvane po srpskom matematičaru i astronomu Milutinu Milankoviću. Pravo da imenuje malu planetu ima onaj ko otkrije novo nebesko telo...
24 Sata utorak, 21. april 2009.

SUNCE - Dosad je pronađeno oko 215.000 asteroida u asteroidnom pojasu između Marsa i Jupitera. Astronomi iz Astronomske opservatorije na Zvezdari su pronašli 33, od kojih je 10 imenovano.

Prva mala planeta koja je otkrivena sa Opservatorije na Zvezdari dobila je ime Srbija.
– Moj otac Milorad B. Protić je te večeri, 15. oktobra 1936, posmatrao tri druge poznate male planete. Uočio je nepoznati objekat i evidentirao ga. Sledeće večeri je uradio i kontrolu, jer je to bila obavezna procedura. Rezultat je poslao u Centar za male planete i komete u Hajdelbergu i tamo je potvrđeno da je reč o novoj maloj planeti. Po želji Vojislava Miškovića, tadašnjeg direktora Astronomske opservatorije, novo nebesko telo je dobilo ime Srbija – objašnjava za „24 sata” mr Vojislava Protić Benišek, naučnik saradnik Astronomske opservatorije na Zvezdari.

Pravo da imenuje malu planetu ima onaj ko otkrije novo nebesko telo, a naziv odobrava Komitet za imenovanja Centra za male planete i komete koji se nalazi u Masačusetsu, u SAD.

– Bord koji odlučuje o imenima nedavno je doneo odluku da nijedna planeta, od trenutka kada bude otkrivena pa narednih 50 godina, ne može da bude nazvana imenom političara. Događalo se da astronomi koji su planetu imenovali imenom političara, posle nekoliko godina požele da to ime promene – rekla je naša sagovornica, koja i sama ima planetu nazvanu njenim imenom, baš kao i njen otac i sin.
Male planete sa našim imenima - od Srbije, preko Tita i Tesle, do Filipa Ceptera


1724 Vladimir
Otkrivena: 28. februara 1932.
Prečnik: 34,8 km
Otkrio: Milorad B. Protić, astronom
Kum: Milorad B. Protić
Ime: Čuveni astronom je nazvao planetu po svom unuku Vladimiru, koji se takođe bavi astronomijom.
1605 Milankovitch
Otkrivena: 13. aprila 1936.
Prečnik: 32,5 km
Otkrio: Petar Đurković, astronom
Kum: Petar Đurković
Ime: Po naučniku Milutinu Milankoviću.
1564 Srbija
Otkrivena: 15. oktobra 1936.
Prečnik: 44 km
Otkrio: Milorad B. Protić, astronom
Kum: Vojislav Mišković, direktor Astronomske opservatorije
1550 Tito
Otrivena: 29. novembra 1937.
Prečnik: Između 8 i 27 km*
Otkrio: Milorad B. Protić, astronom
Kum: Milorad B. Protić
Ime: Protić je posle mnogo godina, razočaran u ideale svoje mladosti, želeo da promeni ime planete. Kada je želju saopštio Brajanu Marsdenu, tada direktoru Centra za male planete, on ga je posavetovao da to ne čini jer „možda će vreme pokazati drugačije”.

1675 Simonida
Otkrivena: 20. marta 1938.
Prečnik: 11 km
Otkrio: Milorad B. Protić, astronom
Kum: Milorad B. Protić
Ime: Po Simonidi, ženi srpskog srednjevekovnog kralja Milutina

1517 Beograd
Otkrivena: 20. marta 1938.
Prečnik: 36,2 km
Otkrio: Milorad B. Protić, astronom
Kum: Milorad B. Protić

2348 Michkovitch
Otkrivena: 10. januara 1939.
Prečnik: Između 6 i 19 km*
Otkrio: Milorad B. Protić, astronom
Kum: Milorad B. Protić
Ime: Po astronomu Vojislavu V. Miškoviću, članu SANU i direktoru Nove astronomske opservatorije na Zvezdari.

1700 Zvezdara
Otkrivena: 27. avgusta 1940.
Prečnik: 20,7 km
Otkrio: Petar Đurković, astronom
Kum: Naučno veće Astronomske opservatorije na Zvezdari
Ime: Po najvišoj koti Beograda posle Avale, brdu Zvezdara na kojem je smeštena Opservatorija.

1554 Yugoslavia
Otkrivena: 6. septembra 1940.
Prečnik: Između 7 i 24 km*
Otkrio: Milorad B. Protić, astronom
Kum: Milorad B. Protić
Ime: Zahvaljujući Protiću, ime Jugoslavija živeće zauvek u kosmosu.

1555 Dejan
Otkrivena: 15. septembra 1941.
Prečnik: Između 5 i 17 km*
Otkrio: Fernand Rigo, belgijski astronom
Kum: Fernand Rigo
Ime: Po sinu srpskog astronoma Pere Đurkovića, koji je dugo godina bio prijatelj Fernanda Riga.

2244 Tesla
Otkrivena: 22. oktobra 1952.
Prečnik: 29,6 km
Otkrio: Milorad B. Protić, astronom
Kum: Milorad B. Protić
Ime: Po našem čuvenom naučniku Nikoli Tesli.

22278 Protitch
Otkrivena: 2. septembra 1983.
Prečnik: Između 3 i 11 km*
Otkrio: Anri Debeonj, sa južne evropske opservatorije
Kum: Anri Debeonj
Ime: U čast velikog astronoma Milorada B. Protića. Njegova ćerka Vojislava Protić Benišek kaže da njen otac nikada nije saznao da je planeta nazvana po njemu, jer je u međuvremenu umro.

3900 Knezevic
Otkrivena: 14. septembra 1985.
Prečnik: Između 4 i 12 km*
Otkrio: Edvard Bovel, američki astronom
Kum: Edvard Bovel
Ime: Po Bovelovom prijatelju Zoranu Kneževiću, sada direktoru Astronomske opservatorije u Beogradu.

6589 Jankovich
Otkrivena: 19. septembra 1985.
Prečnik: Između 2 i 8 km*
Otkrio: Ukrajinski astronom Černik sa krimske opservatorije.
Kum: Ukrajinska ekološka
akademija nauka
Ime: Po srpskom biznismenu Milanu Jankoviću, poznatijem kao Filip Cepter. On je boravio u Ukrajini i njihovoj Akademiji nauka poklonio oko 60.000 maraka. Da bi mu se odužili, Ukrajinci su mu „poklonili” malu planetu.

5397 Vojislava
Otkrivena: 14. novembra 1988.
Prečnik: Između 5 i 17 km*
Otkrio: Japanac Ošima
Kum: Komitet za imenovanja malih planeta i kometa
Ime: Po Vojislavi Protić Benišek, ćerki Milorada B. Protića, koja je nastavila očev rad i sada je zaposlena na Astronomskoj opservatoriji na Zvezdari kao istraživač-saradnik.
 
luda muska veverica:
Vidim da dugo nije bilo reci o srodstvu... :D
Moje pitanje je,u kakvom smo srodstvu ja i jedna devojka cija je prababa sa majcine strane bila sestra od tekte sa mojom cukunbabom,takodje sa majcine strane? :D
jeste malo zbunjujuce,ali me zanima.....pretrazio sam sve,ali nikako ne mogu da izracunam koje smo koleno,ili sta vec.... xD
Kliknite za proširenje...

Niko da kaže da postoje razlike u računanju srodstva u SPC, odnosno vjerskog i pravnog srodstva (koje se primjenjuje u porodičnom i nasljednom pravu)! U pravnom srodstvu se broje rođenja pa ste u tom stepenu srodstva koliko ima rođenja a kod crkvenog srodstva se gledaje tzv. koljena!
Ja sam ti slab sa računanjem, ubij me sad, ja ti ne mogu izračunati u kom ste stepenu srodstva ti i ta djevojka! Ona ti dođe neka dalja tetka!

P.S.
Ako si šta planirao s njom, slobodno navali, nije to neko srodstvo! :per:
 
svarozic:
Niko da kaže da postoje razlike u računanju srodstva u SPC, odnosno vjerskog i pravnog srodstva (koje se primjenjuje u porodičnom i nasljednom pravu)! U pravnom srodstvu se broje rođenja pa ste u tom stepenu srodstva koliko ima rođenja a kod crkvenog srodstva se gledaje tzv. koljena!
Ja sam ti slab sa računanjem, ubij me sad, ja ti ne mogu izračunati u kom ste stepenu srodstva ti i ta djevojka! Ona ti dođe neka dalja tetka!

P.S.
Ako si šta planirao s njom, slobodno navali, nije to neko srodstvo! :per:
Kliknite za proširenje...

Molim da se tema prebaci na Ljubav i sex. ;)
 
Jao jao pa mesate babe i zabe (sala) nego pojasnite mi ovo;
od mog pra-dede,brat od stirca, je deda mome ocu a njegov sin je moj sta???
babina ujna i ujnin muz su ujak mom ocu sta je on meni ???


i ovo:

U srpskom jeziku postoje nazivi za razne geneze ,pa ih ovom prilikom navodim:

Po muškoj liniji:

1. otac
2. deda
3. pradeda
4. cukundeda
5. navrndeda - bele pcele
6. kurdel
7. askurdel
8. kurdup
9. kurlebalo
10. sukurdov
11. surdepac
12. omžikur
13. kurajber

Po ženskoj liniji:

1. majka
2. baba
3. prababa
4. cukunbaba
5. navrnbaba - bele pcele
6. kurdela
7. askurdela
8. kurdupa
9. kurlebalo
10. sukurdova
11. surdepaca
12. omžikur
13. kurajber

Navodno postoje nazivi i do 16. kolena (mala varijacija gornjih naziva)

12. pardušan
13. omžikur
14. kurajber
15. sajkatava
16. beli orao
 
svarozic:
Niko da kaže da postoje razlike u računanju srodstva u SPC, odnosno vjerskog i pravnog srodstva (koje se primjenjuje u porodičnom i nasljednom pravu)! U pravnom srodstvu se broje rođenja pa ste u tom stepenu srodstva koliko ima rođenja a kod crkvenog srodstva se gledaje tzv. koljena!
Ja sam ti slab sa računanjem, ubij me sad, ja ti ne mogu izračunati u kom ste stepenu srodstva ti i ta djevojka! Ona ti dođe neka dalja tetka!

P.S.
Ako si šta planirao s njom, slobodno navali, nije to neko srodstvo! :per:
Kliknite za proširenje...

ahahahahaha samo navali:eek::think::hahaha::hahaha::hahaha:
 
Vijesti, 19. mart 2011.

JUBILEJ ITALIJE - 150 GODINA OD UJEDINJENJA

Miodrag LEKIĆ: Od Danteovog jezika do Kavurove diplomatije


Jedan od lidera “Rizorđimenta” je tada izjavio: “Stvorili smo Italiju, sada treba da stvorimo Italijane”. Ovaj plan je izražavao i direktne aluzije na nepostojanje zajedničke nacionalne svijesti. Problem stvarne integracije juga će potrajati


Gotovo uvijek, prve impresije o Italiji ukazuju da se radi o zemlji izuzetne geografije, zapravo ljepote, stvorene prirodom, ali i talentom italijanske ruke. Ljepota, obogaćena velikom umjetnošću, jeste zapravo jedan od glavnih nacionalnih resursa. Pored visoke estetike, stranci su tradicionalno bivali impresionirani i fenomenom gioia di vivere (radost življenja), pa je Flober pisao da je na poluostrvu “sve veselo i lako”. Iako nikada nije kročio na italijansko tlo, Šekspir je tu smjestio radnje 13 svojih drama. Mladi diplomata u Rimu dvadesetih godina prošlog vijeka Ivo Andrić pisao je o fenomenu “upijanja ljepote” u Vječnom gradu. Ni relativno kasno istorijsko nastajanje države Italije nije prošlo u refleksijama istoričara bez pominjanja ljepote, po kojoj se zemlja još naziva i Il Bel paese. Tako jedan istoričar opisuje nastajanje Italije 1861. kao buđenje uspavane ljepotice nakon hiljadugodišnjeg sna, dugog perioda u kome se odvijala burna istorija na njenoj teritoriji.

Ali pored poetične strane priče, postoji ona druga, realna, ponekad traumatična, sastavljena i iz mnoštva različitih elemenata zbog kojih su i istorijska sjećanja veoma kompleksna i podijeljena sve do današnjeg dana.

Jedno od takvih pitanja se odnosi na istorijski početak Italije.

Sasvim je razumljivo da većina autora – italijanskih i stranih - koji su se upustili u pisanje italijanske istorije, njen početak vezuju za 1861. Te godine, 17. marta u Torinu je osnivana nova država pod imenom Italija. Grof Kamilo Benso Kavur, prvi italijanski predsjednik vlade, tog je dana u parlamentu svečano proklamovao novu državu. Zemlja je tada imala 22 miliona stanovnika.

Međutim, veoma je teško razumjeti nastanak italijanske države bez određenog osvrta na njene politčke i kulturne korijene i tu je potrebno odgovoriti na nekoliko važnih pitanja.

Prvo, zašto je Italija nastala istorijski kasno, posebno u svjetlu činjenice da se radilo o prethodno dugoj istoriji, na veoma kompaktnoj geografskoj teritoriji, jedne prilično homogene etničko-religijske zajednice u kojoj je književni jezik postojao još od Dantea i XIV vijeka, kojim je, istina, tada govorila samo malobrojna kulturna elita u Firenci?

Drugo, koje periode duge istorije na Apeninskom poluostrvu treba smatrati direktnim pretečama italijanske nacije i države na koje se one direktno i legitimno nadovezuju?

Odgovori su veoma različiti jer je u pitanju izuzetno dug istorijski continium čije događaje treba sagledavati u spoju više faktora.

Naime, jedni smatraju da je Italija u državnom i kulturnom smislu legitimni nastavak stare Rimske države. I činjenica da je današnji glavni grad Italije nekada, u dugom nizu vjekova bio centar Rimskog carstva, jedne od najgrandioznijih i vremenski najdužih imperija u istoriji civilizacije, govori o dalekim korijenima italijanske države. Drugi autori italijanski istorijski kontinuitet vezuju za državno-diplomatsku tradiciju srednjovjekovnih država na Apeninskom poluostrvu. Treći, potenciraju vezu sa visokim kulturno-civilizacijskim nivom italijanskih srednjovjekovnih gradova. Brojniji su oni koji nastajanje modernog italijanskog identiteta vezuju za emancipatorski duh umjetnosti u periodu renesanse. Svi navedeni periodi se mogu u najširem smislu smatrati i dijelom italijanske istorije, iako država pod imenom Italija nastaje sredinom 19. vijeka. Dakle, italijanska istorija je sastavljena od „mnogih istorija“ na Apeninskom ostrvu. Recimo, bogata istorija Venecije - „aristokratske republike“ koja je u svom jedanaestovjekovnom trajanju bila izuzetno moćna i uticajna država – čini, sasvim sigurno, dio i italijanske istorije.

Velika polemika sa potpuno suprotnih pozicija se vodi i oko uloge katoličke crkve u procesu stvaranja italijanske nacije i države. Naime, istoriografija katoličke inspiracije u duhu dugovjekovne tradicije gelfa, dakle, pristalica Vatikana - smatra da su crkva i papa odlučujuće doprinijeli formiranju italijanstva (italianità). Prema ovom gledištu, crkva je duhovnim djelovanjem omogućila formiranje i reprodukovanje originalnih nacionalnih svojstava Italijana i njihove samosvijesti, toliko ugrožavane vladavinom stranih sila i partikularnim interesima državica na poluostrvu.

Druga istoriografska škola ispirisana gibelinskom tradicijom zastupa sasvim suprotnu tezu – po kojoj su katolička crkva i politika Vatikana bili prepreka za nacionalno ujedinjenje i formiranje države Italije. Makijavelijev odgovor na ovo pitanje, uprkos diplomatskim nijansama, imao je dosta jasnu poruku. Vatikan je suviše slab da bi ujedinio Italiju, i suviše jak da bi dozvolio njeno ujedinjenje.

Strana dominacija – posebno, Španije, Francuske i Austrije u posljednjim vjekovima – imala je dvostruki uticaj. S jedne strane, vladavina stranaca je još više konzervirala partikularnu realnost italijanskog prostora, sputavajuci na razne načine ideju nacionalne integracije i ujedinjenja zemlje. Italija je samo geografski pojam, glasila je često ponavljana rečenica austrijskog državnika Meterniha. S druge strane, upravo je prisustvo stranih sila na Apeninskom poluostrvu vremenom sve više izazivalo nezadovoljstva, osjećaje inferiornosti i poniženja, što je sve uticalo na uspon patriotskih osjećanja i težnji. Posljedica takvog ambijenta jeste pojavljiva značajnih nacionalnih ličnosti u političkom i kulturnom životu – revolucionarni republikanac Mazini, predsjednik pijemontenske vlade Kavur, avanturistički general Garibaldi, pijemontenski kralj Vitorio Emanuele II, zatim pisac Manconi, muzičar Verdi, pjesnik Leopardi, istoričar Kataneo… Svi oni nastoje da politički artikulišu ideje nacionalnog pokreta koji će se nazvati „Risorđimento“ i otpočnu borbu za njegovo potpuno ostvarenje. Veliku, zapravo centralnu ulogu tokom ujedinenja zemlje je imao Pijemont, veoma sličnu onoj koju je imala Pruska prilikom osnivanja Njemačke.

Sama italijanska riječ risorgimento u prevodu znaci vaskrsenje, i odjekuje gotovo religozno, pa je tako i sam političko–kulturni pokret vremenom dobijao značenje visokog individualnog i kolektivnog ideala. Dakle, vaskrsenje, buđenje, obnova postaju dežurne riječi i politički slogan nove nacionalno–patriotske ideologije koja je okrenuta budućnosti, ali koja se legitimno poziva na vrijednosti iz zajedničke prošlosti.
 
Koji period se može smatrati početkom „Risorđimenta“? Većina istoričara njegov početak vezuje za dolazak Napoleona Bonaparte 1796. koji je u sjevernoj Italiji porazio Austrijance, čime je stvorena italijanska teritorija pod francuskom upravom sa sjedištem u Milanu. Ali, ovoga puta se nije radilo samo o jednoj novoj pobjedi neke strane vojske na italijanskoj teritoriji, već se dešavalo nešto mnogo značajnije. U tom dijelu zemlje, kako je pisao i Stendal, osjetio se ukus emancipatorskih ideja Francuske revolucije, prije svega vrijednosti nacionalne slobode i republikanske demokratije, što je sve ohrabrivalo prve italijanske patriote u njihovim težnjama da se formira najprije zajednička italijanska svijest, zatim država. Prema instukcijama Direktorijuma iz Pariza, Napoleon je imao dvostruki zadatak – da odlučno osvoji teritorije, a da ga pri tom domaće stanovništvo “ latinske sestre“ ne doživi neprijateljski. Tako se i dogodilo. Dolazak mladih francuskih vojnika, predvođenih komandatom čije je prezime Bonaparte zvučalo veoma italijanski, dočekani su u Milanu s velikim simpatijama. Za razliku od drugih stranih osvajača koji su držali strogu distancu prema stanovništvu okupiranih teritorija, Napoleonovi vojnici su slobodno i prisno komunicirali s lokalnom populacijom, a u nekim slučajevima bi zajednički formirali lokalne organe vlasti. Zanimljivo je da su veliki nacionalni borci za nezavisnu i slobodnu Italiju rođeni na teritoriji pod francuskom upravom – Mazini u Đenovi1805, Kavur u Torinu 1810, Garibaldi u Nici 1807, Verdi 1813. u Parmskom Vojvodstvu. Definitivan poraz Napoleonove „Grande Armée“ u Rusiji označava povratak stare uprave nad sjevernim italijanskim teritorijama, početak perioda restauracije kojim će se u Italiji ponovo konzervirati režimi strane dominacije i lokalnih autokratskih vlasti.

Konkretni politički i oružani pokušaji oslobođenja Italije započeli su nekoliko decenija kasnije. Naime, postojala su dva pokušaja oslobođenja i ujedinjenja zemlje – jedan neuspješan i drugi uspješan.

Prvi vojni okršaji s Austijancima na sjeveru i španskim Burbonima na jugu – tada već i uz parole „Živjela sloboda! Živjela Italija!“ – označavali su, pretežno spontani, patriotski bunt, ipak, nedovoljan za političko-vojni uspjeh kojim bi se zemlja mogla osloboditi. Treba naglasiti da je pojam „ujedinjenje“ tada bio još uvijek maglovit i podrazumijevao je različite vizije i planove. Tako su oružane pobune 1848. od Milana do Palerma, pratile sasvim različite, često međusobno suprotstavljene ideje njihovih protagonista - republikanaca, monarhista, revolucionara, federalista, katolika, anarhista... Jedno je bilo zajedničko - težnja da se stranci izbace iz zemlje.

Druga istorijska faza procesa ujedinjenja - vođena jednako političkom, diplomatskom i oružanom borbom - je intenzivirana u periodu 1854. i 1861. Jedna od najpresudnijih bitaka za oslobođenje sjevernog dijela Italije dogodila se kod Solferina (na pola puta između Mantove i Brese) juna 1859. godine kada su francusko pijemontenske snage porazile Austrijance. U bici kod Solferina poginulo je oko 40 hiljada vojnika. Južni dio zemlje oslobođen je nakon čuvenog iskracavanja Garibaldija sa svojih 1.000 crvenokošulja na Siciliju 1600. god.

Međunarodni kontekst i šire diplomatske kombinatorike su bili od ogromnog značaja za osnivanje italijanske države 17. marta 1861. godine. Jedan od lidera ,,rizorđimenta” je tada izjavio: ,,Stvorili smo Italiju, sada treba da stvorimo Italijane”. Ovaj plan je izražavao i direktne aluzije na još uvijek nepostojanje zajedničke nacionalne svijesti. Problem stvarne intnegracije juga će potrajati. Objektivno, nije bilo jednostavno nacionalno ujediniti, recimo, Pijemonteze sa sjevera i Sicilijance sa juga, toliko raličitih istorijom, kulturom, mentalitetom. Istina, kompletnije ujedinjenje zemlje, ovoga puta sa oslobođenim Rimom i Venecijom, biće ostvareno nakon tzv. treće faze ujedinjenja, dakle, tek 1870. godine. Glavni grad se iz Torina, preselio 1984. g. u Firencu, zatim 1870. u Rim, koji je Vatikan dugo smatrao prirodnom prestolnicom papske države, ljubomorno i ne bez sukoba, prepuštajuci ga novoformiranoj italijanskoj državi.
Sa Rimom u svom sastavu, Italija je započela svoju punu državnu istoriju.

Crnogorski student u Parizu i bitka kod Solferina

Nikola Petrović, student u Parizu, ovako piše u svojim zabilješkama iz glavnog grada Francuske: “U maju 1859. umalo nijesam pobjegao iz škole i pretekao u Italiju četama Garibaldija. Kad čujah u školi trube vojske, koja polazaše na bojište, plakao sam od jada, što ja ne mogu poći. Toga se puta nekako dogovorih s jednim trgovcem volova, koji imaše kontakt za vojsku, da me on sobom uzme kao pomogača i tako me prebaci u Italiju, no se to nekijem načinom obaznade i meni bi spriječeno, da se ne nađem u Mađenti ili Solferinu. I tako nijesam proslavio moj licej ni vijencima, ni prozivanjem na opšte utakmice francuskih heroja; ja sam ostao jedan miran posmatrač, mio i profesorima, mio učiteljima i mio đacima. (Nikola I Njegoš Petrović “Memoari”, str. 37 – Obod, Pobjeda) Pisac ovih redova bio je Nikola Petrović, sinovac tadašnjeg crnogorskog knjaza. Iako, vrijedan pariski student “mio profesorima i đacima”, Nikola Petrović je žarko želio da malo “pobjegne iz škole” kako bi pomogao kod Solferina, u jednoj od odlučujućih bitaka za oslobođenje Italije. Ako nije stigao na bitku kod Solferina, igrom istorije Nikola Petrović se odužio Italiji tako što je njegova kćerka Jelena skoro pola vijeka bila kraljica Italije. U kolektivnoj svijesti Italijana kraljica Jelena je ostala respektovana i voljena kraljica.
 
Prijavite se ili registrujte da biste poslali poruku.

Slične teme

M
Krštena Srbija i Bosna
Odgovora
6
Pregleda
404
leki1
leki1
Sensei
Kada se prvi put koristila reč Srbi za narod koji živi ovde na Balkanu i kada je prvi put zemlja gde žive ti Srbi nazvana Srbija?
2 3
Odgovora
69
Pregleda
1.678
Mrkalj
Mrkalj
P
Miroslav Krleža i Prvi svetski rat
Odgovora
2
Pregleda
345
Zagor92
Zagor92

Back
Top