Mlađa “liderska grupacija” smatrala je da je otvorena realna mogućnost za preuzimanje vodstva od
starije ratne generacije. Proces smjene generacija na vodećim položajima, započet početkom 1960-ih, stvorio je 1969. nov “odnos snaga”. Neka republička rukovodstva većinom su bila sastavljena od mlađih koji nisu sudjelovali u revoluciji. Težeći legitimitetu, popularnosti i moći, oni su izlazili u javnost s “modernim” konceptom društvenoga razvoja. Optuživali su staru generaciju da je “umorna”, “birokratizirana”, “nepismena”, “dogmatska” itd.
Nudili su koncept modernoga društva, obećavali ubrzano postizanje razine visokorazvijenih zemalja zapada. Favorizirali su uspon moći poslovodnih struktura, zahtijevali da se Savez komunista angažira na ukidanju i potiskivanju “primitivnih” egalitarnih tendencija i “primitivne” političke birokracije, forsirali primjenu tržišnoga mehanizma, a neki skriveno najavljivali i općenacionalno pomirenje “zavađenih” iz doba rata i revolucije, konstituciju nacije kao države, itd.
Poruka Leonida Brežnjeva je glasila:
"Politbiro sovjetske partije ocenjuje da se stanje u Jugoslaviji komplikuje... Maspok u Hrvatskoj ima značaj i težinu, ali kada se u Srbiji pojave snage koje su protiv Tita, onda dolazi do tačke ključanja. Maspok u svom okviru ima Maticu hrvatsku i jednu grupu političkih glasila. Koristeći se oportunizmom i frakcionaštvom u Savezu komunista Hrvatske Maspok je već zahvatio šire slojeve društva, što Moskvu veoma zabrinjava. Maspok je sada organizovano ojačan, a Vladimir Bakarić, Mika Tripalo i Savka Dabčević začudo ne preduzimaju nikakve mere. Njihove akcije su periferne, a na drugoj strani Maspok nastoji da se i dalje sve snažnije infiltrira, sve dok dostigne realnu snagu kontrarevolucije."
Grupa sovjetskih analitičara, sastavljena od diplomata, obaveštajaca i partijskih funkcionera, nezavisno od one grupe kojom rukovode Suslov i Andropov, mnogo ranije je isturila za Politbiro CK SKP (b) studiju koja je počivala na sledećim hipotezama:
a) Posle Titove smrti mora doći do međurepubličkih trzavica, u čemu će se naročito isticati Hrvatska i Slovenija.
b) Vatikan će odmah zatim usredsrediti svoju aktivnost podele Jugoslavije na takozvani pravoslavni, muslimanski i katolički deo.
c) Muslimanski fundamentalizam gotovo uporedo sa tim će tražiti svoje mesto u Jugoslaviji.
d) CIA i Stejt department smatraju da je za miniranje Jugoslavije najpovoljnija situacija na Kosovu, o čemu su već, na inicijativu Pentagona, napravili nastavni film sa konkretnim planovima o aktiviranju žarišta.
e) Moskva je, međutim, zadovoljna što se SFRJ ne meša u poslove Albanije i što Tito (po zahtevu Leonida Brežnjeva) ne pokušava da sa Enverom Hodžom uspostavi bilo kakve odnose, jer poštuje činjenicu da je Albanija, iako je istupila, još zvanično članica Varšavskog pakta.
f) Politika nesvrstanih, koju je Moskva podržavala, ne predstavlja i neće više nikada predstavljati homogenu grupu država, pošto mnoge nesvrstane države već ratuju međusobno i zato jednog dana mogu da predstavljaju izdušeni balon, kako je svojevremeno Vjačeslav Molotov nazvao Atlantski pakt, odnosno Savez Jugoslavije, Grčke i Turske... To znači da bi bilo mudrije više se angažovati na rešavanje svojih, unutrašnjih problema a manje se trošiti u politici nesvrstanosti. Ne udarati po posledicama, nego po uzrocima! A kako je istakao drug Leonid Brežnjev Josip Broz Tito to ume i može!"
