nemoj tako ostro, odmah se uplasim,,,,
Prva jugoslovenska brigada u SSSR-u
Formirana 01.06.1944. godine u okolini Kolomne (SSSR) od Jugoslovenskog samostalnog odreda obrazovanog u istom mestu 23.01.1944. godine. Brigadu (i odred koji je u periodu januar – maj ’44. godine dopunjavan novim pripadnicima)
su sačinjavali Jugosloveni koji su kao pripadnici domobranske Hrvatske legije, madžarskih, rumunskih i nemačkih jedinica zarobljeni na Istočnom frontu, zatim grupa Srba iz Bačke deportirana u SSSR od strane Nemaca u radne bataljone; jugoslovenski ekonomski emigranti iz Irana oko 150, kao i izvestan broj predratnih političkih emigranata koji su živeli u SSSR. Pri formiranju brigada je imala 2 bataljona sa oko 1,500 ljudi.
Prema pukovniku Vojmiru Kljakoviću iz Vojnoistorijskog instituta u Beogradu nacionalni sastav brigade na dan 16. Aprila bio je:
* 775 hrvata
* 440 slovenaca
* 293 srba
* 14 židova
* 10 slovaka
* 5 Rusa
* 3 Rusina
* 2 Mađara
* 1 Crnogorac
* ukupno 1543 boraca.
Obuka i oprema brigade su izvođeni u potpunosti prema sovjetskim pravilima. Staviše, za tadašnje sovjetske prilike, vrlo temeljito i u produženom trajanju. Rusi su prvo hteli da brigadu angažuju na Istočnom frontu i da je potroše uz malo propagandnog efekta. Ipak je pobedila varijanta njenog angažovanja u Jugoslaviji. Čudno, ali se sa propagandom nije ni u Jugoslaviji preterivalo.
Posle obuke brigada je 29. jula 1944. godine napustila Kolomnu i preko Ukrajine i Rumunije stigla od 6 do 10. oktobra u oslobođene oblasti istočne Srbije gde je ušla u sastav 23. divizije 14. korpusa NOVJ.
Krajem oktobra je prebačena u rejon Čačka gde je od 30. oktobra do 2. novembra 1944. godine vodila borbe sa nemačkim snagama i pretrpela znatne gubitke.
30 oktobra - na odseku s. Prijevor - s. Ljubic (kod Cacka) počeo četverodnevni napad 1. jugoslovenske brigade i delova 14. srpske udarne brigade 23. udarne divizije NOVJ i 93. pešadijske divizije Crvene armije u cilju uništenja nemačke grupacije na levoj obali r. Zapadne Morave. Iako su jedince NOVJ i Crvene Armije ovladale delom neprijateljskih položaj, napad nije uspeo zbog vrlo snažno otpora nemačkih snaga. U tim borbama je 1. jugoslovenska brigada imala 135 mrtvih, 324 ranjena i 88 nestalih boraca.
Kraće vreme (10. - 17. novembra) je bila pod neposrednom komandom Vrhovnog štaba jer posle gubitaka kod Čačka (oko 150 ljudi) htelo se brigadu sačuvati da je se pokaže u Hrvatskoj. Onda se od toga diglo ruke i ona je angažovana dalje budući da je ipak predstavljala borbenu snagu i pod komandom iskusnih profesionalnih oficira koje niko nije pitao odakle im borbeno iskustvo. Nalazi se u sastavu 1. proleterskog korpusa.
Od 12.12.1944. godine je u sastavu 5. divizije.
Od 22.12.1944. godine do sredine marta brigada je angažovana na Sremskom frontu i učestvuje u borbama kod sela Miklusevaca, Sida, Berkasov i Bapske. Prebačena u istočnu Bosnu gde učestvuje u borbama za oslobođenje Brčkog posle čega učestvuje u gonjenju ka Brodu i značajnije se angažujući kod sela Beravaca i Jezevika.
10 april, Prva jugoslovenska brigada 5 udarne divizije JA otpočela forsiranje r. Save kod Brčkog. Sutradan je u rejonu s. Drenovaca uhvatila vezu s delovima 11. udarne divizije JA.
Krajem aprila '45. godine brigada je prebačena u područje reke Ilove gde je učestvovala u slamanju neprijateljske odbrane kod sela Klokocevaca, Hercegovca, Velike i Mla Trnovitice. Komandni sastav su 90% činili bivši domobranski oficiri. Politički komesar brigade je bio Srbin Dimitrije Georgijević, komunista koji je živeo u SSSR do formiranja brigade i učestvovao u Španskom građanskom ratu. Brigada je odlikovana Ordenom zasluge za narod.
http://www.vojska.net/srp/drugi-svetski-rat/jugoslavija/brigada/jugoslovenska/
