...
I "ukrasni motivi" na ovim predmetima imaju određeno simboličko značenje. Tako romb simboliše matericu - ulaz u htonski svet - mesto gde se spajaju nebeske i zemne sile. Kalotasata ispupčenja i kružni motivi su nesumnjivi simboli sunca. Jedan od kružnih motiva sadrži osmokraku zvezdu, koja simboliše sunce ali i, najverovatnije, i točak sa osam paoka, koji je karakterističan za indoevropske narode, gde označava četiri kardinalne i četiri pomoćne strane sveta. Ovaj simbol glavnih kosmičkih puteva je atribut vrhovnih bogova indoevropskih naroda. Motiv peščanog sata sadrži simboliku leptira; slika je duše koja napušta telo, ali i podsećanje na jedan ushićujući preobražaj kada zarobljena klica života iz neugledne čaure vaskrsava u tanani, bešumni, prelepi insekt koji leti samo pod osunčanim plavetnim svodom da bi po noći neustrašivo prkosio plamenim jezicima vatre po cenu života. Svastika ("dobra sreća"), "simbol koji potiče od stanovnika Atlandide" jedan je od najkompleksnijih simbola. Posebno potencira ulogu središta kod kružnih tokova.
Stilizovana palma - palmeta, zimzelena biljka, predočava besmrtnost i simbol je uskrsnuća (palmina grančica upotrebljavana je prilikom vršenja nekih kultnih radnji u eleuzinskim misterijama). Ona, takođe, simboliše drvo života ili kosmičko stablo; objedinjuje tri sfere univerzuma: korenom - podzemlje (htonske sile), stablom - život na zemlji, krošnjom - nebo (nebeske sile).
Figuralnu scenu čine dva antropomorfna i jedno zoomorfno biće, jahač, pešak i konj (ili neka mitska životinja). Jahač je prikazan u ratničkoj, herojskoj pozi kako pristiže progonjenog pešaka. Horizontalno predstavljeni rep je očiti znak da je jahaća životinja u punoj brzini. Koplje usmereno ka glavi sustignutog pešaka ukazuje na odnos predstavljenih ličnosti, koji je nesumnjiv siže cele kompozicije.
U ovoj kompoziciji sa predmeta u Batincu postoje dva detalja za koje nije jasno šta predstavljaju. To su štapićaste forme (linije koje se završavaju lučno - 4/5 kruga). Jedna je koso postavljena od korena prednje konjske noge. Druga se nadovezuje pravolinijski na trup pešaka. Postoji mogućnost da ova štapićasta forma na životinji predstavlja krilo. Pošto je prostor iznad leđa jahaće životinje ispunjen predstavom jahača, koplja i glave životinje, jedina povšina na koju je bilo moguće predstaviti krilo jeste onaj deo ispod životinje. Ukoliko je tačna ova pretpostavka, jahaća životinja je krilata - poput konja Pegaza, Triptolemovog zmaja ili onih hibridnih krilatih bića, koja su karakteristična za mikensku tradiciju, ali i za Iran i područja pod uticajem toreutike iz ove zemlje (na primer Dakiju). I figura u kompoziciji koja je označena kao pešak (pod naletom jahača i životinje koju jaše), ako se i u ovom slučaju štapićasta forma protumači kao krilo, nije ljudsko, već krilato natprirodno biće. Sledstveno ovakvom tumačenju, fabula sa ove kompozicije verovatno se ne odnosi na neki zemaljski već nebeski mitski događaj koji je, očigledno, bio fascinantan za Tribale u Pomoravlju.
Osim svog narativnog sižea, ove kompozicije (i predstavljena bića i predmeti) krcate su simboličkim značenjima. Već sam njihov broj - dva - nagoveštava ponavljanje - vraćanje, odlazak - povratak, potencira značaj prikazane poruke, ali ukazuje i na mogućnost suprotnog značenja dva istovetna motiva. I geometrijski stil kojim je ova scena prikazana, pokazuje da, zapravo, nije postojala namera da se bića koja su učestvovala u ovom događaju naturalistički prikažu već da se kroz njihov međusobni odnos jasno prikaže nešto što je univerzalno, što čuva poredak u svetu.
Na pitanje da li je, eventualno, neki strani mitološki siže mogao da posluži kao uzor za figuralnu predstavu iz Batinca ne može se dati precizan odgovor. U grčkoj mitologiji, na primer, slični elementi postoje u mitu o Dioskurima, nerazdvojnim blizancima konjanicima Kastorom i Polideukom, koji su na svojim belim atovima doneli ljudima svetlost i spas. Ovi plemeniti vitezovi svojim konjima uništavali su neprijatelje, štiteći sve one koji se nađu u iznenadnoj nevolji. Nebesko-zemaljski blizanci, zaštitnici konjanika, nosili su na glavi podsećanje na svoje rođenje iz jajeta - kupaste kape, poput glava sudionika sa kompozicije sa predmeta iz Batinca.
Postoje i značajne sličnosti između predstave iz Batinca i Podunavskih i Tračkih konjanika. Podunavski konjanici, koji su tako nazvani po području odakle potiče najveći broj ikona na kojima je predstavljena boginja i jednim ili dvojicom konjanika kako gaze neprijatelja. Trački konjanik ili Trački heros ima karakteristike Asklepija, Dionisa i Apolona. Već na najstarijim votivnim reljefima prikazan je kao konjanik, sa ogrtačem koji leprša. Trački heros, međutim, nije mogao da bude ugled za kompoziciju iz Batinca, s obzirom da najstarije predstave ovog junaka datiraju tek iz IV veka pre n.e.
Najviše sličnosti između jahača iz Batinca i jednog božanstva iz tračkog panteona postoje u predstavama Bendide, boginje lova i rata, tračke Artemide. Za razliku od Tračkog herosa, čije je negovanje kulta dokumentovano tek od IV veka, likovne predstave ove boginje aristokratskih zanimanja poznate su i iz prethodnih vekova. Boginja Bendida predstavljana je na konju sa kopljima u ruci. Njen kult je tokom V veka raširen izvan Trakije.
Ovi novi nalazi iz Batinca osnažili su ranije nagoveštaje da su "pojasevi" tipa Mramorac simbolički predmeti vodećih tribalskih dostojanstvenika i domaći proizvod, koji su služili u verskoceremonijalnim radnjama, ali ne kao pojasevi. Oni su, takođe, pokazali da osim zlatnih i srebrnih, postoje i srebrni koji su pozlaćeni. Figuralna fabulativna scena nesumnjivo ilustruje neki od glavnih sadržaja tribalske religije, budući da je prikazana na jednom skupocenom kultnom predmetu, i to dva puta na istovetan način. Navedene analogije ukazuju da postoji izvesna sličnost mitološke slike iz Batinca sa određenim sadržajima iz starogrčke, tračke, makedonske i dačke mitologije, a, najverovatnije i ilirske i skitske. I kompleksni motiv krcat simbolikom Sunca, koji se sastoji od zvezde koju čuva zmija i Sunčeve barke, izvesno čini bazični elemenat tribalske religije. Grci su imali dosta predrasuda o ovom narodu, koje su, izgleda, pored ostalog, bile prouzrokovane nespostojanjem razumevanja za tribalsku religiju. Predstave iz Batinca su veliki ali ipak, za sada, jedini korak u upoznavanju duhovnog života ovog, u jednom dužem razdoblju, najmoćnijeg starobalkanskog naroda.
E moj prika nismo mi svi Makedonoidi
)
