Manga Hilux
Stara legenda
- Poruka
- 85.246
Zombi-ćelije“ u krvnim sudovima mogu da objasne dugotrajni kovid
Milioni ljudi koji se oporavljaju od infekcija poput kovida-19, gripa i mononukleoze pogođeni su dugotrajnim simptomima. Ti simptomi uključuju hronični umor, moždanu maglu, netoleranciju na fizičku aktivnost, vrtoglavicu, bolove u mišićima ili zglobovima i probleme sa crevima. Mnogi od ovih simptoma se pogoršavaju nakon fizičkog napora _fenomen poznat kao post-egzerciciona malaksalost.
Medicinski, ti simptomi su poznati kao mijalgični encefalomijelitis ili sindrom hroničnog umora (ME/CFS). Svetska zdravstvena organizacija ga klasifikuje kao post-virusni sindrom umora, a priznaju ga i SZO i Centri za kontrolu i prevenciju bolesti SAD_a kao neurološki poremećaj. Ovakvo dugotrajno ispoljavanje bolesti nakon infekcije nije novo _ pacijenti prijavljuju ove simptome već decenijama. Ipak, kovid-19 je dodatno pojačao ovaj problem širom sveta. Skoro polovina ljudi sa postkovid simptomima danas ispunjava kriterijume za ME/CFS. U tekstu objavljenom na portalu „Conversation“ navodi se da je od početka pandemije 2020. godine, procenjuje se, više od 400 miliona ljudi razvilo postkovid sindrom.
Do danas, nijedan široko prihvaćen i ispitan mehanizam nije u potpunosti objasnio biološke procese koji leže u osnovi dugotrajnog kovida i ME/CFS-a. Novo istraživanje naučnika Masima Nunjesa, Loren Kel, Anuk Slageke, Roba Vista, Bertrama Fildinga, Daglasa Kela i Eteresije Pretorijus bavi se analizom krvi i kardiovaskularnog sistema kod upalnih oboljenja i postvirusnih stanja, sa posebnim fokusom na koagulaciju, upalu i endotelske ćelije. Endotelske ćelije oblažu unutrašnjost krvnih sudova i imaju ključnu ulogu u regulaciji zgrušavanja krvi, širenju i sužavanju krvnih sudova, regulaciji upale i drugim važnim funkcijama.
Međunarodni tim naučnika predlaže da određeni virusi dovode endotelske ćelije u poluživo, „zombi-stanje“ poznato kao ćelijsko starenje. Ostarile endotelske ćelije prestaju da se dele, ali i dalje oslobađaju molekule koje zbunjuju imuni sistem. To podstiče stvaranje ugrušaka u krvi, što može dovesti do sužavanja krvnih sudova i ograničenog protoka krvi i kiseonika.
Određeni delovi imunog sistema inače uništavaju ostarile ćelije. Međutim, kod dugotrajnih ME/CFS stanja često dolazi do poremećaja u funkciji prirodnih ćelija ubica. Ostarile ćelije takođe mogu da šalju hemijske signale kako bi odvratile imuni napad, pa tako „zombi_ćelije“ aktivno izbegavaju imuni sistem.
„Naš konzorcijum testira nove načine za otkrivanje znakova starenja u ćelijama koje oblažu ljudske krvne sudove. Kao prvi korak, zdrave endotelske ćelije u laboratoriji izlažemo krvi pacijenata da bismo videli da li to izaziva njihovo starenje _ prelazak u ‘zombi-stanje’. Istovremeno, testiramo neinvazivne metode snimanja i fluorescentne sonde koje bi u budućnosti mogle da detektuju ovakve ćelije u telu. U određenim slučajevima, biopsije tkiva bi kasnije mogle da potvrde ono što pokažu snimanja. Zajedno, ovi pristupi imaju za cilj da utvrde kako supstance koje cirkulišu u krvi podstiču starenje ćelija i kako to izaziva bolest. Naš cilj je jednostavan: da pronađemo ostarile endotelske ćelije kod konkretnih pacijenata. Njihovo otkrivanje pružiće informacije za sledeću fazu kliničkih ispitivanja i otvoriće vrata terapijama koje direktno ciljaju ćelije u procesu starenja _ pružajući tako put ka zdravijim krvnim sudovima i, konačno, ka lakšem nošenju sa bolešću“, navodi se u tekstu.
Milioni ljudi koji se oporavljaju od infekcija poput kovida-19, gripa i mononukleoze pogođeni su dugotrajnim simptomima. Ti simptomi uključuju hronični umor, moždanu maglu, netoleranciju na fizičku aktivnost, vrtoglavicu, bolove u mišićima ili zglobovima i probleme sa crevima. Mnogi od ovih simptoma se pogoršavaju nakon fizičkog napora _fenomen poznat kao post-egzerciciona malaksalost.
Medicinski, ti simptomi su poznati kao mijalgični encefalomijelitis ili sindrom hroničnog umora (ME/CFS). Svetska zdravstvena organizacija ga klasifikuje kao post-virusni sindrom umora, a priznaju ga i SZO i Centri za kontrolu i prevenciju bolesti SAD_a kao neurološki poremećaj. Ovakvo dugotrajno ispoljavanje bolesti nakon infekcije nije novo _ pacijenti prijavljuju ove simptome već decenijama. Ipak, kovid-19 je dodatno pojačao ovaj problem širom sveta. Skoro polovina ljudi sa postkovid simptomima danas ispunjava kriterijume za ME/CFS. U tekstu objavljenom na portalu „Conversation“ navodi se da je od početka pandemije 2020. godine, procenjuje se, više od 400 miliona ljudi razvilo postkovid sindrom.
Do danas, nijedan široko prihvaćen i ispitan mehanizam nije u potpunosti objasnio biološke procese koji leže u osnovi dugotrajnog kovida i ME/CFS-a. Novo istraživanje naučnika Masima Nunjesa, Loren Kel, Anuk Slageke, Roba Vista, Bertrama Fildinga, Daglasa Kela i Eteresije Pretorijus bavi se analizom krvi i kardiovaskularnog sistema kod upalnih oboljenja i postvirusnih stanja, sa posebnim fokusom na koagulaciju, upalu i endotelske ćelije. Endotelske ćelije oblažu unutrašnjost krvnih sudova i imaju ključnu ulogu u regulaciji zgrušavanja krvi, širenju i sužavanju krvnih sudova, regulaciji upale i drugim važnim funkcijama.
Međunarodni tim naučnika predlaže da određeni virusi dovode endotelske ćelije u poluživo, „zombi-stanje“ poznato kao ćelijsko starenje. Ostarile endotelske ćelije prestaju da se dele, ali i dalje oslobađaju molekule koje zbunjuju imuni sistem. To podstiče stvaranje ugrušaka u krvi, što može dovesti do sužavanja krvnih sudova i ograničenog protoka krvi i kiseonika.
Određeni delovi imunog sistema inače uništavaju ostarile ćelije. Međutim, kod dugotrajnih ME/CFS stanja često dolazi do poremećaja u funkciji prirodnih ćelija ubica. Ostarile ćelije takođe mogu da šalju hemijske signale kako bi odvratile imuni napad, pa tako „zombi_ćelije“ aktivno izbegavaju imuni sistem.
„Naš konzorcijum testira nove načine za otkrivanje znakova starenja u ćelijama koje oblažu ljudske krvne sudove. Kao prvi korak, zdrave endotelske ćelije u laboratoriji izlažemo krvi pacijenata da bismo videli da li to izaziva njihovo starenje _ prelazak u ‘zombi-stanje’. Istovremeno, testiramo neinvazivne metode snimanja i fluorescentne sonde koje bi u budućnosti mogle da detektuju ovakve ćelije u telu. U određenim slučajevima, biopsije tkiva bi kasnije mogle da potvrde ono što pokažu snimanja. Zajedno, ovi pristupi imaju za cilj da utvrde kako supstance koje cirkulišu u krvi podstiču starenje ćelija i kako to izaziva bolest. Naš cilj je jednostavan: da pronađemo ostarile endotelske ćelije kod konkretnih pacijenata. Njihovo otkrivanje pružiće informacije za sledeću fazu kliničkih ispitivanja i otvoriće vrata terapijama koje direktno ciljaju ćelije u procesu starenja _ pružajući tako put ka zdravijim krvnim sudovima i, konačno, ka lakšem nošenju sa bolešću“, navodi se u tekstu.
