Tifani lampe – umetnost svetlosti koja ne bledi

Nina · ponedelјak u 16:24

Kada se pominje nostalgična, elegantna, ručno izrađena rasveta, jedno ime se ističe iznad svih – Tifani lampe. Svetiljke koje unose dašak originalnosti i elegancije u dom, suprotstavljaju se uniformnosti industrijske proizvodnje.

Ove umetničke lampe u art nuvo stilu, nastale krajem 19. veka, simbol su umetničkog dizajna, luksuza, sofisticiranosti i majstorstva izrade. Njihovi abažuri sastavljeni od pažljivo odabranih i sečenih komadića obojenog stakla, igraju se bojama i senkama kao malo koji drugi dekorativni predmeti.

Iza svake Tifani lampe stoji priča inspirisana prirodom i bogatim vitražnim tehnikama, zbog čega su ove lampe osvojile srca kolekcionara i ljubitelja lepog širom sveta. Svaka Tifani lampa je unikatna, jer se staklo seče i oblikuje ručno.

Nina · ponedelјak u 16:25

Krajem 19. veka, američki umetnik i dizajner Luis Komfort Tifani, bio je fasciniran lepotom stakla. Tokom svojih putovanja po Evropi i Severnoj Africi, impresionirao ga je kolorit vitraža po katedralama. To ga je inspirisalo da razvije posebnu vrstu stakla koje će imati sopstvenu teksturu i boju, punoću i nijanse.Ova inovacija dovela je do patentiranja tehnike poznate kao „favril” staklo, koje je karakteristično po tome što boja nije samo naneta na površinu, već je integralni deo stakla kroz koje prolazi svetlo, piše Lamps Plus.

Dok je otac Čarls Luis Tifani, slavni osnivač draguljarnice „Tiffany & Co.” vodio porodičnu firmu, sin Luis je sledio svoju ljubav prema umetnosti i postao jedan od legendarnih dizajnera staklene rasvete.Iako se, međutim, dugo verovalo da je Luis Tifani sam dizajnirao ove lampe, istraživanja iz 2007. godine su otkrila da je Klara Driskol, umetnica i dizajnerka u Tifani studiju, bila zaslužna za dizajn nekih od najkreativnijih i najvrednijih lampi.

Nina · ponedelјak u 16:26

Prva Tifani lampa predstavljena je javnosti 1893. godine na Svetskoj kolumbijskoj izložbi u Čikagu, gde je Tifani izložio svoje radove u kapeli inspirisanoj vizantijskim stilom.Svetska kolumbijska izložba bila je velika svetska izložba održana u čast 400. godišnjice Kolumbovog dolaska u Ameriku.
Bila je jedna od najvažnijih i najimpresivnijih manifestacija u 19. veku, privukavši više od 27 miliona posetilaca iz celog sveta.

Tifanijeva karijera koja je tada počela, trajala je 57 godina, sve do smrti 1933. godine, kada je Tifani studio u Njujorku zatvoren.

Nina · ponedelјak u 16:27

Vitraž inspirisan prirodnom

Osamdesetih godina 19. veka Tifani je uz dizajniranje nameštaja, slikanje i izradu vitraža, svoju pažnju usmerio i na uređenje interijera, da bi „umetnost uveo u američke domove”. Njegov prijatelj Tomas Edison, koji je 1878. izumeo sijalicu, nakon zajedničke saradnje na osvetljavanju prvog njujorškog bioskopa 1879. godine, predložio mu je da napravi električnu lampu.

Mlađi Tifani je uskoro počeo da kreira svetiljke kao male verzije prefinjenih vitraža i svoju ideju je razvio u novi umetnički oblik. Tifani lampe su postale prepoznatljive po svom neobičnom dizajnu, ručno izrađenim detaljima i bronzanim postoljima prekrivenim smeđe - zelenom patinom. Tifani je patentirao četiri tipa stakla, a radio je sa timovima zanatlija koji su proizvodili vitraže, lampe i postolja.

Vešti majstori su koristili tehniku bakarne folije umesto tradicionalnog olovnog okvira za vitraže. Ova metoda omogućavala je izradu složenih i detaljnih dizajnerskih rešenja, često inspirisanih prirodom - cvećem, zmajevima, pticama, insektima, leptirovima i paunovim perjem.

Nina · ponedelјak u 16:27

Posle uspeha na izložbi u Čikagu, Tifani lampe su stekle veliku popularnost, posebno u Nemačkoj, gde su privukle pažnju mnogih, uključujući direktore državnih muzeja u Berlinu, što je dovelo do toga da Muzej dekorativnih umetnosti postane prvi evropski muzej koji poseduje Tifanijevo staklo.

U Francuskoj, međutim, u početku su bile manje cenjene zbog svoje povezanosti sa američkom zanatskom tradicijom. Ipak, saradnja sa evropskim distributerima i umetnicima, pomogla je da Tifani proizvodi pronađu put do šire evropske publike.

Dvadesetak godina nakon velike ekonomske krize, Tifani lampe su se krajem pedestih godina 20. veka, ponovo vratile u centar pažnje, zahvaljujući izuzetnom interesu kolekcionara i svetskih muzeja. Dve Tifani svetiljke su se 1998. godine čak našle na listi 10 najskuplje prodanih dekorativnih umetničkih predmeta - svaka je koštala oko 2 miliona dolara.

Nina · ponedelјak u 16:28

Danas se originalne Tifani lampe smatraju vrednim umetničkim delima i kolekcionarskim predmetima, dok reprodukcije i dalje krase mnoge domove, zadržavajući duh i lepotu originalnih dizajna, prenosi Original magazin.

Više od 90 godina nakon zatvaranja njujorškog Tifani studija, danas se 95 odsto svetske proizvodnje ovih lampi nalazi u Kini, kolevci porcelana i stakla, gde se sve svetiljke ručno izrađuju od vrhunskog nelomljivog stakla, po strogim pravilima i patentima originalne proizvodnje. Postolja su i dalje od bronze i legure cinka.