Pumpaj Dinstanović
Zaslužan član
- Poruka
- 104.984
Dakle, hajde da otvorimo i temu o ovom pitanju, možda jednom od najvećih u istoriji bivšeg jugoslovenskog prostora novoga vijeka. Kao što je poznato, taj proces je već bio gotov do kraja XVI stoljeća, a prema defteru iz 1604. godine, muslimani sačinjavaju čak gotovo tri četvrtine stanovništva.
Prodiskutujmo, o izvorima, građi u kojoj je pitanje obrađeno, o zabludama i percepcijama; o gledanjima na 'Turke' i o legendi bošnjaštva.
Otvoriću temu sa izdvojenim crtama koje je učinio Aličić (Širenje islama u Hercegovini, objavljeno u br. Priloga za orijentacionu filologiju iz 1991. godine [ur. F. Nametak]); za sada mislim jedini tako podvojeno:
1. Vjekovno postojanje u gotovo jedinstvenom etnosu tri različite konfesije, što je religijsku svijest naroda u Bosni potpuno razvodnjavalo gotovo do ateizacije, posebno pod uticajem političkih prilika koje su iznutra uništavale to područje i iz toga proizišla
2. Loša crkvena organizacija, odnosno nepostojanje jedinstvene crkvene organizacije koja bi se suprotstavljala širenju islama
3. Učvrščivanje vlasti novog gospodara i gubljenje svake nade da će se vlast promijeniti
4. Prisila koja je vršelna na bogumile od strane bosanskih vladara da prihvate katoličku vjeru, njihovi progoni od strane istih, kao i progoni od strane vladara srpske države dok je ona postojala
5. Koncentracija bogumila ili kriptobogumila na velikom dijelu hercegovačkog sandžaka koji su lako prihvatali islam
6. Organizacija vlasti, vrbovanje domaćeg sloja u feudalnu klasu i njegovo postepeno prelaženje na islam, koji za sobom povlači prelaz na islam i njegovo postepeno prelaženje na islam, što za sobom povlači i mase na prelaz na islam
7. Djelomično širenje utjecaja iz gradova, bar onih koji su se formirali, odnosno privlačnost gradova za seoske mase, što je i vlast poticala
8. Utjecaj naših ljudi koji su devširmom ili na bilo koji drugi način mobilizirani od strane države, jednako kršćana i muslimana, i njihovo postizanje određenoga višeg društvenog statusa
Vidimo ovdje i dalje tezu o bogumilskoj Bosni...
Prodiskutujmo, o izvorima, građi u kojoj je pitanje obrađeno, o zabludama i percepcijama; o gledanjima na 'Turke' i o legendi bošnjaštva.
Otvoriću temu sa izdvojenim crtama koje je učinio Aličić (Širenje islama u Hercegovini, objavljeno u br. Priloga za orijentacionu filologiju iz 1991. godine [ur. F. Nametak]); za sada mislim jedini tako podvojeno:
1. Vjekovno postojanje u gotovo jedinstvenom etnosu tri različite konfesije, što je religijsku svijest naroda u Bosni potpuno razvodnjavalo gotovo do ateizacije, posebno pod uticajem političkih prilika koje su iznutra uništavale to područje i iz toga proizišla
2. Loša crkvena organizacija, odnosno nepostojanje jedinstvene crkvene organizacije koja bi se suprotstavljala širenju islama
3. Učvrščivanje vlasti novog gospodara i gubljenje svake nade da će se vlast promijeniti
4. Prisila koja je vršelna na bogumile od strane bosanskih vladara da prihvate katoličku vjeru, njihovi progoni od strane istih, kao i progoni od strane vladara srpske države dok je ona postojala
5. Koncentracija bogumila ili kriptobogumila na velikom dijelu hercegovačkog sandžaka koji su lako prihvatali islam
6. Organizacija vlasti, vrbovanje domaćeg sloja u feudalnu klasu i njegovo postepeno prelaženje na islam, koji za sobom povlači prelaz na islam i njegovo postepeno prelaženje na islam, što za sobom povlači i mase na prelaz na islam
7. Djelomično širenje utjecaja iz gradova, bar onih koji su se formirali, odnosno privlačnost gradova za seoske mase, što je i vlast poticala
8. Utjecaj naših ljudi koji su devširmom ili na bilo koji drugi način mobilizirani od strane države, jednako kršćana i muslimana, i njihovo postizanje određenoga višeg društvenog statusa
Vidimo ovdje i dalje tezu o bogumilskoj Bosni...
