- Poruka
- 334.428
Kapija Karla VI je kapija na severoistočnom bedemu Donjeg grada Beogradske tvrđave, podignuta po projektu Baltazara Nojmana između 1718. i 1720. godine za vreme austrijske vladavine Beogradom i posvećena je caru Svetog rimskog carstva, kralju Ugarske, kralju Češke i austrijskom nadvojvodi Karlu VI iz dinastije Habzburg i oca Marije Terezije.Ova kapija je bila glavni ulaz u Donji grad i danas je jedan od najlepših primera baroka na prostorima južno od Save i Dunava
Na spoljnoj strani kapije, nalazi se monogram cara Karla VI, a nekada je postojao i natpis „Karlo VI, rimski car, avgust, pobornik prave vere protiv hrišćanskih neprijatelja, podigao je ova vrata, veličanstveno delo, posle osvajanja slavnog grada Beograda.”
U vreme izgradnje, pred kapijom se nalazio uski produženi zaliv kao deo starog pristaništa.
Za istoričare je posebno važan zabat unutrašnjeg dela kapije na kome se nalazi najstariji sačuvani grb u Beogradu. U pitanju je grb Tribalije u vidu glave vepra probodene strelama. Ovaj grb provlači se kroz čitavu srpsku istoriju od srednjeg veka, kada su drugi evropski vladari srpske nazivali tribalskim. Svoju dominaciju nad Srbijom, Habsburška monarhija iskazala je dodavanjem krune na veprovsku glavu, proglašavajući tako Srbiju svojom provincijom.
Takav grb su na zastavama nosili Karadjordjevi ustanici 1804.
Kada su Turci ponovo zauzeli Beograd 1739. godine, porušena je većina baroknih zdanja u gradu. Među malobrojnim delima austrijskih projektanata, ostala je i ova kapija.Po povlačenju turskog garnizona i preuzimanju Beogradske tvrđave od strane srpske vojske 1867. godine, kapija je pogrešno nazivana Slavoluk princa Eugena Savojskog, potom i Kapija princa Eugena, pod pogrešnom pretpostavkom da je bila posvećena austrijskom knezu koji je predvodio opsadu Beograda 1717. godine.
Prva poznata fotografija kapije je nastala 1876. godine sa unutrašnje strane.
Usledila su rušenja srednjovekovnih bedema, tako da kapija sada liči na zasebni objekat, iako je izvorno bila deo celine.
Kapija je temeljno obnovljena tokom nemačke okupacije Beograda 1942. i 1943. godine, budući da je planirana izgradnja Memorijalnog parka princa Eugena
na prostoru Donjeg grada. Kapija je znatno stradala u savezničkom bombardovanju na Vaskrs 1944. godine i u takvom stanju je ostala do polovine 60-ih godina.
Najstarija fotografija kapije Karla VI iz 1876.
