Nikita Kulganov
Buduća legenda
- Poruka
- 37.589
Za partizanske jedinice tokom rata, bilo je karaterisitcno za njih da vlada glad, iscrpljenost, nema smeni, bolesti, psihicka oboljenja …, ali moral je uvek bio na visini, nema predaje samo pobeda.
Primer koji najbolje pokazuje koliko su partizani bili isrcpljeni :
Čelni ustaša korača držeći dlan na puščanoj cijevi. Dvadesetak ih je. Već se može razabrati što govore. Komandant Joka odluči: 'Pali!' daje znak mitraljescu . Ništa. Ponavlja drugi, pa treći put. Mitraljez opet šuti. Joka skoči sam za mitraljez i raspali po ustašama. Mitraljezac je zaspao od umora. Pri- pucaše karabini i automati. Kratka borba. Pet-šest minuta. Sve se umirilo. Partizani pokupiše automate i puškomitraljez. Čak ni puške nisu uzimali. Oslobodiše logoraše. To je bila grupa od trideset Židova. Oslobođene logoraše poslaše partizanskim vezama na slobodni teritorij.”6
http://znaci.net/00003/680.pdf
Hrane nije bilo, a i kad je bilo bila je oskudna:
Najvažniji problem u današnjoj situaciji jeste hrana. Rezerve iz italijanskih garnizona iz doline Neretve davno su već utrošene, u ovom kraju ne možemo skoro ništa naći, ranjenici vrlo malo dobijaju hrane, ni 150 grama brasna na dan. A da imaju sada jaku hranu, za desetak dana veliki bismo broj drugova preveli u grupu lakih ranjenika, u pešake ili bismo ih vratili u jedinice.
https://zurnal.info/novost/23059/ka...rbusni-tifus-i-pljackase-u-vlastitim-redovima
U toku NOR-a i onako loše higijenske prilike višestruko su se pogoršale, to je dovelo do velikih epidemija pegavca i porasta broja crevnih zaraza stanovništva, kao i epidemija malarije (Makedonija, Kordun, Banija, Kosovo). To se, u većoj ili u manjoj meri, odrazilo i u jedinicama NOV i POJ koje su dejstvovale na tim područjima. Najpovoljniji uslovi bili su za širenje pegavca, pa se razbuktao u epidemije velikih razmera, u endemskim područjima, preneo i u krajeve gde ga ranije nije bilo, odneo mnoge ljudske živote, nepovoljno uticao na borbenu sposobnost pojedinih jedinica i ugrožavao uspešnost borbenih dejstava.
Razvoj partizanskog rata i NOV i POJ praćen je borbenim dejstvima ne samo partizanskih odreda, nego i brigada i krupnijih operativnih jedinica na udaljenim područjima i vođenjem ofanzivnih dejstava, koja su zahtevala stalne pokrete i usiljene marševe često noću, po teško prohodnom terenu i pod nepovoljnim meteorološkim uslovima (hladnoća, sneg, kiša), što je dovodilo do iscrpljenosti boraca. Operativno-taktički razlozi zahtevali su pokret, dejstva i smeštaj u zaraženim razrušenim, popaljenim i od neprijatelja opljačkanim područjima i naseljima. To je, s jedne strane, dovodilo do tešnjeg dodira i mešanja sa stanovništvom u postradalim naseljima ili zbegovima, a time i sa žarištima zaraznih bolesti. S druge, pak, strane, bilo je otežano, a ponekad i onemogućeno sprovođenje osnovnih higijenskih mera, što je praćeno pojavom vašljivosti, šuge i piodermija. Snabdevanje hranom iz mesnih izvora zavisilo je od ekonomskog stanja i prehrambenih rezervi područja, koja su često bila osiromašena i opljačkana od neprijatelja pa su i stanovništvo i partizanske jedinice bili izloženi gladovanju. To je dovodilo do opadanja fizičke kondicije, otpornosti prema infekcijama i hladnoći, kao i do oboljenja deficitarne ishrane. Intenzivno habanje odeće, obuće i rublja, pojačano destruktivnim delovanjem vodene pare prilikom čestih depedikulacija, i otežano njihovo zanavljanje, dovodili su do toga da je veliki broj boraca imao pocepanu odeću, obuću i rublje ili bio bez njih. To je otežavalo održavanje lične higijene i pospešivalo vašljivost, šugu, piodermije, uboje nogu, i dovodilo do oštećenja hladnoćom, posebno promrzlina i smrzotina. Ofanzivni karakter partizanskih dejstava favorizovao je širenje vašljivosti i pegavca, a smanjivao mogućnost širenja crevnih i respiratornih infekcija. Otuda u toku NOR-a dominantnu ulogu imao je pegavac, dok su se crevne zaraze sporadično javljale i dale retke epidemije, a respiratorne su praktično bile bez značenja. Od ostalih patoloških stanja za ovu fazu rata karakteristična su oboljenja zbog deficitarne ishrane, skabies i piodermije. Međutim, u završnom delu rata, kada se deo jedinica NOV i POJ našao u rovovima i kasarnama, stvoreni su uslovi za porast respiratornih oboljenja i crevnih zaraza.
Pegavac je bio najznačajniji epidemiološki problem i davao glavni pečat epidemiološkoj situaciji i protivepidemijskoj borbi u toku celog NOR-a, zbog široko rasejanih endemskih žarišta, osobito u područjima najintenzivnijih borbenih dejstava, i stvaranja uslova za njihovo razbuktavanje u epidemije i širenje pegavca van njih (vašljivost, masovni pokreti stanovništva i vojnih jedinica).
http://znaci.net/00001/199_2.pdf?fb...KBB2Knr_jyForFrhl4tRv4OvA81d68SzvISC8-wpu9jcE
„... U to je vrijeme harao pjegavac. I sama sam oboljela od te bolesti. Bulaznila sam, imala visoku temperaturu, smršavila sam dvadeset kilograma.
Partizani su tada bili rascepkani od Drine do Nevesinja i granice sa Crnom Gorom, a 7. i 9. divizija uništene zbog bolesti i iscrpljenosti tokom prenosa ranjenika i bolesnika.
https://www.vreme.com/cms/view.php?...P3rUwhUnEKZI7HU7vDJS0-RbWEzjq1yU84osbLgkca9S0
Medicinska pomoć bila je minimalna. Operacije i amputacije nerijetko su vršene bez anestezije, zavoji pravljeni od svega što je izgledalo pogodno, a ranjenici umirali od infekcija, iscrpljenosti, hladnoće..
https://www.vreme.com/cms/view.php?...h4FWYy8_w6E_mTt_a28fh9IlkA2oEDxEHXMlJAX6QkzE8
34.50 Vrlo su potresne priče Dr. Olga Božović, koja priča o bolesnim borcima - tifusarima koji su skakali po vatri da se ugreju jer ih je tresla groznica, borci izbezumljeni od gladi koji su pokušavali da nadju hranu na kosturu konja....inače na Sutjesci Dr. Saši Božovići je umrla njena beba Dolores ( knjiga tebi Moja Dolores ).
Partizani su bili jednina vojna formacija koja je konstantno bila gladana, umorna, iscrpljena, stalno zarazena bolestima ( koje su ih kosile ), zatim psihickim oboljenjima, ali bez obzira na sve partizani su pobedili !!!
Primer koji najbolje pokazuje koliko su partizani bili isrcpljeni :
Čelni ustaša korača držeći dlan na puščanoj cijevi. Dvadesetak ih je. Već se može razabrati što govore. Komandant Joka odluči: 'Pali!' daje znak mitraljescu . Ništa. Ponavlja drugi, pa treći put. Mitraljez opet šuti. Joka skoči sam za mitraljez i raspali po ustašama. Mitraljezac je zaspao od umora. Pri- pucaše karabini i automati. Kratka borba. Pet-šest minuta. Sve se umirilo. Partizani pokupiše automate i puškomitraljez. Čak ni puške nisu uzimali. Oslobodiše logoraše. To je bila grupa od trideset Židova. Oslobođene logoraše poslaše partizanskim vezama na slobodni teritorij.”6
http://znaci.net/00003/680.pdf
Hrane nije bilo, a i kad je bilo bila je oskudna:
Najvažniji problem u današnjoj situaciji jeste hrana. Rezerve iz italijanskih garnizona iz doline Neretve davno su već utrošene, u ovom kraju ne možemo skoro ništa naći, ranjenici vrlo malo dobijaju hrane, ni 150 grama brasna na dan. A da imaju sada jaku hranu, za desetak dana veliki bismo broj drugova preveli u grupu lakih ranjenika, u pešake ili bismo ih vratili u jedinice.
https://zurnal.info/novost/23059/ka...rbusni-tifus-i-pljackase-u-vlastitim-redovima
U toku NOR-a i onako loše higijenske prilike višestruko su se pogoršale, to je dovelo do velikih epidemija pegavca i porasta broja crevnih zaraza stanovništva, kao i epidemija malarije (Makedonija, Kordun, Banija, Kosovo). To se, u većoj ili u manjoj meri, odrazilo i u jedinicama NOV i POJ koje su dejstvovale na tim područjima. Najpovoljniji uslovi bili su za širenje pegavca, pa se razbuktao u epidemije velikih razmera, u endemskim područjima, preneo i u krajeve gde ga ranije nije bilo, odneo mnoge ljudske živote, nepovoljno uticao na borbenu sposobnost pojedinih jedinica i ugrožavao uspešnost borbenih dejstava.
Razvoj partizanskog rata i NOV i POJ praćen je borbenim dejstvima ne samo partizanskih odreda, nego i brigada i krupnijih operativnih jedinica na udaljenim područjima i vođenjem ofanzivnih dejstava, koja su zahtevala stalne pokrete i usiljene marševe često noću, po teško prohodnom terenu i pod nepovoljnim meteorološkim uslovima (hladnoća, sneg, kiša), što je dovodilo do iscrpljenosti boraca. Operativno-taktički razlozi zahtevali su pokret, dejstva i smeštaj u zaraženim razrušenim, popaljenim i od neprijatelja opljačkanim područjima i naseljima. To je, s jedne strane, dovodilo do tešnjeg dodira i mešanja sa stanovništvom u postradalim naseljima ili zbegovima, a time i sa žarištima zaraznih bolesti. S druge, pak, strane, bilo je otežano, a ponekad i onemogućeno sprovođenje osnovnih higijenskih mera, što je praćeno pojavom vašljivosti, šuge i piodermija. Snabdevanje hranom iz mesnih izvora zavisilo je od ekonomskog stanja i prehrambenih rezervi područja, koja su često bila osiromašena i opljačkana od neprijatelja pa su i stanovništvo i partizanske jedinice bili izloženi gladovanju. To je dovodilo do opadanja fizičke kondicije, otpornosti prema infekcijama i hladnoći, kao i do oboljenja deficitarne ishrane. Intenzivno habanje odeće, obuće i rublja, pojačano destruktivnim delovanjem vodene pare prilikom čestih depedikulacija, i otežano njihovo zanavljanje, dovodili su do toga da je veliki broj boraca imao pocepanu odeću, obuću i rublje ili bio bez njih. To je otežavalo održavanje lične higijene i pospešivalo vašljivost, šugu, piodermije, uboje nogu, i dovodilo do oštećenja hladnoćom, posebno promrzlina i smrzotina. Ofanzivni karakter partizanskih dejstava favorizovao je širenje vašljivosti i pegavca, a smanjivao mogućnost širenja crevnih i respiratornih infekcija. Otuda u toku NOR-a dominantnu ulogu imao je pegavac, dok su se crevne zaraze sporadično javljale i dale retke epidemije, a respiratorne su praktično bile bez značenja. Od ostalih patoloških stanja za ovu fazu rata karakteristična su oboljenja zbog deficitarne ishrane, skabies i piodermije. Međutim, u završnom delu rata, kada se deo jedinica NOV i POJ našao u rovovima i kasarnama, stvoreni su uslovi za porast respiratornih oboljenja i crevnih zaraza.
Pegavac je bio najznačajniji epidemiološki problem i davao glavni pečat epidemiološkoj situaciji i protivepidemijskoj borbi u toku celog NOR-a, zbog široko rasejanih endemskih žarišta, osobito u područjima najintenzivnijih borbenih dejstava, i stvaranja uslova za njihovo razbuktavanje u epidemije i širenje pegavca van njih (vašljivost, masovni pokreti stanovništva i vojnih jedinica).
http://znaci.net/00001/199_2.pdf?fb...KBB2Knr_jyForFrhl4tRv4OvA81d68SzvISC8-wpu9jcE
„... U to je vrijeme harao pjegavac. I sama sam oboljela od te bolesti. Bulaznila sam, imala visoku temperaturu, smršavila sam dvadeset kilograma.
Partizani su tada bili rascepkani od Drine do Nevesinja i granice sa Crnom Gorom, a 7. i 9. divizija uništene zbog bolesti i iscrpljenosti tokom prenosa ranjenika i bolesnika.
https://www.vreme.com/cms/view.php?...P3rUwhUnEKZI7HU7vDJS0-RbWEzjq1yU84osbLgkca9S0
Medicinska pomoć bila je minimalna. Operacije i amputacije nerijetko su vršene bez anestezije, zavoji pravljeni od svega što je izgledalo pogodno, a ranjenici umirali od infekcija, iscrpljenosti, hladnoće..
https://www.vreme.com/cms/view.php?...h4FWYy8_w6E_mTt_a28fh9IlkA2oEDxEHXMlJAX6QkzE8
34.50 Vrlo su potresne priče Dr. Olga Božović, koja priča o bolesnim borcima - tifusarima koji su skakali po vatri da se ugreju jer ih je tresla groznica, borci izbezumljeni od gladi koji su pokušavali da nadju hranu na kosturu konja....inače na Sutjesci Dr. Saši Božovići je umrla njena beba Dolores ( knjiga tebi Moja Dolores ).
Poslednja izmena od moderatora:
