Rana i Visoka Renesansa u Evropi

Rana Renesansa (ital. quattrocento) je prvo umetničko razdoblje renesanse koje traje kroz ceo 15. vek.

Italija je odigrala vodeću ulogu u razvijanju renesanse, i to prvenstveno grad Firenca, a zatim i Padova, Rim, Venecija … sve do početka 16. veka. kad se nastavlja razvoj u celoj Evropi. Društveno uređenje je sličilo onom u antičkoj Grčkoj, bilo je puno gradova-država koje su se utrkivale i ratovale jedna protiv druge. Ti gradovi-države razvijali su manufakturnu proizvodnju, trgovinu, geografska otkrića, štampu (Johan Gutenberg, 1440.) i nauku. Trgovina sa udaljenim krajevima ruši stare strahove od prostora i prirode kojim se sad pristupa na naučni način (manje kroz teološke dogme). Tako se razvijaju: matematika, medicina …; otvaraju se prvi univerziteti (Padova, i dr.).

Umetnici po prvi put bivaju cenjeni i priznati kao stvaraoci. Renesansni čovek priznavao je da je razdoblje klasike nepovratno i mrtvo, a cilj mu je bio dostizati ga i preticati. U želji da se potpuno odbaci srednji vek i preporodi antika, u Evropi je počelo stvaranje modernog čoveka. Predstavnici rane renesanse u Italiji su: Mazačo, Donatelo, Filipo Bruneleski itd.

Visoka renesansa

Visoka renesansa (ili razvijena renesansa, it. cinquecento) je kasna faza renesanse koja se odvija do prve polovine 16. veka.

Tokom 16. veka renesansa u Firenci nastavlja produkciju velikih umetnika; centar italijanske umetnosti je postao Rim, gde su ambiciozne pape Lav X i Papa Julije II slavili grad slaveći sebe.

U vreme kad se izrazito poštovao subjektivizam i individualizam svakoga umetnika, toliko da se stvarao kult genija, umetnici su želeli da se izražavaju posebno i da pritom ostavljaju poseban utisak na posmatrača dela. To je vreme kada je vladala ideja genijalnog umetnika, pojedinca nadahnutog od Boga, koji je bio uspešan u različitim vrstama umetnosti – univerzalni čovek (ital. hommo universalis). Visoku renesansu personifikuju, po mnogima, tri najveća umetnika svih vremena: Leonardo da Vinči, Mikelanđelo Buonaroti i Rafael.



Da Vinci Proporcije čoveka



Autoportret


Izvor artnit.net

Renesansa u Italiji se javlja u više gradova: u Firenci, Rimu, severnoj Italiji i Veneciji.

Firenca
Arhitekte
Filipo Bruneleski
L. B. Alberti
Slikari
Mazačo
Fra Filipo Lipi
Botičeli
Rim
Svestrani umetnici
Mikelanđelo Buonaroti
Leonardo
Rafaelo
Severna Italija
Arhitekte
Paladio
Venecija
Sjajni koloristi
Ticijan
Paolo Veroneze
Tintoreto
Renesansa u Nemačkoj i Nizozemskim zemljama
Najveći predstavnik u Nemačkoj bio je Albreht Direr, a u Flandriji Jan van Ajk.

Renesansa u Španiji
vidi El Greko



Masaccio



Sandro Botticelli



Michelangelo

Tema Renesanse je veoma obimna i zato ćemo se zadržati samo na slikarstvu,jer opšti preporod u Evropi obuhvata sve oblasti
drustvenog života..i nama je ovde nemoguće i nepotrebno veliko širenje teme...Ostajemo na slikarstvu profanom i sakralnom,
Vajarstvo Renesanse smo obuhvatili temom Vajarstvo kao umetnost...

Albreht Direr...Autoportret

Giotto_-_Scrovegni_Kiss_of_Judas


Prevazilazio je ikonografske norme vizantijskog slikarstva koje su uticale na generacije slikara. Uveo je realizam u slikarstvo; dok je konvencionalno slikarstvo do tada imalo dvodimenzionalne figure, Giotto je uveo plastično modelirane figure u jednoj prostoriji sa perspektivom, koje imaju odnos jedna sa drugom. Dajući im širinu, podario im je prirodni volumen i težinu. To se već naslućuje u bazilici Santa Maria Novella u Firenci, jednom od
njegovih ranijih radova. Po Vasariju je njegovo modeliranje Svetog Franje Asiškog nekim kritičarima bilo čak prestvarno pa zato i preduhovno. Giotto je bio prvi veliki individualni gotički majstor, ujedno uzor nadolazećim slikarima renesanse.

Giottovo glavno delo je veliki ciklus fresaka u kapeli Cappella degli Scrovegni u Padovi, koji sadrži preko 100 scena iz života Marije i Isusa, i koji je nastao od 1304. do 1306. Jedna slavna scena iz ciklusa je ona u kojoj Sveta tri kralja koja posmatraju zvezdu koja liči na kometu. Poznata je i „Ognissanti“ Sveta Marija. Zanimljivo, plavu boju je u tom ciklusu slabo koristio, verojatno jer je bilo teško proizvesti plave pigmente.

Albreht Direr

- - - - - - - - - -

Albreht Direr (1471-1528), slikar, grafičar i teoretičar umetnosti, jedan je od najznačajnijih nemačkih umetnika svih vremena. Još u ranim dvadesetim, bio je poznat po drvorezima visokog kvaliteta a kao zreo čovek bio je dovoljno cenjen da bude ni manje ni više nego dvorski slikar cara Maksimilijana I. Putovao je u tadašnju Holandiju i dva puta u Italiju gde se upoznao sa kolegama poput Rafaela, Leonarda i Belinija, i time umnogome doprineo razmeni znanja, tehnika i shvatanja likovnih umetnosti između severa i juga Evrope. Kao i svi učeni ljudi tog doba, prihvatio je neoplatonizam, filozofski sistem koji se iz Italije brzo širio Evropom. Pored velike uloge u popularizovanju nove tehnike akvarela kojom je uglavnom slikao pejzaže (do tad retko samostalnu temu), Direr je neosporno zaslužan i za razvoj bakroreza i drvoreza. Iako je bio podjednako uspešan u svim tehnikama, predstavićemo vam jednu od najzanimljivijih i najpoznatijih grafika ovog umetnika ali i renesanse uopšte – Melanholiju I.

Sandro_Botticelli Birth of Venus !482-86g

Sandro Botticelli: ROĐENJE VENERE

PODACI O AUTORU:

Sandro Botticelli, pravim imenom, Alessandro di Mariano Filipepi, rođen je 1445, godine u Firenci, u skromnoj radničkoj obitelji., gdje je i umro 1510.
Pretpostavlja se da je u ranoj mladenačkoj dobi radio kao zlatar pripravnik.
Momenti značajni za njegov umjetnički razvoj bili su poznavanje rada slikara Filipa Lippia, kipara braće Pollaiuolo, pripravnički rad kod Andree del Verrocchia, i kasnije Andree del Pollaiola.
1470. otvara vlastitu radionicu i ubrzo dobiva posao za Lorenza de Medicia.
Na poziv Pape Siksta IV u Rimu je izradio freske u Sikstinskoj kapeli.
Također je ilustrirao je Danteovu Božanstvenu komediju.
Kao i mnogi umjetnici tog vremena i prostora bio je pobornik neoplatonističke filozofije koja se njegovala u umjetničkom krugu mecene Lorenza il Magnifica (Veličanstvenog). Karakteristike najpoznatijeg, lepršavog perioda njegove umjetnosti su mitološki i alegorijski prikazi iz antike. Likovi su idealizirani, naročito gracilne, lijepe djevojke, prikazane u nestvarnom pejzažu, bez realnog izvora svjetla.
(Alegorija proljeća, Rođenje Venere). U kasnijem razdoblju vraća se sakralnim temama, asketskim likovima i tamnom koloritu (Madone).
Za života nije stekao svjetsku slavu, izuzme li se poziv da sa nekolicinom znamenitih umjetnika oslika zidove Sikstinske kapele, no u povijesti umjetnosti zauzima mjesto istaknutog vizionara koji je navijestio duh visoke renesanse. Za obitelj Medici naslikao je brojne portrete, no ipak njegova rana djela su većinom religijskih motiva.

Albreht Direr

Tiziano Vecellio

Pallade-Centauro Botticelli 1482.

Giotto-the-Scrovegni-Chapel-oplakivanje-hrista

Vermeer Van Delft

Ticijan Večeli

Ticijan Večeli

Albreht Direr

Peter Paul Rubens

Diego Velaskez

Rembrandt

Albrecht Direr

Veliki doprinos u perspektivi .
Андреа Мантења

Italijanski renesansni slikar Andrea Mantenja kao i drugi umetnici tog doba je eksperimentisao sa perspektivom, kako bi se stvorio osećaj veće monumentalnosti. Njegovi metalik pejzaži i donekle kamenite figure ukazuju na fundamentalno skulpturalni pristup slikanju. Na slici Vaskrsenje iz 1457-1459. godine on iskazuje duboko osećanje za prirodu, a u prikazivanju nekih likova vidljiv je uticaj Đovanija Belinija, italijanskog slikara rane renesanse. Slika se danas nalazi u Muzeju lepih umetnosti u Turu.

Slika Vaskrsenje urađena je temperom na drvetu. Andrea Mantenja prikazuje vaskrsenje Isusa Hrista na osnovu iskaza iz Biblije da su se stražari zaduženi za čuvanje groba uplašili.

Na slici Vaskrsenje prikazan je u središtu ozaren Isus Hrist koji je izašao iz groba na velikoj steni u pećini. On je uzdignut, stoji na sarkofagu okružen anđelima, a u levoj ruci drži zastavu krstaša. Grob se nalazi u pećini i vojnici čuvaju stražu oko njega, a izlazak Isusa je u njima probudio nemir i strah koji je vidljiv na njihovim licima.


Vaskrsenje Hrista



Sveti Sebastian

Izvor artnit.net

Lazarevo vaskrsenje je jedna od poslednjih slika Mikelanđela Merizija da Karavađa. Ovu sliku je naslikao po narudžbini đenovskog trgovca Đovanija Batiste de Lazarija, koji mu je platio 1000 skuda, dva puta više nego što je ikada dobio za neki rad. Karavađo je umro 1610. godine za manje od godinu dana od njenog nastanka. Po svedočanstvu vajara Frančeska Suzina, slika je međutim oštro kritikovana. U nastupu gneva Karavađo ju je uništio i u rekordnom roku je naslikao drugu varijantu, koja se danas nalazi u Regionalnom muzeju u Mesini.

Izvor artnit.net

Altdorfer Albert

Moguci-Djordjoneov-autoportret-na-kojem-je-prikazan-kao-David

Peter Paul Rubens

Raffaello Santi1483-1520