Dokazi da na Kosovu i Metohiji zive arnauti

Pas rënies së pushtetit bizantin, normanët ndërtuan
mbretërinë e tyre në Shqipëri, e cila shkonte nga Durrësi
deri në lumin Vardar, ku fiset nomade turke të peçenegëve
dhe oguzet (Ög Öz) fushonin gjatë verës. Këta kalorës nga
Stepat Kipçake, e kishin për zakon të kalojnë lumin e
Danubit pranë Dobruzhës dhe plaçkisin nëpër Ballkan deri në
perëndim të liqenit Ohër.
Gjatë dy shekujve në fjalë, portet shqiptare të Durrësit
dhe Vlorës ishin kthyer në dyert e kryqtarëve perëndimorë
për në Outremer via Egnatia (për në rrugën Egnatia). Gjatë
kryqëzates së katërt (1202 ? 1204), disa nga Militae
Christi (militantët e Krishtit) perëndimorë, ku shumica
ishin hospitallers (nga urdhëri i Shen Xhonit) dhe
templarë, pushtuan Shqipërinë, përpara se të nisin
grabitjet dhe gjurullditë në Kostandinopojë. Kryqtarët,
Shqipërinë e bënë pjesë të mbretërisë së tyre latine që
udhëhiqej nga Baldvini i Flandersit. Çfarë ne dimë rreth
popullsisë shqiptare të kësaj kohe është shumë pak. Kjo
vjen si pasojë e mospërzjerjes së shqiptarëve në luftën për
pushtet mes dukeve franko ? normanë dhe venecianëve. Por
gjatë kësaj kohe, i vetmi entitet i njohur, dhe gjysëm i
pavarur i Shqipërisë ishte Kruja, ku feudali i saj i
quajtur Progon kishte nën pushtet një kështjellë të vogël.
Në 1208, nipi i tij Dimitri, kundërshtoi pushtetin serb të
Despotatit të Zetës që udhëhiqej nga ?Prinic i Madh?
Gjergji, dhe venedikasit që kontrollonin mjaft pjesë të
Adriatikut.
Kur kryqtarët perëndimorë vendosën pushtetin e tyre në
Kostandinopojë, princi i Komnenëve, Mihali I u tërhoq për
në Shqipëri, ku forcat e tija besnike ishin në gjendje të
dëbojnë venedikasit nga shumë pjesë të Adriatikut. Në
Janinë ai deklaroi formimin e Despotatit të pamvarur të
Epirit, që shtrihej deri në Shkodër. Pas vdekjes së tij në
1215, Theodhor Ëngjëlli dhe më vonë djali i Mihal
Komnenusi, Mihali II Paleologus (1230 ? 1267), restoruan në
Shqipëri supremitetin e Kishës Ortodokse. Në 1258, Mihali
II vajzën e tij, Helenën i?a dha për grua Manfredit,
mbretit të Hohenstaufen dhe të dy Siçilive. Paja e Helenës
përmbante tokat shqiptare që shkonin nga Korfuzi deri në
Berat. Tetë vjetë më vonë, pas vdekjes së dhunshme të
Manfredit, Shqipëria kaloi në duart e Çarlit I të d?Anjou-t
(Angjevin) nga Burgundi. Në 1274, 19 kryetarë fisesh
shqiptare nga Shqipëria e mesme e njohën atë si mbret.
Kurse Epiri i kaloi dy udhëheqësve të fundit të Komnenëve,
Nikoforit (1267-93), dhe më pas të birit të tij Thomasit
(1293-1318), i cili u vra nga djali i motres së tij,
Nikolaus Orsini. Më vonë edhe Nikolausi, u vra nga vëllai i
tij Xhoni, i cili më pas u helmua nga gruaja e tij, Anna
Paleologu, nëna e Nikoforit II (i cili u vra gjatë
pushtimit të Shqipërisë së veriut, në 1358).
Karli i I i angjevinëve, u trashëgua nga biri i tij
invalid, Karlsi II, i cili urdhëroi në vitin 1300 dëbimin e
muslimanëve siçilian për në qytetin e Pulias, në Luçera.
Karli i II, mbretërinë e Shqipërisë i?a dhuroi djalit të
tij, Filipit, Dukës së Tarantos. Pas vdekjes së tij më
1333, Shqipëria u udhëhoq nga vëllai i Filipit, Xhoni i
Gravinës, dhe dy vjet më pas nga djali i Xhonit, Karli, i
cili u var në Aversa, më 1347 nga kushëriri i tij Luisi,
mbreti i Hungarisë. Ndërsa në 1368, udhëheqësi i ri
angjevin, Filipi i II u zëvendësua nga klani shqiptar i
Topiajve. Despotati i Epirit u morr nga Gjin Bua Shpata,
një feudal shqiptar nga Delvina. Gjin Shpata pushtoi
gjithashtu edhe shtetin frank të Thesalisë. Në 1380 dhe
1382, despoti serb i Janinës, kërkoi ndihmë nga trupat
muslimane turke që të mposhtë bandat e Gjin Bua Shpatës. Në
1381 dhe 1384, feudalët latinë të Artës kerkuan mbrojtjen
turke, ndaj klanit pushtues të zenebishtëve nga
Gjirokastra. Mercenarët turq, pasi i thyen kaçakët
shqiptarë, vendosën rregull në Epir më pas. Por në
Shqipërinë e Mesme, vasalët e angjevinëve krijuan tre
despotate të vogla shqiptare të udhëhequra nga klanet e
Muzakës nga Berati (1280-1389), Topiajt nga Durrësi
(1338-1460) dhe Balsha nga Shkodra (1360-1421). Tanush
Topia u martua me vajzën e padëgjueshme të Robertit,
mbretit angjevin të Napolit. Disa kohë më vonë, mbreti
Robert që ishte armiqësuar me Tanushin, e vrau atë me
gjithë të shoqen. Në 1385, djali i tyre, Karlo Topia i
kërkoi sulltan Muratit I ndihmë ushtarake kundër kushëririt
të tij Gjergji Balshës II. Sulltani osman i dërgoi Karlos
40.000 jeniçerë nga Maqedonia, të cilët mposhtën ushtrinë e
Balshës së II në betejën e Savra-së, pranë lumit Vjosë, në
18 shtator 1385. Gjergji Balsha u vra në këtë betejë
gjithashtu, ndërsa mundohej të arratiset nga beteja.
Analistët osmanë, këtë betejë e kanë përshkruar si
?ekspeditën në Karli-ili? (në tokat e Karlit).
Pas shkatërrimit të Serbisë, feudalët veriorë shqiptarë si
Balshajt, Topiajt, Dushmanët, Spanajt dhe Dukagjinët u
shfaqën si udhëheqës të pamvarur të Shqipërisë. Vetëm
kosovarët vazhduan të qëndrojnë të shtypur nën tiraninë
serbe deri në vitin 1455. Por pas këtij viti, trupat turke
do t?i çlirojnë të fundmit nga regjimi shtypës i princit
Brankoviç
 
Shqiptarët modernë, veten e tyre e thërrasin shqiptarë që
do të thotë ?njerëz të tokës së shqiponjave.? Emblemën e
vjetër bizantine, të shqiponjës me dy kokë ? e cila për
bizantinët simbolizon bashkimin e perandorisë së perëndimit
dhe lindjes romake ? ata e kanë adoptuar si shenjë të
emblemës së luftës. Megjithatë, një shqiptar nga Tetova i
tha shkruesit të këtij artikulli se shqiponja me dy kokë
dhe fusha e kuqe në të ka tjetër kuptim për shqiptarët, i
cili është: ?Shqiponja shqiptare është vigjilente kundrejt
rreziqeve të Lindjes dhe Perëndimit.?
Në gjuhën shqipe, fjala I-liria nënkupton ?liri.? Shumica e
shqiptarëve në Shqipëri, Kosovë, Çamëri (Janinë),
Maqedoninë perëndimore dhe në jug të Malit të Zi e pranuan
Islamin kur krishtërimi evropjan hyri në kohët e Rilindjes
dhe Reformimit. Proçesi i islamizimit të Ballkanit, ashtu
si edhe proçesi i krishtërizimit të Evropës Veriore ka qënë
gradual dhe i ndarë në shume faza, por padyshim shumë më
pak i dhunshëm sesa konvertimi i polakëve dhe hungarezëve
në katoliçizmin roman apo i bullgarëve dhe serbëve në
Ortodoksinë Greke.
Klisheja e dashur serbe që islamizimin e shqiptarërve e
portretizon si një ?turkizim / islamizim të dhunshëm? është
aq jo-korrekte historikisht, sa janë edhe pretendimet e
Elie Uiesels-it për përdorimin e dhomave të gazit mbytës
nga SS-ët gjatë Luftës së Dytë Botërore. Duke njohur
racizmin ksenofobik dhe shpirtin luftëtar të shqiptarit,
krenarinë, dhe në të njëjtën kohë rezistencën konstante të
shqiptarëve kundër pushtuesve nga perëndimi, jugu, lindja
dhe veriu, është mjaft e vështirë të besohet që Islami, që
sot përbën pjesën më të rëndësishme të nacionalizmit
shqiptar, të jetë imponuar mbi këtë komb të lashtë dhe
krenar, të racës ariane në Evropë nga turqit. Askush nuk i
detyron dot shqiptarët të besojnë atë që ata e mohojnë.
Komunistët fanatikë u munduan për 45 vjet t?i çislamizojnë
shqiptarët. Megjithatë, sot ata falen sërisht në xhamitë e
reja që rindërtuan pas komunizmit. Rebelët shqiptarë shpesh
i kanë rezistuar regjimit të korruptuar dhe brutal të
feudalëve turq, por një gjë të tillë nuk e kanë bërë kurrë
kundër fesë së turkut. Për ironi, në shekullin e 19të, kur
padishahu dekadent, sulltan Mahmud i II deklaroi politikën
e tij të ?Tanizmatit? (Reformimit), ishin shqiptarët
muslimanë dhe boshnjakët ata që u çuan në luftë kundër
?otomanizmit,? krijuan shtetet e tyre islamike dhe
deklaruan xhihad kundër ?turqve të rrezikshem që tradhëtuan
mënyrën islamike të jetës.?
Muslimanët shqiptarë janë krenarë që janë evropianë, arianë
në origjinë dhe muslimanë. Me simbolin e shqiponjës së tyre
të zezë me dy kokë, ata shohin me admirim nga Orienti
Islamik dhe Perëndimi Evropjan, megjithëse në zemrat e tyre
ata kurrë nuk i janë nënshtruar diktatit të turqve apo
skemave të perëndimit.
Data preçize e konvertimit masiv në Islam në Shqipëri dhe
Maqedoni është e debatueshme. Megjithatë raportet e
dioqezes së Durrësit dërguar nga peshkopët shqiptarë papëve
dhe zyrës së Congregatio de Propaganda Fide (qendrës së
propagandës së Fesë, në Vatikan) na lejojnë të arrijmë në
një datë të përafert të islamizimit të shqiptarëve. Burimet
tregojnë se konvertët më të hershëm shqiptarë në Islam kanë
origjinuar nga mesi i kryetarëve të fiseve dhe të masave të
shtypura të shoqërise shqiptare, të cilët nëpërmjet
konvertimit aspironin të përmirësojnë gjendjen e tyre
shpirtërore dhe sociale.
Shumica e shqiptarëve të Tivarit që nuk emigruan në Itali
dhe në Austri, pranuan Islamin. Kur konvertimi në Islam u
shtua, kishat e braktisura nisën të kthehen në xhami. Në
vitin 1610, për një mijë katolikë romanë vetëm dy katedrale
shërbenin si faltore. Në po të njëjtin vit, i dërguari i
papës, Marino Bizzi shkruante se përballë klerit të fjetur
dhe injorant katolik, përhapja e Islamit në Shqipëri bëhej
në një modë të gjallë dhe entuziaste ?nga hoxhallarë të
zellshëm dhe dervishlerë të hijshëm.? Vetëm klanet e
Mirditës dhe Kelmendit ju përmbajtën në mënyrë fanatike
katoliçizmit rural romak, dhe këtë e bënë falë lehtësirave
që osmanët i kishin dhënë fiseve të tyre duke i konsideruar
?njerëz të mbrojtur.? Përveç klaneve të mësipërme në
krishtërim greko ? ortodoks qëndruan edhe disa fise toske
nga jugu i Shqipërisë. Megjithatë, konvertimi masiv i
shqiptarëve në Islam mendohet të ketë patur dimensione
masive ndërmjet viteve 1620 dhe 1650. Brenda këtyre tre
dekadash, rreth 300.000 shqiptarë katolikë romanë, pranuan
Islamin.
 
Me rënien e mbretërisë serbe dhe disintegrimin e
Perandorisë Bizantine në mesin e shekullit të 14të,
malësorët shqiptarë rimorrën tokat e tyre të humbura të
Ilirisë, Maqedonisë dhe Epirit. Në dekadën e parë të
shekullit të 14të, kur presioni sllav dhe bullgar ishte i
madh, klanet shqiptare u shpërndanë në Boetia, Atikë,
Thesali dhe Moreun (Peleponez) grek, ku shqiptarët u
përballën me baronët franko ? normanë dhe përgatitën këto
territore për islamizimin e ardhshëm. Pas rrënimit të
Kostandinopojës nga kryqtarët në 1204, fuedalët e vegjël
shqiptarë dhe kryepleqtë e tyre, tokat e Ilirisë Jugore që
tashmë i?a kishin marrë ?grekërve,? i ndanë ndërmjet tyre
dhe i tranformuan në zona të lira. Duke luftuar mes njëri
tjetrit dhe rezistuar pushtimit serb, mini-shtetet feudale
shqiptare furnizuan me mercenarë të ashpër fuqite
regjionale latine, të cilat luftonin për supremaci në
rrugët tregtare të Adriatikut që çonin drejt Afrikës
Veriore Muslimane (Magrib) dhe në Levant. Toskët jugorë e
kanë patur zakon të njohin formalisht perandorët bizantinë
si sunduesit e tyre, ndërsa gegët katolikë favorizonin
pushtetin e dukëve franko ? normanë, venecianë dhe Papët e
Romës. Megjithatë në vitin 1417, sulltan Mehmeti I, shtetin
e tij islamik e shtriu mbi të gjitha territoret shqiptare,
duke e transformuar Shqipërinë e Jugut dhe Epirin në një
Sanxhak të ri të quajtur Arvanit-ili (toka e arnautëve) me
Argjirokastrën (Gjirokastrën) si kryeqytet.
Gjenerata e parë e feudalëve të vegjël shqiptarë mbajti
fenë e krishterë, ndërsa shumica e bijve të tyre u kthyen
në muslimanë. Sulltanët turq, nuk i detyruan asnjëherë
shqiptarët që të kthehen në Islam. Në të kundërt, peshkopët
katolikë dhe patriarkët ortodoksë morrën timare të majme
nga sulltani, ndërsa fiset e armatosura të krishtera
shërbenin në ushtrinë osmane. Ushtarët e krishterë nuk
paguanin taksa ndaj qeverisë, dhe për më tepër paguheshin
shumë mire nga autoritetet muslimane. Fisi luftëtar katolik
i kelmendëve paguante vetëm 1.000 akçe taksa pranë
sanxhakbeut, ndërsa përjashtohej nga pagimi i taksave të
ushr-it dhe avarid-i divanit (taksë shtetërore), pasi
konsideroheshin mbrojtës të rrugëve strategjike.
Gjatë periudhës së Muratit të II, Shqipëria u kthye në një
pjesë integrale të shtetit osman. Megjithatë në këtë kohë
disa kryetarë fisesh katolike të Shqipërisë Perëndimore
vazhdonin të bashkëpunojnë akoma me Republikën e Venedikut
dhe Mbretërinë e Napolit. Kur ju jepej mundësia, të fundit,
grabisnin qytetet muslimane. Kryetarët e fiseve katolike
ishin të pakënaqur me sistemin e timareve dhe dobësimin e
feudeve të tyre. Ne 1431, klanet e fuqishme të arianitëve
dhe kastriotëve ? fuqia e të cilëve kishte rënë nga ligjet
e sheriatit ? u rrebeluan kundër shtetit Islam. Por
rebelimi i tyre do të shtypej sërisht, ngaqë shumica e
shqiptarëve të krishterë timar-mbajtës nuk mbështeste
gjurullditë e tyre. Vetëm një bandë e vogël rebelesh e
udhëhequr nga Skënderbeu, që ishte mjaft mirë i armatosur
dhe paguar nga mbreti i Napolit, vazhdoi luftën deri më
1468. Ndërsa nëna e Skënderbeut ishte serbe, ai (Skënderi)
kishte studiuar në Stamboll. Pas vdekjes së tij,
pax-Ottomanica (paqja osmane) do të rivendosej në Shqipëri.
Një pjesë e shqiptarëve Islamin e pranuan si edhe
katoliçizmin roman apo ortodoksinë greke ? më parë - për
arsye të zakonshme. Por një pjesë e mirë e tyre, islamin e
pranoi si pasojë e fuqisë thirrëse të doktrinës Islame. Kur
flasim për përkatësitë fetare të popujve në Evropë, ne
duhet të kemi parasysh që shoqëritë mesjetare ishin
katolike, ortodokse apo muslimane, ngaqë mbretërit dhe
princat e kohës sundimin e tyre e kishin ngritur mbi këto
ide. Por agjenti më i fuqishëm i islamizimit në tokat e
dominuara osmane të Evropës Lindore nuk ishte as fuqia
fitimtare turke, as dekadenca e kishave të krishtera, por
puna misionare dhe stimuli i dervishëve dhe hoxhallarëve
Islam të cilët predikonin pa lodhje fjalët e Kuranit të
afërmve të tyre. Pas rënies së rebelimit të Skënderbeut,
autoritetet turke nuk i detyruan kurrë shqiptarët e
krishterë të pranojne Islamin, pasiqë siç dihet, sulltanët
osmanë nuk islamizuan dot as gratë e tyre serbe, bizantine
dhe perëndimore. Megjithatë në disa raste, të krishterët
shqiptarë, serbë, grekë dhe bullgarë, e kishin për adet që
vajzat e tyre ?t?ia japin me qera? feudalëve muslimanë
(derebejve) për një periudhë të caktuar kohe. Feudalët
muslimanë paguanin një shumë të caktuar parashë ndaj babës
që ?jepte me qera? të bijën.
Megjithatë në Britaninë e krishterë, bujkrobërit e
feudalëve britanikë ishin shumë herë më të degraduar në
marrëdhëniet seksuale, falë traditës së ?jus prima
noctae-s?, e cila i jepte feudalëve britanikë të drejtën të
përdhunojnë gjatë natës së parë të martesës, gratë e
bujkrobërve të tyre skocezë. Fisnikët aristokratik anglezë
nuk paguanin për këtë ?të drejtë? asgjë.
Gjatë kohës së sundimit të sulltan Bajazidit I,
administratorët muslimanë të sanxhakëve të Shqipërisë,
inaguruan një sistem të ri në mbajtjen e timareve. Lufta
shkatërruese e osmanëve me Tamerlanin në Anadoll, frenoi
ekspansionin e shpejtë të shtetit Islam në Evropë.
Megjithatë pas një stagnacioni ndërmjet viteve 1402 ? 1417,
nën udhëheqjen e Mehmetit të I, pushteti osman u shtri në
të gjithë Shqipërinë. Proçesi i shtrirjes së pushtetit
osman në Shqipëri ishte një proçes tepër i vështirë, pasi
në këtë vend që nga rënia e pushtetit të mbretërisë serbe,
nuk kishte ekzistuar ndonjë pushtet qendror. Kështu që
sulltanëve osmanë i duhej të krijojnë lidhje vëllazërore me
çdo feudal apo kryetar fisi shqiptar. Si pasojë disa
feudalë shqiptarë u caktuan kryetarë vilajetesh
(provincash), ndërsa të tjerë u emëruan si komandantë të
trupave të krishtera në ushtrinë osmane. Qendra e
Skënderbeut në Krujë, që u morr me 1478, u riemërua Akça
Hisar (Kështjella e Bardhë), dhe mbrojtësit e krishterë të
Lesh-it (Lezhës) kapitulluan pa ndonje rrethim. Qyteti i
Shkodrës ju bashkua shtetit osman në 1479. Dy vite më vonë,
porti i Durrësit dhe kështjella të tjera të pushtuara nga
Venediku në brigjet e Adriatikut ju dorëzuan osmanëve. Si
përfundim, në vitin 1571 e gjithë Shqipëria do të bëhej
pjesë e shtetit osman.
 
Gjatë fushatës se sulltan Mehmetit të II kundër rebelëve të
Skënderbeut, në Shqipërinë qendrore, turqit ndërtuan
qytetin e madh të Elbasanit, i cili pas kësaj u kthye në
qendrën më të fuqishme të islamizimit në Shqipëri.
Arkitektët muslimanë ndërtuan qytete krejtësisht të reja në
Shqipëri, siç janë Tirana, Peqini apo Gjakova. Qindra ura
të reja që u ndërtuan në të gjithë vendin, lidhën zona që
më parë ishin pjesë të periferisë së dominimit venedikas
dhe dukëve normanë, me zemrën e qytetërimit islamik të
Azisë. Muslimanët e rinj shqiptarë, mbështetën në mënyrë të
vendosur urbanizimin dhe edukimin Islam, që nisi me
shtrirjen e Komonuelthit Osman mbi vendin e tyre. Hadim
Sulejman Effendija për shembull, një shqiptar nga një fshat
pranë Gjakovës, që pas pranimit të Islamit kishte bërë
karrierë si gjeneral i lartë i sulltanit në Stamboll,
ndërtoi një sistem të tijin edukativ, me të cilin
mbështeste nëpërmjet bursave shqiptarët e talentuar. Ai
ndërtoi në Gjakove një xhami të madhe, një medrese, shkollë
fillore, librari, pazar për publikun, banjo publike dhe një
kullë me sahat.
Sipas censusit osman të vitit 1520, në sanxhaqet e
Shqipërisë jetonin mbi 15.000 muslimanë, 2500 çifutë që
kishin ardhur nga Spanja e ri-krishtërizuar dhe Portugalia
dhe 495.000 te Krishtere. Ndërmjet viteve 1506 dhe 1520, në
Shqipëri jetonin 5.850 muslimanë turq, apo 1,01 përqind e
popullsisë totale të Shqiperisë. Timarmbajtësit turq, në
Shqipëri, nuk ishin më shumë se 800 vetë; dhe këta
ndaheshin në ushtarakë, imamë, ulema dhe familjet e tyre.
Një numër shumë i vogël syrgjynlerësh (turqish të dëbuar)
nga Konja, dhe disa jurukë nomadë nga Koxhaili, Sarukhani
dhe Janëku, mbronin rrugët strategjike pranë Dibres kundër
malësorëve të Shqipërisë së veriut.
Pothuajse të gjitha familjet çifute (rreth 528) që u dëbuan
nga Spanja pas rënies së Andaluzisë, u vendosën në Vlorë.
Në kohët në fjalë, shumica e muslimanë të kohës jetonin
nëpër qytete, siç ishin Elbasani, Berati (i quajtur nga
osmanët: ?Arnavud Beograd? apo Velarde) dhe Tirana. Në
vitin 1583, në Berat jetonin rreth 650 familje muslimane
dhe 400 familje të krishtera. Muslimanët dhe të krishterët
jetonin në mëhalla të veçanta. Në vitin 1520, në sanxhaqet
e Elbasanit, Ohrit, Vlorës dhe Shkodrës, jetonin rreth
3.000 familje fshatare muslimane. Muslimanët dhe të
krishterët fshatarë të Shqipërisë osmane mbrohehsin në
mënyrë të shkëlqyer nga ligji Islam, i cili ishte i ashpër
kundrejt abuzimeve të feudalëve.
Shqiptarët që arritën pozita të larta në shtetin osman janë
me qindra. Ndërmjet tyre kishte shumë vezirë të fuqishëm,
pranë Portës së Lartë siç ishin: Gedik Ahmedi, Davud-pasha,
Ahmed Dukagjin Zade, Kara Ahmedi, Koxha Sinan Pasha, Lutfi
Pasha, Kara Muradi, Tarhunku Ahmed Pasha, Ajaz Pasha,
dinastia e famshme e kryeministrave qyprillinjë (Koprulu)
dhe shumë të tjerë. Agallarët jeniçerë shqiptarë udhëhoqën
ushtrinë osmane gjatë fushatave në Hungari, Moldavi dhe
Persi. Ndërsa Jahja Bej Dukagjini shkruajti në Stambollin e
shekullit të 16të, poezitë më popullore të kohës.
Kontributi kulturor dhe ushtarak i shqiptarëve muslimanë në
qytetërimin Islam të mesjetës së vonshme nuk mundet të
injorohet kollaj. Islamizimi u solli shqiptarëve shkrimin
më gërma arabe, me të cilin arti i mrekullueshëm letrar
?Alxhamiado? (apo bejtexhizmi) shqiptar u shkrua.
Jeta e përditshme e Arnautllukut (Shqipërisë) nën pushtetin
e Portës së Lartë kishte tipare kozmopolite dhe qytetare.
Në shekullin e 16të, fshatarët shqiptarë, ashtu si edhe
shumë boshniakë dhe bullgarë, migruan drejt kasabave
(qytete të vogla) të ndërtuara nga urbanistët osmanë.
Urbanizimi islamik, edukimi dhe mundësitë e punësimit i
tërhoqën shqiptarët e varfër drejt Islamit, dhe nga fundi i
shekullit të 17të shumica e tyre braktisën kishat e
krishtera. Në kohët e rënies militare dhe politike të
Perandorisë Osmane, krishterimi në Shqiperi ishte reduktuar
në një fe provinciale të banorëve që jetonin në viset e
thella malore të vendit. Islamizimi i shqiptarëve ka
përparuar më shumë në qendrat qytetare shqiptare të
sanxhaqeve të Elbasanit, Shkodrës, Prizrenit, Vlorës,
Delvinës dhe Ohrit, sesa në viset e izoluara të Alpeve të
Shqipërisë. Në trevat e lashta të Maqedonisë, banorët
katolikë dhe ortodoksë shqiptar, Islamin e pranuan shumë më
herët sesa bujkrobërit vendas të feudalëve sllavë. E njëjta
gjë ndodhi edhe në Kosovë dhe Metohi, ku autoriteti i
Kishës Ortodokse Serbe ishte mjaft i fuqishëm, dhe
autonomia e saj njihej nga Shteti Islam, si autoriteti
shpirtëror i sllavëve të krishterë.
Pjeter Mazreku, një i dërguar me origjinë shqiptare i
Papës, që hetonte rënien rapide të katoliçizmit në
sanxhaqet e Prizrenit, Shkodrës, Shkupit dhe Vuçiternës,
raportonte në vitin 1624 se shumica e shqiptarëve në këto
zona ishin muslimanë. Raporti i tij, konfirmohet edhe në
vitin 1638 nga Gregori Bardhi, peshkopi i Tivarit. Në Pejë,
Gjakovë, Vuçiternë dhe Prishtinë, 90 perqind e qytetarëve
shqiptarë ishin muslimanë. Ndërsa në Janjeve, Novobërdë dhe
Trepçë numri i familjve muslimane ishte akoma më i vogel
sesa i atyre të krishtera. Shumë të krishterë shqiptarë dhe
serbë, emigruan nga Rumelia e islamizuar për në Itali apo
Hungari. Më tepër se 150.000 katoliks shqiptarë migruan për
në Pulia pas reniës së rrebelimit të Skënderbeut. Nga fundi
i shekullit të 17të, aristokracia shqiptare e Kosovës ishte
islamizuar pothuajse totalisht. I dërguari i Papës, Marino
Bizi që vizitoi Shqipërinë më 1610, nuk ekzagjeronte kur
shkruante se shqiptarët e sanxhaqeve perëndimore ishin
humbur për Kishën Katolike
 
Arsyet e islamizimit të vrullshëm të shqiptarëve lidhen
edhe me faktin se krishtërimi në Shqipërinë para-islamike
nuk ka qënë asnjëherë real. Shqiptarët katolikë dhe
ortodoksë, që ishin thellësisht të ndarë si pasojë e
luftërave të frikshme të ?herezisë latine? perëndimore dhe
skimatizmit lindor, zhvilluan një ndjenjë mbijetese
politike në këtë pellg teologjik. Pushtimi serb i
Shqipërisë dhe politika e dhunshme e serbizimit të
heretikëvë latinë nga Dushani, shkatërroi në mënyrë të
ndjeshme rolin misionar të priftërinjve katolik, shumë kohë
perpara ardhjes se trupave turke në Durrës.
* * *
Në vitin 1479, ndërmjet Portës së Lartë dhe Republikës së
mundur të Venedikut u nënshkrua një traktat paqeje. Në këtë
marrëveshje, Venediku i frikësuar detyrohej të braktiste të
gjithë dominionet e tij në Shqiperi përveç qyteteve të
Ulqinit dhe Tivarit, të cilat qëndruan nën pushtetin e tij
deri në 1571. Menjëherë pas thyerjes së rrethimit të Vjenës
nga veziri i madh me origjinë shqiptare, Kara Mustafa
(1683), venedikasit dhe ?Lidhja e Shenjtë? pushtuan
Ballkanin musliman. Por jeniçerët shqiptarë dhe osmanë i
dërmuan ushtritë e krishtera, ndërsa minoritetet katolike
refuzuan të mbështesin Dukën e egër të Holstein-it, i cili
u arratis në Hungarinë perëndimore të pushtuar nga
Habsburgët më 1690. Pas tërheqjes së tij nga Bosnia dhe
Serbia, rreth 35.000 serbë, të udhëhequr nga peshkopi Arsen
Crnojeviç u larguan nga Kosova, me ftesën e perandorit
Habsburg Leopold I. Në tokat e liruara nga serbët u
vendosën 12 fise gege që erdhën nga Shqipëria e sipërme.
Në vitin 1727, muslimanët shqiptarë, boshniakë, pomakë
bullgarë dhe turq mundën ushtritë e kombinuara austriake
dhe ruse, të cilat kishin pushtuar Rumelinë. Njëzet e pesë
vjet më vonë, Mehmet Bushati, një pasha shqiptar nga
Shkodra, bashkoi fiset e Shqipërisë veriore dhe qendrore,
dhe me ?to pushtoi Ulqinin (Dulcigno), i cili në ate kohë
ishte kthyer në qendër piratësh të krishterë dhe muslimanë.
I biri i tij, Kara Mahmuti, nënshtroi pashën me origjinë
kurde të Beratit dhe kaçaket malazezë. Ai ishte aq i
fuqishëm saqë mundi të pushtojë Republikën e Venedikut, e
cila kërkoi ndihmën e sulltanit turk. Ndërsa në Shqipërinë
jugore, Ali Tepedeleni Pasha (i njohur më mirë si Ali Pashë
Tepelena), ?Luani i Janinës? (1740 ? 1822), organizoi
milicinë e tij islamike, e cila luftoi me trimëri rusët në
1787.
Duke qenë mirënjohëse ndaj fushatës së pamëshirshme (që Ali
Pasha kreu) kundër rebelëve grekë, Porta e Lartë e gradoi
atë Pasha të Trikallës në Thesali dhe ?Dervend Pasha? të
Rumelisë. Ndërsa në vitin 1788, ai u emërua Pashai i
Janinës (Epir). Por kur republika e Venedikut u pushtua nga
ushtritë e Napoleon Bonopartit, Ali Pasha mundi trupat
franceze në brigjet e Jonit dhe pushtoi Prevezën, Vonicën
dhe Butrintin. Admirali britanik Nelson, e përgëzoi Aliun
për këtë, ndërsa sulltan Selimi i III e gradoi guvernator
të të gjithë Shqipërisë. Dhjete vite më vone ai u bë
guvernator i Rumelisë. Ndërsa në vitin 1786, kur trupat e
Kara Mahmudit të Shkodrës, u përleshën dhe thyen trupat e
sulltanit në Kosovë, artileria shqiptare e dërguar nga Ali
Pashë Tepelena, dezertoi në krah të Kara Mahmudit. Trupat e
Ali Pashës sollën rregull në malësitë shqiptare të Sulit në
1803, pasi të krishterët vendas grabisnin fshatrat
muslimane përreth.
Megjithatë projektet për krijimin e një shteti të pamvarur
islamik shqiptar nga pashallarët e Gegërisë dhe Toskërisë,
do të deshtonin kur një snajper malazez do të vriste Kara
Mahmud Pashën në një kurth që të fundit i?u ngrit në
malësitë e Malit të Zi në 1796. Disa vite më vonë edhe Ali
Pasha do të vritej gjithashtu, pas dorëzimit ndaj ushtrisë
së perëndimorizuar të sulltan Mahmudit II-të, e cila
udhëhiqej nga Khurshid Pasha dhe bejlerë shqiptarë. Ali
Pasha do të deklarohej rebel nga sulltan Mahmudi i II-të,
kur shqiptari i fuqishëm vendosi lidhje diplomatike dhe
ekonomike me Britaninë e Madhe, Rusinë dhe Francën, pa
lejen e Stambollit. Rrethimi për të zënë Aliun do të
zgjaste tetë muaj. Vrasja në mënyrë të pabesë e liderit të
fuqishëm musliman shqiptar në vitin 1822, do t?i jepte
kurajo rebelëve grekë që të shpallin pamvarësinë e Greqisë.
Megjithatë përpjekjet shqiptare për të krijuar shtetin e
tyre do të vazhdojnë edhe pas luftës ruso-turke të viteve
1828 ? 29, nga Mustafa Pashë Bushati, aleati shqiptar i
shtetit të pamvarur dhe jetëshkurtër islamik boshnjak, që
udhëhiqej nga kapedani Husein Aga ?Zmay? (?Dragoi?), i cili
arriti të mundë trupat e demoralizuara turke të sulltan
Mahmudit të II dhe aneksojë Bullgarinë dhe Maqedoninë.
Megjithatë, ushtritë e dërguara nga sulltani, dhe
komandoheshin nga Reshid Pasha, i mundën shqiptarët në
Prilep. Më pas, trupat e Mustafa Pashës do të kapitullojnë
pas katër muajsh rrethimi në Shkodrë, dhe çojnë në
rivendosjen e pushtetit qëndror turk mbi pjesët më të mira
të Shqipërisë
Politikat centralizuese të Perandorisë Osmane do të bëjnë
që në vitin 1847, Ismail Rahmi Pasha i Janinës dhe Ismail
Plasë Pasha i Prizrenit (Kosovë), të ndajnë Shqipërinë në
katër vilajete administrative. Ato ishin vilajetet e
Shkodrës, Janinës, Kosovës dhe Manastirit (Maqedonia
jugperëndimore)...
Përpjekjet e shqiptarëve për t?u ndarë nga Perandoria
Osmane dhe krijuar shtetin e tyre, ishin një kërkesë e
kohës, pasi Perandorisë Osmane, e kësaj kohë do të ishte në
rrugën drejt kolapsit. E ngarkuar rëndë nga dozat e
reformave pseudo-perëndimore të sulltan Mahmutit II dhe e
goditur ushtarakisht nga ringjallja e ortodoksisë lindore
në Shën Petërsburg, dhe zhytur në borxhe të thella ndaj
bankierëve freemasonë dhe çifutë perëndimorë, perandoria ku
shqiptarët jetuan për 500 e disa vite do të degradonte në
themel dhe njihet si ?I sëmuri i Bosforit.? Ndërsa
shqiptarët, me rënien e saj do të bëhen pre e sundimit nga
kombet ortodokse të Ballkanit, vetë perandoria në të cilën
ata jetuan për 500 vjetë do të dënohej të vdesë dhe shuhet
në thellësitë e sekreteve të Mëdha të Orientit.
 
Iliret
1. Origjina e Ilirëve

Popujt që u bënë më të njohur në historinë e lashtë të Ballkanit janë grekët, ilirët dhe trakët. Ilirët, si trashëgimtarë të pellazgëve, janë ndër banorët më të lashtë të Gadishulit Ballkanik. Ata janë autoktonë. Kulturën, gjuhën dhe tiparet antropogjike ilirët i formuan në vendin e tyre, në pjesën perëndimore të Gadishullit të Ballkanit, aty ku shkrimtarët antikë i përmendin në veprat e tyre. Trevat e shtrirjes së popullsisë ilire janë mjaftë të gjera; ato përfshijnë të gjithë pjesën perëndimore të Gadishullit, në veri, e diri te gjiri i Ambrakisë (Prevezë), në jug, kurse në lindje deri te tokat përreth liqenit Lyhind (liqeni i Ohrit). Grupe të veçanta ilirësh u vendosën edhe në Italinë e Jugut. Këto janë fiset mesape dhe japige. Emri ietnik ILIR shfaqet në veprat antike që në shek. V.p.K., kurse emrat e disa fiseve ilire fillojnë e përmendës që në shek.XII p.K. nga Homeri. Por koha e formimit të etnosit ilir është shumë e lashtë. Fillimet e origjinës ilire janë që në mesin e mijëvjeçarit të dytë p.K., që nga periudha e bronzit të mesëm, kur fillojnë të formohen tiparet etnike ilire. Në epokën e hekurit (mijëvjeçari i fundit p.K.) ilirët u formuan plotësisht, duke trashëguar nga epokat më të hershme eneolitike dhe të bronzit tipare kulturore gjuhësore e antropologjike etnike. Teoria e vjetër që i bën ilirët të ardhur nga Evropa Qendrore, në shekujt XII-XI p.K., është rrëzuar nga studimet e kryera pas Luftës së Dytë Botërore. Vetë fakti që varrimet me urna, karakteristike për popujt e Evropër Qendrore, nuk janë tipike për trevat e shtrirjes së ilirëve, por ndeshen vetëm në zona të kufizuara, të rralla, dëshmon kundër teorisë së ardhjes së ilirëve në Ballkan nga veriu. Gjurmët e kulturave të Evropës Qendrore, që ndeshen në Iliri, janë rezultat i kontakteve kulturore, tregtare e të lëvizjes së artizanëve të punimit të metaleve.

2. Fiset kryesore ilirie

Ndër fiset më të përmendura ilirie janë taulantët, adrianët, dardanët, dalmarët, albanët, penestët, molosët, kaonët, thesprorët etj.

- TAULANTËT: Banonin në zonën e Adriatikut, që nga lumi Vjosa, deri në prapatokën e Dyrrahut. Ky fis luajti një rol shumë të rëndësishëm në historinë ilire të shek. IV-III p.K., duke u vënë në krye të shtetit ilir, të cilin e kishin krijuar më parë enkelejtë. Në trevat e taulantëve më vonë shfaqet fisi i Albanëve dhe i Parthinëve.

- ENKELEJTË: Banonin në krahinat përreth liqenit të Ohrit. Ata krijuan dinastinë e parë të Mbretërisë Ilire, në fund të shek. V p.K. Një nga qytetet e tyre kryesore ishte Enkelana. Pas shek. IV ata nuk përmenden më. Në trevat e fisit të enkelejve përmenden edhe dasaretët. Enkelejtë kanë qenë peshkatarë të zotë.

- DASARETËT: Janë një fis i madh në Ilirinë Juglindore. Njiheshin në lashtësi sidomos për prodhimin e drithërave të bukës. Një qytet me të njohura ishte Pelioni (qyteza në Selcë të Poshtme të Pogradecit). Qytet tjetër i madh i këtij fisi ishte edhe Antipatra (Berati).

- ALBANËT: Banonin në prapatokën e qytetit të Dyrrahut. Kryeqendra e tyre ishte Albanopoli (Zgërdheshi i Krujës). Fisi i albanëve i dha emrin e vet shqiptarëve, gjatë mesjetës së hershme, kur ata njihen si albanë, arbër.

- ARDIANËT: Fillimisht shtriheshin rreth gjirit të Rizonit dhe të lumit Neretva. Ardianët e shtrinë pushtetin e vet në të gjitha krahinat e tjera që më parë ishin nën sundimin e taulantëve. Ardianët luajtën një rol shumë të madh në luftërat kundër pushtusve romakë, gjatë shek.III-II p.K., në kohën kur sundoi dinastia ardiane e Mbretërisë Ilire. Kryeqendra e ardianëve ishte Shkodra.

- DARDANËT: Ishin fisi më i madh ilir që u vu në krye të Mbretërisë Dardane, në Ballkanin Qendror, kryesisht në Kosovë. Dy fise të tjera dardane të njohura ishin thunatët dhe galabrët. Qyteti më i rëndësishëm i dardanëve ka qenë Damastioni, i njohur si kryeqendër e nxjerrjes së metaleve. Dardanët përmendën si luftëtarë të fortë xehtarë shumë të mirë, blegtorë dhe tregtarë të njohur.

- DALMATËT: Banonin në brigjet e Adritikut. Ishin blegtorë të njohur; shquheshin për punimin e llojeve të ndryshme të veshjeve prej liri e leshi. Veshja e njohur me emrin dalmatika në shekujt e parë u përdor edhe nga aristokracia romake, prej nga kaloi edhe në veshjen rituale kishtare. Qyteti më i njohur i tyre ka qenë Delmini.

- PENESTËT: Banonin në luginën e Drinit të Zi e përreth saj. Përmenden për herë të parë në vitet 170-169 p.K. Luajtën rol të rëndësishëm në Luftën e Tretë Ilire- romake. Përfshiheshin në Mbretërinë Ardiane. Kishin 14 qytete e kështjella, ndër të cilat përmendën Uskana, Oeneu, Draudaku etj. Meqenëse pranuan garnizone romake në qendrat e tyre,maqedonasit ua shkretuan vendin.

- MOLOSËT: Janë një nga tri fiset kryesore qe banonin në qendër të Epirit antik dhe që luajtën një rol shumë të rëndësishëm drejtues në historinë e lindjes dhe të formimit të shtetit të Epirit.

- KAONËT: Ky fis epirot kishte shtrirje të gjërë, që nga lumi Thyamis (sot lumi Kallama), deri në luginë e Drinosit, në Gjirokastër, Kryeqendra e kaonëve, Foinike (Finiqi i Sarandës), në shek.III p.K. u bë kryeqendra e gjithë shtetit të Epirit. Qytet tjetër i madh i kaonëve ishte Antigonea (Saraqinishti i Gjirokastrës).

- THESPORTËT: Banonin në Epir, në jug të lumit të sotëm Kallama, deri në gjirin e Ambrakisë. Përmenden në shkrimet e lashta që nga shek. V.p.K., si fis që sundoheshin nga dy kryetarë të zgjedhur çdo vit nga gjiri i parisë.

3. Vendbanimet dhe varrezat Ilire

Vendbanimet ilire të periudhës së hekurit (shek.XI-V p.K.) ndodhen në vende të ngritura kodrinore e malore, ku kishin edhe një mbrojtje të sigurt natyrore. Përreth tyre kalonin rrugët tradicionale të komunikimit. Disa prej tyre ishin vazhdim i bnimeve më të lashta, bronzit e fillimi i epokës së hekurit. Vendbanimet ilire ishin të fortifikuara dhe të hapura. Vazhduan të përdorëshin edhe vendbnime të tipit palafit. Tipi i parë i vendbanimit ishte i fortifikuar me mure prej guri ose me rrethim të drunjtë. Kishte edhe vendbanime të rrethuara me ledhe prej dheu. Qteza e Gajtanit (në afërsi të Shkodrës) është vendbanimi më tipik për trevat e Ilirisë së Jugut. Ajo është e ngritur mbi një lartësi jo të madhe. I gjithë vendbanimi është i fortifikuar me mure guri të trasha rreth 3 m. Dy faqet e murit janë të punuara me mure guri të thyer. Fortifikimet në këtë kohë nuk kanë qenë të pajisura me kulla mbrojtese. Porta e vendbanimit të Gajtanit është e punuar me gurë të mëdhenj, të latuar më mirë. Banesat kanë qenë prej druri, në trajtë kasollesh, të ngritura në faqet e malit, brenda sistemit fortifikues. Sipërfaqja e këtyre vendbanimeve është 4-5 ha. Ka edhe vendbanime me përmasa më të mëdha, deri në 15 ha. Vendbqanimet e kësaj kohe kanë pasur ekonomi fshatare, me një artizanat të zhvilluar të qeramikës e të metaleve. Mënyra karakteristike e varrimit për ilirët ishte varrimi në tuma, në kodra artificiale prej dheu. Përmasat e këtyre tumabe shkojnë në lartësinë 0,50-4 m, kurse diametri nga 15-32 m. Në mesi e çdo tume ndodhej varri qendror, varrimi i parë. Ai vihej në sipërfaqe të tokës ose i futur në taban. Herë-herë ky varr rrethohej me një unazë të madhe prej gurësh. E gjithë kjo sipërfaqe mbulohej me dhe e gurë, duke krijuar një kodër ku vazhdonin të bëheshin varrimet.

http://albkristian.com/historia/shqiperia_iliret.htm
 
nastavak

4. Kolonitë helene në Iliri

Helenët themeluan kolonitë e para të tyre në brigjet e Jonit dhe të Adriatikut Lindor, në shek. VIII p.K. në Ambraki (Artë) dhe në Korkyrë (Korfuz), ku qenë vendosur tregtarët librunë, të cilët kishin zbritur nga viset veriore të Ilirisë. Në vitin 627 p.K. helenët themeluan Dyrrahun (Durrësi), kurse në vitin 588 p.K. themeluan Apoloninë (Pojani i Fierit), mbi bazën e vendbanimëve më të vjetra ilire. Më vonë themeluan edhe koloni të tjera si Farin (Hvar), Isen (Vish) dhe Korkyrën e Zezë (korculla). Themelimi i kolonive ndikoi në rritjen dhe në zhvillimin e tregtisë së ilirëve me botën helene dhe në futjen e kulturës helene në trevat e Ilirisë. Dyrrahu, që mbante edhe emrin Epidamm, që në shek. V p.K. u kthye në një qytet-shtet (polis) të zhvilluar. Interesat e mëdha që kishte Greqia për këtë qytet bënë që për shkak të grindjeve që kishin plasur në Dyrrah, të fillonte lufta e Peloponezit, e cila fërfshiu Greqinë dhe vazhdoi për 30 vjet rresht. Ilirët lejoheshin të vendoseshin në Dyrrah, prandaj kjo koloni pati një numër të madh ilirësh. Dyrrahu shumë shpejt u shndërrua në një port të rëndësishëm dhe u njoh si porti më i madh i Adriatikut. Që në shek. V.p.K ky qytet preu monedhën e vet prej rgjendi. Cicerroni i thotë se Dyrrahu u kthye në koloni romake. Apolonia ishte qyteti më i madh ndër 30 qytetet qe në antikitet mbanin këtë emër. Edhe ky qytet-shtet, që në shek. V.p.K. preu monedhën e vet të argjendë, e cila u përhap shumë në Ballkan e jshtë tij. Apolonia nuk ishte vetëm qendër e rëndësishme ekonomike, por edhe qendër kulture. Këtu vinin edhe nga vende të tjera për të mësuar. Cicerroni e quan Apoloninë "qytet i madh e hijerëndë". Këtu, shtu si në Dyrrah, lulëzuan skulptura, mazaiku dhe muzika. Për rëndësinë e madhe që kishte, Apolonia u bë arnë luftimesh ndërmjet ilirëve, epiriotëve, maqedonasve e romakëve.

3. Pellazgët

Epoka eneolitike karakterzohet edhe nga ndryshime demografike. Në mesin e mijëvjeçarit të tretë p.K. dhe në fillimet e mijëvjeçarit të dytë p.K. erdhën nga stepat e Lindjes grupe të reja popullatash blegtore. Këto u përzien me banorët vendës dhe kështu u krijua bashkësia e re kulturore e popullatës indioevropiane në të gjithë Gadishullin e Ballkanit. Kjo popullsi mendohet të jetë popullsia e lashtë pellazge, për të cilën kanë shkruar shumë autorë të vjetër si Homeri, Herodoti, Tukididi etj. Pellazgët njihen si banorët më të lashtë parailirë e paragrekë, që jetonin në Gadishullin e Ballkanit e në pellgun e Rgjeut. Në fillimet e shfaqjes së tyre, pellazgët kishin organizim shoqëror matriarkal. Për karakterin etnik të tyre janë dhënë mendime të ndryshme, ndonjëherë dhe kontradiktore. Që në shek. XVII, veçanërisht në periudhën e Rilindjes Shqiptare, të studiuesit shqiptarë dhe të huaj zotëroi teoria e lidhjes së pellazgjishtes me shqipen. Përkrahës i flaktë i kësaj teorie ka qenë gjuhëtari austriak Han (Hahn). Studiues të tjerë e kundërshtojnë këtë. Gjatë epokës së bronzit filoi procesi i diferencimit etnik të popullatave të Ballkanit Perëndimor. Herodoti, historiani i lashtë grek i shek. V.p.K., jep disa të dhëna për pellazgët që vazhdonin të jetonin në Greqi. Sipas tij, gjuha e pëllazgëve ishte e ndryshme nga gjuha greke. Ata merreshin me bujqësi e detari. Ishin edhe mjeshtër të mirë ndërtimi. Pellazgët ngritën murin që rrethonte Akropolin e Athinës dhe për këtë athinasit u dhanë atyre si shpërblim disa toka në Atikë, të cilat, edhe pse ishin të pavlefshme, ata i kthyen në toka të mira bujqësore.


Shënim: Ky material është marrë nga libri i hartuar nën drejtimin e Institutit të Historisë të Akademisë së Shkencave të Republikës së Shqipërisë!
Miratuar nga Këshilli Kombëtar i Historisë pranë Ministrisë së Arsimit
 
Pak histori, disi e lashtë : Fantazit’e shtrembëruesve të historisë janë përdorur jet’edhe mot ngatiranët, të etur për pushtet edhe pushtime, për plotësimin e qëllimeve të tyreshoviniste në kurriz popujsh të tjerë. Këto fantazi janë sa të larmishme por edhe po aq të neveritëshme. Shikoni, sa për një shëmbullskandaloz se si, sipas tezës të Radoslav Gaçinoviq, ... shtrirja eserbëve në Kosovë daton qysh nga shekulli i VII-të. Në periudhën e shekujve IX-të e deri XI-të, kanë krijuarprincipatat lokale brënda perandorisë ...

Pohimin e këtij shkencëtari shovinist, po e ballafaqoj me ç’ka thënë e shkruarhistoriani dhe albanologu tejet i shquar Dr.Milan Shufflaj në veprën e tij Serbëtdhe Shqiptarët,(botim i vitit 2002 – faqe 19) : “ Historia e popullit shqiptar në Ballkannuk fillon në shekullin VII, por disa shekuj më parë. Sipas Ptolemeut,shqiptarët për herë të parë përmenden në shekullin e II-të, të cilët jetoninrreth qytetit Albanopol, Krujës së mëvonshme. Ky fis i vjetër arbën kishtepozitë qendrore në bërthamën shqiptare.” Ndërsa për vetë fatin e studjuesit M.Shuflaj, dua t’jua kujtoj se serbët e vranë në mestë Zagrebit Dr.M.Shufflaj-in, (pikërisht nesër, me 18 Shkurt, mbushen plot 77vite nga vrasja e tij), dhe dy shkencëtarët e mëdhenj dhe nga më të shquarit ebotës, Albert Einstein dhe Heinrich Mann, me këtë rast i dërguan një letërproteste Organizatës së Mbrojtjes së të Drejtave të Qytetarëve).

Ndërsa në mënyrë specifike lidhur me Kosovën, autori historianNoel Malcolm në veprën e tij Kosovo, a Short History, botim i vitit 1999 – faqe27 shprehet : “Kosova nuk bëntepjesë në territorin e Rashkës, e cila mëpastaj shtrihej në veri-perëndim : Ekspansioni serb në Kosovë filloi nëmbarim të shekullit XII-të.” Me pakfjalë Kosova fillimisht është njohur si Dardaní. Fiset sllave ndër të cilët më i fuqishmi ishte ai iRashkajve, (në pjesën qëndrore të Sërbisë bashkëkohore), si dhe ai iDiokletëve, (në të ashtuquajturën bërthamë të Malit të Zi të sotëm), me kalimine kohës deshën shtrirje dhe ajo u bë në dëmin dhe në kurriz të Dardanisë,Dioklea-s si edhe të Metohisë, (Rrafshit të Dukagjinit), pikërisht me LuftënBallkanike të 1912-ës. Kjoqe hakmarrja e sllavëve ndaj Betejës së Kosovës të vitit 1389 ! Vulosjen e asaj padrejtësije tëskajëshme e bëri Konferenca e Londrës e ambasadorëve e kryesuar nga Sir EdwardGrey, Sekretari i punëve të Jashtme i Britanisë Madhe ! Ky qe edhe nismëtari si edhepërcaktuesi i kufinjëve të cunguar të Shqipërisë e cila u njoh si shtet më vetemë 28 Nëntor të vitit 1912, duke paraqitur një realitet të paparë deri atëhere: Shteti i RiShqiptar kufijtë shtetërorë tokësorë i kishte vijë ndarëse me troje tëpopulluar kryesisht nga shqiptarë !(?) E duke e ngushtuar këtë këndvështrim, me që sotpërjetojmë edhe festojmë shpalljen më së fundi të pavarësisë Kosovës, kufiriverior i Shqipërisë i ndan tokat shqiptare nga trojet e banuara po ngashqiptarë që nga skaji jugë-perëndimor i Malit të Zi, e deri dje në skajinjugë-lindor të Kosovës e në vazhdim me Maqedoninë ! A ka padrejtësi më të madhe ?

Nuk rri dot pa dhënë edhe shifrën rrënqethëse se shkelja eDardanisë nga serbët si edhe zgjerimi i sllavëve të bërthamës Dioklea-s nëtrojet shqiptare dhe pushtimi i Rrafshit të Dukagjinit, sollën me vete pirgjetë pafund kufomash shqiptare : 12777 të vrarë. Hapii dytë qe dyndja e dhjetramijërave kolonëve sllavë në trojet shqiptare ! E ky qe vetëm fillimi !

Do të ndalem tashti në thelbin e së keqes së madhe ku tëshqyrtojmë se si, në çaste të caktuara të historisë, sa rëndësi merrlargpamësia e drejtuesve, për të mirën e kombit, dhe ç’tragjedi mund tëshkaktojë një grup udhëheqësish të prirur nga etja për pushtet vetjak, në tëkeqe të kombit !

Pakhistori bashkëkohëse : Për t’i trajtuar nga ky këndvështrim zhvillimet historikedo të më lejoni, të nderuar ndigjues, të shtroj para jush një nga citatetmadhore të njerit nga kollosët e mendimit filozofik botëror, RabindranadTagorës, icili thekson :

Ai komb i cili nuk i ndreq gabimet e kaluara duke endërtuar të tashmen, nuk ka se sitë ketë të ardhme. Ai ësht’idestinuar të zhduket.

Eshtrova përgjatë kësaj hullíje vazhdimin e analizës që secili prej nesh,paralelisht me ndigjimin e fakteve historike të kaluara, të jetë në gjëndjeedhe t’i gjykojë zhvillimet nga pozitat e lartësive të vitit 2008. E kur ne, njerëz krejtësisht tëradhës, jemi në gjëndje t’a bëjmë këtë paralelizëm krahasues, mendoj se ata qëi kanë në duar kartat e së ardhmestë vëndit që drejtojnë, padyshim që duhet të reflektojnë drejtë. Nga ana tjetër e ndjej tënevojëshme të shtoj : mos kiniaspak frikë, nuk do të zgjatem pafund por fluturimthi do t’i prek çastetkulmore të historisë Kosovës si edhe Shqipërisë duke e marrë pikënisjen që ngafaza e parë e Luftës së II-të Botërore, kohë kur Kosova administratrivisht i ubashkua Shqipërisë Etnike e deri më sot, që Kosova u dekretua dhe u njoh shtet më vete e prajemi para faktit të kryer që kemi dy shtete shqiptare. E megjithë këtë, prapseprap jemitë lumturuar !

Nisurnga aspiratat e brezave të tërë patriotësh, pikësynimi i tyre ka qenë ShqipëriaEtnike, brënda trojeve të saj etnikë, e me popullatë kombëtarishtshqiptare. Mirëpo sllavët e veriut nuk e gëlltisnin dot idenë e ati bashkimi dhefilluan të punojnë me pikësynime shumë të largëta. Shikoni se si shprehej Josip Broz Titua në Konferencën eV-të të Partisë Komuniste të Jugosllavisë mbajtur në Dubravë më 1940 :

“Zgjidhja e çështjës kombëtare në Kosovë mund tëarrihet vetëm me formimin e Republikës Shqiptare të lirë dhe në trojet e veta.” (Vepra e VI-të, vëllimi i VI-të, faqe 1 dhe 9).

Ishteluftë. Situatatzhvilloheshin me shpejtësi marramendëse. Në pranverën e vitit 1941 Kosova i u bashkuaadministrativisht Shqipërisë dhe filloi frymëmarrjen dhe veprimtarinë e saj sikrahinë e çliruar e bashkangjitur vëndit mëmë !

Si reagoi Partia Komuniste Jugosllave ? Më 8 Nëntor 1941, e krijoi, eorganizoi si edhe e drejtoi Partinë Komuniste Shqiptare. Vijmë tashti tek Konferenca e Bujanit(31 dhjetor – 2 janar 1944). Në rezolucionin e konferencës theksohet se “... Kosovasi edhe Rrafshi i Dukagjiit popullohen në pjesën më të madhe nga popullsishqiptare që dëshiron të jetë pjesë e Shqipërisë ... Lufta e përbashkët e tyreme popujt e tjerë të Jugosllavisë ... është rruga e vetme për tu fituar liria,kur të gjithë popujt, pra edhe shqiptarët, do të kenë mundësinë që tëdeklarohen rreth fatit të tyre, me të drejtë për vetëvendosje deri nëshkëputje.”

PoPartia Komuniste Shqiptare si veproi në vijim ? Pa u zgjatur shumë, sepse do të dilnim nga kuadri i kësajkumtese, po riprodhoj pohimet e Enver Hoxhës në plenumin e jashtëzakonshëm tëzhvilluar nga data 18 – 20 dhjetor të vitit 1946, ku ai tha : Jugosllavia demokratike ështëmë e avancuar, më e përparuar se ne. Interesi ynë është që ajo të jetë e fortë, se me Jugosllavi të fortë dotë ketë demokraci në Ballkan. Aështë në interesin tonë të kërkojmë
http://www.albanovaonline.com/text/mergimkorcakosova.htm
 
Noel Malcolm. Kosovo: A Short History. New York: New York University Press, 1998. xxxvi + 492 pp. Maps, index, and bibliography. $28.95 (cloth), ISBN 0-8147-5598-4.

Reviewed by Thomas Emmert, Gustavus Adolphus College.
Published by HABSBURG (May, 1999)


Challenging Myth in a Short History of Kosovo

In the conclusion to his new history of Kosovo, Noel Malcolm observes: "Whether Kosovo is brought, in the end, to a peaceful solution, or plunged into a conflict potentially even more deadly than that which was created in Bosnia, will depend to a large extent on the ability of ordinary Serbs to challenge the fixed pattern of thought which has held them in its grip for so long ... When ordinary Serbs learn to think more rationally and humanely about Kosovo, and more critically about some of their national myths, all the people of Kosovo and Serbia will benefit--not least the Serbs themselves" (pp. 355-56). Clearly the few months between the publication of Malcolm's history and the terrible tragedy that has unfolded in Kosovo these past few weeks were not enough time for Serbs to challenge their "fixed pattern of thought" about Kosovo. But, of course, this alone would not have prevented the disaster we are witnessing today. For any challenge to have been effective it would have had to include the removal of Milosevic from power. It would also have had to assume that some opposition figure in Serbia could lead the new critique of the nation's myths. None of this happened nor is it likely to happen in the near future.

Perhaps it is somewhat unorthodox to begin a review with a critique of the author's effort at prophecy in his conclusion, but it is important to note that Malcolm's essential idea in that conclusion is critical to the entire study. This is a solid history which is, nevertheless, shaped by the author's own overriding determination to challenge Serbian myths. If the author's conclusion as summarized above seems to have a certain Op-Ed quality to it, one finds a similar tendency sprinkled throughout the book. As one of my students remarked last week after finishing the book, "This is a history with an attitude." That my young student is not alone in his assessment of the book is suggested by the extensive review and uncomfortably polemic discussion of the book which presented itself in the immediate weeks and months after its publication.

Malcolm is not the first historian to take on the powerful mythology of the Serbs. Serbia's first critical historians in the late nineteenth century (Ruvarac in particular) devoted years of work to identifying and verifying historical sources. The medieval Battle of Kosovo and the legendary tradition which evolved around it were of particular interest to these historians. They tried to separate fact from fiction, but in the end they were only partially successful. In an article in the Belgrade newspaper, Politika, published in 1939 on the 550th anniversary of the Battle of Kosovo, the prominent Serb medievalist, Mihailo Dinic, concluded that history had not succeeded (and probably never would succeed) in separating the historical Kosovo from the legendary.[1] Whatever happened on the field of Kosovo in 1389 was so wrapped in legend, symbol, and myth that the myth itself had become reality--or at least one version of that reality. If one had attempted to prove that the battle itself was less significant than the myth would concede or that the outcome was possibly debatable given the extant contemporary evidence, Dinic's compatriots would have dismissed such arguments as incompatible with almost six centuries of Serbian oral tradition. National myths clearly have a life and reality of their own, and challenging them is a most audacious endeavor.

Noel Malcolm clearly has that audacity in Kosovo: A Short History. Published only four years after his first bold step into the murky politics and history of the Balkans (Bosnia: A Short History [2]), Malcolm perhaps gives hope to all historians and other scholars who labor endless years in producing definitive studies of their particular regions of the world. Trained as a historian at Cambridge, Malcolm served as foreign editor for the Spectator and as a political columnist on the Daily Telegraph. That experience served him well in this effort to deal with the contemporary crisis in Kosovo by tackling its complex and controversial history. He has the voice of a journalist, which makes his history highly readable and perhaps even accessible to the broad public. In spite of almost 150 pages of notes, bibliography, and index, this is still a popular work designed to acquaint a general audience with a carefully constructed interpretation of the region's history with a clear eye on the present.

http://www.ess.uwe.ac.uk/genocide/reviewy5.htm
 
nastavak
Malcolm suggests that this book needed to be written even if there had been no crisis in present-day Kosovo. Given the paucity of books about Kosovo in western European languages, one cannot disagree with this conclusion. As an introduction to the history of this loosely defined region of the Balkans, Malcolm's study is an impressive and extraordinarily well-written work. Unlike many scholars of the former Yugoslavia, Malcolm is an accomplished polyglot who includes Albanian and Turkish in his linguistic quiver. Such expertise is perhaps the least that one should expect from any scholar who is willing to tackle the thorny issues of state and society in this part of the Balkans in the Ottoman and post-Ottoman periods. Unfortunately, most of us collapsed from linguistic fatigue after learning Latin, Greek, Old Church Slavonic, and the various Slavic tongues of the Balkans.

Malcolm's concern for a more inclusive bibliography is clearly reflected in the research, scope and argument of this work. He has consulted several critical archives (with the notable and curious exception of Serbian archives) and has amassed a broad and representative body of secondary literature. The primary strength of Malcolm's study is found in his attempt to understand the long centuries of Kosovo history before our own century. Half of the book covers the period before the Serbian revolutions in the early nineteenth century. In fact, Malcolm leaves the twentieth century to the final third of his book and only investigates the post-Tito era in Kosovo in the last brief chapter of the work.

In the first half of the book, Malcolm offers a detailed discussion of the origins of the Albanians and Serbs (and Vlachs and others who have populated the region), the place of Kosovo in medieval Serbia, the Battle of Kosovo and the myth which evolved around it, the character of Ottoman rule in the centuries that followed, the Ottoman-Habsburg war at the end of the seventeenth century and the subsequent Serb migration from Kosovo. In his analysis he tries to offer a critical assessment of the exaggerated claims of both Serbs and Albanians as they construct their own interpretation of the distant past, but he clearly sets his target most often on the Serbs (arguing that their myths are the most entrenched and inherently dangerous). Malcolm's command of the subject and his sources is so excellent that it is surprising that he endangers that authority with his transparent attempt to prove that the main Serbian myths are false. Besides the fact that his analysis will not persuade Serbs and Serb scholars, the analysis itself is simply not convincing.

There appear to be three main targets of his critique of Serbian myth. First, since Nemanjid Serbia had its origins to the north of Kosovo, he refutes the Serbian claim that Kosovo is the "cradle of Serbian civilization." He acknowledges that it became central to the Serbian state (at least geographically) in the thirteenth century, but he doubts that that centrality extended to politics, culture, and economics. He concedes that moving the seat of the Archbishopric (and then Patriarchate) to Pec at the end of the fourteenth century made Kosovo central to the Serbian Church, but he argues that this was only because of an attack on the monastery of Zica by Tatars and Cumans. Perhaps if they had not made that attack, Malcolm observes, "Kosovo would never have acquired the significance which it has gained for modern Serbs" (p. 50). But that is precisely the issue. Kosovo did become the center of the medieval state. More importantly, if modern Serbs see Kosovo as the cradle of their civilization, no hair-splitting argument about the matter will make any difference to them.

The second and most important myth that Malcolm attempts to refute is the ethos surrounding the Battle of Kosovo. While acknowledging that the origins of the myth appeared soon after the battle in religious texts commemorating the Serbian prince who died in the battle and in the evolving oral epic tradition about Kosovo, Malcolm still argues that it was only in the nineteenth century that the "strands of tradition" were transformed into a national ideology. Certainly the advent of nineteenth century nationalism encouraged a renewal of the Kosovo ethos and obvious embellishments to the tradition, but the Serbs needed far less invention of tradition to encourage a national consciousness. The Kosovo ethos was well established in the epic tradition and in the narrative "Tale about the Battle of Kosovo" long before Vuk Karadzic's day. More importantly, during the nineteenth century Serbian nationalism increasingly emphasized the glory of the Nemanjid period rather than concentrating on the defeat and moral victory at Kosovo. This is evident in the late nineteenth century textbooks of the Serbian schools. One has to assume from Malcolm's conclusion that he believes it will be easier for Serbs to think more critically about this myth if they can be convinced that it is something that has been created for them in the nineteenth century.

The third myth that Malcolm tries to debunk is the celebrated migration of thousands of Serbs from Kosovo to southern Hungary at the end of the seventeenth century led by their patriarch, Arsenije III. Malcolm's fascinating research concludes that the patriarch fled the territory without leading a mass exodus, that the numbers of Serbs who eventually landed in Hungary were fewer than Serb tradition assumes, that most of the Serb refugees were not from Kosovo, and that it was therefore not this event that caused Kosovo to be depopulated of Serbs. While novel and very interesting, Malcolm's analysis is not overwhelmingly convincing. Too few sources make it difficult to accept the broad conclusions he makes. In this long analysis he seems to relish the historian's role of detective, pouncing upon a little known source, and building from it an understanding of history that confounds what Serb historians have argued for decades. His critique here is challenging, however, and clearly invites additional research and discussion.

Malcolm's decision to devote relatively less analysis to the twentieth century is a curious one given the author's sense that most of Kosovo's problems can be traced to this century. As he observes, "There have been many battles and wars in Kosovo over the centuries, but until the last 100 years or so none of them had the character of an 'ethnic' conflict between Albanians and Serbs." (p. xxix) Once he does bring us to the twentieth century, Malcolm chronicles as closely as he can the discrimination, harassment and outright terror directed at Albanians by Serbs. One senses, however, that he is reluctant to examine and document more carefully and critically the Albanians' own serious acts against the Serbs in Kosovo both in this century and during the last decades of Ottoman rule there.

One finds a very different approach in Miranda Vickers' history of Kosovo which appeared about the same time as Malcolm's.[3] Ironically, while Malcolm's is clearly the better history in every way, Vickers offers a much more balanced account of Serb and Albanian relations in Kosovo during the course of the twentieth century and does not minimize "hostile activities" when they were directed against Serbs. Vickers devotes four-fifths of her study to the twentieth century and fully a third of the book to the period since Tito's death. One clearly needs to read both Vickers and Malcolm for a more complete picture of the history of Kosovo, particularly as regards the twentieth century and the roots of the current conflict.

In his introduction to this book, Malcolm assumes that many of his readers will have the current crisis in mind when they read a history of Kosovo. At one level, he argues, "a history of Kosovo has to be defined by questions projected back into the past from the political conditions of the late twentieth century." (p. xxxiv) At the same time he suggests that "it is not the purpose of this book to present a case for or against any particular solution to the Kosovo crisis." (p. xxxii) Nevertheless, his arguments and analysis in this volume and his subsequent more popular writings[4] in which he advocates independence for Kosovo make it difficult to accept his disclaimer. There is little doubt that this book was inspired by the growing crisis in Kosovo in the 1990s; and its arguments are clearly driven by the parameters of that crisis.

Having said all this and having registered some discomfort with the partisan tenor to much of the discussion and analysis in this book, it is important to acknowledge that Malcolm's Kosovo: A Short History will undoubtedly remain for a long time the standard history in English for this Balkan territory. It is an exacting and engaging work of serious scholarship which deserves careful reading and continued discussion.

Notes:

[1]. Mihailo Dinic, "Istorija jos nije uspela da razluci istorisko Kosovo od legendarnog," Politika XXXVI, no. 11160 (28 June 1939), 3.

[2]. Noel Malcolm, Bosnia: A Short Story (New York: New York University Press, 1994), reviewed on HABSBURG in July, 1995: http://www.h-net.msu.edu/reviews/showrev.cgi?path=26718850086596.

[3]. Miranda Vickers, Between Serb and Albanian: A History of Kosovo. New York: Columbia University Press, 1998). See the HABSBURG review by Frederick F. Anscombe (August, 1998): http://www.h-net.msu.edu/reviews/showrev.cgi?path=17631903041839.

[4]. See Noel Malcolm, "Kosovo: Only Independence Will Work," National Interest 54 (Winter, 1998-1999), pp. 23-26; and Malcolm, "New Conflict, Same Mistakes," The Daily Telegraph (9 July 1998), p. 26.
 
Podrijetlo i povijest imena [uredi]
Albanija vjerojatno dolazi od antičkog Proto-Indo-Europskog korijena *albho, što znači „bijelo“. Od ovog korijena možda potječe i ime Albion, staro ime za Britaniju. Alternativno podrijetlo može biti isto kao i za ime Alpe, ali etimologija ovog naziva nije definitivno utvrđena. Treća varijanta kaže da “Albanija” potiče od latinskog “Alba”. “Albus” snači na latinskom “bijelo” ili “svijetlo”, tako da su Rimljani tako nazivali mijesta gdje se Sunce najprije vidi, po brdovitim mjestima.

Prvi put riječ Albanoi se pojavljuje kao ime ilirskog plemena u današnjoj sjevernoj središnjoj Albaniji, 130. godine u Ptolomejevom radu. Albanopolis od Albana je mjesto koje se poistovjećuje sa Zgerdešom (Zgërdhesh) brdskom tvrđavom blizu Kruje u sjevernoj Albaniji. Arbanon je vjerojatnije ime okruga - moguće je da se radi о ravnici Mat - nego ime određenog mjesta. Indikacija pokreta s viših nadmorskih visina u mnogo ranijem periodu je detektirana u razdiobi zemljopisnih imena koja završavaju sa -eš ("-esh") koje izgleda da je proisteklo iz latinskog -enizis ili -ezis, između Škumbina i Mata, s koncentracijom između Elbasana i Kruje.

Izraz Albanon se možda polako širio na druga ilirska plemena dok njegova upotreba nije postala uobičajena među svim Albancima. Sudeći prema albanskom znanstveniku Faïku bey Konitzi, izraz „Albanija“ nije u potpunosti zamjenio „Iliriju“ do kraja četrnaestog stoljeća. Riječ „Alba“ ili „Arba“ je izgleda povezana s gradom Arba (danas Rab, Hrvatska), koji je u davna vremena bio naseljen polu-ilirskim Liburnima, prvi put spomenutim 360. pne..

Oko tisuću godina kasnije, neki bizantski pisci su koristili izraze „Albanon„ i „Arbanon“ da označe regiju Kruje. U 13. stoljeću, imena „Albanija“ i „Albanežani“ (“Albanenses“) su označavala cijelu zemlju i sve stanovništvo kako je pokazano u radovima mnogih starih albanskih pisaca, kao što su Budi, Blanko i Bogdano. .U Povijesti napisanoj 1079. - 1080.godine, bizantski povjesničar Michael Attaliates je dao naznake o Albanonima koji su uzeli udjela u pobuni protiv Konstantinopola 1043. godine, i o Arbanitima kao podanicima vojvode Dirahijuma. Italo-Albanci i albanske manjine koje su još prisutne u Grčkoj su kroz povijest bile poznate pod različitim imenima: Arbënuer, Arbënor, Arbëneshë, Arbreshë.

Gotovo da nema sumnje da je korijen alb- ili arb- stariji od shqip-, od kojeg potiče današnje ime države Shqipëria, ime koje se pojavljuje samo u vrijeme turskih invazija. Albansko ime zemlje, Shqipëria, znači „zemlja orlova“.
http://hr.wikipedia.org/wiki/Albanija
 
sv.Mihailo:
Iz prostog razloga sto ga je bilo sramota sto je promenio veru.
Kliknite za proširenje...

pa sam si rekao da su svi koji su promenili veru ostali ono sto jesu a samo Srbi nisu vise hteli da budu Srbi.zasto ostali su ostali ono sto su bili a srbi ne.mozda i danas ima Srba koji mozda ne bi promenili veru ali zbog nekih stvari koje su uradili neki Srbi bi radije rekli za sebe da nisu Srbi.pa mozda je tako bilo i u proslosti.:rtfm:
 
Poslednja izmena od moderatora:
sv.Mihailo:
Oni se cak ni 1964-te nizu nazivali Albancima. Bili su poznati pod nazivo Shiptari. Oni ni na svom jeziku sebe ne nazivaju Albancima. Valjda zato sto znaju da nisu.
Kliknite za proširenje...

kao sto ti rece bez svadje, idemo polako..
ali pre toga da kazem da nisam procitao sve postove, kasnije cu
reci mi ako znas, kako su pre 1964 nazivali sebe oni iz Albanije???
ili kako sebe nazivaju danas???? ili pre par stotina godina???
 
Poslednja izmena od moderatora:
adem_ks:
kao sto ti rece bez svadje, idemo polako..
ali pre toga da kazem da nisam procitao sve postove, kasnije cu
reci mi ako znas, kako su pre 1964 nazivali sebe oni iz Albanije???
ili kako sebe nazivaju danas???? ili pre par stotina godina???
Kliknite za proširenje...

Prvo, uopste me ne interesuje kako su sebe nazivali oni iz Albanije. Ja pricam o Kosovu i Metohiji. I kad sam stigao 64-te u Pristinu, zatekao sam Shiptare a nazivali su ih jos i Arnautima. A onda najedared, posle 1974-te pocinje poturanje naziva "Albanac" i isticanje zvanicne zastave drzave Albanije. Meni sve jasno a ne znam sta tebi nije jasno?

Inace ni dan danas oni iz Albanije ne nazivaju sebe Albancima niti svoju drzavu Albanija.
Shqipnija i Ahqiptare... A reci onda ti meni ako znas kako to da su ovi danas na Kosovu i Metohiji Albanci? Sta bi sa svim onim Ahiptarima? Genocid
 
Poslednja izmena od moderatora:
xheki:
pa sam si rekao da su svi koji su promenili veru ostali ono sto jesu a samo Srbi nisu vise hteli da budu Srbi.zasto ostali su ostali ono sto su bili a Srbi ne.mozda i danas ima Srba koji mozda ne bi promenili veru ali zbog nekih stvari koje su uradili neki Srbi bi radije rekli za sebe da nisu Srbi.pa mozda je tako bilo i u proslosti.:rtfm:
Kliknite za proširenje...

dzeki dzeki..al ti opasno s...s! Evo da ti pojasnim: Srbi su ponosan narod. Hrabar narod. I za Srbe je SRAMOTA da promene veru. Jedini nacin da nekako prezive tu sramotu je da se potrude da i oni sami koji su se prvi poturcili zaborave, a onda obavezno da se potrude da njihovi potomci i ne znaju da su oni u stvari Srbi. Najbolji primer su ti poturceni Srbi iz Bosne. U zamazivanju svoje sramote (koja se kod Srba ne brise ispovedanjem kod popova) isli su dotle da recimo u Bosni nisu ziveli Srbi, Hrvati i islamizirani Srbi i Hrvati, nego : PRAVOSLAVCI, KATOLICI i MUSLIMANI. Tako su uspeli i da im se veroispovest prizna za nacionalnost.

Al sve to nema veze sa tim da ste vi Arnauti a ne Albanci i da sa Ilirima imate veze koliko i ja sa gradnjom baze na Marsu. Jos za mene i postoje sanse:-)
 
Poslednja izmena od moderatora:
Mene bas interesuje kako Arnaute nije bar malo sramota:

"ZORAN PETROVIĆ PIROĆANAC: NOVOKOMPONOVANA VERSKA GEOPOLITIKA NA JUGU SRBIJEAlbanizacija srpskih manastira Zadužbine Nemanjića na Kosovu i Metohiji tvorci samoproklamovane kosovske države predstavljaju kao crkve albansko-vizantijskog stila Ispod kosmetskog istorijskog pitanja krije se zasad javnosti nedostupna dimenzija verskog nasleđa srpskog naroda. Reč je o sudbini srpskih pravoslavnih manastira, najubedljivijih dokaza o istorijskom prisustvu našeg naroda na srpskom jugu. U okolnostima totalne nacionalne, političke, kulturne defanzive Srbije na prostoru jugoistoka Evrope, srpska politička klasa, Skupština, predsednik, vlada, i sve političke stranke na sceni, ali i njena Crkva, zamagljuju našem narodu suštinsko civilizacijsko pitanje: sudbinu našeg hrišćanskog identiteta na Kosmetu. Reč je o procesu dugog trajanja, o već trajućim naporima timova za planiranje scenarija moguće budućnosti prostora novoproglašene i samoproglašene države Kosovo. Tako, naime, Albanci-Šiptari sa juga Srbije, izgovaraju ovaj srpski toponim, nemajući (još uvek) svoju lingvističku ekvilibriju-zamenu za ime države „koja se grba i rodila“. Za razliku od nekih gradova (primer Ferizaja se najlakše pamti), kojima su nadenuli albanizovana imena za srpske toponime koji su i bukvalno vekovima služili u tamošnjoj geografiji, osnovni pojam- Kosovo nisu razrešili. Samo su srpskoj reči dodali „poalbanjeno“ A umesto O na kraju pojma. Ako su kod Kosova omanuli, na drugim planovima Albanci-Šiptari i te kako vredno, predano i uporno rade na konstruisanju novodržavnih elemenata, istorijski redizajnirajući, dakle falsifikujući stvarnost. To se uspeva i uz pomoć neistina, čak laži, kao obaveznih alatki savremenog pi-ara, koji verovatno savetnički za Prištinu odrađuju neki američki, ili britanski stručnjaci. CITAT ZA VEROVALI ILI NE Na pomenutom sajtu može se pročitati i sledeći citat koji nema veze s istinom. Vizantijski stil: u bogatoj riznici dela albanskih majstora i umetnika spadaju i arhitektonska dijela. U ove znamenitosti Kosova spadaju i izvesni sakralni paleohrišćanski objekti, tj. crkve, koji su izgrađeni i služili za bogosluženje i verske obrede iliro-albanskog stanovništva još od DžV vijeka...Takođe, zubu vremena uspeo je odoleti i izvestan broj monumentalnih gradnji, kao što su manastiri, crkve albansko-vizantijskog stila (ovo je obogaćenje svetske nauke, darovanjem iz Prištine novootkrivenog o dosad nepoznatog stila: albansko-vizantijskog-Z.P.P.), eklektičke crkve rimsko-vizantijsko-gotsko-albanskog stila (sic!/Z.P.P.), izgrađen i tokom DžIV veka na temeljima paleohrišćanskih objekata.“ Dovoljno je da se na Internetu pronađe sajt kosovske vlade (Visit Kosova), pa da se uverite u ove tvrdnje. Citiramo samo jedan odlomak ovih „bisera“. „Materijalna kulturna baština Kosova, prožeta je vekovnim duhom umetničke veštine ilirsko-dardanskih, (sic!- Z.P.P.) odnosno albanskih umetnika i majstora koji su autori mnogih umetnički oblikovanih dela i sastavni su deo materijalne i duhovne kulture Albanaca i pripadnika drugih etničkih zajednica koja su živela i žive na Kosovu...Autohtoni elementi: U izvesna dela likovne i primenjene umetnosti umetnika Kosova, uočljivi su i uticaji grčke, rimske, vizantijske, zapadnjačke i istočnjačke kulture. Ovi uticaji nisu oslabili karakter i odlike materijalne i duhovne kulture autohtonog iliro-albanskog stanovništva... Puno ovakvih nebuloza, naučno posmatrano- pravih budalaština, dok kod pismenijih Srba izaziva podsmeh i odmahivanje rukom, „odrađuje posao“ Albancima-Šiptarima u svetu."
 
Poslednja izmena od moderatora:
sv.Mihailo:
Prvo, uopste me ne interesuje kako su sebe nazivali oni iz Albanije. Ja pricam o Kosovu i Metohiji. I kad sam stigao 64-te u Pristinu, zatekao sam Shiptare a nazivali su ih jos i Arnautima. A onda najedared, posle 1974-te pocinje poturanje naziva "Albanac" i isticanje zvanicne zastave drzave Albanije. Meni sve jasno a ne znam sta tebi nije jasno?

Inace ni dan danas oni iz Albanije ne nazivaju sebe Albancima niti svoju drzavu Albanija.
Shqipnija i Shqiptare... A reci onda ti meni ako znas kako to da su ovi danas na Kosovu i Metohiji Albanci? Sta bi sa svim onim Shiptarima? Genocid:rotf:
Kliknite za proširenje...

po Ustavu Srbije [*******] Albanci su nazivani Siptari do tada, onda dolazi do promene tog zakona i od tada [zvanicno] se zovu Albancima. uzmi neku novinu iz tog perioda i pronadji da se narod na kosovu naziva Albancima, ili obratno, neku novinu i da se taj isti narod naziva Siptarima. govorim o zvanicnoj politici. tu se ne podrazumeva neka osoba koja krsi to pravilo. cak su i knjige koje su bile u upotrebi tih godina, a u skolama se ucio Albanski [Siptarski] jezik, imale naslove siptarski, kasnije albanski jezik.
proveri i uverit ces se.
 
Poslednja izmena od moderatora:
to ti je isto kao sa imenom Mitrovice
meni je trebalo nekoliko godina da se naviknem da kazem da sam iz Titove Mitroivce, i taman kada sam se navikao,oni vrate stari naziv. tako i Srbi,navika je ostala, a sada neki takav naziv upotrebljavaju cisto iz inata, nepostovanja Albanaca...
 
Poslednja izmena od moderatora:
Prijavite se ili registrujte da biste poslali poruku.

Slične teme

bernardo
  • Zatvorena
Да ли си Словени и Срби, заиста инфериорни и нижеразредни у историјском смислу у односу на друге европске народе?
5 6 7
Odgovora
159
Pregleda
1.542
Лекизан
Лекизан
M
Da li je Srbija 1918. osvojila ili oslobodila Hrvatsku i Sloveniju?
4 5 6
Odgovora
125
Pregleda
1.032
Лички гусар
Лички гусар
Sensei
Da li je istina da su komunisti spalili biblioteku manastira Morače 1952. godine?
2 3
Odgovora
61
Pregleda
875
savasavanovic
savasavanovic

Back
Top