Stevan Stojanović Mokranjac - kompozitor

[Nina]

U Negotinu, 9. januara 1856. godine rođen je Stevan Stojanović Mokranjac, jedan od najistaknutijih ličnosti srpske klasične muzike na prelazu iz 19. u 20. vek. Bio je kompozitor, horovođa, pedagog, kamerni muzičar, melograf svetovne i duhovne muzike, pisac studija o folklornoj i duhovnoj građi i jedan od osnivača prve muzičke škole u Srbiji – Srpske muzičke škole, koja danas nosi njegovo ime.

Najpopularniji i najznačajniji ciklus horskih pesama Rukoveti Stevan Stojanović Mokranjac komponovao je u periodu od 1883. do 1909. godine. Ima ih 15 i sve su zasnovane na narodnoj melodiji u nacionalnom duhu. Osim pesama afirmisanih pesnika, Mokranjac je u Rukovetima koristio i pesme narodnog pevača jer je smatrao da narod instiktivno upotrebljava ono što učeni kompozitori uče u školama. A on je i pored nesumnjivo velikog talenta za muziku prvo upisao Veliku školu.

Najpopularniji i najznačajniji ciklus horskih pesama Rukoveti Stevan Stojanović Mokranjac komponovao je u periodu od 1883. do 1909. godine. Ima ih 15 i sve su zasnovane na narodnoj melodiji u nacionalnom duhu. Osim pesama afirmisanih pesnika, Mokranjac je u Rukovetima koristio i pesme narodnog pevača jer je smatrao da narod instiktivno upotrebljava ono što učeni kompozitori uče u školama. A on je i pored nesumnjivo velikog talenta za muziku prvo upisao Veliku školu.

 

[Nina]

U autobiografiji piše:

„Bivši i sam u onoj struji Svetozara Markovića koja je obuhvatala skoro celu omladinu i koja je odbacivala umetnost, čak i lepu literaturu kao nekorisnu, borio sam se sa prirodnim darom i sklonostima, i upisao se na prirodno-matematički odsek. Tu sam u početku polagao ispite, ali sam se stalno bavio muzikom.“

Prirodne nauke nije završio, ali je uspeo da uz mnogo finansijskih poteškoća studira u Minhenu, Rimu i Lajpcigu. Istovremeno napisao je neka od svojih najznačajnijih dela – Opelo, Tebe Boga hvalim, Akatist, Heruvimsku pesmu, deo Liturgije.

Kao horovođa i dirigent Beogradskog pevačkog društva Mokranjac je prvi uveo mešoviti hor sa kojim je pomerio granice horskog izvođenja.
Mokranjac je posvetio veliki deo svog stvaralaštva pravoslavnoj duhovnoj muzici, najvećim delom zasnovanoj na tradicionalnim napevima srpskog crkvenog pojanja.

Neumorno je putovao i zapisivao svaki ton i svaki stih narodnih pesnika. Taj njegov melografski rad predstavlja zapise narodnih melodija sa Kosova, zbirku Narodne pesme i igre sa melodijama iz Levča, i dve zbirke zapisa crkvenih napeva.(mediji)

 

[Smarti]

 

[Lovac Luka ulovio vuka]

genije, savrseno spojio Balkanski melos sa zapadnom muzikom