Nikita Kulganov
Buduća legenda
- Poruka
- 37.589
Jevreji su tokom Drugog svjetskog rata bili pripadnici partizanskog pokreta i NOB-a, što je jedinstven slučaj u Evropi.
Napadom Hitlera na Kraljevinu Jugoslaviju Jevreji su se našli u vrlo teškom položaju. Nedić je hvatao Jevreje i ubijao u Srbiji, Pavelić u Ndh...Jevreji su mogli ili da čekaju da ih Nemci ili njihovi kolaboracionisti nadju i ubiju, ili da se priključe partizanima, koji su bili otvoreni za sve narode bez obzira na njihovu naciju, veru i rasu. Mnogi su prišli u partizane i tako se spasili sigurne smrti.
Učešće Jevreja u Narodnooslobodilačkoj borbi danas je tek nekolicini historičara poznata tema iako su partizanske jedinice sastavljene od jevrejskih boraca bile jedine takve na tlu Evrope tokom Drugog svjetskog rata. Malo je poznato da su se, osim onih Jevreja koji su bili članovi Komunističke partije, partizanskom pokretu priključili i mnogi među njima koji nisu dijelili socijalističke svjetonazore. Razloga za njihovo učešće u NOB-u ima mnogo, ali primarni motiv bila je činjenica da su samo partizani bili vojni pokret koji je Jevrejima garantovao slobodu, jednakopravnost i sigurnost.
U svojoj kapitalnoj studiji, objavljenoj 1965, Borili se i sagorjeli u revolucionarno-oslobodilačkoj borbi naroda Jugoslavije Nisim Albahari, i sam učesnik NOB-a, objasnio je razloge zbog kojih su Jevreji stupali u partizanske jedinice i odrede. Razobličavajući propagandni mit kako su Jevreji bili kapitalistička bogata klasa nezainteresovana za socijalne reforme, Albahari je opisivao razloge i načine na koje su Jevreji postajali dio NOB-a. U partizanske odrede stupali su podjednako prijeratni intelektualci lijevih uvjerenja, jevrejski radnici nadničari i članovi bogatih trgovačkih porodica svjesni da je NOP jedina vojno-politička organizacija koja se ne zasniva na rasizmu, nacionalnoj isključivosti i otvorenom i agresivnom antisemitizmu.
Moša Pijade
Predsjednik Jevrejske zajednice Bosne i Hercegovine Jakob Finci, i sam rođen tokom holokausta, pojašnjava da Jevreji nisu imali mnogo izbora i da su baš oni koji su pristupili partizanskom pokretu, iz bilo kojeg razloga, imali najviše šansi da prežive holokaust.
"Nisu Jevreji bili komunisti i socijalisti niti su isključivo iz političkih ubjeđenja otišli u partizane nego jednostavno jer je to bila jedina strana koja ih je primala u svoje redove, jer objektivno nisu mogli biti ni u ustašama ni u četnicima, ali su mogli biti u partizanima i boreći se sa partizanima. Među partizanima bio je dobar broj Jevreja, uključujući više od 200 nosilaca partizanske spomenice, bilo je i narodnih heroja. Među partizanima su, da li zato da se ne bi izazivalo čudo kod ostalih ili u slučaju zarobljavanja, uglavnom imali druga imena. Tako, recimo, čuvenog Mošu Pijadea niko nije zvao tako nego 'čika Janko'. Narodni heroj Engel dobio je ime Ilija, Lerer je dobio prezime Todorović."
Finci kaže da su Jevreji partizani po svemu bili uzorni i da se veliki broj Jevreja iz Bosne i Hercegovine uspio priključiti NOB-u. Sarajevo, kao mjesto s najvećim brojem Jevreja, dalo je daleko najviše partizana i mnogi od njih izgubili su živote u borbama s neprijateljem.
Pap Pavle
U svojoj studiji Albahari piše kako je jevrejska omladina pristupala NOB-u nošena entuzijazmom i idealima i da su u partizanskim odredima popunjavali mjesta od običnog vojnika do komesarskih pozicija. Isto tako, piše Albahari, veoma je zanimljiv fenomen da su mnoge jevrejske porodice dale više svojih članova partizanskom pokretu.
"Može se navesti da je iz nekih jevrejskih porodica, učesnika predratnog radničkog pokreta u Sarajevu, po više članova učestvovalo u NOB-u i poginulo za slobodu Jugoslavije, koju su voljeli i za nju pali. Tako su poginuli dva brata Goranina: Pavle i Srećko, tri brata Engl: Ilija, narodni heroj i član Glavnog štaba NOPO-a Hrvatske, Slavko i Miki, tri brata i sestra Perera; Lezo, Sado, Jakica i Donkica, tri brata Eskenazi: Mento, Albert i Izidor, tri brata i dvije sestre Ozmo: Danijel, poznati napredni slikar, Moric, David, Hana i Sara, brat i sestra Lerer: Moric i Enka, dva brata Fliker: Moric i Mika, dva brata Albahari: David i Haim."
Posebno je zanimljiv slučaj formiranja jevrejske brigade sačinjene od oslobođenih jevrejskih logoraša na otoku Rabu. Ta je brigada odmah po osnivanju dobila zadatak da oslobodi otok Lošinj, što je uspješno izvršila, a malo nakon toga Vrhovni štab NOP-a odlučio je cijelu brigadu prebaciti na kopno i poslati na Kordun i Liku i priključiti VII banijskoj diviziji. Uz brigadu, na marš kroz dalmatinsko zaleđe krenuo je i oslobođeni narod iz koncentracijskih logora, a put evakuacije vodio je preko Karlobaga, Jablanice, Senja, Vratnika, Velebita u Liku, Kordun i Baniju. Stoji kao neosporna činjenica da je stanovništvo Like i Korduna prihvatilo Jevreje, pomoglo njihov transport i pružilo im smještaj i hranu.
Jevreji su bili važan dio NOB-a jer je u partizanskim redovima bilo 4.556 Jevreja, od toga njih 150 nosioci su partizanske spomenice, a čak 11 ih je proglašeno narodnim herojima: Nisim Albahari, Isidor Baruh, Pavle Goranin "Ilija", Robert Domani, Ilija Engel, Ovadija Estreja "Mara", Pavle Pap "Šija", Moše Pijade, Adolf Štajnberger "Drago", Vojo Lerer "Todorović" i Slaviša Vajner.
http://balkans.aljazeera.net/vijesti/partizani-jedini-pokret-s-jevrejima-vojnicima
Napadom Hitlera na Kraljevinu Jugoslaviju Jevreji su se našli u vrlo teškom položaju. Nedić je hvatao Jevreje i ubijao u Srbiji, Pavelić u Ndh...Jevreji su mogli ili da čekaju da ih Nemci ili njihovi kolaboracionisti nadju i ubiju, ili da se priključe partizanima, koji su bili otvoreni za sve narode bez obzira na njihovu naciju, veru i rasu. Mnogi su prišli u partizane i tako se spasili sigurne smrti.
Učešće Jevreja u Narodnooslobodilačkoj borbi danas je tek nekolicini historičara poznata tema iako su partizanske jedinice sastavljene od jevrejskih boraca bile jedine takve na tlu Evrope tokom Drugog svjetskog rata. Malo je poznato da su se, osim onih Jevreja koji su bili članovi Komunističke partije, partizanskom pokretu priključili i mnogi među njima koji nisu dijelili socijalističke svjetonazore. Razloga za njihovo učešće u NOB-u ima mnogo, ali primarni motiv bila je činjenica da su samo partizani bili vojni pokret koji je Jevrejima garantovao slobodu, jednakopravnost i sigurnost.
U svojoj kapitalnoj studiji, objavljenoj 1965, Borili se i sagorjeli u revolucionarno-oslobodilačkoj borbi naroda Jugoslavije Nisim Albahari, i sam učesnik NOB-a, objasnio je razloge zbog kojih su Jevreji stupali u partizanske jedinice i odrede. Razobličavajući propagandni mit kako su Jevreji bili kapitalistička bogata klasa nezainteresovana za socijalne reforme, Albahari je opisivao razloge i načine na koje su Jevreji postajali dio NOB-a. U partizanske odrede stupali su podjednako prijeratni intelektualci lijevih uvjerenja, jevrejski radnici nadničari i članovi bogatih trgovačkih porodica svjesni da je NOP jedina vojno-politička organizacija koja se ne zasniva na rasizmu, nacionalnoj isključivosti i otvorenom i agresivnom antisemitizmu.
Moša Pijade
Predsjednik Jevrejske zajednice Bosne i Hercegovine Jakob Finci, i sam rođen tokom holokausta, pojašnjava da Jevreji nisu imali mnogo izbora i da su baš oni koji su pristupili partizanskom pokretu, iz bilo kojeg razloga, imali najviše šansi da prežive holokaust.
"Nisu Jevreji bili komunisti i socijalisti niti su isključivo iz političkih ubjeđenja otišli u partizane nego jednostavno jer je to bila jedina strana koja ih je primala u svoje redove, jer objektivno nisu mogli biti ni u ustašama ni u četnicima, ali su mogli biti u partizanima i boreći se sa partizanima. Među partizanima bio je dobar broj Jevreja, uključujući više od 200 nosilaca partizanske spomenice, bilo je i narodnih heroja. Među partizanima su, da li zato da se ne bi izazivalo čudo kod ostalih ili u slučaju zarobljavanja, uglavnom imali druga imena. Tako, recimo, čuvenog Mošu Pijadea niko nije zvao tako nego 'čika Janko'. Narodni heroj Engel dobio je ime Ilija, Lerer je dobio prezime Todorović."
Finci kaže da su Jevreji partizani po svemu bili uzorni i da se veliki broj Jevreja iz Bosne i Hercegovine uspio priključiti NOB-u. Sarajevo, kao mjesto s najvećim brojem Jevreja, dalo je daleko najviše partizana i mnogi od njih izgubili su živote u borbama s neprijateljem.
Pap Pavle
U svojoj studiji Albahari piše kako je jevrejska omladina pristupala NOB-u nošena entuzijazmom i idealima i da su u partizanskim odredima popunjavali mjesta od običnog vojnika do komesarskih pozicija. Isto tako, piše Albahari, veoma je zanimljiv fenomen da su mnoge jevrejske porodice dale više svojih članova partizanskom pokretu.
"Može se navesti da je iz nekih jevrejskih porodica, učesnika predratnog radničkog pokreta u Sarajevu, po više članova učestvovalo u NOB-u i poginulo za slobodu Jugoslavije, koju su voljeli i za nju pali. Tako su poginuli dva brata Goranina: Pavle i Srećko, tri brata Engl: Ilija, narodni heroj i član Glavnog štaba NOPO-a Hrvatske, Slavko i Miki, tri brata i sestra Perera; Lezo, Sado, Jakica i Donkica, tri brata Eskenazi: Mento, Albert i Izidor, tri brata i dvije sestre Ozmo: Danijel, poznati napredni slikar, Moric, David, Hana i Sara, brat i sestra Lerer: Moric i Enka, dva brata Fliker: Moric i Mika, dva brata Albahari: David i Haim."
Jevreji su bili važan dio NOB-a jer je u partizanskim redovima bilo 4.556 Jevreja, od toga njih 150 nosioci su partizanske spomenice, a čak 11 ih je proglašeno narodnim herojima: Nisim Albahari, Isidor Baruh, Pavle Goranin "Ilija", Robert Domani, Ilija Engel, Ovadija Estreja "Mara", Pavle Pap "Šija", Moše Pijade, Adolf Štajnberger "Drago", Vojo Lerer "Todorović" i Slaviša Vajner.
http://balkans.aljazeera.net/vijesti/partizani-jedini-pokret-s-jevrejima-vojnicima
da ovo procitaju jevreji bi ti sad oci iskopali !
