Istorija i klima

[suave]

Čini mi se da ne postoji tema koja se bavi uticajem klime i njenih promena na istoriju. Slaven je svojevremeno nešto objavio, ali pošto je ograničio ko može da mu vidi profil ne mogu da pregledam teme koje je otvarao. No to nije razlog da ne razgovaramo o toj temi. Donosim prepis jednog kratkog članka iz rubrike "Da li znate?" lista Politika objavljenog dana 30.06.1994.

"Istorija poznaje dosta podataka o nesnosnim vrućinama.

Tako, 869. godine Francuskom i Burgundijom vladala je strašna žega. Letina je bila sažežena, te je u spomenutim zemljama zavladala opšta glad. Smrt od sunčanice bila je svakodnevna pojava, i od nje je hiljadama čeljadi padalo. Kako je naporedo sa žegom kosila i glad, kod ljudi se razvio pravi kanibalizam da su jedni druge pekli i jeli. Slična sudbina je zadesila stanovništvo u Nemačkoj, Francuskoj i Engleskoj 872. godine

Ni 988. godina nije bila bolja, a godine 1083 rečna voda toliko se bila zagrejala da je hiljadama i hiljadama riba pocrkalo.

Godine 1135. presušile su mnoge reke, a reka Rajna mogla se na mnogim mestima pregaziti.

Godine 1473. reka Dunav toliko je presušila na jednom mestu u Mađarskoj da se sa jedne strane na drugu moglo pešice prelaziti."

 

[radyu5]

To sve što si naveo, može se podvesti pod "statističke greške". Drugo, 2014. godine je bila stogodišnja poplava u Srbiji, 2000. je bila stogodišnja suša, što znači da postoji i hiljadugodišnji događaj. I uvek ne treba zaboraviti da su istorijske podatke u periodu koji pominješ pisali ljudi koji su možda preuveličavali stvari. Pošto je članak iz politike i iz 1994. godine isto ne zaboravi da ga je možda pisao neki tadašnji miloševićev bot sa namerom da još više zaludi narod.

 

[Izgubljeni Slučaj 2]

Klima je na najdirektniji načni uticala na tok svetske istorije, što se može i istorijski potvrditi da kad god su bii izrazito hladni i suvi periodi, nije bilo dovoljno hrane i dolazilo je do seoba, ratova i buna jer stanovništvo nije moglo da se prehrani, npr do seobe Slovena je došlo upravo za vreme takvog jednog perioda, takodje i velika seoba naroda koja je dovela do pada zapadnog rimskog carstva

 

[Pumpaj Dinstanović]

Čini mi se da ne postoji tema koja se bavi uticajem klime i njenih promena na istoriju. Slaven je svojevremeno nešto objavio, ali pošto je ograničio ko može da mu vidi profil ne mogu da pregledam teme koje je otvarao. No to nije razlog da ne razgovaramo o toj temi. Donosim prepis jednog kratkog članka iz rubrike "Da li znate?" lista Politika objavljenog dana 30.06.1994.

"Istorija poznaje dosta podataka o nesnosnim vrućinama.

Tako, 869. godine Francuskom i Burgundijom vladala je strašna žega. Letina je bila sažežena, te je u spomenutim zemljama zavladala opšta glad. Smrt od sunčanice bila je svakodnevna pojava, i od nje je hiljadama čeljadi padalo. Kako je naporedo sa žegom kosila i glad, kod ljudi se razvio pravi kanibalizam da su jedni druge pekli i jeli. Slična sudbina je zadesila stanovništvo u Nemačkoj, Francuskoj i Engleskoj 872. godine

Ni 988. godina nije bila bolja, a godine 1083 rečna voda toliko se bila zagrejala da je hiljadama i hiljadama riba pocrkalo.

Godine 1135. presušile su mnoge reke, a reka Rajna mogla se na mnogim mestima pregaziti.

Godine 1473. reka Dunav toliko je presušila na jednom mestu u Mađarskoj da se sa jedne strane na drugu moglo pešice prelaziti."

hahaaa..bukvalno sam baš hteo otvoriti ovu temu. Preduhitri me.

Što se tiče profila, mislim da je po sredi neki problem usled promene na novi profil foruma. Primetio sam da je kod gomile ljudi tako. Ispravio sam.

U pitanju su bile poruke vezano za istraživanja Majkla Mekormika.

Naučni rad: Cooling and societal change during the Late Antique Little Ice Age from 536 to around 660 AD

 

[suave]

To sve što si naveo, može se podvesti pod "statističke greške". Drugo, 2014. godine je bila stogodišnja poplava u Srbiji, 2000. je bila stogodišnja suša, što znači da postoji i hiljadugodišnji događaj. I uvek ne treba zaboraviti da su istorijske podatke u periodu koji pominješ pisali ljudi koji su možda preuveličavali stvari. Pošto je članak iz politike i iz 1994. godine isto ne zaboravi da ga je možda pisao neki tadašnji miloševićev bot sa namerom da još više zaludi narod.

Kad sam napisao "klima" podrazumevao sam klimu u širem smislu, kao ukupnost meteoroloških pojava. U to su uključeni i izvanredni događaji kao oni gore navedeni. Mgao sam postaviti i temu"Istorija i meteorologija" ali mi se učinilo zgodnijim nasloviti "Istorija i klima".
Nešto se ne sećam suše iz 2000 godine. Ona iz 2003 je bila izuzetna i po temperaturama i po dužini, isto kao suše iz 2007 i 2008 kao i 2011 i 2012 godine. Da spomenemo malo kao stari letopisci. Možda za pedeset godina (ako Krsta toliko izdrži) nekome zatreba.

Tekst je napisan kao naučno popularan, bez navođenja aparature, izvora i literature što otežava proverljivost. Iskreno, ne bih se čudio da je prepisan iz nekog časopisa, uz skraćivanje i obradu. No ko bi hteo da se potrudi, verovatno bi našao izvore informacija kojima se autor poslužio

A antislobinu paranoju neću ni komentarisati

 

[suave]

hahaaa..bukvalno sam baš hteo otvoriti ovu temu. Preduhitri me.

Što se tiče profila, mislim da je po sredi neki problem usled promene na novi profil foruma. Primetio sam da je kod gomile ljudi tako. Ispravio sam.

U pitanju su bile poruke vezano za istraživanja Majkla Mekormika.

Naučni rad: Cooling and societal change during the Late Antique Little Ice Age from 536 to around 660 AD

Pa ja sve čekam, tematika odlična, a teme nigde

Hteo sam samo pokrenuti temu, pošto kod kuće čistim neke stare papire pa mi bilo žao da bacim a pre toga ne podelim na forumu.

MekKormikove ideje koliko znam nisu nove ali im je on dao najbolju naučnu potvrdu ako se ne varam? Osim tih promena, meni su zanimljive i druge promene, sam uticaj ledenih doba na čovečanstvo, vreme prvih neolitičkih kultura i stabilnost prilika u tom periodu, "Zelena Arabija i Zelena Sahara" periodi, uticaj klime na uništenje zajednica ili promene u njihovoj religiji i kultrui itd. Mnogo zanimljivih stvari u istoriji čovečanstva koje se mogu povezati sa vremenom.

 

[radyu5]

Kad sam napisao "klima" podrazumevao sam klimu u širem smislu, kao ukupnost meteoroloških pojava. U to su uključeni i izvanredni događaji kao oni gore navedeni. Mgao sam postaviti i temu"Istorija i meteorologija" ali mi se učinilo zgodnijim nasloviti "Istorija i klima".
Nešto se ne sećam suše iz 2000 godine. Ona iz 2003 je bila izuzetna i po temperaturama i po dužini, isto kao suše iz 2007 i 2008 kao i 2011 i 2012 godine. Da spomenemo malo kao stari letopisci. Možda za pedeset godina (ako Krsta toliko izdrži) nekome zatreba.

Tekst je napisan kao naučno popularan, bez navođenja aparature, izvora i literature što otežava proverljivost. Iskreno, ne bih se čudio da je prepisan iz nekog časopisa, uz skraćivanje i obradu. No ko bi hteo da se potrudi, verovatno bi našao izvore informacija kojima se autor poslužio

A antislobinu paranoju neću ni komentarisati

Dvhiljadite u Januaru Dunav je imao jedan od najnižih ikada zabeleženih vodostaja.

 

[Pumpaj Dinstanović]

Vrlo zanimljivi rad: Changes in North Atlantic Oscillation drove Population Migrations and the Collapse of the Western Roman Empire

Rad analizira značajne promene vremenskih okolnosti koje se nazivaju sintagmom North Atlantic oscillation (NAO). Evo sažetka:

Shifts in the North Atlantic Oscillation (NAO) from 1–2 to 0–1 in four episodes increased droughts on the Roman Empire’s periphery and created push factors for migrations. These climatic events are associated with the movements of the Cimbri and Teutones from 113–101 B.C., the Marcomanni and Quadi from 164 to 180 A.D., the Goths in 376 A.D., and the broad population movements of the Migration Period from 500 to 600 A.D. Weakening of the NAO in the instrumental record of the NAO have been associated with a shift to drought in the areas of origin for the Cimbri, Quadi, Visigoths, Ostrogoths, Huns, and Slavs. While other climate indices indicate deteriorating climate after 200 A.D. and cooler conditions after 500 A.D., the NAO may indicate a specific cause for the punctuated history of migrations in Late Antiquity. Periodic weakening of the NAO caused drought in the regions of origin for tribes in antiquity, and may have created a powerful push factor for human migration. While climate change is frequently considered as a threat to sustainability, its role as a conflict amplifier in history may be one of its largest impacts on populations.

Dakle, četiri perioda ekstremne suše povezani su sa značajnim navalama „varvara” na Rimsko carstvo.
1. Prodori Kimbra i Tevtonaca krajem II veka stare ere
2. Markomana i Kvada u drugoj polovini II veka nove ere
3. Avantura Gota u drugoj polovini III veka
4. Generalni migracioni talasi VI veka
Kada ovome dodamo propadajuće klimatske uslove od kraja II stoleća, a posebno pad temperature od kraja V, koje i sam autor napominje, kao i ovu celu priču o velikoj erupciji na Islandu, mislim da se polako ali sigurno slagalica sve više i više uklapa. Uvek sam znao da će prirodne nauke, odnosno oslanjanje na njihove metode, doneti najveće revolucije i najčvršće argumente istoriji.

Evo i vrlo zanimljive karte studije sa rezultatima Palmerovog indeksa osetljivosti na sušu:

 

[Konstantin Veliki]

Istorija i klima je jako interesantna tema, ali kako sam ja to malo uocio velika ideoloska borbena linija.

Naprimer do pre par godina sam mislio da je "medieval klima maximum" opste prihvacena cinjenica. Sad se pojavili radovi koji spore da je to izvan evrope bilo slucaj.

Fakat je da oko godine 1000 klima u evropi bilo toplije od danas. Da gletsera na alpima nije bilo i da su slovenski pastiri u najvecem gletceru Austrije terali stoku da pasu. Tako da se gletser Großglocknera i dalje zove Pasterce po slovenskog rec za livadu.

https://en.wikipedia.org/wiki/Grossglockner

 

[Bastiani]

Уношење чињеница из облсти природних наука у објашњење историјских догађаја је нешто са чим требабити веома, веома опрезан. Јер ти подаци, не они из прошлости, него чак и они из садашњости који су на први поглед сасвим проверљиви, показују се као непоуздани и као нешто на шта се не сме ослонити.

Пре десет година је откривена афера названа "Climategate", која је обелоданила заверу великог дела научне заједнице са циљем да се температуре на Земљи представе вишим него што јесу, самим тим да се и глобално отопљавање представи као израженије него што јесте. Реч је о провали у међусобну имејл преписку научника метеоролога и других, из којих је непобитно да пласирају лажне податке, да су тога свесни и да то раде намерно.

Па ако је то могуће радити са подацима у врмену данашњем, онда можемо замислити каквој манипулацији могу бити подвргнути подаци од пре неколико стотина или чак хиљада година, ако само постоји интерес да се ти "подаци" усмере у одређеном унапред заданом циљу.

 

[Pumpaj Dinstanović]

Postavih skoro na jednoj drugoj temi...ali ovde daleko više odgovara.

Strašno, strašno zanimljivo razmišljanje.

 

[Pumpaj Dinstanović]

 

[qvey]

Ja mislim da postoji svetska zavera sto se tice globalnog otopljenja jednostavno se preuvelichava uticaj svih ljudskih aktivnosti na taj proces..evo napr..Svi znamo da je Hanibal presao alpe preko jednog od alpskih prelaza..ali neznamo preko kojega..prost i logican odgovor je tada je klima bila toplija nego danas..pa su alpski lednici bili vise nego sto su sada..Sada su lednici nize i arheoloski tragovi prelaza Hanibala preko Alpa zbog toga nemogu biti nadjeni.. ili pitanje Grenlanda kada ga je Erik Crveni otkrio to Ostrvo je imalo blazu klimu nego sto je danas ima.

 

[Konstantin Veliki]

Evo kako vidim na nemackoj se vikipediji se tvrdi za vreme medieval cliate optimuma je bilo hladnije nego dantvas. a ja ucio o vinogradsnji u Svedskoj. A engleska viki tvrdi kako je to izolovani evropski fenomen.

Tako da se tu desilo mnogo poslenih godina. https://de.wikipedia.org/wiki/Mitte..._um_Vergleich_mit_der_gegenwärtigen_Erwärmung

 

[qvey]

E..Vikipedija moze se tamo napisati sta god..a sta da radimo kad postoje provereni podatci iz srednjeg veka iz perioda XII Vek napr..da se tada u juznoj Engleskoj cedilo Vino iz njihovih vinograda..sto sada zbog klime nije moguce..

 

[Samuel Jonas]

https://link.springer.com/article/10.1007/s10584-016-1648-7

 

[Pumpaj Dinstanović]

Uticaj ekologije na nastanak i razvoj jezika:

 

[suave]

Novi rad o klimatološkim trendovima na Bliskom istoku od 14.000 do 2.500 pre sadašnjeg trenutka. Autori naglašavaju da je, s obzirom na veličinu prostora koji obuhvata Bliski istok i geografsku raznolikost prostora vidljivo da su postojale regionalne rezlike u klimatskim promenama, pre svega u količini padavina. Sa druge strane bavi se i istraživanjima koliko su promene u organizovanju ljudske zajednice pomagale stanovništvu u trenutku klimatskih promena da opstane i napreduje na određenom području i činile ga manje ranjivim na njih

Holocene regional population dynamics and climatic trends in the Near East: A first comparison using archaeo-demographic proxies


Abstract
This paper illustrates long-term trends in human population and climate from the Late Pleistocene to the Late Holocene (14,000–2500 cal. yr. BP) in order to assess to what degree climate change impacted human societies in the Near East. It draws on a large corpus of archaeo-demographic data, including anthropogenic radiocarbon dates (n = 10,653) and archaeological site survey (n = 22,533), and 16 hydro-climatic records from cave speleothems and lake sediments. Where possible, inferred population dynamics and climatic trends have been made spatially congruent, and their relationships have been statistically tested. Demographic proxies and palaeoclimatic records have been compared for the greater Near East as a whole and for seven major geo-cultural regions (Anatolia, Arabia, Cyprus, Iran, Levant, Mesopotamia, and South Caucasus). This approach allows us to identify regionalised patterns in population and climate trends. The results suggest a clear relationship between population and climate in the Late Pleistocene and Early Holocene (14,000–8326 cal. yr. BP) with population increasing in concomitance with wetter climatic conditions. During the Middle Holocene (8326-4200 cal. yr. BP) there is an increased regionalisation of demographic patterns, followed by marked interregional contrasts in the Late Holocene (4200-2500 cal. yr. BP). We identify a decoupling of demographic and climatic trends from the Middle Holocene onwards, and relate this to the existence of more complex societies. These were less vulnerable to gradual climatic shifts due to their logistical infrastructure, social organisation and technological capacity. We also assess the impact of five Rapid Climate Changes (RCC) which occurred during the study period on population levels. Although all five RCC (the so-called 10.2 k, 9.2 k, 8.2 k, 4.2 k, and 3.2 k cal. yr. BP events) are visible to some degree in our palaeoclimatic and demographic proxies, there are marked regional variations in magnitude and duration

https://www.sciencedirect.com/scien...xoCTykiQWlg7YGrwDs8uneejohPE46VpKdWYnjHPVzPqA

 

[suave]

Zanimljiva knjiga o odnosu stanovništva prema krizi društva u 14 veku:" The Crisis of the 14th Century: Teleconnections between Environmental and Societal Change?". Knjiga je "taze", izašla 2019. Pregledao sam ju na brzinu no čini mi se da ima zanimljivih delova koji bi sigurno mogli baciti bolje svetlo na buduće događaje koji su usledili kod nas, prodor Turaka i krizu dotad prisutnih zajednica na Balkanu i Centralnoj Evropi

Abstract: The introductory comment revisits older discussions in medieval studies about the “Crisis of the Fourteenth Century,” connecting it – as recent studies suggest – to a general increase in the intensity and frequency of natural extreme events between the turn of the century and the ravages of the Black Death in mid-century. New approaches to this period of transition examine how societal phenomena coincided with rapid or gradual environmental changes and attempt to establish the relationship between causality and correlation; these methods challenge – albeit without reverting to climatic or environmental determinism – established historiographical paradigms that have tended to explain social facts via other social facts (Durkheim). Hence, the introduction discusses new theoretical tools in environmental history like consilience, resilience, vulnerability, and man-nature-interaction models, such as, for example, those developed by the Vienna School (Winiwarter), but also approaches which have received less attention, like Luhmann’s ecological communication, the Panarchy model (Gunderson/Holling), and Lovelock’s Gaia hypothesis. In the interest of promoting a pragmatic heuristic perspective, the editors expand on the idea of societal teleconnections of meteorological extreme events (Moser/Finzi Hart), as this concept integrates delayed effects and feedback loops, acknowledges spatial crosslinks, and avoids hierarchical impact-levels. Applying the meteorological term “teleconnection” in social historical studies allows for the discovery of “strange parallels” (Lieberman) in the socio-economic development of otherwise unconnected areas of the world, and these synchronicities, in turn, open avenues for the further development of a global pre-modern environmental history

https://www.ssoar.info/ssoar/bitstr...r-2019-bauch_et_al-The_Crisis_of_the_14th.pdf

 

[Pumpaj Dinstanović]

 

[suave]

Zanimljiv tekst iz magazina The Atlantic o razvoju klimatologije i uticaju Habzburške monarhije na njene početke:

Dynamic climatology flourished in the Habsburg lands partly due to the empire’s exceptionally diverse natural environment. The state’s topography ranged from Kerner’s Alpine pastures to the shores of the Adriatic, from Carpathian peaks to the Hungarian steppe. As the Habsburg climatologist Julius Hann commented, “Nature has made it easy for the inhabitant of Austria-Hungary to cultivate climatic research.” Beginning in the 1850s, that research included government-sponsored weather stations and field studies in which intrepid scholars logged measurements of temperature, rainfall, wind speed, and seasonal growth. That data slowly fed into a new picture of the global climate.

In the Habsburg view of climate, tiny details and local variations were part of a planetary system of exchange and balance. Interactions among air masses, for instance, were framed not as struggles or battles but as cases of atmospheric mixing and equilibration. In pamphlets, atlases, encyclopedias, and newspapers, new climatological maps of Central Europe allowed Habsburg citizens to see the full territory at a glance and appreciate how harmony could arise from local diversity. Offering a vision of the empire as a healthy and robust zone of circulation and flux, dynamic climatology became what Coen calls “the ecological justification for Habsburg unity.”

https://www.theatlantic.com/science...empire-created-modern-climate-science/575068/

 

[suave]

Malo preklapanja vlažnih i sušnih perioda u vreme pre nove ere uz prateće tehnološke i civilizacijske inovacije. Izvor sa X (drugim rečima zaboravljen)

 

[NickFreakyrgios]

Чим уђеш у климакс почиње историја!