„Азбучник вере“ –Ličnost

[Nina]

Usudili bismo se da pravoslavno crkveno tumačenje pojma po slici Božijoj sažmemo sledećom formulacijom:
Bog je obdario čoveka darom da bude ličnost, odnosno da postoji na isti način kao što postoji Bog.

Ono što predstavlja Božanstvo Boga jeste Njegovo lično postojanje (Bog jeste kao Ličnost), odnosno Trojica ličnih ipostasi,
koje obrazuju božansko Biće, božansku prirodu ili suštinu, u odnosu ljubavi, odnosno slobode od svake nužnosti.

Bog je Bog time što je Ličnost, odnosno što Njegovo biće ne zavisi ni od čega, čak ni od Njegove prirode ili suštine.
On Sam kao Ličnost, odnosno sloboda, sačinjava svoju suštinu ili prirodu, a nisu priroda i suština ono što uslovljava Njegovo biće.
On postoji jer slobodno hoće da postoji, a ta želja se ostvaruje kao ljubav, kao trojična zajednica.
Zbog toga Bog jeste ljubav (I Jov. 4,16), to jest i samo Njegovo biće je ljubav.

Istu mogućnost ličnog (ličnosnog) postojanja Bog je utisnuo i u čovečiju prirodu. Čovečija priroda je stvorena, data,
a lična sloboda čoveka nije ono što sačinjava njegovo biće, što čini njegovu suštinu ili prirodu.

 

[Nina]

Ipak, ta stvorena priroda postoji samo kao lična ipostas života; svaki čovek je ličnosno postojanje (biće) koje može da ipostazira život kao ljubav,
odnosno kao slobodu od ograničenosti svoje tvarne prirode, kao slobodu od svake nužnosti – kao što to čini i nestvoreni Bog.
Na još shematskiji način kažemo: Bog je jedna priroda i tri Lica, a čovek jedna priroda i „mirijade” (bezbroj) lica.
Jednosuštan i Triipostasan Bog, a jednosuštan i u bezbroj ipostasi čovek. Razlika između priroda, to jest razlika između nestvorenog i stvorenog, može da se prevaziđe u ravni zajedničkog načina postojanja, odnosno u ravni ličnosnog postojanja. Ovu istinu otkrilo nam je Ovaploćenje Boga, odnosno otkrila nam ju je Ličnost Isusa Hrista.

Čovek je ikona Božija, što znači da svaki čovek može da ostvari svoje postojanje kao i Hristos, naime kao ličnost, kao što su to Ličnosti Trojičnoga Božanstva; da ostvari život kao ljubav, odnosno kao slobodu, a ne kao prirodnu nužnost, te shodno tome da ostvari život kao večnost i nepropadljivost, kao što je večan i nepropadljiv božanski život trojičnog prožimanja i zajednice.

„Azbučnik vere“, Hristo Janaras, Beseda, Novi Sad, 2000.

 

[pura moca]

prejako