- Poruka
- 131.188
Ambijentalna muzika je muzički žanr koji sjedinjuje elemente različitih muzičkih stilova uključujući džez, elektronsku muziku, nju ejdž, rok, modernu klasičnu muziku, rege, tradicionalnu i etno muziku, pa čak i antimuziku (noise).
Najranije forme i teorije elektronske muzike dolaze iz radova Pjera Šefera. On je stvorio neke od prvih numera elektronske muzike koristeći gramofone i zvuke iz prirode u kombinaciji sa isečcima traka, time stvoreći prvo korišćenje ploča i magnetofonskih traka u eksperimentalnoj muzici. Njegovi radovi se mogu porediti sa Šopenhauerovim idejama „zvučnih svetova“, doslovno svetova osmišljenih u celosti od zvukova. Karlhajnc Štokhauzen je kasnije stvarao začetke elektronskih muzičkih eksperimenata 1955. godine. Ova dva izvođača su (među ostalima) postavili temelje ambijentalne muzike, koja će se pojaviti kasnijih decenija, sa razvitkom muzičke tehnologije.
Pojam „ambijentalna muzika“ je prvi spomenuo Brajan Ino, kasnih 1970-ih, kao referencu za muziku koja bi okruživala slušaoca bez skretanja pažnje na nju, muziku koja se može „aktivno slušati sa pažnjom ili isto tako lako ignorisati, u zavisnosti od izbora slušaoca“ (Ino, koji sebe smatra za „ne-muzičara“, je svoje zvučne eksperimente nazivao „tretmanima“ za razliku od tradicionalnih izvedbi). Stoga se Brajan Ino smatra ocem ambijentalne muzike. Njegova ploča iz 1978. godine Ambient 1: Music for Airports (Muzika za aerodrome) uključuje manifest koji opisuje ovu vrstu muzike. Iako je osmislio reč „ambijental“, Ino je ukazivao na radove i uticaj Erika Satijea. Ino je osmislio pojam u eseju, da bi distancirao svoj rad od tzv. „muzike za liftove“ i Muzaka. Ona je često mnogo sličnija „muzici za raspoloženja“ ili ambijentalnoj pozadini u filmovima i radijskim emisijama. Slušaoci često zaborave da slušaju ambijentalnu muziku, što je jedna od najvećih privlačnosti ovog žanra. Ona može biti bilo kojeg muzičkog stila, uključujući džez, elektronsku muziku i modernu klasičnu muziku.
Neki radovi francuskog kompozitora XX veka Erika Satija, danas poznatog po svojim Trois Gymnopédies izdanjima, mogu se smatrati pretečama moderne ambijentalne muzike. On je neke od svojih dela opisivao kao „Musique d’ameublement“ („nameštajna muzika“ ili, doslovnije, „muzika za nameštaj“ i „muzika za korišćenje sa noževima i viljuškama“), ukazivajući na nešto što se može puštati tokom večere i što bi pre jednostavno stvorilo atmosferu za tu priliku, a ne bilo centar pažnje. Slično njegovim, neka dela francuskog kompozitora Edgara Varesa, koji je izuzetno koristio teremin u njegovim kompozicijama, kao i atonalne tehnike i nestandardne vremenske taktove, se takođe mogu posmatrati kao preteče ambijentalne muzike. Džon Kejdž je stvorio ultimativno ambijentalno delo 4'33", četiri i po minuta tišine odsviranih na klaviru, koje je nateralo publiku da sluša zvuk ambijenta koji ih okružuje. Kejdž je inspirisao minimalističke kompozitore poput La Mont Janga, Mortona Feldmana, Terija Rajlija, Stiva Rajha i Filipa Glasa, koji su takođe inspirisali Inov inovativni stil, jer se ambijentalna muzika može posmatrati kao vrsta minimalizma.
Rani albumi Pink Flojda (kao što su Ummagumma i Meddle) i krautrok izvođači, orijentisani „svemirskom muzikom“, kao što su Tangerine Dream, Popol Vuh i Cluster, su umnogome uticali na žanr. Albumi Popol Vuha Affenstunde (1970) i In Den Garten Pharaos (1971) su bili jedni od prvih albuma elektronske ambijentalne muzike. Još jedan bitan album je Sonic Seasoning (1972) od Vendi Karlos. Ostali rani izvođači 1970-ih i 1980-ih, kao što su Klaus Šulce (bivši član Tangerine Dreama i Ash Ra Tempela), Žan-Mišel Žar i Kraftverk, su takođe imali uticaja. 1970-ih, neki ambijentalni, krautrok i drugi muzičari, koji su bili pod uticajem nju ejdž spiritualizma, stvorili su eklektičan žanr poznat kao Nju Ejdž muzika, prodajući milione ploča nezavisno od mejnstrim muzičke industrije, putem pouzeća ili u nju ejdž prodavnicama. Do 1980-ih, Nju Ejdž muzika je postala toliko poznatija od ambijentalne muzike, da je „ambijent“ uzet kao sinonim za „Nju Ejdž“. Mnogi ambijentalni muzičari su namerno prihvatili nju ejdž teme da bi se plasirali ovakvoj publici.
Sa početkom 1980-ih, ambijentalna muzika počinje da utiče na neke pop grupe (primeri se mogu naći u instrumentalima grupa New Order, Depeche Mode, Simple Minds i U-2). Kasnije, elektronska dens muzika i sint pop su se spojili u delima mnogih autora sa sanjivim i vijugavim zvucima ambijentalne muzike Inovog stila. Pod maskom različitih stilova, ovaj novi žanr (koji se ponekad naziva i ambijentalni haus, ambijentalni tehno, ambijentalni dab, IDM, ili jednostavno „ambijent“) je doživeo rađanje novih izvođača kao što su The Orb, Aphex Twin, The Irresistible Force i Biosphere (pod vođstvom Žeira Džensena).
Rani izvođači izdavačke kuće Warp, Future Sound of London, Autechre, Boards of Canada, Massive Attack, Portishead i The KLF, kao i kasniji poput Aphex Twina, su učestvovali u popularizaciji ambijentalne muzike i predstavljanja njene raznolikosti. Sada postoji širok dijapazon pod-žanrova, festivala, veb-sajtova, foruma, klubova, izdavačkih kuća i izvođača, koji stvaraju novu, interesantnu i originalnu muziku.
Ambijentalna muzika se koristila u mnogim televizijskim emisijama i filmovima i značajna je za doprinos njihovoj atmosferi. Kao alternativa konzervativnoj sporednoj muzici, ona pruža muzičaru umetničku slobodu. Tradicionalan način komponovanja za film ili televiziju obično podrazumeva stvaranje prepoznatljivih melodija ili džinglova za okruženje, heroja ili zločinca i za elemente radnje, kao što su ljubavne uloge, akcija i scene smrti. Ipak, ambijentalna muzika je zapažena zbog manje formulatičkog pristupa njenoj upotrebi u filmu i televizijskim emisijama. Na primer, film Dejvida Linča, Dina, iz 1984. godine, napušta epski naučno-fantastični stil muzike, popularizovanog u Ratovima Zvezda, radi više efektnih i atmosferičnih muzičkih melodija u izvođenju Brajana Inoa i grupe Toto.
Vikipedija
Najranije forme i teorije elektronske muzike dolaze iz radova Pjera Šefera. On je stvorio neke od prvih numera elektronske muzike koristeći gramofone i zvuke iz prirode u kombinaciji sa isečcima traka, time stvoreći prvo korišćenje ploča i magnetofonskih traka u eksperimentalnoj muzici. Njegovi radovi se mogu porediti sa Šopenhauerovim idejama „zvučnih svetova“, doslovno svetova osmišljenih u celosti od zvukova. Karlhajnc Štokhauzen je kasnije stvarao začetke elektronskih muzičkih eksperimenata 1955. godine. Ova dva izvođača su (među ostalima) postavili temelje ambijentalne muzike, koja će se pojaviti kasnijih decenija, sa razvitkom muzičke tehnologije.
Pojam „ambijentalna muzika“ je prvi spomenuo Brajan Ino, kasnih 1970-ih, kao referencu za muziku koja bi okruživala slušaoca bez skretanja pažnje na nju, muziku koja se može „aktivno slušati sa pažnjom ili isto tako lako ignorisati, u zavisnosti od izbora slušaoca“ (Ino, koji sebe smatra za „ne-muzičara“, je svoje zvučne eksperimente nazivao „tretmanima“ za razliku od tradicionalnih izvedbi). Stoga se Brajan Ino smatra ocem ambijentalne muzike. Njegova ploča iz 1978. godine Ambient 1: Music for Airports (Muzika za aerodrome) uključuje manifest koji opisuje ovu vrstu muzike. Iako je osmislio reč „ambijental“, Ino je ukazivao na radove i uticaj Erika Satijea. Ino je osmislio pojam u eseju, da bi distancirao svoj rad od tzv. „muzike za liftove“ i Muzaka. Ona je često mnogo sličnija „muzici za raspoloženja“ ili ambijentalnoj pozadini u filmovima i radijskim emisijama. Slušaoci često zaborave da slušaju ambijentalnu muziku, što je jedna od najvećih privlačnosti ovog žanra. Ona može biti bilo kojeg muzičkog stila, uključujući džez, elektronsku muziku i modernu klasičnu muziku.
Neki radovi francuskog kompozitora XX veka Erika Satija, danas poznatog po svojim Trois Gymnopédies izdanjima, mogu se smatrati pretečama moderne ambijentalne muzike. On je neke od svojih dela opisivao kao „Musique d’ameublement“ („nameštajna muzika“ ili, doslovnije, „muzika za nameštaj“ i „muzika za korišćenje sa noževima i viljuškama“), ukazivajući na nešto što se može puštati tokom večere i što bi pre jednostavno stvorilo atmosferu za tu priliku, a ne bilo centar pažnje. Slično njegovim, neka dela francuskog kompozitora Edgara Varesa, koji je izuzetno koristio teremin u njegovim kompozicijama, kao i atonalne tehnike i nestandardne vremenske taktove, se takođe mogu posmatrati kao preteče ambijentalne muzike. Džon Kejdž je stvorio ultimativno ambijentalno delo 4'33", četiri i po minuta tišine odsviranih na klaviru, koje je nateralo publiku da sluša zvuk ambijenta koji ih okružuje. Kejdž je inspirisao minimalističke kompozitore poput La Mont Janga, Mortona Feldmana, Terija Rajlija, Stiva Rajha i Filipa Glasa, koji su takođe inspirisali Inov inovativni stil, jer se ambijentalna muzika može posmatrati kao vrsta minimalizma.
Rani albumi Pink Flojda (kao što su Ummagumma i Meddle) i krautrok izvođači, orijentisani „svemirskom muzikom“, kao što su Tangerine Dream, Popol Vuh i Cluster, su umnogome uticali na žanr. Albumi Popol Vuha Affenstunde (1970) i In Den Garten Pharaos (1971) su bili jedni od prvih albuma elektronske ambijentalne muzike. Još jedan bitan album je Sonic Seasoning (1972) od Vendi Karlos. Ostali rani izvođači 1970-ih i 1980-ih, kao što su Klaus Šulce (bivši član Tangerine Dreama i Ash Ra Tempela), Žan-Mišel Žar i Kraftverk, su takođe imali uticaja. 1970-ih, neki ambijentalni, krautrok i drugi muzičari, koji su bili pod uticajem nju ejdž spiritualizma, stvorili su eklektičan žanr poznat kao Nju Ejdž muzika, prodajući milione ploča nezavisno od mejnstrim muzičke industrije, putem pouzeća ili u nju ejdž prodavnicama. Do 1980-ih, Nju Ejdž muzika je postala toliko poznatija od ambijentalne muzike, da je „ambijent“ uzet kao sinonim za „Nju Ejdž“. Mnogi ambijentalni muzičari su namerno prihvatili nju ejdž teme da bi se plasirali ovakvoj publici.
Sa početkom 1980-ih, ambijentalna muzika počinje da utiče na neke pop grupe (primeri se mogu naći u instrumentalima grupa New Order, Depeche Mode, Simple Minds i U-2). Kasnije, elektronska dens muzika i sint pop su se spojili u delima mnogih autora sa sanjivim i vijugavim zvucima ambijentalne muzike Inovog stila. Pod maskom različitih stilova, ovaj novi žanr (koji se ponekad naziva i ambijentalni haus, ambijentalni tehno, ambijentalni dab, IDM, ili jednostavno „ambijent“) je doživeo rađanje novih izvođača kao što su The Orb, Aphex Twin, The Irresistible Force i Biosphere (pod vođstvom Žeira Džensena).
Rani izvođači izdavačke kuće Warp, Future Sound of London, Autechre, Boards of Canada, Massive Attack, Portishead i The KLF, kao i kasniji poput Aphex Twina, su učestvovali u popularizaciji ambijentalne muzike i predstavljanja njene raznolikosti. Sada postoji širok dijapazon pod-žanrova, festivala, veb-sajtova, foruma, klubova, izdavačkih kuća i izvođača, koji stvaraju novu, interesantnu i originalnu muziku.
Ambijentalna muzika se koristila u mnogim televizijskim emisijama i filmovima i značajna je za doprinos njihovoj atmosferi. Kao alternativa konzervativnoj sporednoj muzici, ona pruža muzičaru umetničku slobodu. Tradicionalan način komponovanja za film ili televiziju obično podrazumeva stvaranje prepoznatljivih melodija ili džinglova za okruženje, heroja ili zločinca i za elemente radnje, kao što su ljubavne uloge, akcija i scene smrti. Ipak, ambijentalna muzika je zapažena zbog manje formulatičkog pristupa njenoj upotrebi u filmu i televizijskim emisijama. Na primer, film Dejvida Linča, Dina, iz 1984. godine, napušta epski naučno-fantastični stil muzike, popularizovanog u Ratovima Zvezda, radi više efektnih i atmosferičnih muzičkih melodija u izvođenju Brajana Inoa i grupe Toto.
Vikipedija
