-----------------------------
Ako te cuju pripadnici Kelmenda da ih nazoves Srbima, jezik ce ti iscupati! Ljuti su Malesori oni!
Evo ti Kelmende, Bog ih blagoslovio, albanske junake:
Pleme Kelmendi-kratko
Malësia Kelmenda se nalazi u severnom delu
Albanskih Alpe, u trougao Albanije, Kosova i CG. U etografickom smislu pleme Kelmendi pripada Velikoj Malesiji. Kelmendi se ogranicava s Hotijem, Kastratijem i Shalom na jugu; sa Gashijem i Krasniqijem na istoku; sa Vasojevicima, Kucima, Triepshtima i Grudom na severu. Stanovnici ovog plemena zive blizu reke Cem, Vukli i Selce i reke Vermosha. Opstina Kelmendi danas ima 6344 zitelja, uglavnom u selima: Vermosh, Lëpushë, Selcë, Tamarë, Brojë, Kozhnje, Nikç, i Vukël.
Kelmendima je sveti Sveti Petar Papa Kelmendi Prvi (90-101) koji se zrtvovao za hriscanstvo. Zato Kelmendi su uvek postovali Vatikan. Ovo potvrdjuje i pismo poslato Vatikanu 1636 od Oca Bonaventura koji pise: "kada su Srbi, bezeci od turskih varvara, dolazili u zemljisni posed Kelmenda, i poceli da psuju Papu, Kelmendi su im pretili da ce ih proterati sa svoje zemlje.
Poreklo
Bernardo iz Verone u pismo koja datira iz 1663 kaze: " veruje se da ovo pleme nosi poreklo od Kuca".
Giuseppe Valentini- Pleme nosi poreklo od Albanskog plemena Kuci, a Kuci je od Berishe (dokument od 1242).
Nemacka Enciklopedija, izdata u Altenburgu davne 1824 kaze: " Kelmendi, Arnauti, su od starih Ilirskih plemena"
Pleme Kelmendi igrao je posebnu ulogu u istoriji Albanskog naroda, posebno u Severnoj Albaniji.
Istorija plemena
Prema turskih deftera od 1497, pre turskog osvajanja, Kelmendi su ziveli u severu Albanije, u selima Selçisha, Liçeni, Çpaja-Spai-Ishpaja itd. Dolaskom Turaka, pleme Kelmendi ide dole prema jugu, u zoni Anamali, u selima Muriq, Shestan i Goljemadhë.
U dokumentu od 1638 poslato Vatikanu od Frang Bardhi kaze se : "Kelmendi zive u planinama izmedju Bosne i Albanije. Albanski su narod, pricaju na albanskome, zive u albanskim teritorijama i pripadaju naseg Rimo Katolicke crkve."
Marin Bici (1608-1624), Biskup Tivara (danasnji Bar u CG) u 1610 pise Vatikanu: Malesori (Brdjani) su latinske vere i pripadaju plemenima Kelmend, Grudë, Hot, Grise, Kastrat, Tuz, Shkrel, itd. Sto se tice Kuci, pola njih su Ortodoksi a drugi su Katolici. I istom dokumentu se spominju i albanska plemena, pola od njih slavizirana Bjelopavliqi (Palabardhi), Piperi, Bratonozhiqi i Kuqasi.
U 1638, prema direktivima Sultan Murata IV (1623-1640), su poslani 15.000 vojnika (Turci, Srbi, Bugari i Bosnjaci) da se bore protiv pleme Kelmendi. Kelmendi su se borili i dobili bitku i tako su sacuvali amanet starijih " Per fe e atdhe" (Za veru i Boga).
Venecijska mapa Giovannija Giacomo Rossi, koja datira od 1689 pokazuje da teritorija plemena Kelmendi ide do Hercegovine.
Boreci se protiv otomana, deo plemena su isli u rejonu Nisa, Sremske Mitrovice,Karlovca itd. Posle turskog masakra u Valjevo 1738, neki od njih su se pridruzili austro ugarske vojske a drugi su ostali u Srbiji, gde u godinama 1749-55 su ziveli u selima Hritkovci, Nikinci i Jarak. U ovim mestima, oni su sacuvali albanski jezik i katolicku veru do 19 veka.
Prema popisu od 1900 ova sela su brojili 4438 Albanaca, a prema hronici od 1921, u Hritkovce samo 5 su jos pricali Albanski dok u Nikince jezik albanski su jos pricali samo 4.
Kelmendi koji su ostali u Albaniji od 1737, (vise od polovine plemena) su se borili protiv Turaka a protiv njih su isli Ibrahim pasha i u 1740 Sulejman Pasha.
Tokom
Nacionalne Albanske Renesanse, u Prizrenskoj Ligi 1878 predstavnici Kelmenda su bili Ujke Gila, kao pobratim cetiri barjaka: Selca, Vukli, Nikçi i Boga. Kelemdni su se posebno borili protiv davanja albanskih teritorija CG.
O plemenu Kelmendi i njihovoj istoriji ima na hiljade dokumenta tako da nema smisla da produzim.
Krajnje je vrijeme da se objavi kompletna gradja iz Dubrovackog arhiva.
