Витезови београдског неба

  • Začetnik teme Začetnik teme proka
  • Datum pokretanja Datum pokretanja
10363688_952111231562792_62892615280122324_n.jpg


- - - - - - - - - -

12814794_952111221562793_1865097390729132068_n.jpg


- - - - - - - - - -

eto kako se srbija ne brine o svojim vitezovima plavog neba
 
Mnogi od ovih heroja Aprilskog rata dali su svoj život, hrabro braneći otadžbinu, kojoj su položili zakletvu. Pilot, o kome je ovdje riječ, zvao se Đorđe – Đoko Putica.

djoko-putica-naslovna.jpg


Iako se radilo o ličnosti koja je poslije Aprilskog rata bila u vrhu partizanskog pokreta, o njemu u istorijskim izvorima i uopšte ima malo podataka.Rođen je u Volujcu kod Trebinja, od oca Ilije i majke Ane, 16 (29.) aprila 1911. godine.
Potiče iz ustaničke porodice, njegov djed Nikola bio je istaknut u ustanku 1875 -1878 godine. Đorđe se školovao u Trebinju i Sarajevu...Od 15. novembra 1937. godine u zvanju pilota, nalazi se u 4. vazduhoplovnom puku u Zagrebu. 01. oktobra 1940. godine unaprijeđen je u čin kapetana II klase, i u tom činu ostaje do početka rata. Kroz sve školovanje imao je visoke ocjene i karakteristike.

U proljeće 1940. godine, visoki funkcioner Komunističke partije Mitar Bakić, po instrukcijama vojnog komiteta KPJ, formira prvu oficirsku partijsku ćeliju u Zagrebu, koju su činili vazduhoplovni kapetani: Nikola Vidačić (brat Milorada Vidačića, komandanta Trebinjskog korpusa JVuO), Blažo Kovačević, Božo Lazarević i Đorđe – Đoko Putica. U oktobru 1940. godine u stanu kapetana Kovačevića održano je savjetovanje prve oficirske partijske ćelije. Savjetovanjem je predsjedavao Josip Broz – Tito. .. U tom periodu, vjerovatno je i postao član KPJ.

Trećeg aprila 1941. godine, jedan od oficira brigade, kapetan I klase Vladimir Kren (na priloženim dokumentima vide se njegovi potpisi) bježi avionom Potez XXV sa aerodroma Borongaj kod Zagreba Nijemcima u Grac, tada u Njemačkoj. Sa sobom je ponio podatke o ratnom rasporedu jedinica VVKJ, aerodroma, spiskova mobilizacijskih mjesta, komandi, jedinica i ustanova na prostoru Dravske i Hrvatske banovine, kao i šifru za radio vezu Vazduhoplovstva. Uputio je pisma pilotima – Hrvatima da dezertiraju. Osnivanjem NDH postavljen je za „zapovjednika Zrakoplovstva NDH“. Poslije rata izručen je Jugoslaviji, gdje je osuđen i ubijen u Zagrebu 1948. godine.

06.aprila zadatak je bio da bombarduju željezničko postrojenje u Gracu. Prvo je krenula posada Murko/Pandža/Malešević, u 14.40 sati. Neposredno poslije polijetanja prvog aviona poletjela je posada Putica/Salević/nepoznati strijelac.... Bombardovanje Graca bilo je jedno od prvih bombardovanja teritorije Hitlerovog Trećeg rajha. Uzbuna je proglašena i u Budimpešti, od 18.01 do 18.40 sati. Bila je to prva uzbuna za glavni grad Mađarske,...

Za 07. april naređeno je bombardovanje ciljeva u prigraničnoj zoni Austrije, sa ciljem ometanja pokreta i komunikacije njemačkih trupa prema Kraljevini Jugoslaviji. Određeni su ciljevi: Feldbah, Filah, Firstenfeld, Pinkafeld, Glajhenberg i Vildon...Treba imati u vidu da su zbog sabotaža Nijemci imali unaprijed sve podatke o namjerama i akcijama VVKJ. Nedostatak pratnje lovaca i dobro obaviještena njemačka PVO i lovačka avijacija uzrok su velikih gubitaka u Mađarskoj...

Prema komunističkoj istorijskoj literaturi, nastaloj poslije Drugog svjetskog rata, ostalo je zabilježeno da je u jednoj od pomenutih akcija VVKJ prema ciljevima u Austriji i Mađarskoj, pilot kapetan Đorđe Putica bio ranjen u avionu u borbi protiv Nijemaca, i da je njegov avion bio oboren. Njegovi savremenici i saradnici (partizani) svjedočili su da im je i on lično pričao o tim događajima.

Sabotaže i izdaja
Od početka do kraja Aprilskog rata, sve akcije 8. BP pratile su sabotaže manjeg ili većeg obima. One su sprovođene uglavnom od tehničkog osoblja na aerodromima, ali i od pojedinih pilota. Svi oni bili su, najvećim dijelom, hrvatske nacionalnosti, proustaški orjentisani.

Tako npr. na bombardere Bristol Blenhajm nikada nisu postavljene radio stanice, koje su se već dugo vremena nalazile u obližnjem skladištu. Tokom akcija avioni nisu imali radio vezu, što je osnova za uspješno izvršenje zadatka. Vršene su sabotaže na avionskim instrumentima i naoružanju aviona. Što je ovaj kratkotrajni rat više odmicao, sabotaže su se povećavale, kao i dezerterstvo. Prema svjedočenju kapetana VVKJ Milanovića napad na letelište 8.BP navođen je, kako se kasnije saznalo, goniometrom iz katoličkog trapističkog samostana u mjestu gdje je puk bio smješten.

Osim proustaški nastrojenih lica u redovima VVKJ, još jedan nepouzdan faktor bili su komunistički orjentisani pripadnici VVKJ, koji su i u ovim ratnim uslovima slijedili i izvršavali određene direktive KP. U to vrijeme na snazi je sporazum Molotov – Ribentrop o nenapadanju (i saradnji) SSSR i Njemačke. To je period kada se KPJ još nije definitivno odredila prema postupcima Njemačke i ciljevima ustaškog pokreta.

...
Poslije povratka u svoj rodni kraj, u Hercegovinu učestvuje u podizanju ustanka; prvi je komandir partizanske čete „Šuma“. ,,, a već od 04. februara 1942. i komandant Operativnog štaba za Hercegovinu....
Iako se nalazio na visokoj poziciji u partizanskom Operativnom štabu za Hercegovinu, Putica nije bio pobornik ishitrenih i prijekih odluka. Njegovo okruženje u kom su se posebno isticali Sava Kovačević i Petar Drapšin, mislilo je i postupalo potpuno drugačije. Tako je zbog suprostavljenih stavova i samovoljnih postupaka, dolazilo do nesuglasica i nepovjerenja, prvenstveno između Save Kovačevića i Đoka Putice.

Takav slučaj zabilježen je na jednom skupu na Trebinjskim brdima, gdje je u svom obraćanju mještanima kapetan Putica skrenuo pažnju da se dobro vodi računa da ne dođe do međusobnih sukoba na ideološkom osnovu. Takav stav isprovocirao je Savu, koji je potom izazvao oštru raspravu. Petru Drapšinu i Savi Kovačeviću on je smetao i zbog svog autoriteta, jer je bio aktivni oficir koji je učestvovao u borbama sa Nijemcima, lično je poznavao Josipa Broza i vrh KPJ.

Zbog ubistava koje je su počinili komunisti u Hercegovini, Vrhovni štab izdaje naredbu od 04. februara 1942. godine, kojom se rasformira zajednički hercegovačko – crnogorski Operativni štab i formira novi isključivo od Hercegovaca. Tom naredbom smijenjen je Sava Kovačević sa mjesta komandanta Operativnog štaba. Umjesto njega za novog komandanta Vrhovni štab imenuje kapetana Đorđa Puticu. Smijenjen je i Petar „Ilić“ Drapšin, a postavljen Miro Popara. Sava Kovačević nije bio spreman da izvrši ovu naredbu, koju krije cijeli mjesec dana…

Djuro 21. februara 1942. godine, sa dvojicom lokalnih partizanskih rukovodilaca odlazi u pravcu Radačkog brijega, gdje je trebalo da se sastane sa Vladom Tomanovićem i grupom bilećkih partizana. Kod sela Ždrijelovići nailaze na „zasjedu“.

Postoji više tumačenja ovog događaja, u kojem je ubijen kapetan Putica. Jedno je da su ga ubili kamenicama mještani iz dvije porodice. Drugo je da je ubijen od strane pratioca, koji je bio ranije pripremljen od strane Save Kovačevića i drugih, a da sve liči na nesretan slučaj… Bilo kako bilo, njegova pogibija najviše je odgovarala smijenjenom Savi Kovačeviću, čak višestruko… Oslobodio se nezgodne konkurencije, pripremio je novi sastav rukovodilaca Operativnog štaba, koje bi on kontrolisao, te iscenirao povod da započne obračun sa potencionalnim neistomišljenicima. Sa viješću o smrti Đoka Putice na Ljubomiru – otpočeo je krvavi obračun sa Ljubomircima na Radačkom brijegu…

dokument-primopredaji-duznosti.jpg

Nakon smrti Đoka Putice (desno), Operativni štab preuzimaju Petar Drapšin i Miro Popara (autentičan dokument)

Tek 04. marta sazvan je sastanak na kome je došlo do imenovanja novog rukovodstva (privremenog) na kome umjesto Đorđa Đoka Putice imenovan Petar Drapšin „Ilić“ i Miro Popara. Smijenjeni komandant Operativnog štaba Sava Kovačević i dalje je vodio glavnu riječ…
http://slobodnahercegovina.com/pilo...ovac-koji-je-bombardovao-treci-rajh/?lang=lat
 
JmCk9lMaHR0cDovL29jZG4uZXUvaW1hZ2VzL3B1bHNjbXMvWlRVN01EQV8vYjdmMWU0ZWQ2M2JkNWE4NjU4NDE5MTE5YzQzOGVlYmQuanBlZ5GTAs0C5ACBoTAB


Predviđajući rat jugoslovenska Vrhovna komanda i Vlada su Beograd proglasile 'otvorenim gradom'. No, to nije sprečilo nemačko 'Luftvafe' da napadne naš prestoni grad i da ga razori. Jugoslovensku prestonicu je od napada iz vazduha branio elitni Šesti lovački puk i jedinice protivvazdušne odbrane Vazdušne zoneBeograd.

U toj neravnopravnoj borbi vazdušnog Golijata i Davida, uprkos srčanosti i junaštvu naših nebeskih vitezova, pobedila je fašistička sila. Hrabri piloti Šestog lovačkog puka su ušli u istoriju, jer su kao orlovi branili svoj glavni grad od najezde crnih jata hitlerovih 'flug-cojg'-formacija. Oni su istinski vitezovi beogradskog neba, sećanje na njih živi, a tradicija se prenosi pokoljenjima, pa i na generaciju sadašnjih pilota-lovaca.

JunakŠesti lovački vazduhoplovni puk je bio elitna vazduhoplovna jedinica u sastavu Prve vazduhoplovne lovačke brigade - najjače jedinice protivvazdušne odbrane. Puk je imao dobro obučeno ljudstvo i najmodernije avione. Mirnodopska lokacija puka je bila na aerodromu 'Zemun', gde se nalazila i Šesta vazduhoplovna baza. Ratna letelišta su se, s obzirom na zadatak puka, nalazila u neposrednoj blizini Beograda. Zona puka je obuhvatala severoistočni deo državne teritorije, gde su se nalazili značajni objekti - veliki gradovi, industrijski centri, komunikacijski čvorovi i mostovi na Savi, Tisi i Dunavu.

JunakHrabri piloti iz Šestog lovačkog puka su u toku odbrane Beograda 6. i 7. aprila 1941. godine prema podacima u knjizi potpukovnika Kostića 'Plamen nad Beogradom', oborili 42 nemačka aviona, a za još 19 se to ne može tačno tvrditi. U knjizi 'Naše nebo aprila 1941.' ing. Petar Bosnić navodi 47 oborenih neprijateljskih aviona. Tačan broj nemačkih aviona, koje su 6. i 7. aprila piloti Šestog lovačkogpuka oborili nad Beogradom, ne može se utvrditi, ali na osnovu dostupnih izvora broj se kreće između 42 i 48 aviona.

U tim neravnopravnim borbama u vazduhu su poginula jedanaestorica naših pilota: desetorica iz Šestog puka i kapetan Živica Mitrović iz 31. grupe Drugog vazduhoplovnog puka. Ranjeno je devet pilota: od toga šestorica teško, a trojica lakše. U aprilskom ratu je poginulo 135 jugoslovenskih letača i oko 600 neletača. Vazduhoplovstvo je pružilo odlučan i organizovan otpor, a izvedena su i uzvratna dejstva po nemačkim aerodromima.

6lp.jpg


Piloti, branioci prestonice poginuli u aprilskom ratu 1941:

1. Miloš Žunić, poginuo 6. aprila kod Pančeva
2. Miho Klavora, poginuo 7. aprila kod manastira Krušedol
3. Vladimir Gorup, poginuo 7. aprila
4. Karlo Štrbenk, poginuo 6. aprila kod Glogonjskog rita
5. Dobrica Novaković, poginuo 6. aprila kod Beograda
6. Branislav Todorović, poginuo 7. aprila
7. Jovan Kapešić, poginuo 7. aprila kod Beške
8 . Milivoje Bošković, poginuo 7. aprila kod Kovilja
9. Dušan Borčić, poginuo 6. aprila - pao u Sarajevsku ulicu
10. Milutin Petrov, poginuo 7. aprila kod ušca Tise u Dunav
11. Živica Mitrović, poginuo 6. aprila kod Šida

Živica Mitrović
KxQk9lMaHR0cDovL29jZG4uZXUvaW1hZ2VzL3B1bHNjbXMvWkRNN01EQV8vODdmYjc2MWFmYTUxNjIxMmYwOWUxN2I4NWFhOTBlOTEuanBlZ5GTAs0CQgCBoTAB
 
Šesti lovački puk je junački branio Beograd. Borba naših i nemačkih lovaca je bila neravnopravna, jer je neprijatelj bio izrazito nadmoćniji. Puk je izgubio većinu aviona, pretežno u borbama. Poginulo je 11 pilota, a ranjeno devet. Ostatak sastava puka se povukao na aerodrom Bijeljina, gde su 12. aprila u nemačkom napadu uništeni preostali avioni. Posle toga puk se organizovano povukao prema Sarajevu, gde se zatekao na dan kapitulacije Kraljevine Jugoslavije - 17. aprila 1941. godine.

27706-spomenik-pilotima-braniocim-580x0.JPG

 
BLAJBI:
Bilo je jos srpskih pilota koji su tih dana poginuli, ali ovde nisu spomenuti.

Od moje babe brat je kao pilot tih dana isto poginuo.
Kliknite za proširenje...

да нису погинули тад, пресудио би им Јосип Броз

као што је побио 72 пилота Краљевина Југославије!

Но, ови су му били драги

Prvi komandant komunističkog JRV, ustaški general Franjo Pirc

https://forum.krstarica.com/showthr...komunističkog-JRV-ustaški-general-Franjo-Pirc
 
Poslednja izmena od moderatora:
BLAJBI:
Bilo je jos srpskih pilota koji su tih dana poginuli, ali ovde nisu spomenuti..
Kliknite za proširenje...


У Лазаревцу је био помоћни аеродром, бомбардован 7.априла и тад је погинуло 9 авијатичара, припадника 602. ескадриле која је била у саставу 201. тренажне групе Прве ваздухопловне бригаде са командом у Новом Саду. 7 пилота и два авио-механичара:

Лазар Штарбегер,
Сента Миленковић,
Лазар Иванчевић,
Петар Станојевић,
Миодраг Ж. Михаиловић,
Лабуд Егић,
Тихомир Симеуновић,
Кројач Станчеловић и
Лука Стојановић

На фотографији је Лабуд Егић
24-25-Labud-Egic.jpg





http://www.politika.rs/scc/clanak/397683/Bombardovanje-aerodroma-u-Lazarevcu-zaboravljena-prica
http://pravenovine.com/vesti/drustvo/poznata-imena-devet-poginulih-avijaticara-u-lazarevcu.html
https://www.geminfo.rs/nepoznata-sudbina-aerodroma-u-lazarevcu-7-april-1941/
http://www.novosti.rs/vesti/srbija.73.html:709889-Secanje-na-devet-avijaticara


То се дуго није знало нити је помињано, памтили су старији Лазаревчани, а једна улица у Лазаревцу је (погрешно!) носила назив "Шест авијатичара".
 
Prijavite se ili registrujte da biste poslali poruku.

Back
Top