- Poruka
- 393.900
Na vrhu planine Željin, na 922 metra nadmorske visine, tvrđava Koznik predstavljala je kameni svetionik.
Nije se moglo proći aleksandrovačkim krajem (na oko 11 kilometara od Aleksandrovca i 8 od Brusa) a da se ne vidi Koznik. Bio je to dominantan grad iz kojeg se kontrolisalo celo područje koje se i danas naziva Rasina.
Podignuta je verovatno za vreme kneza Lazara Hrebeljanovića, tokom sedamdesetih godina XIV stoleća; zaključak je to koji naučnici izvode iz činjenice da su u Kozniku otkriveni tragovi gradnje u moravskom stilu, ali i činjenice da je upravo "u plemenitom gradu Kozniku" knez Lazar 8. avgusta 1381. godine izdao povelju najvažnijem svetogorskom manastiru Velikoj Lavri.
Kneginja Milica boravila je u Kozniku sigurno 1402. godine, a tri godine docnije baš iz njega ona 12. septembra izdaje povelju Dubrovčanima "sa Rasine. Rasina je reka koja teče podno Koznika, kao naziv oblasti oko njega (danas Rasinski okrug), pa se često u ono doba koristila i kao metonim za sam grad.
Stefan Lazarević-Hrebeljanović koji je i sam te iste 1405. godine izdao dve povelje svom velmoži Radiču Postupoviću kojemu je dodelio Koznik, sva sela oko njega, i crkvu na Grabovničici.
Vlastelin Radič Postupović je čovek čije se ime u narodnom predanju najčešće i vezuje za sam Koznik.
U epskoj poeziji zapamćen kao Rajko od Rasine ili, mnogo poznatije, kao Rade Oblačić odnosno Oblačić Rade .Uglavnom, Koznik je utvrda nepravilnog oblika koja prati konfiguraciju zemljišta na kojem se nalazi. Najveća dužina njegova je 58 metara, a širina 44; poseduje osam kula kvadratne osnove, od kojih je jedna, ona na severu, donžon-kula (takozvana poslednja linija odbrane, najsnažnija kula, utvrda u utvrdi).
Pored donžon-kule, koja se nalazi na najvišoj tački brega, postoji još jedna oveća kula, a njihova veličina ukazuje na to da su imale i stambenu ulogu. Tvrđava je imala cisternu za atmosfersku vodu sa četiri filter-bunara, a imala je i podgrađe ispod južne strane, gde je u tim davno prohujalim vremenima živelo civilno stanovništvo.
Koznik je dopao osmanlijskih šaka 1439. godine, ali je ubrzo vraćen despotu Đurđu na osnovu odredbi Segedinskog mira 1444. No, samo deceniju kasnije Turci ga ponovo zauzimaju tokom pohoda na Kruševac, a neprestano pomeranje granica Otomanske imperije duboko na zapad i sever, ne utiče na značaj Koznika.Obližnje selo Strelar je i početkom XVI veka godišnje isporučivalo turskoj posadi u Kozniku 30.000 strela.
Ta se turska posada nalazila u Kozniku i 1689. godine kada su srpski ustanici — u sklopu Velikog turskog rata koji je Sveta liga na čelu sa Austrijom pokrenula nakon razbijanja Opsade Beča 1683. i doprla duboko u srce Balkana, osvojili grad, kao što su učinili i sa Magličem.
Sedamdesetih su godina vršena arheološka iskopavanja, kao i konzervacija, ali od tada nažalost ništa. Danas se svake godine na Kozniku o danu Svetog Pantelejmona 9. avgusta održava narodni sabor, likovno-pesnička kolonija i viteške igre. Koznik polako ali sigurno, zauzima mesto koje mu pripada
zanimljiva istorija
Nije se moglo proći aleksandrovačkim krajem (na oko 11 kilometara od Aleksandrovca i 8 od Brusa) a da se ne vidi Koznik. Bio je to dominantan grad iz kojeg se kontrolisalo celo područje koje se i danas naziva Rasina.
Podignuta je verovatno za vreme kneza Lazara Hrebeljanovića, tokom sedamdesetih godina XIV stoleća; zaključak je to koji naučnici izvode iz činjenice da su u Kozniku otkriveni tragovi gradnje u moravskom stilu, ali i činjenice da je upravo "u plemenitom gradu Kozniku" knez Lazar 8. avgusta 1381. godine izdao povelju najvažnijem svetogorskom manastiru Velikoj Lavri.
Kneginja Milica boravila je u Kozniku sigurno 1402. godine, a tri godine docnije baš iz njega ona 12. septembra izdaje povelju Dubrovčanima "sa Rasine. Rasina je reka koja teče podno Koznika, kao naziv oblasti oko njega (danas Rasinski okrug), pa se često u ono doba koristila i kao metonim za sam grad.
Stefan Lazarević-Hrebeljanović koji je i sam te iste 1405. godine izdao dve povelje svom velmoži Radiču Postupoviću kojemu je dodelio Koznik, sva sela oko njega, i crkvu na Grabovničici.
Vlastelin Radič Postupović je čovek čije se ime u narodnom predanju najčešće i vezuje za sam Koznik.
U epskoj poeziji zapamćen kao Rajko od Rasine ili, mnogo poznatije, kao Rade Oblačić odnosno Oblačić Rade .Uglavnom, Koznik je utvrda nepravilnog oblika koja prati konfiguraciju zemljišta na kojem se nalazi. Najveća dužina njegova je 58 metara, a širina 44; poseduje osam kula kvadratne osnove, od kojih je jedna, ona na severu, donžon-kula (takozvana poslednja linija odbrane, najsnažnija kula, utvrda u utvrdi).
Pored donžon-kule, koja se nalazi na najvišoj tački brega, postoji još jedna oveća kula, a njihova veličina ukazuje na to da su imale i stambenu ulogu. Tvrđava je imala cisternu za atmosfersku vodu sa četiri filter-bunara, a imala je i podgrađe ispod južne strane, gde je u tim davno prohujalim vremenima živelo civilno stanovništvo.
Koznik je dopao osmanlijskih šaka 1439. godine, ali je ubrzo vraćen despotu Đurđu na osnovu odredbi Segedinskog mira 1444. No, samo deceniju kasnije Turci ga ponovo zauzimaju tokom pohoda na Kruševac, a neprestano pomeranje granica Otomanske imperije duboko na zapad i sever, ne utiče na značaj Koznika.Obližnje selo Strelar je i početkom XVI veka godišnje isporučivalo turskoj posadi u Kozniku 30.000 strela.
Ta se turska posada nalazila u Kozniku i 1689. godine kada su srpski ustanici — u sklopu Velikog turskog rata koji je Sveta liga na čelu sa Austrijom pokrenula nakon razbijanja Opsade Beča 1683. i doprla duboko u srce Balkana, osvojili grad, kao što su učinili i sa Magličem.
Sedamdesetih su godina vršena arheološka iskopavanja, kao i konzervacija, ali od tada nažalost ništa. Danas se svake godine na Kozniku o danu Svetog Pantelejmona 9. avgusta održava narodni sabor, likovno-pesnička kolonija i viteške igre. Koznik polako ali sigurno, zauzima mesto koje mu pripada
zanimljiva istorija
