gost 129086
Buduća legenda
- Poruka
- 27.221
Drage Nišlijke i Nišlije, evo da vas obradujem ovim zanimljivim novinom o značenju naselja u Nišu i okolini. 
copy/paste
Od doline jorgovana do Durlana
Marko Smiljković | 24. 03. 2011. - 00:02h | Foto: Kostadin Kamenov | Komentara: 2
NIŠ - Niš je zbog zanimljivih naziva svojih naselja i njihovog položaja, u internom žargonu nazvan Titanik. I stvarno, kad se pogleda iz pravca Niške Banje prema centru, grad počinje naseljem pod nazivom Brzi brod, a završava se na Ledenoj steni. Miodrag Anđelković Daja, niški akademski slikar i hroničar, kaže da Brzih brodova ima mnogo u Slavoniji, a zapravo označavaju mesto gde se najbrže reka može preći jer je na tom mestu najplića. Niški Brzi brod je, zaista, s jedne strane opasan Nišavom, a na jednom mestu meštani ovog dela grada sa 10.000 stanovnika potvrđuju i to da se kod visećeg mosta odvajkada prelazila reka.
- Ledena stena je dobila ime po tome što je tamo nekada bila gradska ledara, a proizvodnja leda je bila smeštena baš u tom delu Niša jer je izuzetno podložan udarima vetra. Često se ljudi pitaju za značenje imena naselja Broj 6. Tu je bila šesta karaula Nemaca u Drugom svetskom ratu gde su se čuvali mostovi od diverzanata, pa otud i ime. Na sadašnjem Kalač brdu su se nekada sukale sablje. Kalač na turskom jeziku znači sablja. Zanimljivo je da su baš na tom mestu Srbi probili bedem Turaka 1878. godine kada smo se oslobodili. U Šinter-mali je bila nekadašnja kafilerija, a na Trošarini se naplaćivao ulaz u grad - objašnjava Anđelković.
Beverli hils
Niš ima i ono što možda niko u Srbiji nema - Beverli hils. To je ekskluzivno naselje koje je zbog stila gradnje i visoke cene kvadrata nazvano i Deviznim naseljem II. Zanimljivo je da je Stara železnička kolonija do pre desetak godina izgledala ruinirano dok je sada jedno od „najveselijih” delova grada jer je svaka zgrada nadograđena, renovirana i ofarbana različitim bojama. A u knjizi o naselju Komren, autora Marjana Radakovića saznajemo da je ovo naselje dobilo naziv po istoimenom vizantijskom bogu.
Niško naselje Delijski vis nije dobilo ime po navijačima Crvene zvezde već po tome što su na tom mestu Turci ubijali učene i važnije Srbe iz Niša i okoline. Naselje Crvena zvezda takođe nema veze s navijanjem, ako se izuzme stadion ŽFK Mašinac koji se tamo nalazi. To je jedno od novih naselja odakle se pruža sjajan vidik na Niš. Krive livade na sadašnjem delu Bulevara Nemanjića dobile su naziv po utrinama koje su bile ukrivo parcelisane. Beograd-mala nosi ime po kapiji na Tvrđavi koja gleda ka Beogradu, pa tako postoji i Stambol (Istambul) kapija. U naselju Duvanište se sadio duvan, a Kovanluk je bio pčelarski kraj. Interesantna značenja imaju nazivi naselja Jagodin-mala, Crni put, Durlan, Šećer-mala, Bubanj i Jorgovan-mala.
- Jagodin-mala se ne nalazi na putu za Jagodinu, a ipak je po tom gradu dobila ime. Turski poreski sistem je jedan od najboljih u istoriji. Nišlije koje su tamo nekada živele nisu bile baš redovni poreski obveznici pa su ih zato Turci iselili i poslali u nekadašnji Tatar pazar u Bugarskoj, a na njihova imanja su dovedeni Jagodinci. Slično se dogodilo i sa današnjim Matejevcem na čije su mesto nekada dovedeni meštani sela Matevče iz Kumanovskog sreza - objašnjava Anđelković.
On kaže da je Šećer-mala dobila naziv po tome što na turskom jeziku šećer znači nešto toplo. Mada se ovo, jedno od najlepših niških naselja, naziva i Gospodin-mala.
Crni put
Na Crnom putu je bila prva železnička radionica za servisiranje vozova i lokomotiva u Srbiji. Mnogo je bilo blata u tom kraju grada pa je na putu do radionice prosipana šljaka od uglja tako da je staza bila skroz crna. Kada je svojevremeno Mehmed, direktor turskog arhiva, prvi put došao u Niš pitao je zašto se jedan od lepših delova Niša zove Durlan kada na turskom tako nazivaju đubrište. Čalije na tom jeziku označavaju gusto trnje kojim su nekada Nišlije znale da opašu obore ovaca.
- U tom kraju su nekada bili velelepni ružičnjaci koje su zalivale lepe gospođice. Od Ureda (najveća raskrsnica u centru grada) do Hipi doline (korzo sedamdesetih godina), nije moglo da se prođe Ulicom Svetozara Markovića, a da se ne očešete o neki jorgovan, zato se ceo taj kraj sada naziva Jorgovan-mala. Niš je bio grad ove lepe biljke. Bubanj je dobio ime po čistoj srpskoj reči. Na Bubnju je nekada postajalo takozvano guvno, vršalica za žito. Konji su išli u krug i mleli žito. To je podsećalo na bubanj i zato je naselje tako i dobilo naziv. Naselje Markovo kale bilo je odbrambeni bedem, a deo grada Crveni pevac dobio je ime po limaru koji je na tom mestu imao radionicu, a kao vetrokaz je postavio pevca ofarbanog u crvenu boju - priča Anđelković.
U sadašnjem naselju Rasadnik nekada se prodavao najbolji rasad cveća i drugog bilja, kao i na mestu koje se danas zove Devet borova. Današnji Stočni trg nekada je bio takozvani at pazar, ali i običan buvljak. Kada se pođe od današnjeg Trga kralja Aleksandra prema Železničkoj stanici dođe se do dela grada koji se naziva Kičevo, ali ne samo po nazivu dragstora koji je tu nekada postojao, već po Makedoncima koji su se nekada doselili i tu držali aščinice (narodne kuhinje ili kafane s ukusnom hranom).
Najlepši park u Nišu, Čair, dobio je ime po turskoj reči koja označava livadu, a Ada Ženeva zbog najlepšeg krajolika u gradskom toku Nišave koji podseća na jezero u istoimenom švajcarskom gradu. Apelovac je ime zaslužio po Jozefu Apelu koji je na tom mestu otvorio prvu pivaru u južnoj Srbiji.
- Palilulu ima svako veće naselje u Srbiji, pa tako i Niš. Turske kasabe su se gradile od japija, drvenih greda, pa je postojala opasnost od požara. Zato se samo u jedno vreme na mestu današnje Palilule mogla pušiti lula. Margeru je nadenut taj naziv po kafani gde je gazda markirao pića, pa je od termina marker vremenom nastao Marger - objašnjava Anđelković.
preuzeto sa izvora:
http://www.blic.rs/Vesti/Srbija/243359/Od-doline-jorgovana-do-Durlana
copy/paste
Od doline jorgovana do Durlana
Marko Smiljković | 24. 03. 2011. - 00:02h | Foto: Kostadin Kamenov | Komentara: 2
NIŠ - Niš je zbog zanimljivih naziva svojih naselja i njihovog položaja, u internom žargonu nazvan Titanik. I stvarno, kad se pogleda iz pravca Niške Banje prema centru, grad počinje naseljem pod nazivom Brzi brod, a završava se na Ledenoj steni. Miodrag Anđelković Daja, niški akademski slikar i hroničar, kaže da Brzih brodova ima mnogo u Slavoniji, a zapravo označavaju mesto gde se najbrže reka može preći jer je na tom mestu najplića. Niški Brzi brod je, zaista, s jedne strane opasan Nišavom, a na jednom mestu meštani ovog dela grada sa 10.000 stanovnika potvrđuju i to da se kod visećeg mosta odvajkada prelazila reka.
- Ledena stena je dobila ime po tome što je tamo nekada bila gradska ledara, a proizvodnja leda je bila smeštena baš u tom delu Niša jer je izuzetno podložan udarima vetra. Često se ljudi pitaju za značenje imena naselja Broj 6. Tu je bila šesta karaula Nemaca u Drugom svetskom ratu gde su se čuvali mostovi od diverzanata, pa otud i ime. Na sadašnjem Kalač brdu su se nekada sukale sablje. Kalač na turskom jeziku znači sablja. Zanimljivo je da su baš na tom mestu Srbi probili bedem Turaka 1878. godine kada smo se oslobodili. U Šinter-mali je bila nekadašnja kafilerija, a na Trošarini se naplaćivao ulaz u grad - objašnjava Anđelković.
Beverli hils
Niš ima i ono što možda niko u Srbiji nema - Beverli hils. To je ekskluzivno naselje koje je zbog stila gradnje i visoke cene kvadrata nazvano i Deviznim naseljem II. Zanimljivo je da je Stara železnička kolonija do pre desetak godina izgledala ruinirano dok je sada jedno od „najveselijih” delova grada jer je svaka zgrada nadograđena, renovirana i ofarbana različitim bojama. A u knjizi o naselju Komren, autora Marjana Radakovića saznajemo da je ovo naselje dobilo naziv po istoimenom vizantijskom bogu.
Niško naselje Delijski vis nije dobilo ime po navijačima Crvene zvezde već po tome što su na tom mestu Turci ubijali učene i važnije Srbe iz Niša i okoline. Naselje Crvena zvezda takođe nema veze s navijanjem, ako se izuzme stadion ŽFK Mašinac koji se tamo nalazi. To je jedno od novih naselja odakle se pruža sjajan vidik na Niš. Krive livade na sadašnjem delu Bulevara Nemanjića dobile su naziv po utrinama koje su bile ukrivo parcelisane. Beograd-mala nosi ime po kapiji na Tvrđavi koja gleda ka Beogradu, pa tako postoji i Stambol (Istambul) kapija. U naselju Duvanište se sadio duvan, a Kovanluk je bio pčelarski kraj. Interesantna značenja imaju nazivi naselja Jagodin-mala, Crni put, Durlan, Šećer-mala, Bubanj i Jorgovan-mala.
- Jagodin-mala se ne nalazi na putu za Jagodinu, a ipak je po tom gradu dobila ime. Turski poreski sistem je jedan od najboljih u istoriji. Nišlije koje su tamo nekada živele nisu bile baš redovni poreski obveznici pa su ih zato Turci iselili i poslali u nekadašnji Tatar pazar u Bugarskoj, a na njihova imanja su dovedeni Jagodinci. Slično se dogodilo i sa današnjim Matejevcem na čije su mesto nekada dovedeni meštani sela Matevče iz Kumanovskog sreza - objašnjava Anđelković.
On kaže da je Šećer-mala dobila naziv po tome što na turskom jeziku šećer znači nešto toplo. Mada se ovo, jedno od najlepših niških naselja, naziva i Gospodin-mala.
Crni put
Na Crnom putu je bila prva železnička radionica za servisiranje vozova i lokomotiva u Srbiji. Mnogo je bilo blata u tom kraju grada pa je na putu do radionice prosipana šljaka od uglja tako da je staza bila skroz crna. Kada je svojevremeno Mehmed, direktor turskog arhiva, prvi put došao u Niš pitao je zašto se jedan od lepših delova Niša zove Durlan kada na turskom tako nazivaju đubrište. Čalije na tom jeziku označavaju gusto trnje kojim su nekada Nišlije znale da opašu obore ovaca.
- U tom kraju su nekada bili velelepni ružičnjaci koje su zalivale lepe gospođice. Od Ureda (najveća raskrsnica u centru grada) do Hipi doline (korzo sedamdesetih godina), nije moglo da se prođe Ulicom Svetozara Markovića, a da se ne očešete o neki jorgovan, zato se ceo taj kraj sada naziva Jorgovan-mala. Niš je bio grad ove lepe biljke. Bubanj je dobio ime po čistoj srpskoj reči. Na Bubnju je nekada postajalo takozvano guvno, vršalica za žito. Konji su išli u krug i mleli žito. To je podsećalo na bubanj i zato je naselje tako i dobilo naziv. Naselje Markovo kale bilo je odbrambeni bedem, a deo grada Crveni pevac dobio je ime po limaru koji je na tom mestu imao radionicu, a kao vetrokaz je postavio pevca ofarbanog u crvenu boju - priča Anđelković.
U sadašnjem naselju Rasadnik nekada se prodavao najbolji rasad cveća i drugog bilja, kao i na mestu koje se danas zove Devet borova. Današnji Stočni trg nekada je bio takozvani at pazar, ali i običan buvljak. Kada se pođe od današnjeg Trga kralja Aleksandra prema Železničkoj stanici dođe se do dela grada koji se naziva Kičevo, ali ne samo po nazivu dragstora koji je tu nekada postojao, već po Makedoncima koji su se nekada doselili i tu držali aščinice (narodne kuhinje ili kafane s ukusnom hranom).
Najlepši park u Nišu, Čair, dobio je ime po turskoj reči koja označava livadu, a Ada Ženeva zbog najlepšeg krajolika u gradskom toku Nišave koji podseća na jezero u istoimenom švajcarskom gradu. Apelovac je ime zaslužio po Jozefu Apelu koji je na tom mestu otvorio prvu pivaru u južnoj Srbiji.
- Palilulu ima svako veće naselje u Srbiji, pa tako i Niš. Turske kasabe su se gradile od japija, drvenih greda, pa je postojala opasnost od požara. Zato se samo u jedno vreme na mestu današnje Palilule mogla pušiti lula. Margeru je nadenut taj naziv po kafani gde je gazda markirao pića, pa je od termina marker vremenom nastao Marger - objašnjava Anđelković.
preuzeto sa izvora:
http://www.blic.rs/Vesti/Srbija/243359/Od-doline-jorgovana-do-Durlana
