Piter Brojgel- Stariji

[Poli46]

Piter Brojgel Stariji (1525–1569) već je za života smatran jednim od najdarovitijih umetnika,
zbog čega su njegove slike još u to vreme imale veoma visoke cene.
O njegovom životu malo se zna jer je, kako kaže njegov najveći biograf Karel van Mander –
„Brojgel bio ćutljiv“ – u tom smislu, što za sobom nije ostavio nikakve pisane tragove osim slika.

Holandske poslovice-na ovoj slici nalazi se oko 12 narodnih izreka u simbolima.

Ipak se zna da je rođen u oblasti Kempen, između Holandije i Belgije. A biograf Mander pretpostavlja
da je Brojgel naziv seoca u kom se rodio i po kom je dobio nadimak koji se kasnije na njegove potomke
preneo kao prezime.

 

[Poli46]

Bruegel- La chute des anges rebelles-Pad pobunjenih anđela


Njegovi duboko upečatljivi prikazi života na selu, kao i veliki broj alegorijskih izobraženja,
ubrajaju se u remek-dela celokupne istorije umetnosti. Kada gledalac jednom vidi snažne
Brojgelove slike – više ih ne zaboravlja. Te slike, iako nastale pre više od 450 godina,
postale su fenomen 20. veka.

Brojgel je na početku karijere slikao pejzaže. Voleo je da slika prostrane pejzaže na kojima
su se odigravali biblijski ili mitološki događaji. Stvorio je veliki broj bakroreza i među
najpoznatije spada serija grafika Sedam smrtnih grehova iz 1557. godine.

 

[Poli46]

Italija kao inspiracija

Kao i svakom mladom umetniku, i Brojgelu je put u Italiju (1552) predstavljao značajan događaj. Natopljen utiscima koje su na njega ostavili prizori iz mnogih italijanskih gradova, vraća se u
Antverpen noseći mnoštvo crteža i skica koje Jeronim Kok, poznati grafičar tog doba, oduševljen
želi da objavi. No, na kraju se ipak predomišlja i ona ostaju van domašaja javnosti, najverovatnije
iz Jeronimovog straha da dela neće biti shvaćena jer su bila izvan svoje epohe.

 

[Poli46]

Brojgelova dela se danas nalaze u brojnim svetskim muzejima. U Muzeju istorije umetnosti u
Beču, Kraljevskom muzeju lepih umetnosti u Antverpenu i Briselu, Nacionalnoj galeriji u Pragu, Državnom muzeju umetnosti u Kopenhagenu, Institutu umetnosti u Detroitu, Muzeju umetnosti u Filadelfiji, kao i u španskom muzeju „Prado".

Tokom1919 godine, u Belgiji je bilo organizovano niz izložbi u čast ovog velikog umetnika.
U programu „Svet Brojgel“ belgijski Muzej primenjenih umetnosti predstavio je virtuelnu izložbu
o umetniku pod nazivom „Nevidljivi delovi remek-dela“ sa osvrtom na tajanstvene i manje vidljive delove Brojgelovih slika.

 

[Poli46]

Iz slikarske dinastije Brojgel najvažniji je Piter Brojgel Stariji. On je rođen između 1525. i 1530.
u vreme holandske renesanse i autor je slavnih slika kao što su „Seljačka svadba“ ili
„Vavilonska kula“, a bio je pod direktnim uticajem Hijernomusa Boša. Dvojica njegovih
sinova su Piter Brojgel Mlađi i Jan Brojgel Stariji (još nazvan Blumenbrueghel,
„Brojgel slikar cveća“), čije slike odišu minucioznošću i tehničkom perfekcijom, ali je to
manje interesantno slikarstvo. O Piteru Brojgelu Starijem se znalo veoma malo, a o
njegovom sinu Janu se zna da je boravio u Italiji odnosno u Rimu. Piter Brojgel Mlađi
je pripadao klanu kome su pripadali i Abraham i Ambrozijus Brojgel. Ovaj poslednji se
isticao živopisanjem leptira na mermernim tablama i drvenim pločama. Ima li se u vidu
da su u Holandiji u to vreme delovali slikari kao što su Memling i Van Ajk, onda je
sravnjenje slika docnijih članova klana Brojgel sa ovom dvojicom, ipak manjeg
umetničkog dometa.

 

[Poli46]

Jan Breughel Stariji (1568-1625) The Rape of Proserpina