Ovi poznati su preživeli "Oluju"

[Neno]

Spašavajući goli život, krenuli u koloni pod granatama​

Trideset godina od zločinačke akcije "Oluja", tokom koje je na najsuroviji način proterano i ubijeno na hiljade Srba od strane hrvatske vojske, ostavilo je duboke rane. Mnoge od tih rana nose i poznate ličnosti koje su i danas svedoci tragedije svojih porodica i zavičaja, iz kog su zauvek proterani.​

Mnogi su tada, spašavajući goli život, krenuli u koloni pod granatama, mecima, bombama i noževima. I danas, tri decenije kasnije, sećaju se najcrnjih dana u životu i bolno se opraštaju od ognjišta koja nikada nisu zaboravili.

Baja Mali Knindža

Baja Mali Knindža, pevač pravog imena Mirko Pajčin, poznat po rodoljubivim pesmama, zauvek pamti šta je njegovoa porodica preživela.
- Moji roditelji su 1995. zauvek napustili rodni Gubin. Mnoge moje pesme izgorele su u zapaljenoj kući. Zamisli da sam bio probisvet, sve spiskao, gde bih roditelje primio? Ja sam njima kupio plac, napravio kuću. Kraj tih starih vrata u Gubinu uhvati te tuga, ali i ponos što si opet na svom - rekao je Baja, dodajući da se sve u njegovom životu vrti oko Gubina pod Dinarom.

Stanija Dobrojević​

Ni starleta Stanija Dobrojević nije ostala pošteđena užasa. I ona je, kao dete iz kolone, zauvek zapamtila kada su joj ubili oca, zapalili kuću i bacili bombu na auto.
- Mama je uzela mene i brata za ruku i krenula ka Banja Luci. Da nismo na vreme prešli most, doživeli bismo istu sudbinu kao i tata. Dve godine nismo znali da li je živ. Tek kasnije smo dobili fotografije njegovog tela. Moj bunt i prkos uvek dolaze odatle, iz te nepravde - ispričala je Stanija za Informer, dodajući da joj je najveća želja da se podigne spomenik svim srpskim žrtvama "Bljeska" i "Oluje".

Aleksandra Bursać​

Pevačica Aleksandra Bursać, nekadašnja zvezda "Granda", tada je izgubila oca na ratištu.

- Otkad mi je tata poginuo u "Oluji", majka me je uspavljivala i budila pesmom. Tako je iz naše kuće terala tugu. Vrlo brzo sam počela da pevam s njom. Da ga se sećam, možda bi mi bilo teže, a ovako uspomene gradim kroz priče. Kažu da imam njegov osmeh, tvrdoglavost, ali i dobro srce na njega - ispričala je Aleksandra, koja je s majkom i sestrom jedno vreme živela u sigurnoj kući sa još 12 porodica.

Natalija Jokić​

Malo je poznato da je supruga košarkaša Nikole Jokića Natalija Jokić bila devojčica sa jedneod najpotresnijih fotografija iz kolone Krajišnika. Na dan užasa, 6. avgusta 1995, bežala je u naručju svoje majke.

- Nama je to bila druga bežanija. Iz Karlovca u Slunj, a onda opet u neizvesnost. Više nema nazad - rekla je tada Natalijina majka novinarima.

Milan Borjan​

Golman Milan Borjan takodje je preživeo progon, a nikada nije zaboravio svoje poreklo.
- Rodio sam se u Republici Srpskoj Krajini. Živeo sam preko puta stadiona Dinara. Otac mi je bio golman, ja sam ga nadmašio. Posle smo izbegli u Beograd. Da nije bilo Kanade, pitanje je kako bih prošao. I danas me neki zbog toga mrze, ali ja se ponosim svojim mestom rođenja - rekao je Borjan, ističući da mu je identitet neotuđiv.

 

[Juzer Nejm]

Da se ne zaboravi:

View this content on Instagram

View this content on Instagram

 

[Neno]

Podsetimo, u Hrvatskoj vojno-policijskoj akciji "Oluja" avgusta 1995. koja je započela ujutro 4. avgusta, masivnom vojnom akcijom oružanih snaga Hrvatske izvršena je agresija na prostor Republike Srpske Krajine, odnosno sever Dalmacije, Liku, Kordun i Baniju. Firma Militari professenal risorsis (Military Professional Resources-MPRI) sa središtem u Aleksandriji, Virdžinija, SAD, u kojoj su bile angažovane stotine penzionisanih generala SAD, pripremala je operaciju.

Prema podacima dokumentacionog centra "Veritas", tokom akcije hrvatskih snaga poginulo je i nestalo 1.960 Srba, a proterano najmanje 220.000 stanovnika nekadašnje Republike Srpske Krajine.

Njihovi pripadnici radili su i za Hrvatsku vojsku i za muslimane pripadnike 5. Korpusa Armije BiH. Postojala je dakle podrška NATO, kao i jedinica Hrvatskog vijeća odbrane, odnosno vojske Hrvata BiH, kao i Armije BiH. Do agresije je došlo uprkos činjenici da se ta oblast nalazila pod zaštitom UN-a, kao sektori "Jug" i "Sjever", kao i da su predstavnici RSK u Ženevi i Beogradu prihvatili predlog međunarodne zajednice o mirnom razrešenju.

Odluka o početku akcije "Oluja" doneta je tokom sastanka u vili Josipa Broza Tita na Brionima 31. jula 1995. Kako se vidi iz Brionskih transkripata, tadašnji predsednik Hrvatske Franjo Tuđman nesumnjivo je tada definisao cilj, rečima: "To je sada tema naše današnje rasprave, da nanesemo takve udarce da Srbi praktično nestanu". Pominjao je takođe uklanjanje "remetilačkog faktora" naglasivši da će odstranjivanje "stranog, povijesno odvojenog" elementa doneti pozitivne posledice etničke homogenizacije. Pomenuo je i da dok operacija bude trajala treba javno "jamčiti tobože građanska prava".

U sastavu hrvatskih snaga koje su učestvovale u napadu nalazilo se oko 130.000 pripadnika. Sa njima u sadejstvu bilo je oko 25.000 pripadnika Armije BiH. Vojsku Srpske Krajine navodno je tada sačinjavalo približno 40.000. Vojna dejstva su započela u 5.00 časova ujutro 4. avgusta, žestokim dejstvima artiljerije i raketnih jedinicana duž čitave linije fronta. Prva linija odbrane Vojske Republike Srpske Krajine pomerena je, odnosno probijena, na više mesta, prodorom u dubinu RSK. Onesposobljeni su takođe sistemi veza RSK.

U popodnevnim odnosno večernjim satima započela je evakuacija civila, preko Srba i Dvora. Sutradan, 5. avgusta, oko podneva, objavljeno je da su hrvatske trupe ušle u Knin. Tog dana zauzet je prostor većeg dela dalmatinske zagore koji je ulazio u sastav RSK, osim Knina, Drniš, Benkovac, na prostoru Like Plaški, ali i Dubica u Baniji. Linije kod Slunja probijene su 6. avgusta. Tada dolazi do spajanja trupa Hrvatske sa takozvanim Hrvatskim vijećem odbrane, odnosno vojskom Hrvata BiH, kao i sa Petim korpusom Armije BiH, odnosno muslimanskim snagama. Time je prostor RSK presečen. Tog dana zauzeta je Petrinja u Baniji. Posle ozbiljnijeg otpora te večeri pala je i Glina. Vojnić, Topusko, Lapac pali su 7. avgusta.

Najpoznatiji je zločin na Petrovačkoj cesti, kada je avion hrvatskog ratnog vazduhoplovsta 7. avgusta nešto posle 12.00 časova na putu nedaleko od Bosanskog Petrovca, usmrtio 10 osoba, među njima četvoro dece. Ranjeno je preko pedeset civila, takođe mnoštvo dece. Bio je to Mig 21, doleteo iz Splita.

U prihvatu izbeglih posebno su se tada istakli građani Prijedora i Banja Luke. U akciji nazvanoj "Maestral" koja je bila produžetak "Oluje", od 8. do 17. septembra 1995, hrvatske snage u sadejstvu sa Petim korpusom armije BiH, ubile su 655 i prognale oko 125.000 Srba sa područja više opština zapada BiH: Drvar, Petrovac, Šipovo, Jajce, Bosanska Krupa, Ključ. Usledila je odmah potom 18. septembra 1995, akcija "Una" odnosno napad Hrvatske vojske sa prostora RH, na tri opštine Republike Srpske: Novi Grad, Kostajnica, Kozarska Dubica. Namera je bila zauzimanje Prijedora.

Hrvatske snage su tokom te operacije počinile i zločine kod fabrike Knežopoljka, kada su ubijena 44 civila a ranjeno je 38. Hrvatska vojska je međutim tada teško poražena i akcija je obustavljena. U presudi haškog Tribunala za bivšu Jugoslaviju, aprila 2011, ocenjeno je da je "Oluja" bila udruženi zločinački poduhvat, na čijem se čelu nalazio predsednik Hrvatske Franjo Tuđman. U presudi stoji da je "cilj bio prisilno i trajno uklanjanje srpskog stanovništva i naseljavanje tog područja Hrvatima".

Drugostepenom presudom od 17. novembra 2012. godine, generali HV Ante Gotovina i Mladen Markač oslobođeni su krivice za progon srpskog stanovništva iz Kninske krajine 1995, čime je poništena prvostepena presuda kojom je Gotovina bio osuđen na 24 godine, a Markač na 18 godina zatvora. Oslobođeni su po svim tačkama optužbe. Zločini utvrđeni u prvostepenoj presudi nisu negirani.

(Telegraf.rs)