- Poruka
- 388.299
Autoportret, 1907. (Narodni muzej, Beograd)
Milan Milovanović bio je srpski slikar impresionista i likovni pedagog.
Rođen je u Kruševcu 19. oktobra 1876. godine gde je završio osnovnu školu i nižu gimnaziju, 1896. upisao je likovnu školu Kirila Kutlika u Beogradu, da bi već 1897. stupio u atelje Antona Ažbea u Minhenu. Godine 1898. Upisao je minhensku Akademiju koju je završio 1902. i ide u Pariz gde takođe upisuje Akademiju, koju završava 1906. i potom dolazi u Beograd.
Po dolasku u Beograd gde je bio jedan od najobrazovanijih slikara, dobio je zadatak od Ministarstva inostranih poslova da prouči srpske manastire u Srbiji, Makedoniji i Svetoj gori i beleži u slici i crtežu srpske srednjovekovne spomenike. Obilazio je manastire, a mediteranska priroda je kod njega probudila interes za slike prirode sa puno svetlosti. Njegova slika „Most cara Dušana u Skoplju“ se ubraja zajedno sa „Dereglijama na Savi“ Nadežde Petrović i „Tašmajdanom“ Mališe Glišića, u prve primere impresionističkog slikarstva u Srbiji.
U toku Prvog svetskog rata bio je u srpskoj vojsci i radi uglavnom slike dokumentarnog karaktera sa ratnom tematikom i portrete srpskih vojnika i oficira. Nakon teške bolesti 1915. godine upućen je na oporavak u Italiju gde ga mediteranski pejzaži ponovo vraćaju impresionizmu. U tom periodu boravi na Kapriju, u Rimu, južnoj Francuskoj i Dubrovniku. Slike nastale u tom razdoblju smatraju se najboljim slikama srpskog impresionizma. Pri štabu Vrhovne komande beleži prizore iz vojničkog života tokom Balkanskih i Prvog svetskog rata.
Jedan je od osnivača Srpskog umetničkog udruženja (1908.) i član Lade i grupe Medulić.
Kao likovni pedagog bavio se vaspitanjem generacija mladih slikara od 1912. do 1933. godine, na Kraljevskoj umetničkoj školi u Beogradu.
Bavio se i restauracijom fresaka i ikonostasa a povremeno i likovnom kritikom. Beogradska opština ga je januara 1944. nagradila prvom poveljom
i svetosavskom nagradom.
Bio je oženjen Olgom Mišić (1886–1977), kćerkom vojvode Živojina Mišića.
Umro je u Beogradu 15. avgusta 1946. godine u svojoj 70-oj godini života.
Godine 1920.otputovao je u Dubrovnik i Crnogorskom primorju. Tom prilikom bio je i u manastiru Savina. Slikara je privukao ambijent pravoslavnog manastira podsećajući ga na njegovu očaranost svetogorskim srednjovekovnim spomenicima koje je u dva maha obišao, 1907. i 1910. godine. Na ovom platnu prepoznaje se iskustvo iz ranih perioda slikanja sličnog motiva, ali su uočljivi i novi pristupi. Naročito ga je očarao kontrast belog paraklisa i zelenila bujne vegetacije, za koju primenjuje izuzetno bogat izbor zelenih tonova, kakvih je na Milovanovićevim ranijim slikama malo. Jasan crtež i manje oštre senke takođe razlikuju ovo delo od mnogih prethodnih predela nastalih neposredno pod otvorenim nebom. Sve slike Milana Milovanovića nastale 1920. godine u Dubrovniku i na Crnogorskom primorju kulturna javnost Beograda videla je iste godine na izložbi u II muškoj gimnaziji. Potpisujući se tada kao „Jedan prijatelj umetnosti”, Kritičar Bogdan Popović je primetio: „Svi njegovi radovi, i veći i manji, pravi su izraz umetničkog shvaćanja zrelog i vrlo darovitog umetnika”. To je ujedno bila i završnica „velike epohe” Milovanovićeve umetnosti: mada neće prestajati da slika, sve će se teže prepoznavati jedan od najznačajnijih pripadnika beogradskog kruga srpskih impresionista s početka dvadesetog veka.
