- Poruka
- 393.699
Mihail Grigorijevič Černjajev (rus. Mihail Grigorьevič Černяev; Bender, 24. oktobar 1828 — Mogiljovska gubernija, 16. avgust 1898) je bio ruski general, slovenofil, jedan od vođa ruskih snaga u srednjoj Aziji, a kasnije i srpske vojske u Srpsko-turskom ratu. Nosilac je najviših ruskih i srpskih odlikovanja.
Kao član cenjene familije školovao se na prestižnoj Nikolajevskoj Generalštabnoj Akademiji (po imperatoru Nikolaju I), javlja se na službu u armiju 1847, da bi kasnije učestvovao u Krimskom ratu, a kasnije i na Kavkazu. Komandovao je jedinicama u Poljskoj, kasnije u Orenburgu (1858), a jedno vreme je komandovao Armijom na Kavkazu.
Godine 1864, zaslužuje čin general-majora, kada Černjajev u svom čuvenom maršu (sa manje od 2.000 oskudno opremljenih boraca) po stepi Turkestana došao ispred Čikmenta gde je sa pridodatim ruskim odredom u jurišu osvojio Čikment. Tu su i dočekali zimu a na proleće u drugom pokušaju, na svoju ruku(rizik) izvršio juriš i osvojio Taškent. Od tada dobija i nadimak „Lav od Taškenta“, i biva dočekan u Sankt Peterburg sa velikim entuzijazmom i posebnom čašću. Kasnije, napušta vojnu službu i penzioniše se 1874. godine.
Narednih godina Černjajev postaje 1873. godine izdavač i urednik lista „Ruski mir“ koji širi i populariše sveslovenske ideje, i posvećuje se panslavizmu.
Godine 1877, posle Srbije ide u Austriju, zatim u Francusku da bi 1879. godine otišao u Bugarsku šireći panslovenske interese. Godine 1882. postaje gubernator Turkestana, a 1898. godine umire u svom mestu u oblasti Mogiljev. Lični arhiv generala Černjajeva se nalazi u „Državnom istorijskom muzeju“ u Moskvi.
Černjajev u Srbiji
Godine 1876. hiljade ruskih dobrovoljaca na čelu sa generalom Mihailom Černjajevim uputilo se u Srbiju kako bi pomogli slovenskoj braći u ratu protiv Turaka.
U pismu od 7. marta 1867, kada je knez Mihailo Obrenović bio spreman da podigne barjak oslobođenja balkanskih Slovena, Černjajev mu se obratio sa predlogom da stupi u srpsku službu. U odgovoru, knez Mihailo je zatražio od generala Černjajeva da dođe da preuzme komandu nad vojskom kada bude dao privremenu ostavku, nakon što počne rat protiv Porte.
Međutim, general nije dobio carsku dozvolu za odlazak u Srbiju, a knez Mihailo je bio ubrzo ubijen.(1868 .)
Ipak u leto 1876. godine dolazi u Srbiju sa nekoliko hiljada dobrovoljaca, gde dobija srpsko državljanstvo i postaje glavnokomandujući srpske vojske na Moravskom frontu. Pošto je Aleksinac bio važno čvorište na putu turske vojske, u okolini je i bilo jače utvrđenje srpske vojske. Najznačajnija pobeda, bitka za Šumatovac, koju je predvodio general Černjajev sa srpskom vojskom (pored ruskih bilo je i italijanskih i bugarskih dobrovoljaca), bila je teška ali srpske pozicije su odlučno odbranjene. Gubici srpske vojske su bili oko 9.000 ljudi (35 ruskih oficira) a turski od 15.000 do 20.000 ljudi.
Tih dana u bitkama oko Aleksinca iskazana je velika požrtvovanost srpskih vojnika koji su odbili nebrojene napade turske vojske, gde su se isticali i pukovnik Komarov, pukovnik Protić, majori Popović i Glišić koji su kasnije i unapređeni. U bici kod Adrovca je poginuo i pukovnik Rajevski (alijas Vronski u Tolstojevom romanu Ana Karenjina).
Kralj Milan je uz čestitku i veliku zahvalnost za dobijenu bitku, glavnokomandujećem Moravsko-timočke vojske, generalu Černjajevu, dodelio najviši stepen Takovskog krsta (koji je tada ustanovljen)
(wikipedija, rts)
