Ekspresionizam

Audrey_ Hepburn_expressionizam Martina Shapiro

Nikola Graovac (Vrebac, 19. maj 1907 — Topola, 16. januar 2000) je bio srpski slikar.
Jedan je od najvećih majstora kolorističkog ekspresionizma u srpskom slikarstvu 20. veka.

Biografija

Rođen je u Lici, u selu Vrebac kod Gospića 1907. godine kao 14-to, najmlađe dete u kući Graovčevih. Osnovnu školu je završio u seoskoj školi u Vrebcu a uslove za dalje školovanje nije imao. Sa 15 godina je došao u Beograd, kao puki pečalbar gde je mukotrpno radio kako bi sam preživeo a deo zarade slao porodici u Lici. Radio je svakojake poslove od rada na građevini, preko baštovanskih poslova, do pomoćnih poslova po kućama. Teško je dolazio do posla jer nije mogao da izdrži konkurenciju snažnih odraslih ljudi s obzirom da je bio dete. Prvi stalni posao koji je dobio, bio je posao u strugari u Željinu, a drugi u livnici u Zrenjaninu. Pokušao je da izuči stolarski zanat u Beogradu ali mu roditelji nisu dali saglasnost jer za vreme izučavanja zanata nije imao nikakvih prihoda. Na njegovu sreću našao je posao u Dental depou Maksa Mošića gde je radi raznorodne poslove od prijema i distribucije zubarskog materijala do montiranja aparata u zubarskim ordinacijama. Posao mu je bio interesantan i dinamičan što je odgovaralo njegovoj prirodi, gazda je bio korektan čovek, tako da je mladi Graovac počeo da vodi jedan normalan građanski život. Pored redovnog posla radio je i kao domar u zgradi u kojoj je stanovao tako da je imao i dodatni prihod. Po prirodi skroman, a imajući cilj u životu da postane slikar i radi posao koji najviše voli, štedeo je i pripremao se za slikarsku školu.
U to vreme najpoznatija slikarska škola u Beogradu je bila škola slikarstva u ateljeu Jovana Bijelića. Graovac je stupio u kontakt sa tada već slavnim umetnikom i nakon svestranog testiranja Bijelić je rešio da ga primi u školu. Preselio se 1932. godine u Bjelićev atelje koji se nalazio na tavanu II muške gimnazije u Beogradu. Pored druženja sa svojim profesorom Bijelićem, Graovac je u ovoj školi dolazio u kontakt i sa ostalim polaznicima ove škole tako da je tu nastao čitav niz prijateljstava koja su trajala do kraja života.



- - - - - - - - - -

Nikola Graovac

Emil Nolde

Sergei Blumin

Владимир Шичков (1951- 2016)

Владимир Шичков (1951- 2016)

Mstislav Pavlov

Edward Munch

Henry Matisse

Raoul Middleman

Emil Nolde

Oskar Kokoschka

Andre Derain...Fovizam

Ovi umetnici veliku pažnju posvećuju boji. Upotrebljavaju je u čistom obliku, a kombinacijom različitih boja, kontura i neutralnih tonova postiže se osećaj dubine na slici. U pitanju je sasvim nov koncept, u kojmg se trodimenzionalnost na slici ,umesto upotrebom perspektive, gradi upotrebom kontrasta. Kod fovista boja takođe predstavlja i sredstvo izražavanja osećanja. Boja odražava emocije, psihološka stanja i unutrašnji svet i kod holandskog umetnika Vinsenta van Goga.

Oskar Kokoschka ..Prague

Justyna Ralecka

Žan Mišel Baskijat – Afroamerički Pikaso Neoekspresionista



Rođen je 22. decembra 1960. u Bruklinu. Njegov otac, Žerard, je porijeklom sa Haitija dok je njegova majka Matilda Amerikanka, rođena u Bruklinu ali portorikanskog porijekla. Majka je voljela putovanja i često je mladog Žan-Mišela vodila po muzejima. Najveći uticaj na svijet umjetnosti i kulture imala je njegova porodica, prvenstveno porodice njegove majke, a 1981. godine, u čast svoje bake Flore Žan-Mišel stvara sliku „Abuelita“ što bi u prevodu na španski značilo baka. Bio je drugo od četvoro djece Žerara i Matilde.

Već u školi, od najranijih nogu, pokazuje talenat za umjetnost pišući i ilustrujući sa drugom iz škole jednu dječiju knjigu. Interesuju ga svi umjetnički pravci, književnost, poezija, slikarstvo, strip, ali sa sedam godina doživljava nesreću koja će obilježiti njegovo buduće stvaralaštvo. Dok se igrao na ulici, udario ga je automobil i ozbiljno povrijedio. Osim što je slomio ruku, u bolnici mu je konstatovana povreda unutrašnjih organa zbog čega mu je odstranjena slezina. Da bi mu brže prošlo vrijeme, majka mu daruje knjigu o anatomiji koja ostavlja veliki utisak na njega. Knjiga se zvala „Grejeva anatomija“ isto kao i njegov muzički bend, Grej, koji će osnovati u tinejdžerskim danima. Po izlasku iz bonice ubrzo mu se i roditelji razvode.

Majka biva primljena u psihijatrijsku bolnicu, a ostatak porodice na čelu sa ocem se počinje seliti u potrazi za boljim poslom. Kada se konačno presele u Portoriko, odnos Žan-Mišela sa ocem postaje zategnutiji i on prvi put bježi iz kuće. Godine 1976. porodica se vraća u Njujork. Tokom školovanja nije se isticao kao vrijedan đak i često je mijenjao škole. Jednako ga je interesovala i muzika i slikarstvo. Na kraju neće ni završiti školu već će je napustiti, godinu dana pred diplomom u svojoj 17 godini.

U svijet likovne umjetnosti zakoračio je sa svojim drugom Elom Dijazom sa uličnim grafitima potpisujući radove pod pseudonimom SAMO što je akronim, skraćenica za rečenicu „SAMe Old shit“ (isto staro sranje). Sa Dijazom se rastaje posle prepirke i Dijazovog grafita „SAMO is dead“ (SAMO je mrtav) u Sohou i od tada radove potpisuje svojim imenom. Radove je prodavao i u vidu razglednica inspirisane pank kulturom. Podloga je nebitna, pa je tako islikao haljinu svoje djevojke, pisao po nasumično izabranim predmetima, često i tuđeg vlasništva. Isprobao se u strip umetnosti, sportu, filmskoj industriji, muzici.



Zahvaljujući majci Žan-Mišel je govorio španski, engleski i francuski pa se u njegovim radovima koji su većino puni jarkih boja, mogu vidjeti natpisi na više jezika ali i pisama, brojeva, piktograma, logoa, simbola, dijagrama i drugih karaktera. Crtežima i natpisima Baskijat je pokušavao da ukaže na na fenomene rasne diskriminacije, klasne razlike, socijalnu hipokriziju, istoriju Afroamerikanaca… Panteon njegovih zvijezda kojima je u svojim slikama napravio omaž, su čuveni afroamerički atletičari i muzičari. „Crnci su protagonisti najvećeg broja mojih slika. Nisam vidio mnogo slika sa crnim ljudima na njima”, jedan je od Baskijatovih zapisa na zidu izložbe koji jasno izražava njegovu preokupaciju sopstvenim porijeklom.

Stvarao je u godinama kada je posle konceptualne umjetnosti bio aktuelan neoekspresionizam i renesansa slikarstva, što je bilo blisko njegovoj energiji, brzini, sugestivnim autobiografskim narativima. Njegova platna vrve od prizora kostura i unutrašnjih organa, obrisa ljudi, grotesknih lica, tekstova na pozadini različitih boja koje ukazuju na umjetnikovo iskustvo sa grafitima i uličnoj umjetnosti. Baskijat pokazuje i saobraćajnu vrevu, ukazuje na probleme modernog društva, sociološke razlike inspirisane multi-etičnom, hip-hop kulturom pa kritičari njegovo slikarstvo često klasifikuju u post-grafiti umjetnost.



Nešto kasnije Baskijat upoznaje i Vorhola sa kojim postaje veliki prijatelj. Stvaraju plakat inspirisan bokserskim mečom za njihovu prvu zajedničku njujoršku izložbu, koju je kritika negativno ocijenila. Bez obzira na prve negativne kritike dva slikara su nastavila da sarađuju. Baskijat je u Vorholu vidio očinsku figuru što je Vorhol koristio da bi ga naveo da ostavi droge. Zajedno su trenirali, razmjenjivali portrete, radili izložbe. Baskijat se čak preselio u Vorholov studio koji je izdavao i ostao tamo sve do njegove smrti. Njihov odnos prikazan je i u biografskom filmu „Baskijat“ Džulijana Šnabera gdje glavnu ulogu tumači Džefri Rajt, a Vorhola Dejvid Bouvi, muzičar i glumac koji je lično poznavao i sarađivao sa Žan-Mišel Baskijatom.

Posljednje godine i smrt



Prijateljstvo sa Madonom

Žan-Mišel Baskijat je sredinom osamdesetih godina dvadesetog vijeka bio u vrhuncu slave. Dobija velike narudžbine za slike, murale, grafite. Njegovi radovi dostižu cijenu od 50.000 dolara po komadu. Njegove slike kupuju poznati ljudi iz svijeta muzike, televizije i šoubiznisa. Gostuje u filmovima i muzičkim spotovima. Pojavljuje se na naslovnici New York Times časopisa, putuje po svijetu ali potpada i pod uticaj narkotika.

Posle Vorholove smrti, 1987. godine, Baskijat upada u depresiju i počinje ponovo sa upotrebom heroina. Godinu dana kasnije, 12. avgusta 1988. Žan Mišel Baskijat umire od prevelike doze. Pet dana kasnije sahranjen je na groblju u Bruklinu, a tokom memorijalne službe došlo je oko 300 ljudi iz svijeta umjetnosti, kulture i medija. Iste godine, slikar Kit Hiring kao uspomenu na njega stvara sliku „A Pile of Crowns, for Jean-Michel Basquiat“.

Baskijat se uprkos svoj kratkom životu smatra plodonosnim slikarom. Za sobom je ostavio oko 1000 slika i 2000 crteža. O njegovom životu su snimljena dva filma, 1996. i 2010. a njegova djela dostižu velike novčene cifre na aukcijama pa je tako 2013. godine na aukciji slika “Dustheads“ prodata za neverovatnih 48.8 miliona dolara.

Бердышев Игорь

Žan Mišel Baskijat

Бердышев Игорь

Žan Mišel Baskijat

Бердышев Игорь

Stephen B. Whatley

Raoul Dufy

Wassiliy Kandinsky.