Pomazanje (grčki:
χρισμα hrizma –
ulje,
mast, mazanje) je antički obred prilikom koga je
sveto ulje mazano na glavu novom
kralju ili prvosvešteniku.
Kraljevi
Izraela i veliki sveštenici primali su pomazanje uljem kao znak nove službe, nakon čega su sticali zvanje pomazanika (1 S 10.1; Lv 8.12). Pomazanje je u početku bilo isključiva privilegija jevrejskih sveštenika. Samuilo proširuje upotrebu ulja i na hebrejske vladare pomazavši
Saula i
Davida. Sve od Mojsija do proroka Samuila, sveto ulje je koristilo isključivo sveštenstvo da primi "otkrivenje od Boga". Bilo je strogo zabranjeno njegovo slobodno pravljenje i korištenje jer se smatralo svetim. Za kršenje zabrane slijedila je najteža kazna:
"Ko načini takvo ulje ili namaže njim nekoga, taj će se istrebiti iz naroda svoga".(Izlazak 30:33)
Pomazanik (hebrejski:
מָשִׁיחַ mašijah/mesija, grčki:
hristos) je osoba pomazana svetim uljem. U širem značenju to je onaj koga je
Bog izabrao za određenu misiju (Lk 4.18). U tom smislu je naziv korišten (izuzetno) čak i za jednog stranca kao što je perzijski kralj Kir (Iz 45.1). Rani kršćani su, za razliku od ostalih Jevreja, smatrali
Isusa pomazanikom, odakle i naziv Hristos ili Krist, odnosno
Mesija.
