- Poruka
- 365.733
Košarka je vrsta timskog sporta, koji uglavnom čine dva tima od po pet igrača, koji se takmiče jedan protiv drugog na terenu pravougaonog oblika.
Glavni cilj je postizanje što više poena, što se ostvaruje ubacivanjem lopte u koš, pritom pokušavajući da protivnički tim postigne što manje poena.
Prečnik košarkaške lopte je 24 centimetra, a prečnik obruča skoro duplo više, 46 centimetara. Koš je vredan jedan poen prilikom šutiranja slobodnih bacanja, d
va poena prilikom šutiranja unutar linije tri poena, i tri poena ukoliko se šutira izvan linije tri poena.
Pobeđuje tim koji na kraju utakmice postigne najviše poena, ukoliko je na kraju regularnog dela rezultat izjednačen, igraju se produžeci.
Tokom vremena košarka je razvila uobičajene tehnike šutiranja, dodavanja i vođenja lopte, kao i pozicije igrača i napadački i odbrambeni mehanizam.
Dok se uobičajena takmičarska košarka odvija pod strogim i tačno određenim pravilima, razne varijacije košarke učinile su košarku bližu igračima
i s manjim brojem pravila. Košarka je jedan od najgledanijih sportova na svetu.
Dok je takmičarska košarka isključivo dvoranski sport koji se odvija na terenu za košarku, manje regulisane vrste košarke mogu se igrati
i kao spoljni sport na podlogama različitim od parketa, koji je standard za takmičarsku košarku.
Ocem kosarke smatra se kanadski lekar sa Univerziteta Makgli, Džejms Nejsmit koji je početkom decembra 1891. godine, kada je radio kao profesor fizičkog raspitanja
na Koledžu Springfild, osmislio novu igru.
Naime, ova igra se odvijala na zatvorenom terenu, a cilj je bio održavanje kondicije kod učenika tokom zime – kada nisu imali mogućnost da trče napolju i bave se sportom kako to rade tokom toplijeg dela godine.Pokušavao je od različitih predloženih igara da napravi odgovarajuću, koja ne bi bila ni pregruba, a koja bi bila prilagođena učenicima, ali u tome nikako nije uspevao.
Nakon nekog vremena, profesor Džejms Nejsmit je shvatio da bi najbolja početna zamisao bila da uzme pravila dečije igre pod nazivom Patka na kamenu i da od nje, modifikujući određena pravila, napravi novi sport kojim bi mogli da se bave i njegovi učenici sa koledža.
Tada je napravio jednostavna pravila koja su određivala da koš bude na visini od 3,05 metara, a izgledao je drugačije nego onaj koji mi danas viđamo – imao je tvrdo dno koje ne propušta loptu, što je predstavljalo problem svaki put kada bi neki igrač dao koš.
Uskoro nakon što je osmišljena košarka za muškarce, 1894. godine profesorka fizičkog vaspitanja Senda Berenson je prilagodila već postojeća pravila košarke, koje je Džejms Nejsmit odredio, pa su ovu igru sada mogle da igraju i žene.
Prvobitna verzija košarke je bila veoma slična današnjem rukometu, koji je nastao gotovo istovremeno kao i košarka.
Zvanično – prva košarkaška utakmica se odigrala 20. januara 1892. godine u dvorani Gimnazije Udruženja mladih hrišćana. Na terenu, koji je bio upola manji od onog na kom se danas igra u NBA dvoranama, bilo je devet igrača.Prvi pravi košarkaši, trenirani za ovaj sport, bili su upravo studenti Gimnazije Udruženja mladih hrišćana, da bi se kasnije ova igra proširila na celu teritoriju Kanade i SAD-a.
U početku, košarka se igrala loptom za fudbal, ali su ubrzo počele da se proizvode lopte koje su napravljene baš za ovaj sport, a koje su – sve do 50-tih godina 20. veka – bile smeđe boje. Tada je Pol Toni Hinkl uveo narandžastu kao najbolju boju za košarkašku loptu – kako bi ona bila što uočljivija.
Na Olimpijskim igrama košarka se prvi put igrala 1936. godine. a četiri godine ranije osnovana je FIBA – Međunarodna košarkaška federacija koja je određivala pravila ovog sporta na svetskom nivou.
