Rechke
Veoma poznat
- Poruka
- 11.792
Jedno pitanje me kopka već neko vreme, a tiče se imena Srba, i shvatanju drugih naroda o nama kao posebnom narodu i našim državama tokom srednjeg veka, a posredno i o našoj sopstvenoj svesti o tome.
Znam da nacije i nacionalna svest tokom srednjeg veka nisu postojali i da je suvišo govoriti o modernim političkim konstruktima u to vreme, ali svakako da su mnogi narodi u srednjem veku imali svest o svojoj posebnosti, o pripadnosti istom korpusu, o zajedničkoj kulturi, jeziku, pa i poimanja o sopstvenoj državi, ma koliko sve to bilo veoma drugačije od savremenih shvatanja. Takođe, drugi narodi su ih poimali kao posebne. I smatram da je ta svest o posebnosti po kojoj su se narodi razlikovali od drugih naroda bila u ovom delu Evrope izraženija nego u drugim delovima kontinenta, gde je, čini mise, regionalna pripadnost bila dominantija u odnosu na "nacionalnu" ili narodnu da je tako nazovem.
E sad, ono što mi je zapalo za oko jeste kako strani izvori nazivaju Srbe i Srbiju.
Pored srpskog etnonima, prisutno je mnogo naziva koji su izvedeni na osnovu imena antičkih naroda koji su naseljavali iste teritorije kao Srbi i drugi Sloveni.
Tako možemovideti da su nas nazivali Tribalima, Skitima, Tračanima, ili pak imenima izvedenih iz uopštenog slovenskog nazima - na primer Sklavinima.
To me ne čudi kada je u pitanju doba ranog srednjeg veka kada su srpske države bile u fazi formiranja i postepenog sticanja nezavisnosti, ali to se proteglo do duboko u srednji vek, čak i u visokoj razvijenoj fazi, dakle onda kada je Srbija postala ozbiljan politički činilac na Balkanu.
Na primer, na internetu se često može naći deo govora koji je Georgije Gemistos Pleton održao na sahrani Jelene Dragaš, majke poslednjih vizantijskih careva.
On je tom prilikom naziva Tračankom, iako su u to doba i Srbi i Srbija već uveliko rasprostranjeni nazivi u domaćim i stranim izvorima.
Da ne pominjem brojne starije primere, ali i kasnije čuvene iz južne Ugarske gde su doseljene Srbe po Raškoj nazivali Racima itd.
Tu se nadovezuje i pitanje naziva Srbija ili Raška, porekla i obuhvata pojmova, o čemu je izvrstan tekst svojevremeno objavila Jovanka Kalić.
Osim toga, kada posmatrate stare mape evrope, naročito iz 16-17. veka, često ćete na Balkanu primetiti Bugarsku, Dalmaciju, S(k)lavoniju, Hrvatsku, čak i Albaniju, iako skoro da nije bilo nezavisnih političkih tvorevina Albanaca sve do kasnog srednjeg veka, ali Srbiju veoma retko.
Znam da su i druge narode nazivali nekim uopštenim imenima i imenima drevnih naroda, pa su tako Mađare nazivali Turcima, Skitima... Bugare takođe Skitima, sve Slovene iz jadranskog zaleđa Sklavinima, Slovenima... ali nekako se to u većoj meri odnosilo na nas, nego na neke druge narode čini mi se.
Dakle, moje pitanje je,otkuda i zašto toliko različitih naziva za Srbe i Srbiju i to do duboko u srednji vek,uprkos snažnom prisustvu na političkoj i kulturnoj mapi Balkana?
Da li je to samo ostatak tradicije i prenošenja starih naziva ugledanjem na autoritete, što je bila praksa u srednjem veku, ili se radi o nečem drugom?
Znam da nacije i nacionalna svest tokom srednjeg veka nisu postojali i da je suvišo govoriti o modernim političkim konstruktima u to vreme, ali svakako da su mnogi narodi u srednjem veku imali svest o svojoj posebnosti, o pripadnosti istom korpusu, o zajedničkoj kulturi, jeziku, pa i poimanja o sopstvenoj državi, ma koliko sve to bilo veoma drugačije od savremenih shvatanja. Takođe, drugi narodi su ih poimali kao posebne. I smatram da je ta svest o posebnosti po kojoj su se narodi razlikovali od drugih naroda bila u ovom delu Evrope izraženija nego u drugim delovima kontinenta, gde je, čini mise, regionalna pripadnost bila dominantija u odnosu na "nacionalnu" ili narodnu da je tako nazovem.
E sad, ono što mi je zapalo za oko jeste kako strani izvori nazivaju Srbe i Srbiju.
Pored srpskog etnonima, prisutno je mnogo naziva koji su izvedeni na osnovu imena antičkih naroda koji su naseljavali iste teritorije kao Srbi i drugi Sloveni.
Tako možemovideti da su nas nazivali Tribalima, Skitima, Tračanima, ili pak imenima izvedenih iz uopštenog slovenskog nazima - na primer Sklavinima.
To me ne čudi kada je u pitanju doba ranog srednjeg veka kada su srpske države bile u fazi formiranja i postepenog sticanja nezavisnosti, ali to se proteglo do duboko u srednji vek, čak i u visokoj razvijenoj fazi, dakle onda kada je Srbija postala ozbiljan politički činilac na Balkanu.
Na primer, na internetu se često može naći deo govora koji je Georgije Gemistos Pleton održao na sahrani Jelene Dragaš, majke poslednjih vizantijskih careva.
On je tom prilikom naziva Tračankom, iako su u to doba i Srbi i Srbija već uveliko rasprostranjeni nazivi u domaćim i stranim izvorima.
Da ne pominjem brojne starije primere, ali i kasnije čuvene iz južne Ugarske gde su doseljene Srbe po Raškoj nazivali Racima itd.
Tu se nadovezuje i pitanje naziva Srbija ili Raška, porekla i obuhvata pojmova, o čemu je izvrstan tekst svojevremeno objavila Jovanka Kalić.
Osim toga, kada posmatrate stare mape evrope, naročito iz 16-17. veka, često ćete na Balkanu primetiti Bugarsku, Dalmaciju, S(k)lavoniju, Hrvatsku, čak i Albaniju, iako skoro da nije bilo nezavisnih političkih tvorevina Albanaca sve do kasnog srednjeg veka, ali Srbiju veoma retko.
Znam da su i druge narode nazivali nekim uopštenim imenima i imenima drevnih naroda, pa su tako Mađare nazivali Turcima, Skitima... Bugare takođe Skitima, sve Slovene iz jadranskog zaleđa Sklavinima, Slovenima... ali nekako se to u većoj meri odnosilo na nas, nego na neke druge narode čini mi se.
Dakle, moje pitanje je,otkuda i zašto toliko različitih naziva za Srbe i Srbiju i to do duboko u srednji vek,uprkos snažnom prisustvu na političkoj i kulturnoj mapi Balkana?
Da li je to samo ostatak tradicije i prenošenja starih naziva ugledanjem na autoritete, što je bila praksa u srednjem veku, ili se radi o nečem drugom?
