- Poruka
- 231.658
Ima jedna stranka koja se zalaže za to da se ovom čoveku podigne spomenik u Novom Sadu. Nije sad bitno koja stranka (njima se bavite na Politici), nego da vidimo o kome se tu radi:
Pal Teleki u Srbiji je poznat kao častan političar koji nije želeo da Mađarska napadne Jugoslaviju u Drugom svetskom ratu. Razlog zbog kog u Beogradu već postoji ulica sa njegovim imenom, jeste taj što se Teleki protivio mađarskom učešću u invaziji na Kraljevinu Jugoslaviju, na šta ih je prisiljavala Hitlerova Nemačka. Pošto su njegove kolege iz mađarske Vlade, mimo njegovog znanja, dozvolile prolazak nemačkih trupa kroz Mađarsku na putu za Jugoslaviju, Pal Teleki je u znak protesta izvršio samoubistvo 3. aprila 1941. godine.
Ipak, unutrašnja i spoljna politika koju je Teleki vodio, daleko da su bez krivice.
Akademik, pripadnik aristokratije i ekspert na polju geografije, kreirao je čuvenu "Crvenu mapu" na kojoj je prikazana etnička struktura nekadašnjeg Austrougarskog carstva. Kasnije će ova mapa Miklošu Hortiju poslužiti kao povod za zahtev za reviziju Versajskog sporazuma.
U vreme svog prvog premijerskog mandata (1920 - 1921), Teleki je prvi u tadašnjoj Evropi doneo antijevrejski zakon, odnosno zakon kojim se Jevrejima uskraćuje pravo na obrazovanje.
Njegov populizam ogledao se i u pronatalitetnoj politici Mađarske. Planiranje i zaštitu porodice stavio je u nadležnost države, a sve je to zasnovao na konceptu eugenike, odnosno praksi koje za cilj imaju "poboljšanje mađarske nacije". U tom smislu, državni aparat se značajno uključivao u reprodukciju i ženska prava.
Političari u Mađarskoj, kao u fašističkoj Italiji i nacističkoj Nemačkoj, bili su bliski ideji "čiste države" zasnovane na biološkim definicijama nacije. Telekijev cilj je bio stvaranje "Velike Mađarske", teritorijalno slične Mađarskoj u Austrougarskoj, ali demografski i kulturološki različite.
Teleki je bio aktivno uključen u eugenički pokret još pre 1918. godine i jedini je poznati predsednik takvog pokreta koji je postao premijer. Pre nego što je došao na vlast, oštro je kritikovao industrijalizaciju i urbanizaciju, kao trendove koji utiču na plodnost i "rasnu degeneraciju".
Tokom drugog premijerskog mandata (1939 - 1941) sarađivao je sa nacističkom Nemačkom i pozdravio razbijanje Čehoslovačke i Rumunije, u nadi da će ostvariti ciljeve teritorijalnog proširenja Mađarske. S druge strane, odbio je zahtev Nemačke da koriste železnicu 1939. godine u napadu na Poljsku.
Odbijanjem Nemaca da koriste mađarsku prugu i samoubistvom zbog napada na Jugoslaviju, Telekijev život je viđen drugačije. Pre skoro 20 godina otkriven je spomenik posvećen bivšem premijeru u Budimpešti. Oni koji ga danas podržavaju, kažu da je antijevrejski zakon koji je doneo zapravo spasio hiljade mađarskih Jevreja tako što je odložio nacističku invaziju Mađarske.
Tadašnji zvaničnici su, ipak, imali rezerve kada je reč o obeležju Telekiju, pa su odbili da spomenik bude podignut blizu predsedništva, nakon što su se jevrejska udruženja pobunila. Umesto toga, spomenik je podignut u dvorištu katoličke crkve. Na otkrivanju obeležja, članovi odbora za spomenike istakli su njegovu ulogu u "zaštiti mađarskih Jevreja".
https://www.021.rs/story/Novi-Sad/V...goslavije-i-tvorac-antijevrejskog-zakona.html
Eh, sad ... pozitivno je što se principijelno protivio propuštanju nacističke vojske u Jugoslaviju, ali s druge strane očigledno je i on (kao i danas Orban) razmišljao o tome da štrpne deo naše zemlje, a i ideje o rasama i nacijama baš nisu ...hm.
Kako vi gledate na ovo?
Grof čiji spomenik traže u NS: Prijatelj Jugoslavije i tvorac antijevrejskog zakona
Pal Teleki u Srbiji je poznat kao častan političar koji nije želeo da Mađarska napadne Jugoslaviju u Drugom svetskom ratu. Razlog zbog kog u Beogradu već postoji ulica sa njegovim imenom, jeste taj što se Teleki protivio mađarskom učešću u invaziji na Kraljevinu Jugoslaviju, na šta ih je prisiljavala Hitlerova Nemačka. Pošto su njegove kolege iz mađarske Vlade, mimo njegovog znanja, dozvolile prolazak nemačkih trupa kroz Mađarsku na putu za Jugoslaviju, Pal Teleki je u znak protesta izvršio samoubistvo 3. aprila 1941. godine.
Ipak, unutrašnja i spoljna politika koju je Teleki vodio, daleko da su bez krivice.
Akademik, pripadnik aristokratije i ekspert na polju geografije, kreirao je čuvenu "Crvenu mapu" na kojoj je prikazana etnička struktura nekadašnjeg Austrougarskog carstva. Kasnije će ova mapa Miklošu Hortiju poslužiti kao povod za zahtev za reviziju Versajskog sporazuma.
U vreme svog prvog premijerskog mandata (1920 - 1921), Teleki je prvi u tadašnjoj Evropi doneo antijevrejski zakon, odnosno zakon kojim se Jevrejima uskraćuje pravo na obrazovanje.
Njegov populizam ogledao se i u pronatalitetnoj politici Mađarske. Planiranje i zaštitu porodice stavio je u nadležnost države, a sve je to zasnovao na konceptu eugenike, odnosno praksi koje za cilj imaju "poboljšanje mađarske nacije". U tom smislu, državni aparat se značajno uključivao u reprodukciju i ženska prava.
Političari u Mađarskoj, kao u fašističkoj Italiji i nacističkoj Nemačkoj, bili su bliski ideji "čiste države" zasnovane na biološkim definicijama nacije. Telekijev cilj je bio stvaranje "Velike Mađarske", teritorijalno slične Mađarskoj u Austrougarskoj, ali demografski i kulturološki različite.
Teleki je bio aktivno uključen u eugenički pokret još pre 1918. godine i jedini je poznati predsednik takvog pokreta koji je postao premijer. Pre nego što je došao na vlast, oštro je kritikovao industrijalizaciju i urbanizaciju, kao trendove koji utiču na plodnost i "rasnu degeneraciju".
Tokom drugog premijerskog mandata (1939 - 1941) sarađivao je sa nacističkom Nemačkom i pozdravio razbijanje Čehoslovačke i Rumunije, u nadi da će ostvariti ciljeve teritorijalnog proširenja Mađarske. S druge strane, odbio je zahtev Nemačke da koriste železnicu 1939. godine u napadu na Poljsku.
Odbijanjem Nemaca da koriste mađarsku prugu i samoubistvom zbog napada na Jugoslaviju, Telekijev život je viđen drugačije. Pre skoro 20 godina otkriven je spomenik posvećen bivšem premijeru u Budimpešti. Oni koji ga danas podržavaju, kažu da je antijevrejski zakon koji je doneo zapravo spasio hiljade mađarskih Jevreja tako što je odložio nacističku invaziju Mađarske.
Tadašnji zvaničnici su, ipak, imali rezerve kada je reč o obeležju Telekiju, pa su odbili da spomenik bude podignut blizu predsedništva, nakon što su se jevrejska udruženja pobunila. Umesto toga, spomenik je podignut u dvorištu katoličke crkve. Na otkrivanju obeležja, članovi odbora za spomenike istakli su njegovu ulogu u "zaštiti mađarskih Jevreja".
https://www.021.rs/story/Novi-Sad/V...goslavije-i-tvorac-antijevrejskog-zakona.html
Eh, sad ... pozitivno je što se principijelno protivio propuštanju nacističke vojske u Jugoslaviju, ali s druge strane očigledno je i on (kao i danas Orban) razmišljao o tome da štrpne deo naše zemlje, a i ideje o rasama i nacijama baš nisu ...hm.
Kako vi gledate na ovo?
