Srbistika

Mrkalj:

U 10. tački prědgovora Broz-Ivekovićevog Rěčnika stoji 'vako:

"Ovo djelo moglo bi se zvati i Rječnik srpskog jezika, i da su ga napisali Srbi jamačno bi se tako zvalo. Nije se dometnulo ili Srpskoga jer taj dometak ne bi zadovoljio ni jednog Srbina a ozlovoljio bi mnoge Hrvate a i Srbi ne bi dodali ili Hrvatskoga. Braća kao braća."

Ovo krupno dělo Broza i Ivekovića iz 1901. počeo je da pravi Ivan Broz, ali ga je smrt u tome omela, pa ga je dovršio njegov ujak, Franjo Iveković, kanonik. Autori međutim nisu krili da su materijal za Rječnik hrvatskog jezika crpli iz sasvim određenog korpusa. Oni su u prědgovoru jasno naznačili da su to děla Vuka, Daničića, Njegoša i Milana Đ. Milićevića, nesumnjivo srpskih pisaca koji su svoje knjige pisali na maternjem srpskom jeziku. Otuda bi pravi naziv ovog rěčnika zaista bio Rěčnik srpskog jezika; hrvatsko ime tom rěčniku dato je posve arbitrarno.

I na kraju, sačuvaj me bože argumentacije iz 10. tačke prědgovora - kao da ime jezika zavisi od toga ko rěčnik pravi a ne od jezika sadržanog u Rěčniku. Franjo Iveković i Ivan Broz, kao kajkavci, praveći rěčnik štokavskog, pravili su rěnik tuđeg jezika.

Kliknite za proširenje...

Usput- zašto je ovaj rječnik, koji je ostao bez ikakva utjecaja, "uvaljen" kao njekli tobožnji dokaz za- što ?
O njemu je već pisano.

Zadnje djelo vukovačkoga prijevrata rječnik je zagrebačkoga kanonika Franje Ivekovića i njegova nećaka Ivana Broza (Broz je auktor prvoga i najutjecajnijega rada vukovačke troglave aždaje, tvoreće ju pravopis, gramatika i rječnik). Broz nije poživio da vidi izlazak rječnika, po zamisli nješto proširenoga Karadžićevog «Srpskog rječnika», 2. izdanje 1852. Ovaj, po imenu «Hrvatski rječnik», izašao je 1901.

Hrvatska je javnost ovaj rječnik primila ne s prevelikim entuzijazmom, što je još blaga karakterizacija. Vatroslav je Jagić iz Beča bio, usporedimo li njegovo neraspoloženje Maretićevim većim djelima (studijom o pravopisu i velikom gramatikom), još oštriji u svojim kritikama, a Antun Radić je, po očekivanju taj rječnik jednostavno pokopao.

«Hrvatski rječnik» Broza i Ivekovića ima nešto preko 55.000 natuknica, no kao rječnik hrvatskoga jezika vrlo je siromašan. Uzme li se u obzir često ponavljana tvrdnja srpskih filologa velenacionalne orijentacije da su Hrvati preko vukovaca na prijelazu 19. u 20. stoljeće «dobili» novi jezik kojim se, eto, i danas služe, moglo bi se, referencirajući na ovaj «hrvatski» rječnik utvrditi skoro suprotno. Ne ulazeći detaljno u prijepornice oko toga (ne)djela- zainteresirani mogu naći podatke u studiji Ive Pranjkovića «Filološki vjekopisi», Disput, Zagreb, 2006.- navest ćemo samo stanovot broj leksema koji su navedeni u tom rječniku (bez objašnjenja njihovih značenja- predaleko bi nas to odvelo), kao i kratak popis riječi koje nisu ušle u rječnik (velik je dio naveo još Jagić u prikazu rječnika, uzevši riječi iz knjiga Mažuranića i Šenoe) .

Oba su popisa indikativna i ruše vukovački filološki mit.

Riječi u «Hrvatskom rječniku» koje baš i nisu familijarne prosječnom hrvatskom porabniku, a preuzete su iz Karadžića i njekih nehrvatskih izvora. Evo samo nešto primjera iz popisa pod slovom D:

Dabulana, dacija, daća, daidža, dalak, damno, dance, danicka, danik, danu, danjom, darnuti, daša, daškalica, daulbas, davija, davran, davudžija, debe, debelkosa, debeljaš, Debre, degati se, dekalica, dekati, dekika, deklić, deliluk, deliustavci, delkušica, ....deriguša, dervenčiti se, devesilj, devetiti se, dilbagija, dilčik,....dizija, dlance, dnina, ....drgudovac,....duhnja, duringača, ..dvojčica,..(na str. 182-183. Pranjkovićeve knjige. Nisam naveo sav popis «ujdurmi» pod slovom D- ima ih, samo tu nabrojanih, tih i takvih, 113. Npr. dučiti se (u Srijemu: truditi se), durača (što dugo traje), duringača (kuća od brvana), dvovolnik (seljak koji ima dva vola) itd.

Nazdravlje !

Izostavljene su «nenarodne», «izmišljene» riječi koje su izmislili Mažuranić, Šulek, Šenoa i dr. Kao, to nije «po Vuku», pa nije ispravno jer nije «narodno». Njekakva hrvatska izmišljotina.

Da vidimo te hrvatske izostavljenice, tj. bar malen dio njih !

Bezobziran, brodolom, brzojav, cigareta, čarobnost, dobroćudan, dražestan, gorostas, grižnja (savjesti), imendan, iskrenost, izvadak, izlet, izlika, izrabljivati, izraz, ..kipar, klaonica, kruhoborac, kućanstvo, liečništvo, luđak, malodoban, maloljetan, metar, mlitavac, naklada, naseobina, nastradati, neprohodan, ..., parobrod, patnik, pilana, pobjednik, poboljšati, poduzeće, podvornik, pospremiti, postojati, postotak, poštenjak, prednost,....razkošan, raztumačiti, ratoboran, razdraženost, raznolik, razočarati, razvoj, ....skroman, skupina, sladoled, slavlje, slobodouman, sljepoočnica, smočnica, snubok, spletkariti, sporazum, ..., sudjelovati, sukrivac, svemir, svjež, svota, stratište, strog, ...učenjak, udobrovoljiti, udubina,...uredovati, urlik, urod, uloga, ..uzor, uzoran, ...vlastelinstvo, vodstvo, vojarna, zabrinutost, začastan, zadrugar, zadovoljština, zaklonište, ....zloduh, zlokoban, znanost,..zvuk, zvučnost,..živež, životinjstvo,..

Aferim !

Toliko o tom rječniku i tvrdnji da smo na korpusu Karadžićevih i Daničićevih djela «dobili» neki jezik.

Evo još materijala za srbistiku- Fran Kurelac, Karadžićev tajnik:

Urvan Hroboatos:

Bezobziran, brodolom, brzojav, cigareta, čarobnost, dobroćudan, dražestan, gorostas, grižnja (savjesti), imendan, iskrenost, izvadak, izlet, izlika, izrabljivati, izraz, ..kipar, klaonica, kruhoborac, kućanstvo, liečništvo, luđak, malodoban, maloljetan, metar, mlitavac, naklada, naseobina, nastradati, neprohodan, ..., parobrod, patnik, pilana, pobjednik, poboljšati, poduzeće, podvornik, pospremiti, postojati, postotak, poštenjak, prednost,....razkošan, raztumačiti, ratoboran, razdraženost, raznolik, razočarati, razvoj, ....skroman, skupina, sladoled, slavlje, slobodouman, sljepoočnica, smočnica, snubok, spletkariti, sporazum, ..., sudjelovati, sukrivac, svemir, svjež, svota, stratište, strog, ...učenjak, udobrovoljiti, udubina,...uredovati, urlik, urod, uloga, ..uzor, uzoran, ...vlastelinstvo, vodstvo, vojarna, zabrinutost, začastan, zadrugar, zadovoljština, zaklonište, ....zloduh, zlokoban, znanost,..zvuk, zvučnost,..živež, životinjstvo,..

Kliknite za proširenje...

Iako vidim samo jednu reč koja nije srpska već slovenačka (izlika, srpska je izliha, izlišan izlišno, lihva, lih, lihvar, lišiti, lišavati), dobro je da si ovo pomenuo. Biće potrebno za svaku reč odrediti njenu premijeru (autora i datum) te tvorbu odnosno adresu pozajmice (sa navođenjem češkog, ruskog, poljskog, italijanskog rečnika u kojem se pojavljuje pre pojave u srpskom jeziku ma kojeg tipa, odnosno varijante). Npr. reč urlik je italijanizam.

Činjenica da su Hrvati u obradi istorije jezika odmakli ispred Srba mali milion godina ne menja činjenično stanje. Što bi Bulka rekao:

Da, kajkavci sô Hrvati (sôdeći po imene), ali zato štokävci nesô (kod štokavskih piscev je pĺno češći naziv "slovinski", "ilirski", naravno i "srpski", kod, recimo, Petranovića). Da ne spominjem da je baš radi štokavcev Gaj promenił pridev "horvatski" u "ilirski", jer mu se činilo da je pridev "horvatski" preôzäk.
Vu svakome slôčaje, to je své vrlo fluidnó.

Autor: Zlata Bojović
Trag u istoriji, političkom i umetničkom pamćenju koji je viševekovna republika svetog Vlaha ostavila iza sebe, nesmanjenim intenzitetom i inspirativnošću traje do današnjih dana. Dubrovnik ukrašen morem i prirodom i obasjan istorijom, na sredokraći između sklada prosvećenog zapada i stihije htonskog istoka, rodni grad vrlih pesnika, veštih moreplovaca i trgovaca, mudrih državnika i naučnika, večna je inspiracija književnika, putopisaca i hodočasnika njegove lepote i harizme. Zlata Bojović u knjizi Stari Dubrovnik u srpskoj književnosti, prateći sveukupnost inspiracije, živote i dela velikih dubrovačkih bardova i njihovih novovekovnih „nastavljača“, od Matije Bana do Radoslava Bratića, briljantno gradi sliku grada poniklu u umetničkoj inspiraciji. Granice nacionalne književnosti u ovom slučaju ne ograničavaju pogled i tumačenje, naprotiv, upravo su to horizonti i vidici zaboravljenog evropskog i dubrovačkog kosmopolitizma, univerzalnosti koja se ogledala u nepresušnoj inspiraciji i uzajamnosti između drevnog grada i književnog talenta i dela njegovih hroničara. Vanserijsko poznavanje dubrovačke književnosti Zlate Bojović i njenih kasnijih inspirativnih citata, rađa osećaj posebnog stila i sklada o kome autorka i te kako vodi računa, a o kome je možda najbolje pisao poznati dubrovački intelektualac i političar Jovan Đaja (1914): „Dubrovačka skladnost u narodu lako je uočljiva i urođena, da slobodno možete, putujući preko zemljišta Dubrovačke Republike i dan danji po skladnosti stanovnika ga poznati, dokle dopirahu i gde prestajahu granice Dubrovačke Republike i dubrovačkoga vaspitanja, mada prelazeći te granice ostajete ipak u istom narodu, samo izvan domašaja dubrovačke skladnosti.“Ove nevidljive granice su upravo korice ove knjige.
Ostali naslovi koji sadrže ključne reči: Dubrovnik , Srpska književnost
Ostali naslovi iz oblasti: Istorija i teorija književnosti, eseji, studije

Autor: Svetlana Stipčević
Svojim ranijim komparativnim studijama i monografijama Svetlana Stipčević, profesor srbokroatistike i šef katedre na Fakultetu za strane jezike i književnost Univerziteta u Bariju (Italija), jedan od retkih stručnjaka za staru dubrovačku književnost,i pridodala je knjigu „Dubrovačke studije”. Ova knjiga sadrži: „Slovinstvo” starih Dubrovčana i islam, Dubrovačka književnost renesanse i baroka u evropskim okvirima, Biblijski sadržaji u dubrovačkoj književnosti XVII veka, Evropski kontekst dubrovačke melodrame...
Autor na početku knjige svojih ogleda i studija veli:
Imamo ovu knjigu u antikvrnici: 1
Ostali naslovi koji sadrže ključne reči: Dubrovačka književnost , Dubrovnik
Ostali naslovi iz oblasti: Istorija i teorija književnosti, eseji, studije

Autor: Zlata Bojović
Izdavač: ZAVOD ZA UDZBENIKE - BEOGRAD
Godina izdanja: 1982
Format: 20 cm
Broj strana: 105
Povez: Broširani povez




Autor: Zlata Bojović
Izdavač: ZAVOD ZA UDZBENIKE - BEOGRAD
Godina izdanja: 1995
ISBN: 86-17-04266-4
Format: 18 cm
Broj strana: 140
Povez: Broširani povez

Author: Zlata Bojović
Publisher: Beograd : Narodna knjiga - Alfa, 2003
Series: Biblioteka Filolog, knj. br. 12.
Edition/Format: Book : Serbian

Pohvala Srpskom Jeziku – Proglas jezičke tribine UKS

Uredništvo jezičke tribine Udruženja Književnika Srbije
* * *

Jezička tribina Udruženja književnika Srbije stavlja na javnu raspravu zaključke, stavove i odgovore na otvorena pitanja srpskog jezika.
Tribina je otvorena i slobodna za sva mišljenja i predloge. Konačni zaključci biće usvojeni posle javne rasprave.

http://www.****************/wp-content/uploads/2011/07/Vuk-Stefanovi%C4%87-Karad%C5%BEi%C4%87-300x228.jpgZa pisce je jezik mnogo više od pukog sredstva sporazumevanja. Jezik je za pisce jedino sredstvo umetničkoga, književnog izražavanja.
Jezik je jedino što imaju pisci.
Jezik je najveće što ima narod.
Piscima je data samo bestelesna reč, ona koja beše od iskoni, koja beše u Boga, koja beše sam Bog, varnica duha koja je iskočila iz čoveka i obasjava svu zemlju i vasionu.
Reč nema nijedno svojstvo stvari, a ima sva svojstva duha.
Srpski narod i srpski pisci mogu biti ponosni na svoju reč i svoj srpski jezik. U tom jeziku nastala su najveća umetnička dela srpskog naroda: narodna poezija, Gorski vijenac, Na Drini ćuprija... vrhovi svetske veličine i slave.
Sve je to samo iz reči i jezika stvoreno.
Odatle potiče pravo i obaveza srpskih pisaca da pišu i brinu o jeziku. Oni nemaju ništa osim jezika.
Ko bi to mogao da ima preče pravo da govori o jeziku osim pisaca?
Srpski pisci danas stupaju u odbranu i zaštitu srpskog jezika ne kao usamljeni pojedinci, nego svi zajedno, kao Udruženje književnika Srbije.
S nama su svi srpski pisci koji pišu i koji su pisali srpskim jezikom.

Srpska nauka o jeziku sada je u toku velikog istorijskog preokreta, najvećeg u toku svog postojanja.
Vreme srbohrvatistike je prošlo.
Nestale su ideologije, politike i države kojima je služila, nestala je srbohrvatistika.
Danas je u punom jeku i na delu srbistika, istinska nauka o srpskom jeziku.
Jezičku tribinu vode vodeći srpski lingvisti, istovremeno i članovi Udruženja književnika Srbije.
To su ljudi koji su vratili ime srpskom jeziku, na velika vrata, u Ustav i zakone Srbije.
To su ljudi koji su srpskoj nauci o jeziku vratili njeno ime - srbistika.
U Udruženju književnika Srbije stekli su se uslovi za široku, ozbiljnu i naučnu raspravu o otvorenim pitanjima srpskog jezika.
O ovim i ostalim pitanjima Jezička tribina Udruženja književnika Srbije davaće odgovore u toku svog neprekidnog rada.

Jezik nema granica

Novonastale države na jezičkom prostoru srpskog jezika zagradile su se svojim državnim granicama. Ali jezik nema granica. On je s obe strane postojećih granica isti, jedan, jedinstven i srpski, bez obzira kako ga tamo zvali i šta s njime činili.
To nisu novi i drugi jezici. To su samo novi nazivi za jedan jedinstveni Vukov srpski jezik.
Više od polovine srpskog jezičkog prostora nalazi se van granica Srbije. Tamo je upravo onaj novoštokavski ijekavski jezički prostor koji je Vuk Stefanović Karadžić odredio za osnovicu i temelj srpskog jezika. Blizu devet miliona ljudi van Srbije govori srpskim jezikom. Srpskim jezikom govori se u Hrvatskoj, Bosni i Hercegovini i u Crnoj Gori.
Danas, kao i ranije, srpskim jezikom govori blizu 20 miliona ljudi. U tome je veličina, moć, bogatstvo i preimućstvo srpskog jezika.
Srpski pisci i savremena srpska nauka o jeziku daju izričit i jasan odgovor šta je srpski jezik, ko njime govori i gde se njime govori, pogotovo sada, kad je na delu cepanje srpskog jezičkog prostora, preotimanje, prisvajanje i preimenovanje u druge jezike. Ne možemo se ponašati kao da se sve to dešava negde na kraju sveta, nekom drugom, tuđem, a ne srpskom jeziku.
Srpski pisci i naučnici obeležavaju granice srpskog jezičkog prostora i odgovaraju na cepanja i prisvajanja delova tog prostora u Hrvatskoj, Bosni i Hercegovini i u Crnoj Gori.
U Srbiji danas nema ko drugi i nema drugog mesta sa kojeg se može i mora odbaciti postojanje hrvatskog, bosanskog i crnogorskog jezika na istorijskom jezičkom prostoru srpskog jezika.
Uspeli smo da srpskom jeziku u Srbiji vratimo njegovo ime.
Dužnost nam je da sačuvamo ime srpskog jezika ne samo u Srbiji nego i na celokupnom njegovom prostoru.
Ne možemo prećutati i na taj način potvrditi nazive koji su srpskom jeziku dali u drugim državama.
Državne granice i nazivi tih zemalja su jedno i podležu volji i pravu svakog naroda, ali jezik nije isto što i država.
Tako je svuda u svetu i tako će biti i kod nas, koji jesmo deo tog sveta.

Kada engleski pisci i lingvisti prihvate da engleski jezik u Americi, Kanadi i Australiji nije engleski, nego američki, kanadski i australijski, tada i srpski pisci i lingvisti mogu prihvatiti da srpski jezik u Hrvatskoj, Bosni i Crnoj Gori nije srpski, nego hrvatski, bosanski i crnogorski.
Za srpske pisce i srpsku nauku o jeziku postoji:
- samo srpski jezik u Hrvatskoj, a ne hrvatski jezik,
- samo srpski jezik u Bosni i Hercegovini, a ne bosanski jezik,
- samo srpski jezik u Crnoj Gori, a ne crnogorski jezik.
To treba jasno reći i čitko napisati da se zna da je tako oduvek bilo i da će tako biti i ostati.
Ćutanje o tome tumači se kao odobravanje.
Teško je prihvaćeno ime srpskog jezika i u Srbiji, ali su lako prihvatana sva nova imena za srpski jezik, čak i naziv BHS, skrojen u Dejtonu.
U skladu sa vukovim učenjem o srpskom jeziku, u Srbiji nema više mjesta za dvije nauke i dva različita stava o pitanju jedinstva, celovitosti i nedeljivosti srpskog jezičkog prostora.


Cepanje i otuđenje srpskog jezičkog prostora izvršeno je pod okriljem nacionalnih pokreta i ideologija koji su težili prema potpunom zatvaranju srpskog jezika u granice Srbije:

- preimenovanjem srpskog jezika u druge jezike,
- čestim pokušajima odbacivanja ijekavice i
svođenjem srpskog jezika na ekavicu,
- zatvaranjem srpskog jezika u ćirilicu.

Time bi se srpski jezik sveo na Srbiju, ekavicu i ćirilicu.
Tako bi srpski jezik bio ono što ostane kad svak od njega uzme što hoće.
Ali uvođenjem novogovara u Hrvatskoj, nešto više turskih reči u Bosni, dva nova slova u staroj Vukovoj azbuci u Crnoj Gori ne mogu se od srpskog jezika napraviti novi jezici. To mogu učiniti samo vekovi, a ne činovnici, jednim rešenjem na papiru.

Postojanje srpskog jezika u Hrvatskoj je nepobitna istorijska činjenica
Zna se tačno kada je, gde je i ko se odrekao hrvatskog jezika i preuzeo srpski jezik u Hrvatskoj.
Kada? Tačno 28. marta 1850.
Gde? U Beču.
Ko? Odrekli se hrvatskog, primili srpski i potpisali svojom rukom: Ivan Kukuljević, Dimitrije Demetar, Ivan Mažuranić, Vinko Pacel, Stjepan Pejaković, Franjo Miklošić.
http://www.****************/wp-content/uploads/2011/07/%D0%82%D1%83%D1%80%D0%BE-%D0%94%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%87%D0%B8%D1%9B-239x300.jpg

Predali su im srpski jezik na upotrebu i potpisali svojom rukom: Vuk Stefanović Karadžić i Đuro Daničić.
Preimenovanje srpskog jezika u hrvatski uvek je vršeno samovoljno i nasilno, najpre rešenjem Ante Pavelića i ustaške vlasti 1941. godine. Tada je novi hrvatski jezik pravljen nožem. Drugi put, na isti način, takođe samovoljno, pravljen je odlukom Tuđmanove vlasti 1993. godine, bez ikakve naučne jezičke osnove i naučnog obrazloženja.
Stvarane su veštačke razlike kako bi se hrvatski jezik prikazao kao zaseban jezik, drukčiji od srpskog.
Tako se ne može pred svetom stvarati novi jezik.
Čak ni u Deklaraciji o položaju hrvatskog jezika iz 1967. godine nije naveden nijedan naučni jezički razlog za proglašenje hrvatskog jezika. Deklaracija se pozvala na socijalističko samoupravno pravo naroda da svoj jezik nazove svojim imenom, i ništa više.
Težnja hrvatskih lingvista bila je da najpre stvore zasebne hrvatske jezičke standarde, pa zasebne varijante, pa napokon zaseban jezik.
Od svega toga nije bilo ništa. Srpski jezik u Hrvatskoj ostao je u suštini isti, čist i blistav, kakvoga je Vuk predao Hrvatima u Beču 1850. godine.
Omrazom se ne može stvoriti novi sopstveni jezik. Može se samo unakaziti, po sopstvenom obličju.
U svakom slučaju reč je o samovoljnom političkom činu, a ne o istorijskim i jezičkim razvoju posebnoga hrvatskog jezika.
Reč je o prisvajanju i preotimanju najvećeg istorijskog i kulturnog blaga srpskog naroda i njegovo proglašenje hrvatskim.
Zato za nas hrvatski jezik u Hrvatskoj ne postoji, sem onog čakavskog i kajkavskog.
U Hrvatskoj postoji srpski jezik i mi ga, s punim pravom, drukčije ne možemo zvati nego tako: srpskim jezikom, ili srpskim jezikom u Hrvatskoj.
Srpski jezik u Hrvatskoj i ranije se zvao srpski, ali "i hrvatski", "ili hrvatski". U novije vreme ime srpskog jezika je odjednom nestalo, čak i iz složenice srpskohrvatski. Odjednom je postao hrvatski i samo hrvatski, čak ne "i srpski", "ili srpski". Ali je živi srpski jezik u Hrvatskoj ostao. To dobro znaju svi, i Hrvati i Srbi. Hrvati se prave kao da su zaboravili da su se svoga jezika sami odrekli i javno ga odbacili, a prihvatili i prigrlili srpski.
U svakom slučaju reč je o samovoljnom političkom činu, a ne o istorijskim i jezičkim razlozima.
To je nasilni politički čin bez primera u svetskoj istoriji.

Pisci srpskog jezika

U Hrvatskoj i danas postoji srpski jezik i njime danas govore i pišu svi hrvatski pisci i svi građani Hrvatske, osim onih koji govore hrvatskim čakavskim ili kajkavskim jezikom. Druga je stvar što to ne priznaju.
Marin Držić i Jovan Sterija Popović, Ivan Mažuranić i Petar Petrović Njegoš, Tin Ujević i Jovan Dučić, Dinko Šimunović i Simo Matavulj, Dobriša Cesarić i Vasko Popa, Miroslav Krleža (osim Balada) i Ivo Andrić, Ivan Aralica i Dobrica Ćosić, svi oni pišu jednim istim srpskim jezikom, bez obzira na to kojoj književnosti, veri, naciji i državi pripadaju.
Svi su oni pisci srpskog jezika.
Srpski pisci odaju najveće priznanje hrvatskoj književnosti i hrvatskim piscima što su u svojim delima proširili, razvili i raspevali izražajne mogućnosti srpskog jezika do vrhunskih mogućnosti i umetničkih ostvarenja.

U očima sveta i vremena

Ne može se srpski jezik rezati nožem i deliti na komade, po plemenskim, verskim i državnim granicama.
Tako se ne radi nigde u svetu.
Američki pisci su pisci engleskog jezika: i Edgar Alan Po, i Ernest Hemingvej, i Mark Tven, i Teodor Drajzer. I svi ostali američki pisci isto toliko su pisci engleskog jezika kao što su Vilijam Šekspir, Džon Milton, Džordž Gordon Bajron, Oskar Vajld, Čarls Dikens, Džon Golsvordi, Džems Džojs, Vilijam Batler Jejts i svi ostali engleski pisci.
Austrijanci Rajner Marija Rilke, Franc Kafka, Štefan Cvajg, Herman Broh, Ernst Fišer i svi ostali jesu pisci nemačkog jezika, kao što su to Johan Volfganag Gete, Fridrih Šiler, Fridrih Hederling, Hajnrih Hajne, Erih Marija Remark, Bertold Breht, Tomas Man, Herman Hese i ostali nemački pisci.
Nobelovac Horhe Luis Borhes je argentinski pisac španskog jezika.
Nobelovac Pablo Neruda je čileanski pisac španskog jezika. Njega čak ni Pinoče nije nazvao piscem čileanskog jezika.
Nobelovac Gabrijel Garsija Markes je kolumbijski pisac portugalskog jezika.
Svuda u svetu i u Evropi je drukčije nego u Hrvatskoj.
Kad se ovo pitanje srpskog jezika u Hrvatskoj ovako iznese na meridijane i paralele sveta i svetske nauke o jeziku, onda hrvatski slučaj prisvajanja srpskog jezika liči na pokušaj sitne, uskogrude i nečasne plemenske prevare pred otvorenim očima i licem celog sveta.
Argentinski i čileanski pisci nisu manje Argentinci i Čileanci što pišu španskim jezikom.
Američki pisci svih vera i nacija nisu ničim uskraćeni što pišu engleskim jezikom.
Austrijska književnost cvetala je i cveta na nemačkom jeziku.
Kolumbijski pisci prihvataju portugalski jezik kao veliki dar, a ne ljagu.
Sve je onako kako u Hrvatskoj nije.
Nove jezike stvaraju samo vekovi, a ne činovnici, na papiru, u političkim prekim sudovima srpskom jeziku. Pa i kad tako napišu presudu o ukidanju srpskog jezika, ona samu sebe ukida, jer je ne mogu napisati drukčije nego na srpskom jeziku.

U Bosni se za srpski jezik otimaju Hrvati i muslimani. Hrvati mu daju svoje hrvatsko ime, muslimani muslimansko, i sada još novije bosansko ili bošnjačko ime, po najnovijoj bošnjačkoj naciji.
U Bosni jedan isti jezik ima tri imena. Tri čoveka u Bosni govore tri jezika, a svi se savršeno dobro razumeju.
Hrvati u Bosni ugledaju se u svemu na jezičku politiku u Hrvatskoj.
Muslimani ili sadašnji Bošnjaci grade svoju posebnu jezičku politiku: hoće svoju muslimansku državu, bošnjačku naciju i bošnjački jezik.
Od srpskog jezika i ćirilice Kulina Bana, od srpskog jezika i ćiriličnog pisma stećaka, od srpskog jezika i ćirilice kralja Stefana Tvrtka, sada se pravi bosančica i bošnjački jezik.
Ako bi bošnjački jezik stvarno postojao, on ni tada ne bi mogao pripadati samo muslimanima. Ali bošnjački jezik nikad nije postojao niti može postojati.
Muslimani su svojom ili tuđom voljom promenili veru, ali nisu i ne mogu promeniti jezik kojim su ranije govorili i kojim i sada govore. Isto tako su promenili ko zna koliko država, ali jezik nisu izmenili, jer jezik nije vera ni država.
Bosanski jezik ustanovio je u Bosni Benjamin Kalaj u vreme aneksije i okupacije Bosne od Austrougarske. To je bio nasilni čin austrougarske imperijalne politike na Balkanu.
To isto desilo se i u Prvom svetskom ratu, posle austrijske okupacije Srbije, kada je i u Beogradu zabranjena ćirilica.
U Drugom Svetskom ratu 1941. godine opet je zabranjen srpski jezik u Bosni. Učinili su to Nemci, ustaše i muslimani koji su ih podržavali.
To isto desilo se i u najnovije vreme građanskog i vjerskog rata u Bosni 1991-1995,
Zbog svega toga srpski pisci i srpska nauka o jeziku ne mogu priznati i prihvatiti postojanje bošnjačkog jezika.
U Bosni postoji samo srpski Vukov jezik i samo ga tako treba zvati i nikako drukčije.
Bosna i Hercegovina je veliki rasadnik najboljeg srpskog jezika, iz kojeg su iznikli veliki pisci i pesnici svih naroda i vera. Iz te cvetne bašte srpskog jezika potiču:
Petar Kočić i Branko Ćopić.
Ivo Andrić, Meša Selimović i Skender Kulenović.
Rajko Nogo i Mak Dizdar.
Silvije Strahimir Kranjčević.
Jovan Dučić i Aleksa Šantić.
Antun Branko Šimić .
Husein Tahmidžić i Izet Sarajlić
Momo Kapor i Zuko Džumhur.
Radoslav Bratić i Miroslav Toholj.
Sabahudin Hadžialić i Mile Stojić.
Oni su ljudi iz raznih vera, nacija i država, ali su svi pisci i veliki majstori srpskog jezika.
Koliko god nas dele vere, nacije i države, jedan jezik nas spaja u veliku književnost srpskog jezika.

U Crnoj Gori govori se srpskim jezikom od 12. veka, od kneza Miroslava, sina Zavide i brata Stefana Nemanje, koji je 1196. godine dao da se za crkvu Sv. Petra u Bijelom Polju napiše prva srpska knjiga nazvana Miroslavljevo jevanđelje.
I u vreme samostalne crnogorske države govorilo se srpskim jezikom.
Ime srpskog jezika zabranjivano je u Crnoj Gori samo za vreme okupacija u Prvom i Drugom svetskom ratu i nastankom nove crnogorske države u naše vreme.
http://www.****************/wp-content/uploads/2011/07/%D0%9F%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%80-%D0%94%D1%80%D1%83%D0%B3%D0%B8-%D0%9F%D0%B5%D1%82%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%9B-%D0%8A%D0%B5%D0%B3%D0%BE%D1%88-262x300.jpg

Svi crnogorski vladari govorili su i pisali srpskim jezikom, od Đurđa Crnojevića, Sv. Petra Cetinjskog i Njegoša do kralja Nikole.
U Crnoj Gori može se svake godine praviti neka druga samostalna država po volji pojedinaca ili naroda. Države se stvaraju i propadaju. Jezik uvek ostaje isti i on se ne može menjati i prepravljati svakom promenom i prepravkom države.
U Crnoj Gori ne može se praviti novi jezik od dva nova slova u azbuci. Ako je to sve i ako je to dovoljno da se napravi novi jezik, onda je to premalo. Onda takvih jezika u Crnoj Gori može biti desetak, jer svaki kraj u Crnoj Gori ima bar toliko i više razlika u govoru nego što su ta dva slova.
Jedan od tih novih crnogorskih jezika mogao bi biti rovački govor Matije Bećkovića, jer u njemu ima više crnogorskih reči i oblika nego u celokupnom jeziku koji nazivaju crnogorskim. Nikome ne pada na pamet da od tog pravi još jedan crnogorski jezik, ali se od toga pravi izvrsna poezija srpskog jezika.
Srpski pisci smatraju crnogorske pisce svojom istojezičnom i istokrvnom braćom i odaju najveće priznanje njihovom pjesničkom i pripovjedačkom geniju.
Srpski pisci prihvataju sve pisce iz Crne Gore kao braću i pisce jednog istog i zajedničkog srpskog jezika.
Vladika Petar Petrović Njegoš podigao je srpski jezik u lovćenske visine i u "svijetlo carstvo poezije". Kralj Nikola Petrović, Marko Miljanov, Stjepan Mitrov Ljubiša, Mihailo Lalić, Radovan Zogović, Aleksandar Ivanović i Jevrem Brković, dali su srpskom jeziku gorštačku ljepotu i duh Crne Gore i nikada se nisu zaklanjali za svoja brda, nego su nadaleko sa njih širili vidike i domete svoje umetnosti.
.

Ćirilica je pismo srpskog jezika.
Ćirilicom je napisana najstarija srpska knjiga Miroslavljevo jevanđelje.
Ćirilicom je pisao prvi srpski pisac Sveti Sava.
Ćirilicom je napisan najveći i glavni deo kulturne i umetničke baštine srpskog naroda.
Srpsku ćirilicu je uredio i prilagodio srpskom jeziku otac novije srpske kulture i književnosti Vuk Stefanović Karadžić.
Ćirilica je sada postala sporedno srpsko pismo, zanemareno i potisnuto do same ivice nestanka.
Srpski pisci i srpska nauka o jeziku jasno i nedvosmisleno izjavljuju da ćirilicu treba vratiti u punu upotrebu u Srbiji, bez bilo kakvih zakonskih i drugih ograničenja i uslovljavanja.
.
Zapuštenost srpskog jezika i ćirilice najbolje kazuje da srpski jezik i ćirilicu nisu štitili lingvisti ni političari.
Ustav Republike Srbije izričito ističe (čl. 10) da je u Srbiji u službenoj upotrebi srpski jezik i ćirilica. Ali Zakon o upotrebi srpskog jezika i ćirilice suzio je ustavnu odredbu i propisuje da su srpski jezik i ćirilica obavezni samo u službenoj upotrebi, tj. samo u državnim ustanovama, kao da srpski jezik i ćirilica žive samo u tim ustanovama. Time je grubo izigrana ustavna odredba Ustava Republike Srbije.
Time su srpski jezik i ćirilica u svojoj rođenoj zemlji zatvoreni u geto državnih ustanova i kancelarija. Međutim, jezik i pismo ne žive tamo, u tim državnim ustanovama i kancelarijama, nego u životu, na ulici i na trgovima, u selima i gradovima, u trgovini i svim drugim oblicima javnoga i kulturnog života, tj. u javnosti, baš u onoj javnoj upotrebi i javnosti koja je, začudo, izuzeta od ustavne odredbe o zaštiti srpskog jezika i ćirilice.
Jezička tribina udruženja književnika Srbije upućuje zahtev nadležnim organima Republike Srbije da se što pre donese novi zakon o upotrebi srpskog jezika i ćirilice.
Jezik se ne može deliti na službeni i na javni jezik. On je jedan i nama jedini, u službenoj i javnoj upotrebi podjednako.
Ćirilica se ne može deliti na službenu i na javnu ćirilicu. Ćirilica je jedna i jedina, takođe u službenoj i u javnoj upotrebi podjednako.
Srpski pisci okupljeni u Udruženju književnika Srbije i srpska nauka o jeziku zahtevaju da se zakonska zaštita srpskog jezika i ćirilice ne svodi samo na ograničenu, službenu upotrebu, nego i na celovitu, javnu upotrebu srpskog jezika i pisma, na područje gde srpski jezik i srpsko pismo jedino mogu da postoje i žive.
.

Istina o savremenoj latinici skrivana je i izvrtana godinama, od njenog nastanka do danas. Došlo je vreme da se otvoreno govori o latinici, bez zataškavanja, obmana i prevara.
Tačno se zna ko, gde, kako i kad je stvorio savremenu latinicu i izvršio prilagođavanje latinice glasovnim osobinama srpskog jezika. To je bio Vuk Stefanović Karadžić, u Beču, u svome "Prvom srpskom bukvaru", godine 1827.
Kada su Hrvati prihvatili i "prigrlili" srpski jezik, kako je rekao Ljudevit Gaj, tada nije postojalo pismo, osim ćirilice, na kojem bi se srpski jezik mogao pisati i čitati.
Hrvati su zajedno sa svojim hrvatskim jezikom odbacili i svoju latinicu, na kojoj je pisan kajkavski hrvatski jezik. Hrvatska latinica nije odgovarala glasovnim potrebama srpskog jezika pa je odbačena zajedno sa hrvatskim kajkavskim jezikom.
U kajkavskom jeziku nema slova lj, nj, ć, dž, đ, a slova č, ž, š pisana su sa dva i više slova, po uzoru na mađarsku, nemačku ili italijansku latinicu. Ta hrvatska latinica nije odgovarala glasovnim osobinama srpskog jezika. Vuk je predložio da se za slova č, ž, š uvedu kvačice, po uzoru na češki jezik
Tek tri godine posle Vuka, 1830. godine, Ljudevit Gaj pokušao je da uprosti hrvatsku latinicu u "Kratkoj osnovi horvatsko slovenskog pravopisanja" uvodeći valovitu liniju, takozvanu tildu, iznad slova l, n, č, ž, š, ali je od toga odustao 1836. godine i prihvatio Vukova rešenja. Đuro Daničić predložio je da se umjesto dj piše đ.
Prema tome, savremena latinica je pismo srpskog jezika jer je napravljena isključivo prema njegovim glasovnim osobinama.
Latinično pismo stvorio je Vuk Karadžić i dopunio Đuro Daničić, oba Srbina.
To su činjenice koje ukazuju da je latinica takođe srpsko pismo, kao i ćirilica. Ona nije ni hrvatska ni katolička, nije vatikanska ni ustaška, nego po svome poreklu, svojoj ulozi i svojim tvorcima u svemu srpsko pismo srpskog jezika. To što još i danas mnogi smatraju da je srpski jezik hrvatski jezik, a latinica hrvatsko pismo, stvar je velikih vekovnih obmana i zabluda, ali i loše obaveštenosti, pa i neznanja.
Tako im je odgovaralo i tako im odgovara. Činjenice govore drukčije.
U Vukovo vreme nije bilo zamislivo da se srpski jezik piše i čita ćirilicom van Srbije. To u 19. veku nije dopuštala Austro-Ugarska država i katolička crkva. Još manje takvi uslovi postoje danas. Srpski jezik i danas se piše i pisaće se latinicom na više od polovine srpskog jezičkog prostora sa blizu 9 miliona govornika van Srbije.
Latinica je, dakle, pismo srpskog jezika van Srbije od sredine 19. veka.
U Srbiju je latinica prodrla kada je došlo do ujedinjenja Srba, Hrvata i Slovenaca u zajedničku državu, posle 1918. godine. Još više se proširila u Srbiju posle Drugog svetskog rata, od 1945. godine, a naročito posle Novosadskog dogovora, kada su latinica i ćirilica i zvanično proglašene za dva ravnopravna pisma u javnoj i službenoj upotrebi. Tako je ćirilica potpuno potisnuta u Srbiji.
Treba u svemu podržati borbu mnogobrojnih udruženja za vraćanje ćirilice u Srbiju. Ali neka udruženja zahtevaju ukidanje i zabranu latinice u Srbiji. Bune se i traže da se iz Pravopisa srpskog jezika izbaci čak i latinična abeceda.

O zabrani latinice u Srbiji


O zabrani latinice u Srbiji otvoreno se govori.
To je osetljivo pitanje i treba mu posvetiti punu pažnju.
Zabranom latinice mogle bi nastati neželjene posledice za srpski jezik i srpsku kulturu:
1. Bila bi prekinuta veza sa celokupnom naučnom, istorijskom, kulturnom i umetničkom baštinom srpskog naroda pisanom na latinici u poslednjih 200 godina. Ta baština nije mala. Žrtvovati latiničnu kulturnu baštinu Srba značilo bi isto kao praviti lomaču. Bila bi to najveća lomača za koju Evropa zna.
2. Bila bi trajno prekinuta svaka veza sa srpskim jezičkim prostorom van Srbije sa preko 9 miliona govornika. Taj prostor pripao bi onima koji ga i sami sada otimaju. Posledice takve odluke bile bi ogromne.
3. Srpski jezik bio bi potpuno zatvoren u Srbiju, bez izlaza na široki srpski jezički prostor od ukupno 20 miliona govornika.
Trebalo bi se dobro zamisliti šta bi to, zauzvrat, Srbi dobili zabranom latinice.
Latinica je bila i ostala živa veza i pupčana vrpca kojom se srpski jezik vezuje za sve prostore srpskog jezika van Srbije gde nije bilo ćirilice.
Možemo lako vratiti ćirilicu u Srbiju, ali uvesti ćirilicu u Hrvatsku, Bosnu i sad u Crnu Goru, skoro je nemoguće.
Stvaranjem drugih država na srpskom jezičkom prostoru ćirilica i srpski jezik našli su se u posebnim i veoma teškim istorijskim uslovima, koji ne postoje kod susednih naroda i jezika, s kojima se naše pismo i jezik često i pogrešno upoređuju. Jezički prostor Bugara i Grka sveden je uglavnom na granice njihove zemlje, sa beznačajnim brojem svojih građana van granica. Obrnuto, kod Srba, više od polovine srpskog jezičkog prostora nalazi se van Srbije. Bugari i Grci nemaju milione svojih građana van državnih granica u neposrednom okruženju. Zato se često pozivanje i upoređivanje sa srpskim jezikom i pismom nije opravdano.
Ukidanje i zabrana latinice u Srbiji bio bi štetan čin. Bio bi to carski poklon svima koji silom prisvajaju srpski jezik.
Zbog svega toga Jezička tribina Udruženja književnika Srbije smatra da nema opravdanih razloga za ukidanje i zabranu latinice u Srbiji. Latinica se može upotrebljavati u Srbiji samo u zakonom ograničenom obimu, radi očuvanja srpske latiničke baštine i održavanja trajne veze sa celinom srpskog jezičkog prostora van Srbije.

Dok se vode rasprave o imenu i preimenovanju srpskog jezika, o jednom ili dva srpska pisma, u Srbiji se pojavio u službenoj i u javnoj upotrebi još jedan jezik i treće pismo.
To je engleski jezik i engleska abeceda.
Nije više u pitanju samo poneka engleska reč nego i čitave rečenice i čitavi tekstovi. U srpskim gradovima i ulicama potpunu prevlast ima engleski jezik i englesko pismo.
Srpski jezik i ćirilica su u potpunosti proterani iz srpskih gradova i sela.
Naši gradovi i sela više liče na Englesku nego na Srbiju.
Kolonijalna okupacija engleskog jezika i pisma u potpunosti je ostvarena.
Nismo daleko od toga da engleski jezik postane zvanično drugi ili prvi jezik u Srbiji, a engleska abeceda prvo ili drugo pismo, kao što se to dogodilo u engleskim kolonijama.
Nije to slučajno.
U Srbiji već predugo nema nikoga da brine o srpskom jeziku.
Postoji Institut za srpski jezik Srpske akademije nauka i umetnosti, Matica srpska. Vukova zadužbina.
Postoji Ministarstvo prosvete i Ministarstvo kulture.
Postoje filološki fakulteti u desetak srpskih gradova, na kojima predaje više stotina profesora, docenata, doktora, magistra književnosti i srpskog jezika.
Postoji hiljade profesora srpskog jezika u osnovnim i srednjim školama.
Jezička tribina Udruženja književnika Srbije poziva Ministarstvo kulture i Ministarstvo prosvete Republike Srbije da preduzme mere za zaštitu srpskog jezika i pisma od prekomerne javne upotrebe engleskog pisma i jezika u gradovima i selima Republike Srbije.

U Beogradu, 13. jula 2011.

Uredništvo Jezičke tribine UKS
Mile Medić, urednik
Prof. dr Petar Milosavljević
Prof. dr Miloš Kovačević
Prof. dr Mihailo Šćepanović
. . .
Jezička tribina Udruženja književnika Srbije osnovana je na Godišnjoj skupštini UKS 24. decembra 2010, kao slobodna, otvorena i trajna tribina, na kojoj će se raspravljati o najvažnijim otvorenim pitanjima srpskog jezika.
U toku dosadašnjeg rada održano je 30 tribina, na kojima je učestvovalo više od 60 naučnih radnika iz oblasti nauke o jeziku i srodnih disciplina, sa univerziteta u Beogradu, Novom Sadu, Nišu, Podgorici, Banjaluci i Istočnom Sarajevu. Učestvovali su pisci, glumci, slikari, muzičari i velik broj saradnika tribine sa svojim prilozima.
Radovi sa Jezičke tribine UKS izići će u posebnom zborniku.
Stavove i zaključke stavljamo na javnu raspravu kao Proglas Jezičke tribine Udruženja književnika Srbije.
Jezička tribina UKS nastavlja rad sredinim septembra 2011.
Svoje stavove i predloge možete dostaviti na adresu:
milesavin@gmail.com

Hrobi, šta kažeš na kompliment?

Srpski pisci odaju najveće priznanje hrvatskoj književnosti i hrvatskim piscima što su u svojim delima proširili, razvili i raspevali izražajne mogućnosti srpskog jezika do vrhunskih mogućnosti i umetničkih ostvarenja.

Kliknite za proširenje...

Naišao sam na jedan citat od pre tri nedelje počivšega Milana Šipke:

Utorak, 04. svibnja 2010.

Odustaju li Srbijanci od "Srpskohrvatskog standardnog jezika"?

U novom broju časopisa "Jezik" citira dr. Stjepan Babić misao Milana Šipke koji o jezičnom stanju u Srbiji nakon rasapa Jugoslavije kaže:

Drugi citat iz Šipke:

Srbistika, kao jedina moguća opcija srpskog lingvističkog diskursa, mora ubrzano kvalitativno i kvantitativno porasti kako bi postala materijalna osnova moderne srpske lingvistike. Takva, razvijena srbistika, nemajući alternative, neće moći da ima drugačiju sudbinu do opšte aklamacije. Glavna prepreka izlasku srpske lingvistike u susret potrebama srpskog društva jeste odsustvo adekvatnih kadrova odnosno njihova demotivisanost, intelektualna impotencija ili indiferentnost; desluhizam političke elite za vitalne nacionalne vrednosti; teška inercija serbokroatističke garniture naučnika-činovnika ogrezle u oportunizmu; problematična mentorska uloga međunarodne slavistike koja serbokroatističku orijentaciju.

Jedina moguća.

Марин Држић

Аутор: Савковић Милош
Београд : Задруга професорског друштва, 1932
115 стр. ; 20 cm

АУТОР................... : Stojanović, Ivan
НАСЛОВ.................. : Dubrovačka književnost : dala na vidjelo Srpska dubrovačka akademska omladina
ИМПРЕСУМ................ : Dubrovnik : Srpska Dubrovačka Štamparija A. Pasarića, 1900