Савезничке мисије

Можете писати све што знате о савезничким мисијама у 2 светском рату,колико их је било,који су људи били у тим мисијама као и њихов резултат.Ово се односи и на Руске мисије и да ли су Руси икада ступили у било какав контакт са Дражом Михајловићем.

Савезничка војна мисија у партизанском Врховном штабу

Обавештен о доласку британске војне мисије, Врховни штаб је 20. маја 1943. напустио Ђурђевића Тару и сместио се у шуму код Црног Језера, у подножју Дурмитора.

20. маја је стигла прва званична британска војна мисија са шифрованим нативом мисија „Типикал“. Годину дана раније, мисија коју је предводио мајор Атертон је страдала отада ни једна мисија није слата у партизански штаб.

На челу мисије налазио се капетан Вилијам Дикин, професор историје на Оксфорду и касније лични саветник премијера Черчила у писању историје Другог светског рата. Поред Дикина, у мисији су се налазили још и мајор Бил Стјуарт и поручник Милер. Мајор Стјуарт је говорио одлично српско-хрватски језик, а пре рата је радио у британском конзулату у Загребу. Разговарало се о свему и свачему.

Тито је захтевао војну помоћ и тражио да британско ваздухопловство бомбардује немачку колону. Уз то напоменуо је да једино партизани у Југославији воде рат против Немаца.

Пошто на овом сектору није било ниједног четничког војника, Дикин је јављао команди да се једино снаге НОВЈ боре против Немаца и да четника Драже Михаиловића уопште нема. Нешто касније, у замаху борбе на Сутјесци, капетан Дикин јавља да Дража Михаиловић сарађује са Немцима и Италијанима против партизана.

У четничком штабу се тада налазио амерички пуковник Вилијам Бејли. Он извештава комнаду у Каиру да је Дража Михаиловић на време избегао из Црне Горе, да Немци и Италијани разоружавају четнике и да се комунисти сада налазе у окружењу.

Контрадикторност Бејлијевог и Дикиновог извештаја у Врховној Команди у Каиру условило је да се нађе неко заједничко решење. Врховна команда је већ 20. јуна 1943. године издала наредбу да се трупе Драже Михаиловића пребаце на подручју Копаоника и да тамо воде борбу са Немцима, док Црна Гора и Херцеговина треба да буде у руке снагама НОВЈ.

Када је Михаиловић ово одбио, следио је нови задатак. Наређено му да се поруши мост реци Ибру и да се пресече комуникацију Немаца у Санџаку. Михаиловић је говорио да је то исувише тежак задатак, јел су немачке снаге биле огромне на том простору.

Након тога, дошло је до напуштања Драже Михаиловића од стране савезника и до окретања Титу и снагама народноослободилачког покрета.

Да ли је ово било пресудно за напуштање Драже Михајловића од стране савезника или је у питању нешто друго и зашто Дража није извршио наређења Британаца.

Rusi su podrzavali samo partizane, Drazu nikada.

Nikita Kulganov:

Rusi su podrzavali samo partizane, Drazu nikada.

Kliknite za proširenje...

Знам али сам негде прочитао да су и они слали своје мисије у Југославију и да су се њихови обавештајци интересовали и за четнички покрет вероватно само информативно.

Interesantna tema. U jednoj misiji je ucestvovao i Cercilov sin. Kada je bio desant na Drvat saveznicke misije su bile smestene tamo, Nemci su uspeli da zarobe na kratko Engleze.

Ovo je tema koju sam tek počeo da razmatram, imam gomilu slika saveznickih misija sa cetnicima Draze Mihailovica, znam za knjige saveznickih vojnika, iz prve ruke, zatim pravedno sudjenje Drazi po iskazu saveznickih vojnika, zatim njihove demonstracije u Americi, za vreme vodjenje Titovog, montiranog procesa itd...kako budem imao vremena iznosicu redom...

Za sad sledece...

Saveznička pomoć četnicima 1941-1945

Ukupna saveznička pomoć koja je uručena četnicima prema potpunim dokumentima iznosi:

NOVEMBAR 1941

-30 mitraljeza
-20 automata
-90 automatskih revolvera
-1000 zavoja za prvu pomoć
-10.000 dinara u zlatu
-50 bacača sa po 100 mina za svaki
-100.000 ručnih bombi
-40 italijanskih revolvera sa municijom
-100 italijanskih mitraljeza sa 500.000 metaka
-100 mitraljeza "Švarcloze" sa 5.000 metaka za svaki
-300 mašinki tipa "Tomson" sa 600 metaka za svaku
-1,5 tona sanitetskog materijala


DECEMBAR 1941

-20 ručnih mitraljeza (Tomi Guns) i 10.000 metaka
-60 ručnih bombi
-4.556 dolara
-18.100 zlatnih funti

JANUAR 1942

-3 radio-aparata
-4 baterije za iste aparate
-lična sprema koja obuhvata pištolje, municiju, električne ručne lampe, busole i durbine.
-1 dinamo sa vazdušnim pogonom
-1 ručni mitraljez tipa "Bereta" sa 200 metaka
-4.755.000 italijanskih lira
-19.750 zlatnih funti

APRIL 1942

-1 radio aparat
-4 baterija za isti aparat
-2 pištolja "Mauzer"
-1.000 metaka
-lična sprema
-skije
-10 pištolja
-ručne bombe nepoznate količine
-durbini
-busole
-5.000 zlatnih funti

SREDINOM APRILA 1942

-4 radio baterije
-9 lakih mitraljeza tipa "Bereta"
-15 teških mitraljeza tipa "Bereta"
-10.500 metaka od 9 mm
-9.400 metaka od 6,5 mm
-jaka eksplozivna sredstva (trotil, magnetne mine i drugo)
-500 metaka koja probijaju oklop
-288 granata tipa "Mils"
-sanitetska oprema
-2.500 komada gaze
-1.500 funti
-50 tabli morfijuma
-34 pulovera
-48 šinjela
-5.000 engleskih zlatnika

KRAJEM APRILA 1942

-12 ručnih mitraljeza tipa "Bereta"
-9 puškomitraljeza tipa "Švarcloze"
-3.600 puščanih metaka
-140 šinjela
-3.000 engleskih zlatnika
-7.500 papirnatih dolara
-1 radio aparat
-2 baterije za isti
-1 dinamo
-3 talona petroleja
-1 talon ulja
-lična oprema (durbini, bombe i busole)
-2 ručna mitraljeza tipa "Tomson"

OD JUNA DO 6.OKTOBRA 1942

-99 mitraljeza
-4 preotivtenkovske puške
-5 minobacača
-43 pištolja
-680 mina za minobacače
-190.000 puščanih metaka
-264 ručne bombe tipa "Mils"
-1.730 pari cipela
-120 đonova za cipele
-700 vojničkih odela
-700 ćebadi
-4.500 funti
-4.100 funti eksploziva
-300 paklenih mašina
-14 radio-stanica
-25 baterija i 6 generatora
-2.500 zlatnih funti
-32.000.000 italijanskih lira
-8.500 američkih dolara
-500 napoleandera
-8.000 engleskih zlatnika (propalih u Jadranskom moru)

KRAJEM OKTOBRA 1942

-18 pištolja
-6 mitraljeza tipa "Tomingan"
-2 puškomitraljeza
-2 minobacača
-16.350 puščanih metaka
-420 funti eksploziva
-460 pari odela
-sanitetski materijal

DECEMBAR 1942

-940 funti hrane
-18 mitraljeza tipa "Tomigan"
-3 protivtenkovska topa
-144 ručne bombe
-16.000 metaka
-120 funti eksploziva
-odeća i obuća

FEBRUAR 1943

-4 suve baterije za r.stanice
-odeća i obuća u iznosu od 2.205 funti težine
-20.000 dolara
-1.050.000 italijanskih lira
-1.000 puškomitraljeza različitih marki

MART 1943

-24 mitraljeza marke "Tomigan"
-3 puškomitaljeza
-15.800 puščanih metaka
-96 ručnih bombi
-60 pari čizama
-30 pari odela
-2 generatora
-sanitetski materijal
-3.000.000 italijanskih lira

APRIL 1943

-95 mitaljeza marke "Tomigan"
-13 puškomitraljeza različitih marki
-192 ručne bombe
-11 radio-stanica
-12 suvih baterija
-2 protivtenkovske puške
-81.000 puščanih metaka
-100 funti ekspoziva
-62 konjičke kratke puške
-1 minobacač
-sanitetski materijal

OD 1.MAJA DO OKTOBRA 1943

-1.804 pušaka
-239 pištolja
-92 prtotivtenkovske puške
-3 protivtenkovska topa
-16 mitraljeza marke "Tomigan"
-1.205 strojnica
-34 minobacača
-700 puškomitraljeza
-45 nagaznih mina
-1.661.000 puščanih metaka
-5.770 zlatnih funti
-2.015 napoleandera
-7.946.000 italijanskih lira
-1.600 američkih dolara
-16.027.000 bugarskih leva
-1.065.000 rumunskih leja
-13.600.000 dinara jugoslovenskih


Vazdušnim putem je izgubljeno:

-1.290 zlatnih engleskih funti
-500 napoleandera
-70.900 lira
-22.374 dolara
-4.487.000 leva
-51 leja
-535.000 dinara

Dakle, saveznici su četnicima za svo vreme rata isporučili sledeće količine oružja:

PEŠADIJSKO NAORUŽANjE

Puškomitraljezi (različitih marki): 1.742

Mitraljeza (različitih marki): 820

Pušaka (različitih marki): 1872

Pištolja(običnih i automatskih- različitih marki): 492

UKUPNO ORUŽJA: 4.962 (uračunajući tu i one koji su propali prilikom bacanja tovara, slomili se ili bili neupotrebljivi)


UBOJNA SREDSTVA I TEŠKO NAORUŽANjE

-Bombe (različitih marki): 100.756
-Bacači:94
-Topovi (protivtenkovski):6
-Mine (za minobacače):780
-Mine (nagazne):45

UKUPNO 101.681

PUŠČANI, PUŠKOMITRALjESKI, MITRALjESKI I PIŠTOLjSKI METCI

-Probojni: 500
-Neprobojni:2.520.450

UKUPNO: 2.520.950


Izvori:

-Leskovački Zbornik, br.5, godina 1965, strana 134-156
-Dušan Plenča, Međunarodni odnosi Jugoslavije u toku Drugog svetskog rata, Beograd, 1962, str.128,129,133,193,194.

Mada je Miloslav Samardžić u knjizi o Draži naveo podatak o 1.866 pušaka, 1.656 mitraljeza, puškomitraljeza i automata i 1.380 minobacača (greška-prim AD), za 1.716 oružja viška, ništa se drastično ne menja, pošto je to bila mizerna pomoć, gotovo sramotna. A kao što se jasno vidi i minobacača nije isporučeno toliko koliko se tvrdilo, a to je ipak jedno od zahvalnijih oružja u gerilskom ratu.
Samo su korpusi u Južnoj Srbiji sredinom 1943. imali više od 10.000 boraca, od toga Rasinski korpus 3.000, pa i više.
A gde su korpusi u centralnoj i zapadnoj Srbiji? Da ne pominjemo one preko Drine...
Da li se sa 4.962 komada raznoraznog oružja mogla voditi borba protiv okupatora?
Borba se ne vodi zlatnim funtama, ćebadima, radio-stanicama, generatorima...

pise: Aleksandar Dincic

Ono sto je takodje bitno da ne postoji evidencija o saveznickoj pomoci Komunistima ali se zna da je ona bila mnogo veca.

Najveće isporuke su slate kada je za saveznike bilo stani-pani na bojištima, pa su snabdevali četnike da se tuku sa okupatorom kako bi ih rasteretili. To je jasno kao dan. To su period: april 1942 (pripreme za početak sabotažnog rata-vidi se po broju bačenih paklenih mašina i eksploziva), oktobar 1942 (Dražino naređenje za izvođenje sabotaža i opšti napad na Osovinu duž železničkih pruga-druga ofanziva četnika), decembar 1942 (prelomni trenuci u borbi kod El Alamejna i s.Africi i povećana nemačka akcija po Srbiji). Draža je morao da obustavi ofanzivu zato što su Nemci od jula do kraja decembra 42. streljali, ni manje ni više, nego 20.000 pristalica DM samo u Srbiji, septembar 1943 (Opšti napad na Osovinu posle kapitulacije Italije-treća ofanziva četnika)

Četnici su bez pomoći saveznika izveli i svoju četvrtu ofanzivu (septembar-oktobar 1944) protiv Osovine. Tada su zarobili čak 4.000 Nemaca i Bugara samo u Srbiji (Aleksanadar Marković-Tularski, Burni dani građanskog rata na jugu Srbije-četnici i ravnogorci u Jablanici 1941-1945, Beograd, 1993, str.206-207).Međutim, broj zarobljenih je daleko veći, a što Tularski nije znao, zato što nije bio u z.Srbiji nego u južnoj. Prema Ravnogorskoj istoriji, samo u borbama oko Čačka, zarobljeno je 4.500 Nemaca (Ravnogorska istorija, str.347).

Sa tako malo oružja, sa kojim se ne može opremiti ni jedan korpus od preko 3.000 ljudi, četnici su nanosili ogromne gubitke Osovini. To je zaista borba za divljenje. To je isto kao kada bi Bušmani u 18 veku sa kopljima napali portugalske gospodare u Angoli i naneli im velike gubitke.

Uz to, toliko borbi sa vrlo malih svojih gubitaka, ako se pogleda brojnost, a toliko nanešenih gubitaka Osovini, tema su za jednu posebnu studiju. Po tome je četnička borba specifična, a ujedno i interesantna za istraživanje.

Četnici su bez pomoći saveznika izveli i svoju četvrtu ofanzivu (septembar-oktobar 1944) protiv Osovine. Tada su zarobili čak 4.000 Nemaca i Bugara samo u Srbiji (Aleksanadar Marković-Tularski, Burni dani građanskog rata na jugu Srbije-četnici i ravnogorci u Jablanici 1941-1945, Beograd, 1993, str.206-207).Međutim, broj zarobljenih je daleko veći, a što Tularski nije znao, zato što nije bio u z.Srbiji nego u južnoj. Prema Ravnogorskoj istoriji, samo u borbama oko Čačka, zarobljeno je 4.500 Nemaca (Ravnogorska istorija, str.347).

Kliknite za proširenje...

....i sta su napravili s tolikim nemcima? cime su hranili zarobljenike.....gde su ih stavili?

Kiseli: ....i sta su napravili s tolikim nemcima?

Kliknite za proširenje...

Evo još jednog polupismenog. Kaže se uradili ili učinili.

treba naravno imati u vidu da je ovu pomoc diktirala politika saveznika, pre svega Britanaca, a njima su interesi Jugoslavije, pre svega Srbije bili poslednja rupa na svirali...To je pokazao i sam Cercil kada je na pitanje jednog svog coveka, da li je svestan sta radi kada Jugoslaviju predaje u ruke Komunista, odgovorio da on sutra nece ziveti u Jugoslaviji...

Bitno je spomenuti ''zive'' ljude, clanove tih misija, koji su se rame uz rame sa cetnicima borili protiv Nemaca, koji su bili svedoci desavanja i koji su bili svesni prave istine i posle rata, ziveli sa jednim osecajem nepravde, zbog svega onoga sto se desilo sa Drazom i njegovim pokretom...Takvi ljudi su se na svakom koraku borili za istinu o Drazi Mihailovicu, na kraju izborili da orden 2005. godine dodje u prave ruke...I ti ljudi su ovde vredni pomena i iz njihovog pera se danas moze procitati istina o Drazi Mihailovicu i njegovim cetnicima...

Slede slike Draze sa saveznickim misijama...

SAVEZNICI U VRHOVNOJ KOMANDI 1941-1945

Tokom Drugog svetskog rata, među četnicima generala Draže Mihailovića nalazilo se preko 1.000 oficira, podoficira i vojnika iz redova Zapadnih saveznika. To su najpre bili članovi vojnih misija. Britanski oficiri za vezu došli su u Dražin štab oktobra 1941. i tu su ostali do maja 1944. godine, a njihov zadatak je bio usklađivanje dejstva Jugoslovenske vojske u Otadzbini sa ostalim savezničkim frontovima. U međuvremenu, oficirima za vezu priključili su se obaveštajci i diverzantske grupe i oni su raspoređeni po svim većim jedinicama, širom zemlje. Prva američka vojna misija došla je među četnike septembra 1943. godine, a povukla se početkom 1944. godine. Septembra 1944. u Dražinu Vrhovnu komandu dolazi još jedna američka vojna misija i tu ostaje do februara 1945. godine. Ipak, najveći broj savezničkog osoblja na našem tlu nisu činile vojne misije, već posade aviona oborenih od strane nemačke protiv vazdušne odbrane. Od kraja 1943, kada je saveznička avijacija počela da bombarduje strateške ciljeve u Rumuniji, pa do kraja 1944. godine, četnici su spasili od Nemaca oko 700 avijatičara. Evakuacija sa improvizovanog aerodroma u selu Pranjani avgusta 1944, gde su sakupljeni svi do tada oboreni avijatičari, predstavlja najveću akciju spasavanja iza linija fronta tokom Drugog svetskog rata. Engleske i američke vojne misije bile su svedoci mnogih borbi protiv okupatorskih trupa, a u brojnim akcijama učestvovali su i njihovi diverzanti. Spašeni piloti gledali su kako se četnici bore za njihove živote protiv nemačkih jedinica, koje su dolazile čim bi ugledale avion u dimu i plamenu ili otvoreni padobran. Ni saveznički oficiri za vezu, ni diverzanti, ni piloti, nisu poslali nijedan izveštaj o saradnji četnika sa Nemcima - koja, uostalom, ne bi ni bila moguća pred toliko znatiželjnih očiju. Naprotiv, oni su izveštavali o onome što su videli. Izveštavali su i da za svaku njihovu glavu Nemci nude veliki novac, ali uzalud. Činjenica da su izveštaji pripadnika savezničkih snaga sa lica mesta skrivani iz tzv. političkih razloga, i njih same je dovodila do očaja. Major Arči Džek, kapetan Majkl Liz, kapetan Ričard Felman, poručnik Valter Mensfild, pukovnik Albert Sajc, pukovnik Robert Mekdauel i mnogi drugi časni oficiri, pogođeni, pa i lično poniženi velikom nepravdom koju su "visoke politike" njihovih zemalja nanele Srbima, čitavog života borili su se za istinu o srpskom narodu. Šta i koliko su uspeli, to je drugo pitanje. Fotografije i dokumenta koji slede su istorija, a ne politika.

Draza i engleski pukovnik Bejli sa njegove desne strane jeseni 1943



Draza sa americkim potpukovnikom Albertom Sajcom i britanskim generalom, sefom misije,Carlsom Armstrongom u jesen 1943



General Draža Mihailović sa engleskim pukovnikom Vilijemom Bejlijem



Pranjani, 6. septembra 1944. Proslava rođendana kralja Petra Drugog. Prvi s leva je general Draža Mihailović, a drugi američki pukovnik Robert Mekdauel, šef poslednje savezničke misije. Ovo je jedna od četiri poznate originalne fotografije u boji, koje su snimili američki oficiri. To su verovatno prve fotografije u Boji snimljene u Srbiji



Okolina Mionice, septembra 1944. Američki kapetan Nik (nikola) Lalić i general Draža Mihailović. I ovo je originalna fotografija u boji



General Draža Mihailović sa članovima američke vojne misije, jeseni 1944. godine. S leva na desno: Pukovnik Robert Mekdauel, kapetan Džory Musulin, kapetan Nikola Lalić, Draža i poručnik Mirko Rajačić



Članovi američke vojne misije snimaju dokumentarni film o generalu Draži Mihailoviću, septembra 1944. godine



Mačva, septembra 1944. godine. Draža sa pukovnikom Robertom Mekdauelom, američkim i svojim oficirima, dok američki vojni snimatelj snima dokumentarni film. Ovaj film još nije prikazan



Pranjani 6.9.'44 Draza s amerikancima; levo kapetan Nik Lalic, desno pukovnik Mekdauel



Draza s narodom u Posavini 1944 posle sluzbe. Skroz desno americki kapetan Majk Rajacic



Draza s poslednjom misijom



Draza s pilotima. Kapetan Zvonimir Vukcevic sedi peti s desna



Kalabic u Stragarima novembra 1943. dobija kolt od Americkog pukovnika Alberta Sajca. Desno je Hadson a iza Kalabicevi oficiri



Pukovnik Sajc i kapetan Kalabic



Hadson, Mensfild i Sajc sa Kalabicem



Clanovi britanske vojne misije sa cetnicima u Azbukovackom srezu 1943 godine



Draza sa misijom i zapadnobosanskim cetnicima 44. u Trebavi





Dusan Duja Smiljanic skroz levo govori pred Sajcom, Mensfildom i Hadsonom



Hadson, Sajc, Duja Smiljanic i Mensfild



Hercegovina, februar 1944. Saveznicka misija na putu ka moru. Bejli u sredini



Kapetan Mensfild s Hercegovackim cetnicima





Kapetan Nik Lalic i Bobi Marjanovic nazdravljaju. Krajnje levo stoji major Bogicevic



Američki kapetan Mensfild i major Milan Janketić, komandant Pratećeg bataljona Vrhovne komande




Porucnik Elsvort Kramer u oslobodjenom Krusevcu; s leva potpukovnik Dragutin Keserovic



Pranjani avgusta 1944. Prvi i drugi Sumadijski korpus, ispracaj spasenih pilota. U sredini Draza,



Americki oficir



Pukovnik Albert Sajc, sef Americke vojne misije prilikom obilaska cetnicnkih jedinica u Tamnavi



Šef poslednje američke misije, pukovnik Robert Mekdaulel, pozdravlja se sa protojerejom Budimirom Sokolovićem, verskim referentom Vrhovne komande. Levo od Sokolovića je general Mihailović, a sasvim desno, sa kačketom, kapetan Nik (Nikola) Lalić



S leva na desno: Pukovnik Dragoslav Pavlović iz Vrhovne komande, engleski pukovnik Bejli, Draža i akademik Dragiša Vasić. Snimak je verovatno načinjen u selu Lipovo kod Kolašina početkom 1943. godine, na nekoj slavi



Saveznicka misija u kamenici 2. Borislav Todorovic gleda u kameru sa desne strane



Saveznicki oficiri Mensfild, Hadson i Sajc sa oficirima 1. Šumadijskog korpusa



Saveznicki oficiri sa komandantom Posavsko-kolubarske grupe korpusa majorom Milutinom Milovanovicem



Saveznicki oficiri sa veteranima I sv.rata u Ivanovcima



Ukrcavanje pilota na Pranjanima



Cuvena slika od koje su komunjare napravile fotomontazu za knjigu Kolaboracija cetnika...izgleda su cetnici kolaborirali sa Saveznicima...heheheh



Cetnici iz obezbedjenja aerodorma ispred aviona C-47



Boljanici, Istocna Bosna 1944. Draza s americkom misijom



Djeneral Draza Mihailovic,americki pukovnik Robert Mekdauel i prota Sava Bozic(komandant Trebavskog korpusa)

to su samo neke od mnogobrojnih slika cetnika sa saveznickim vojnicima...

Malo o clanovima tih misija, o onima koji su bili najvise uz Drazu...

Ovo dosta govori o njihovom odnosu...



CAPTAIN WALTER MANSFIELD,

of the FIRST AMERICAN MISSION TO MIHAILOVICH

DURING WORLD WAR TWO

Speech given in Canada in 1953

“There is no nation which would, more than you Serbs, appreciate human freedoms and rights. Not only appreciate, but give everything for them. It happened on Kosovo, the Salonika Front and Ravna Gora. The first thing that I learned from your brothers in your mountains was “Freedom or Death.” The great law and ideal for great men and times.

…I have not many opportunities to meet many great men. One of them is my good and never forgotten Chicha [General Mihailovich]. He will live in my heart as long as I last. I observed him in all conditions, mostly difficult ones. Then one can see better. It made no difference whether the gunpowder was burning the eyes, or death was waiting, or injustice was hurting. He was always great and sincere in victory as well as in defeat. He loved his country, his people and the cause of freedom, sacrificing himself for the glory of living…

Calm, courageous, and resourceful, during all operations from Ivanjica, Drina, Zlatibor, Valjevo and Sabac, he remained always legendary. I remember one night near Rudo, when a battle lasted three hours and the Germans were firing on us from all sides and from the air, Chicha went from one to another, from one part of the battlefield to another, bringing fate and force into our weakened bodies. To him we have to be grateful for breaking out of the encirclement. Yes, I might add, and for our lives. If there was no General I would not be alive today…

He spared innocent blood and avoided hopeless battles at all cost – although it is always easier to sacrifice others for one’s own glory, or build that glory on thousands of innocent and unneeded graves.

‘When the times of a general uprising comes,’ said Chicha, ‘we will give everything for freedom and victory. But, for that day we must be ready so that we can hit harder and win for sure. Before that day arrived they chose Tito. By such an act, they have sinned against God, faithfulness, justice, victory and freedom,’ Chicha declared.

During the very difficult winter of 1943, together, we were pushing to break out of the Valley of Death. Already the perspective was changing. The BBC glorified a man who had been sent to Yugoslavia to convert the liberation struggle into fratricidal war, and on the ruins of a state to build a Communist ‘Celekula’. [The Turkish Pasha of Nish, in 1809, had ordered that the heads of Serbian insurgents who had tried to liberate a town near Nish be shaved [Cele] and used to erect a tower [kula] as testimony to what happened if Turkish control was challenged in Serbia.] There is no cruel, dishonest, or bestial road that this Red monster did not take to to accomplish his task. The naïve Allies, to accommodate Stalin, nurtured a snake in their bosoms.

On his account fables were converted into history. Other people’s successes into his red feather. We were in Rogatica after Ostojic’s troops won the victory at Visegrad. That same night the BBC gave our victory to Tito and announced that victorious Partisans had entered Rogatica. We, the Yugoslav Army of the Homeland, were in Rogatica. At that time, around the town there was not a single German or a Tito Commie.

When we parted after a brotherly hug, Chicha was smiling but his eyes were sad. We knew what kind of days were to follow.”

Captain Walter Mansfield
1953
In a Speech given in Canada

nastavice se...

Slike su odlične.
Kočo koju kapu nosi Draža pošto sam video da je plava,čini mi se kao kapa vazduhoplovstva kraljevine Jugoslavije.
Primetio sam da niko od četnika ne nosi oficirsku kapu kraljevine (onu sa onim napred kao kačket) zašto ?
Da li su uniforme četnika (sem onoga što su saveznici bacali) negde pravljene ili su od vojske K.Jugoslavije.
Neki oprtači saveznika se i dan danas koriste kao standardni nato oprtači a uvedeni su i u našu vojsku a to je bilo pre 55 god.

u brate, zanimljiva pitanja ali stvarno ne bih znao da odgovorim...

Sigurno da su u pocetku nosili uniforme K.Jugoslavije, a kasnije verovatno sta su stigli...videcu da saznam negde vise o tome...

Dalje o ljudima koji bili uz Drazu, a koji su gore na slikama...

Captain George Musulin awarded the Legion of Merit for command of Halyard Mission



Captain George ("Guv") Musulin was the Commanding Officer of the Halyard Mission, the evacution operation that successfully rescued hundreds of Allied airmen, including some 500 American flyers from Nazi occupied territory in Yugoslavia during World War Two. He entered military service from Pittsburg, Pennsylvania and passed away in McLean, Virginia in February of 1987 at the age of 72.

Legion of Merit Citation awarded to

George S. Musulin, 0519461, 1st Lieutenant, AUS, Office of Strategic Services, while attached to Company B, 2677th Regiment, OSS (Provisional), for exceptionally meritorious conduct in the performance of outstanding services.

‘Lt. Musulin’s descent by parachute into enemy-occupied territory, (Yugoslavia), where he remained from 2 August 1944 to 27 August 1944, his leadership, his courage in the face of heavy odds, and his resolute conduct in the face of great peril in the successful accomplishment of an extremely hazardous and difficult mission, exemplified the finest traditions of the armed forces of the United States.’

Captain Nick A. Lalich, O.S.S. Officer, relives the Halyard Mission 50 years later.

Captain Nick A. Lalich, a WWII American O.S.S. Officer, was instrumental in setting up and successfully carrying through the "Halyard Rescue Operation" (Halyard Mission) in Nazi occupied Yugoslavia in 1944, during which over 500 American airmen along with a couple hundred other Allied airmen were safely evacuated from behind enemy lines and returned to their families and their homes. He was an honored speaker at the 50th Anniversary "Halyard Mission Commemoration" on May 31, 1994 which was part of the weeklong D-Day anniversary celebration in Chicago, Illinois. He described for the audience what it was like to be there during those critical months in 1944, reliving for us his rememberance of the greatest rescue of American lives from behind enemy lines in the history of warfare.



Captain Nick A. Lalich, left, with General Draza Mihailovich, center, and O.S.S. Radioman Arthur Jibilian, right, preparing to say Good-bye, December 1944, in Bosnia.

ARTHUR JIBILIAN, AMERICAN O.S.S RADIOMAN, RETURNS TO SERBIA TO PAY TRIBUTE TO GENERAL DRAZA MIHAILOVICH



Arthur Jibilian (lower left corner) in front of the General Mihailovich statue on Ravna Gora in Serbia, September 2004



Signed photo given to OSS Radioman Arthur Jibilian by General Mihailovich in 1944.

“I wonder if Mihailovich knew that
we were desperately trying to help him.”

Arthur Jibilian, Halyard Mission veteran
Pranjani, Serbia, Sept. 12, 2004

HALYARD MISSION WORLD WAR TWO VETERAN RICHARD FELMAN A WARRIOR TO THE END



Tribute to Major Richard L. Felman U.S.A.F

Goodbye To a Tireless Warrior

He never stopped. It became his mission in life. For 55 years, over half of this 20th Century, Major Richard L. Felman of the United States Air Force worked ceaselessly to do one thing. To repay a debt of gratitude. To say Thank You.....

Lt. Col. James M. Inks

United States Air Force (Ret.)



“I am honored that I should be included editorially in the observance of a memorial year for Draza Mihailovich, and pleased that I may once again pay tribute to a great man, whom I shall never forget. Pleased also for the opportunity to again expose the vile, contemptible, and inhumane treatment of the General by his captors, who, then and now, consider themselves worthy to participate with dignity in the community of nations. The mockery of Draza’s trial and his subsequent murder shall forever mark the Federative Peoples Republic of Yugoslavia as a Federation of Swine, abysmally ignorant of the basic concept of human rights and dignity. Our only solace can be that those responsible will receive their just reward at the hands of the Almighty. May this eventual consequence rest heavily on their minds during their mortal lives.”

Koča:

treba naravno imati u vidu da je ovu pomoc diktirala politika saveznika, pre svega Britanaca, a njima su interesi Jugoslavije, pre svega Srbije bili poslednja rupa na svirali...To je pokazao i sam Cercil kada je na pitanje jednog svog coveka, da li je svestan sta radi kada Jugoslaviju predaje u ruke Komunista, odgovorio da on sutra nece ziveti u Jugoslaviji...

Bitno je spomenuti ''zive'' ljude, clanove tih misija, koji su se rame uz rame sa cetnicima borili protiv Nemaca, koji su bili svedoci desavanja i koji su bili svesni prave istine i posle rata, ziveli sa jednim osecajem nepravde, zbog svega onoga sto se desilo sa Drazom i njegovim pokretom...Takvi ljudi su se na svakom koraku borili za istinu o Drazi Mihailovicu, na kraju izborili da orden 2005. godine dodje u prave ruke...I ti ljudi su ovde vredni pomena i iz njihovog pera se danas moze procitati istina o Drazi Mihailovicu i njegovim cetnicima...

Slede slike Draze sa saveznickim misijama...

Kliknite za proširenje...

a jel' ima toga i u novoj lektiri što se reklamira u BG'u na Zelenom vencu,
o Đujićima?

htela bih da nabavim,
pa ako znate da me uputite.

Hvala

ako mislis na ovo



Ovde imas informacije o knjizi, sadrzaj i nekoliko stranica iz knjige...pise da se moze naci na svim kioscima po ceni od 300 din.

http://www.pogledi.rs/diskusije/viewtopic.php?t=13436&postdays=0&postorder=asc&start=0

Operacija Vazdušni most - Halyard mission

Operacija Vazdušni most je najveća akcija spašavanja savezničkih snaga iza neprijateljskih linija u Drugom svetskom ratu izvedena je u Srbiji. Spašavanje savezničkih pilota izvedeno je od strane avijacije SAD-a u saradnji sa Jugoslovenskom vojskom u Otadžbini general Dragoljuba Mihailovića. Četnici su na taj način spasili oko 700 savezničkih pilota, koje su Nemci oborili iznad Jugoslavije. Najveći broj pilota je evakuisan sa improvizovanog aorodroma u selu Pranjani 1944. godine. U američkim vojnim krugovima ova spasilačka misija poznata je kao: Operation Halyard. Operacija Vazdušni most smatra se za jednu od najuspešnijih spasilačkih misija iza neprijateljski linija u istoriji ratova.



Spomen ploča na mestu nekadašnjeg aerodroma u Pranjanima

Pozadina

Posle uspešnog iskrcavanja Amerikanaca na Siciliju, u jesen 1943. godine kapitulirala je Italija, Amerikanci su zauzeli celu Južnu Italiju. Iz Tunisa je krajem 1943. godine prebačen Petanaesti korpus vazdušnih snaga SAD, pod komandom generala Natana Tvajninga, na aerodrom kod Fođe, taj aerodrom je ubrzo postao najveća vazduhoplovna baza Amerikanaca u Južnoj Italiji, za dejstvovanje po ciljevima u Južnoj i Istočnoj Evropi. Petnaesti korpus vazdušnih snaga SAD, koristio je i okolne aerodrome: kod Barija, kod Brindizija, Leća i kod Mandurija. Petnaesti korpus vazdušnih snaga SAD je destvovao po ciljevima u Austriji, Mađarskoj, Slovačkoj, Jugoslaviji, Bugarskoj i Rumuniji. Najvažnii ciljevi bile su fabrike kugličnih ležajeva u Austriji i izvori nafte i rafinerije nafte u Rumuniji. Svi letovi za bombardovanje izvora i rafinererija nafte u Rumuniji, kod mesta Ploešti severno od Bukurešta, išli su preko Srbije. Rafinerije nafte u Rumuniji bile su motorna snaga Hitlerove ratne mašine.

Bombardovanje ciljeva u Južnoj i Istočnoj Evropi

Od oktobra 1943. godine do oktobra 1944. godine, Petnaesti korpus vazdušnih snaga SAD, obavio je oko 20.000 borbenih letova, uključujući i lovačke avione i bombardere. U tom vremenskom periodu izgubljeno je skoro pedeset odsto aviona i samo oko deset odsto ljudstva. Petnaesti korpus za izvršenje borbenih misija raspolagao je sa 500 teških bombardera tipa B-17 "Letećih tvrđava", B-24 "Liberator" i sa oko 100 lovački aviona za pratnju bombardera. Maršuta letova aviona iz Južne Italije do ciljeva u Rumuniji ponavljala se svakodnevno od proleća 1944. godine. Preko Jadrana, Crne Gore i Srbije i Bugarske ka Rumuniji.

Dve trećine letova sa aerodroma u Južnoj Italiji obavljeno je prema ciljevima u Bugarskoj, Rumuniji i Srbiji. Beograd je bombardovan osam puta, Niš oko trideset puta, a zatim Kragujevac, Leskovac i još neki gradovi u Srbiji. Bombardovanje srpskih gradova bili su unapred odabrani ciljevi, kao bombardovanje Beograda na Uskrs, ili bombradovanje Leskovca na kraljev rođendan. Nemci su raspolagali sa ograničenim brojem lovačkih aviona, najčešća meta su im bili saveznički avioni koji su već bili oštećeni od njihove protivvazdušne odbrane nad Bugarskom i Rumunijom, koji su usled oštećenja sporije leteli na manjim visinama. Nemci su imali i snažu protivavionsku odbranu iznad rudnika bakra u Borskom rudniku.

Spasavanje američkih avijatičara

Pošto su početkom 1944. godine pojačana bombardovanja ciljeva u Bugarskoj, a naročito u Rumuniji, američki avijatičari sve su češće napuštali oštećene avione iznad Srbije. U drugim zemljama, iznad Rumunije, Bugarske, Hrvatske napuštali su ih u krajnjoj nuždi. Mali broj posada imao je nesreću da padne u ruke Rumuna, Bugara, Hrvata ili Nemaca, koji su ih odmah likvidirali ili otpremali u zarobljeničke logore u Nemačkoj. Sve posade, pre nego što su upućene na zadatak u Rumuniju, prethodno su lažno informisani od strane svojih obaveštajnih oficira, da teritorije koje na tom putu budu preletali kontrolišu partizani. Članovi posade posle iskakanja su najčešće pitali prvo za partizane. Međutim, kasnije su uvideli, da u Srbiji nema ni Tita ni njegovih partizana. Spasavanje američkih avijatičara i drugih saveznika, trajalo je od januara 1944. godine do februara 1945. godine.

Nemačke snage u Srbiji, videvši oštećene avione i otvorene padobrane dale su se u poteru za pilotima. Međutim, pripadnici Jugoslovenske kraljevske vojske u Otadžbini su stizali pre njih. Nemci su ucenili sve savezničke pilote, nudeći novčanu nagradu. Ali nijedan nije prodan Nemcima. Pod spasavanjem se podrazumevalo njihovo prihvatanje i sprečavanje neprijatelja da ih zarobi, višemesečni smeštaj kod seljaka i ishrana bez ikakve savezničke pomoći. Genaral Dragoljub Mihailović je početkom 1944. godine izdao naredbu svim svojim jedinicama, da u saradnji sa narodom organizuju prihvatanje, smeštaj i sklanjanja na sigurno američkih avijatičara. Na osnovu te naredbe, formirano je više sabirnih centara u Istočnoj Srbiji, Pomoravlju i Zapadnoj Srbiji. Kasnije je u selu Pranjani osnovana bolnica za povređene i bolesne pilote.









Allied airmen heading home; they had left their shoes and boots behind for the Serbs, who had poor footwear. Here, they use canvas bags to try and keep their feet warm.

Operacija Vazdušni most - Halyard mission

Evakuacija

Šumski aerodrom u selu Pranjani

Po naredbi generala Mihailovića, početkom marta 1944. godine počela je izgradnja aerodroma, sa kojeg je trebala da se vrši evakuacija američkih avijatičara za Italiju. Komandant Prvog ravnogorskog korpusa, kapetan Zvonimir Vučković, odabrao je sa američkim OSS kapetanom Džordžom Musulinom pogodan teren na planinskoj visoravni nedaleko od sela Pranjani u Zapadnoj Srbiji, na mestu zvanom Galovića polje. Stotine seljaka iz okolnih sela radilo je svakodnevno sa volovskim zapregama tokom marta 1944. godine kako bi izgradili improvizovani aerodrom za evakuaciju.

Prva evakuacija

Britanska vojna misija na čelu sa generalom Čarlsom Armstrongom, koja je imala oko trideset pet ljudi, bila je spremna za evakuaciju krajem maja 1944. godine, Dogovorili su se sa Komandom u Bariju, i 29. maja sletela su tri transportana aviona "Dakota" - DC-3. Njima je uz britansku vojnu misiju evakuisano u Bari oko četrdeset američkih i dvadeset britanskih avijatičara. Sa njima je otišlo za Italiju i nekoliko civilnih lica, a među njima i član Nacionalnog komiteta političar Živko Topalović. Topalović je upućen u inostranstvo sa ciljem da političarima na Zapadu objasni pravo stanje u Srbiji i interveniše u korist četničkih snaga generala Mihailovića. Tada je za Italiju odleteo i američki kapetan Džordž Musulin. Ova evakuacija je ujedno značila i da Saveznici napuštaju i okreću leđa Jugoslovenskoj kraljevskoj vojsci u Otadžbini i generalu Mihailoviću.

Vazdušni most Bari - Pranjani

U okolini Pranjana bilo je spremno za evakuaciju oko 350 avijatičara. Postojala je opasanost zbog njihovog dužeg zadržavanja na jednom mestu, pa su stalno seljakani po okolnim selima. Početkom avgusta 1944. godine stigla je tročlana misija iz Barija sa kapetanom Džordžom Musulinom, poručnikom Majklom Rajačićem i narednikom telegrafistom Arturom Džibilijanom. Sa njima je došla i ekipa lekara na čelu sa dr Džekom Mitranijem, jer je bilo dosta bolesnih i ranjenih pilota. Po dolasku misije pristupljeno je produženju aerodroma još za sedamdeste metara, jer je bio kratak za avione C -47 kojima je trebalo izvršiti evakuaciju. Kada su radovi završeni, obaveštena je radio vezom Komanda Petanestog korpusa vazdušnih snaga SAD u Bariju, da mogu da pošalju avione za evakuaciju.

Grupa aviona C - 47, koju je sačinjavalo šest aviona, spustila se noću 10. avgusta 1944. godine. Na brzinu je izvršeno ukrcavanje avijatičara u avione, i jedan po jedan odleteli su put Barija uz pratnju eskadrile lovačkih aviona. Evakuisano je uspešno oko 150 ljudi. U sedam časova ujutru 10. avgusta 1944. godine uz pratnju većeg broja lovaca P -51 i P - 38, pojavilo se ponovo osam transportih aviona C -47. Pristupilo se ukrcavanju u avione još oko 200 ljudi, koji su jedan po jedan odletali put Barija uz pratnju lovaca. Obezbeđenje aerodroma za vreme evakuacije vršile su snage Prvog i Drugog ravnogorskog korpusa, omladinske brigade i oficirske škole, ukupne jačine 8.000 do 10.000 boraca. 10. avgusta 1944. godine, evakuisani su i neki civili, američki građani, koji su se za vreme rata zatekli u Srbiji, kao i članovi vojno - političke misije predvođenom političarem Adamom Pribićevićem i kapetanom Zvonimirom Vučkovićem. U toku avgusta vazdušni most je i dalje funkcionisao. Na isti način 12, 15, 18 i 29. avgusta izvršena je evakuacija još oko 200 avijatičara.

Najveće razočarenje za Vrhovnu komandu JVuO, oficire i vojnike, okupljene seljake, bili su potpuno prazni avioni, doleteli su bez ratnog materijala, vojne pomoći i sanitetskog materijala. Amerikanci su prazne avione pravdali žurbom i nedostatkom vremena. Međutim, četnici su saznali od članova posada ovih aviona koji su bili srpskog porekla, da su avioni iz Barija krenuli puni vojne opreme, oružja i municije, koju su usput izbacili iznad partizanske teritorije u Bosni i Hercegovini i Crnoj Gori.

Evakuacija iz Koceljeve

Pod pritiskom mnogo bolje naoružanih partizana od strane Saveznika, a i pod pretnjom prodora Crvene Armije u Srbiju tokom jeseni 1944. godine, vrhovna komanda JVuO, zajedno sa američkom vojnom misijom, napustila je Pranjane i prebacila se u Mačvu. U mestu Koceljevu sa improvizovanog aerodroma, nastavljena je evakuacija američkih avijatičara. Evakuisano je 17. i 29 septembra 1944. godine oko pedeset pilota. Tada je sa pilotima odleteo kapetan Džordž Musulin, a američki OSS kapetan Nik Lalić je ostao da se i dalje stara o evakuaciji avijatičara.

Evakuacija iz Boljanića na Ozrenu (severna Bosna)

Sredinom oktobra 1944. godine, sovjetska Crvena armija je posle zauzimanja Istočne Srbije izbila u dolinu Južne, Velike i Zapadne Morave sve do Čačka. Partizanske snage iz Bosne i Crne Gore, koje su iz Sandžaka preko Lima i Ibra, Kopaonika probile krajem avgusta 1944. godine u Srbiju, spojile su se sa sovjetima. Crvena armija ih je sačekala dok ne popune svoje redove mobilizacijom u Pomoravlju i Šumadiji, radi zajedničkog napada na Beograda. Pod pritiskom partizanskih snaga Vrhovna komanda JVuO prelazi sa svojim jedinicama iz Srbije u Istočnu Bosnu, zajedno sa američkom Vojnom misijom predvođena pukovnikom Robertom Mekdauelom i kapetanom Nikom Lalićem. Napustili su Koceljevo i prešli su Drinu kod Badovinaca i Međaša, u Semberiji u Istočnoj Bosni.

Jedna grupa američkih avijatičara je odstupila zajedno sa njima, a svakodnevno su pristizali novi piloti. Uz pomoć Ozrenskih četnika i seljaka osposobljeno je novo uzletište u blizini sela Boljanić na planini Ozren(koja je važila za jedno od najjačih četničkih uporišta i nijednom tokom rata nije palo u ruke komunistima), blizu Doboja, od 22. oktobra do 1. novembra 1944. godine. Sa ovog uzletišta otišao je u Italiju šef američke vojne misije, pukovnik Robert Mekdauel, 1. novembra 1944. godine, američkim avionom DC - 3, uz pratnju sedam lovaca. Sa njima je otišao i kapetan Džon Milodragović i poručnik Majkl Rajačić. Tada je generalu Mihailoviću ponuđeno da i on pođe sa njima i da napusti zemlju, međutim general je taj predlog energično odbio rečima:
Vikicitati „Radije ću da izgubim u svojoj zemlji život, nego da živim kao izgnanik u tuđoj!“

Sa uzletišta u Boljaniću je i kapetan Nik Lalić 27. decembra 1944. godine odleteo za Italiju, a i radio - telegrafista Artur Džibilijan. Tom prilikom evakusiano je i grupa od dvadeset američih avijatičara, jedan jugoslovenski pukovnik i jedan major. General Mihailović je odbio predlog američkog kapetana Nika Lalića da i on pođe sa njima u Italiju uprkos Lalićevoj informaciji da je takav nalog dobio iz Vašingtona. General Mihailović mu je odgovorio da je čvrsto odlučio da ostane sa svojim narodom, i da ne želi da ga napusti kad je najteže.

Poslednja evakuacija sa Ozrena obavljena je krajem februara 1945. godine po vrlo hladnom vremenu. Tada je u dva transportna aviona C - 47 u pratnji četiri lovačka aviona "lajtning" evakuisano oko 40 ljudi, među kojima oko 25 spasenih američkih pilota.











Jibilian kneeling in front, middle; Mihailovich directly behind him (the shorter one).



How the men of the Halyard and Ranger missions slept

Posleratni izrazi zahvalnosti

Posthumno odlikovanje

Sredinom septembra 1944. godine prestala su američka bombardovanja ciljeva u Rumuniji. Bombarderi Petnaestog korpusa vazdušnih snaga SAD, nastavljaju iz Barija da lete ka ciljevima u Mađarskoj i Austriji. Jedinice generala Mihailovića doživljavaju težak udarac naročito posle poziva kralja Petra II Karađorđevića da se priključe Titovim partizanima, uz nagovor Engleza, poziv je pročitan na radiju Bi-Bi Si u Londonu 12. septembra 1944. godine. General Mihailović, ponižen od svoje vlade, kralja i Saveznika, ostaje sam sa najvernijim saradnicima. Četnici preživljavaju pakao bosanske golgote.

Posle jednogodišnjeg boravka po bosanskim vrletima i šumama, general Mihailović pada u ruke Titovih partizana, u vreme kada je rat uveliko bio završen. Komunistička Jugoslavija organizuje u junu 1946. godine suđenje generalu Mihailoviću, koje će proteći u poznatom maniru staljinističkih montiranih procesa. Optužen je za izdaju srpskog naroda i saradnju sa okupatorom, komunistički sud mu izriče smrtnu kaznu. U noći između 16. i 17. jula 1946. godine pred malim brojem svedoka, streljali su generala Dragoljuba Mihailovića. Ni danas se ne zna gde je tačno grob generala Mihailovića.

Stotine američkih avijatičara čije su živote spasili četnici, čim su čuli vest da je general Mihailović uhapšen, jedini oni ustaju u odbranu generala. Odmah pokreću inicijativu za osnivanje Komiteta za pravedno suđenje generalu. Angažuju celokupnu javnost Amerike, i mnoge istaknute javne i kulturne radnike i političare. Međutim, ništa nije pomoglo da se presuda ne izvrši. I posle izvršene presude oni su stalno vršili pritisak na američku vladu, da prizna zasluge generalu Mihailoviću. Pod tim pritiskom, predsednik SAD Hari Truman, 29. marta 1948. godine posthumno je odlikovao generala Dragoljuba Mihailovića najvišim ordenom SAD - Legijom časti (Legion of merit). Time je priznata greška i nepravda koju je Amerika učinila, žrtvovanjem najodanijeg saveznika radi trenutnih sopstvenih vojno-političkih interesa. Obrazloženje za dodelu ordena glasi:

„General Dragoljub Mihailović se na izuzetan način istakao kao vrhovni komandant jugoslovenskih oružanih snaga, a kasnije i kao ministar rata, organizovanjem i vođenjem veoma važnih snaga otpora protiv neprijatelja koji je okupirao Jugoslaviju, od decembra 1941. godine, do decembra 1944. godine. Neverovatnim naporom njegovih neustrašivih jedinica mnogi avijatičari Sjedinjenih Američkih Država su spaseni i bezebedno vraćeni prijateljskoj komandi. General Mihailović i njegove snage su i materijalno doprinosili savezničkoj stvari i pomogli u postizanju konačne pobede savezu, iako nisu bili aktivno snadbevani, i mada su se lišini svega, borili pod krajnje teškim uslovima. - Hari Truman“

Orden je, u maju 2005. uručen ćerki generala Mihailovića Gordani na skromnoj ceremoniji održanoj u ambasadi SAD u Beogradu.



Ohio Governor George V. Voinovich honors Halyard Mission



Richard Nixon Pays Tribute to General Mihailovich



Former U.S. Congressman Philip Crane honors Halyard Mission in May 1994

The following is a letter sent to Major Richard L. Felman of the United States Airforce, a veteran of World War Two, from former Congressman Philip Crane of Illinois in commemoration of the 50th Anniversary of the Halyard Mission operation in former Yugoslavia.



USAF Chief of Staff General Merrill McPeak salutes the survivors of "Operation Halyard" and their Rescuers on the 50th Anniversary



Photo of Ronald Reagan commentary on General Mihailovich 1979

Ruzvelt
pa pa

Eleonora

Američki piloti spašeni od strane četnika demonstriraju u Njujorku, za vreme staljinističkog procesa generalu Draži Mihailoviću u Beogradu, 1946. godine



Na staljinističkom procesu, general Draža Mihailović je optužen i za ubistvo američkog pilota Dejvida O`Konela. Ali, posle nekoliko dana, Konel se pojavio na ulicama Njujorka, noseći transparent: "Titov sud tvrdi: Mihailović me je ubio! Uistinu, on me je spasao!" Konel je bio sekretar Komiteta avijatičara za spašavanje generala Mihailovića. (Fotografija iz "Čikago dejli tribjuna" od 13. jula 1946. godine)



Americki piloti





U Čikagu promovisana knjiga zaboravljenih 500 Grega Frimena



Knjiga "Zaboravljenih 500", autora Grega Frimena, koji je u život vratio istinitu priču o herojstvu srpskog naroda i četničkog pokreta Draže Mihailovića koji su spasli 500 američkih pilota, promovisana je u petak u crkvi Svetog vaskresenja Hristovog u Čikagu. Priča je iz dobro poznatih političkih razloga decenijama bila zabranjena, pa tako i skoro zaboravljena, ali ju je ovaj vrsni autor na najbolji način oživeo, a promocije po američkim gradovima potvrđuje da za to i postoji veliko interesovanje.
U Čikago su sa Frimenom stigli i piloti Robert Vilson i Klar Masgrov, a treći, Art DŽibilian, bio je sprečen da prisustvuje novom susretu sa Srbima jer se spremao za dodelu odlikovanja koje su mu u nedelju uručili predstavnici američkog Kongresa. Dirljivo je bilo pratiti susret ovih starina sa čikaškim Srbima, dok su drhtavim rukama listali stranice knjige, pokazivali svoje fotografije, ne skrivajući suze na licu, koje i danas krenu na svako spominjanje imena generala Mihailovića.
- Divan je osećaj biti ponovo među Srbima, ali još ako imate kajmak, događaj bi bio potpun - u šali za "Vesti" kaže Robert Vilson.


Priča za Holivud

DŽibilian smatra da je Frimen svojom knjigom obavio odličan posao:
- Upućujem mu priznanje za izuzetno istraživanje i originalan način na koji je uobličio priču. Siguran sam da će se Holivud zainteresovati za ovaj događaj i da će od ove knjige nastati film.


- Veoma jasno se sećam svih tih događaja. Tada sam bio zapanjen novim, drugačijim svetom koji sam zatekao u Srbiji. Našao sam se u Jagodini, nisam video nijedno motorno vozilo, sve je bilo drugačije nego u Americi. Pešačili smo oko 150 kilometara, držali smo se daleko od pruga i puteva. Bili smo u tajnoj operaciji, a to je značilo da smo svi o njoj morali ćutati. Sve ove godine, i to jeste bilo veoma, veoma teško, to je strašna nepravda. Lično ne znam kada je ova priča postala dostupna za javnost, ali je sramota da se o ulozi Draže Mihailovića i četničkog pokreta ovoliko dugo ćutalo. U Srbiju sam se vratio kao turista 1966. godine, otišao u blizinu Jagodine, potražio moje domaćine, koji su mi spasli život i uspeo da, zahvaljujući pominjanju imena mog prevodioca koje je za vreme Tita bilo zabranjeno pominjati, ubedim seljane da to stvarno jesam ja, Robert. Bio sam u njihovoj kući ponovo i to je bio nezaboravan susret. I u Pranjanima smo 2004. proveli nezaboravne dane među Srbima.
Klar Masgrov, takođe pilot, ni danas ne može da se načudi odnosu Amerike prema čitavom događaju i veruje da će Amerikanci, ako ne njihovi političari, pokazati interesovanje za priču i promeniti odnos prema dobrom i domaćinskom srpskom narodu.
- Kada je moj avion oboren, video sam stado ovaca, i to je bio moj putokaz.


Uspeh iznad očekivanja

Knjiga "Zaboravljenih 500" je dugo na listama najčitanijih u Americi, a kritičari o njoj govore kao o remek-delu iz bliže istorije, snažnoj priči o istorijskom detalju. Greg Frimen ju je radio uz dugogodišnja istraživanja i mnogo sati intervjua sa preživelim pilotima.
- Veoma sam iznenađen prijemom na koji je knjiga naišla ne samo među Srbima, vojnicima, već i među običnim Amerikancima koji su iznenađeni i fascinirani bolnom činjenicom da je toliko dugo bila pokrivena velom tajne. I ja se zaista nadam da će knjiga promeniti odnos stvari, možda privoleti vlast da preispita odnose sa Srbijom i srpskim narodom, jer može biti svetlo u novim srpsko-američkim odnosima. Ako me pitate čega ću se najviše sećati iz razgovora sa ovim herojima, onda je to činjenica da, kada god bismo pomenuli generala Mihailovića, osetio bih uzbuđenje, tugu, poštovanje u njihovom glasu i video suze u očima. I posle toliko godina te emocije su i dalje jake, možda i snažnije, jer nepravda traje već toliko dugo. Ni meni ovo nije prvi put da sam među Srbima, a i večeras sam fasciniran gostoprimstvom, pažnjom koju vaš narod pruža, činjenicom da se uvek među Srbima osećati dobrodošli. Ostatak sveta i Amerikanci moraju pogledati pažljivije u srpsko-američke odnose, ne samo u poslednje dve decenije, i shvatiti koliko snažna prijateljstva tu postoje - kaže Frimen.


Znao sam da - gde su ovce, tu su i ljudi - i da ću biti u milosti ili nemilosti sa onima koje sretnem na tom putu. Srećom, četnici su me pronašli i pružili mi najbolju moguću negu i pažnju. Nismo znali jezik, ni ja srpski, ni oni engleski, ali smo se sporazumevali rukama, pokretima i razumevanje nije izostalo. Bila su u porodici i dva dečaka, dao sam im slatkiše koji su mi preostali, i to je sve oslobodilo stega i barijera. Ni danas ne mogu da pomenem ime Draže Mihailovića, a da ne zaplačem. On nije imao tretman Amerikanaca kakav je zaslužio. Naš put u Italiju ne bi uopšte bio uspešan bez njegove velike uloge. Kada je uhapšen, mi smo nudili našim vlastima da svedočimo na suđenju - nije nam odobreno. Prikupili smo značajnu sumu novca - nije nam dopušteno da mu uputimo pomoć. Iz Australije je novac mogao da ode, odavde ne, nažalost. I to nas sve i danas veoma boli. U Srbiji sam bio 2004. na svečanosti u Pranjanima i ponovo doživeo divnu dobrodošlicu srpske vlade i građana, na svečanosti povodom otkrivanja spomen-ploče. Putovao sam sa svojim unukom, kome je tada postalo jasno sve ono o čemu sam mu godinama govorio.
Veterana Arta DŽibiliana nalazimo u njegovoj kući u Frimontu (Ohajo), dok se sprema za nedeljnu svečanost.
- Svečanosti će prisustvovati i srpski oficiri, kao i predstavnici američkog Kongresa, koji su doneli odluku da konačno ovaj veliki događaj bude dostupan javnosti, pa će u Kongresu biti usvojena rezolucija kojom se otvaraju arhive i istraživanja događaja postaju dostupna. Tužno je da je bilo potrebno više od šest decenija da do toga dođe. Ja sam se 1944. našao u Pranjanima, Koceljevu, bio sam i u Bosni. A kada sam 2004. otišao na svečanost u Pranjane, to je tek bio nezaboravan događaj i fantastičan doček koji nam je narod priredio. Hor je otpevao srpsku i američku himnu, i to je bio toliko emotivan trenutak da nisam mogao da zaustavim suze, emocije su nadolazile, uspomene su se ređale kao žive slike pred očima. I iako sam vojnik, nije me sramota tih suza jer sam ponosan na te dane i na činjenicu da tako divan narod postoji. Bio sam u Srbiji i 2005. godine, kada smo Gordani Mihailović, kćerki generala Draže, uručili medalju koju mu je još 1948. godine dodelio predsednik Vilson. Tada sam joj dao kopije nekih mojih fotografija s njenim ocem i ona je za to bila veoma zahvalna.

KoČa
KopitaR

Knjiga britanskog oficira Majkl Liza - The Rape of Serbia: The British Role in Tito's Grab for Power 1943-1944

Mnogi clanovi misija su se posle rata zestoko borili za istinu o Drazi Mihailovicu i cetnicima...To su ljudi koji su vreme provodili sa njima i bili direktni svedoci desavanja na ''terenu''...



THE RAPE OF SERBIA The British Role in Tito's Grab for Power, 1943-1944. By Michael Lees. 384 pp. New York: Harcourt Brace Jovanovich. $29.95.

This work -- part memoir, part exegesis of new archival material, part polemic -- contends that in the middle of World War II, Britain betrayed a loyal guerrilla ally and sided with a devious guerrilla ally in occupied Yugoslavia.

The loyal ally was Draza Mihailovic, the Serbian officer who headed the Yugoslav Army of the Homeland, better known as the Chetniks. The devious ally was Josip Broz Tito, the Stalin-schooled Communist who headed the National Liberation Army, better known as the Partisans. Nazi Germany and its allies, Fascist Italy, Hungary and Bulgaria, had brutally divided and virtually devoured their country.

Mihailovic and Tito, in the course of fighting these common enemies, soon found themselves fighting each other. The principal stake was Serbia, the heartland of Yugoslavia and home of its most numerous nationality. Tito was the victor in this civil war, and he had Mihailovic executed in 1946.

The argument over the relative merits and allegiances of Mihailovic and Tito has lasted some 48 years and shows no signs of abating -- despite a lopsided advantage on the Tito side, thanks in part to his many defenders and apologists in the West. Now comes Michael Lees, a British officer during World War II with impeccable credentials as a guerrilla fighter on the side of the doomed Mihailovic. He offers fresh and astonishing material in "The Rape of Serbia," culled from long-secret files that turned up in the Public Records Office in London.

What makes this material relevant now is that Serbia is troubled again. One could even make a case that Serbia's current agony, ignobly pitting it under a remnant Communist leadership against virtually all other parts of Yugoslavia, had its origins in the "rape" of which the author speaks.

Tracking his own experiences in Serbia from June 1943 to May 1944 against some newly discovered files of Britain's wartime Special Operations Executive, the office responsible for overseeing paramilitary operations, Mr. Lees paints a grim picture of official double-dealing. He documents how James Klugmann, a Communist, and Basil Davidson, a self-described leftist, both stationed in the Cairo headquarters of the Special Operations Executive, systematically discredited Mihailovic while undermining British material support for his forces. Their methods included manipulating battle maps and messages from the field, and attributing successful Chetnik military actions to the Partisans.

Mr. Lees goes on to show that William Deakin and Fitzroy Maclean, both British emissaries to Tito and both intimate with Winston Churchill, helped persuade the Prime Minister to abandon Mihailovic and back Tito, which Churchill did with finality on Dec. 10, 1943. Until then the Chetniks had received only 30 tons of weaponry from the British, while the Partisans had got 18,000 tons. Tito turned many of those British guns against the Chetniks.

Mr. Lees points out that Brigadier Maclean and Captain Deakin derived their evidence for accusing the Mihailovic forces of collaborating with the occupiers almost entirely from Partisan sources, which were blatantly biased. Neither spent any time with the Chetniks.

Yet for more than four decades, Fitzroy Maclean and William Deakin -- both prolific writers -- have been the main architects of the widely accepted view that Tito was a positive figure and Mihailovic a negative one. It is because he contests this received wisdom so passionately that Mr. Lees wrote his book.

Mr. Lees's fierce assault is leavened periodically by affectionate recollections of his days as a British liaison officer between sabotage raids in the hills of southern Serbia in 1943: "Our simple needs were tended to by two giggling daughters of the house, Milunka and Zagorka, who seemed to greatly enjoy carrying over a pot of bean soup twice daily for our meals, plus our breakfast at dawn -- according to Serbian custom, a double slug of double-strength rakija [ brandy ] ."

uporedo sa staljinistickim procesom u Beogradu, organizuje se pravedno sudjenje Drazi u Njujorku po pitanju iskaza americkog i saveznickog vojnog osoblja...

Imena clanova komisije Komiteta za pravedno sudjenje



Miodrag D. Pešić:

DRAŽA MIHAILOVIĆ U IZVEŠTAJIMA AMERIČKIH I BRITANSKIH OBAVEŠTAJACA /B]

Autor je direkciji CIA-e u Vašingtonu poslao pismo sa molbom da mu pošalju sva dokumenta koja imaju o generalu Draži Mihailoviću... U odgovoru je pisalo: "Da biste dobili tražena dokumenta, potrebno je da uplatite 60 dolara za troškove kopiranja i poštarine".


Posle nekog vremena, na adresu Miodraga D. Pešića stigla je hrpa ekskluzivnih dokumenata...

Ova knjiga Miodraga D. Pešića predstavlja jedan od najvećih događaja u našoj istoriografiji u poslednje vreme. Ona je nezaobilazno štivo za svakog kome je do istine o Drugom svetskom ratu, ali i do razumevanja poratnih događaja. Nema sumnje da će se dugo čitati i preštampavati.

IZVEŠTAJ PORUČNIKA ELSVORTA KREMERA, ČLANA OBAVEŠTAJNE MISIJE "RENDžER"

23. OKTOBAR 1944.
PREDMET: Komentar baziran na izveštajima iz Jugoslavije
1. Situacija u Jugoslaviji ne bi bila toliko složena, kao što to na prvi pogled izgleda, kad bi se želja i stremljenja svih narodnih slojeva shvatili u jednoj nepolitičkoj i nepristrasnoj svetlosti.
2. Srbi su svesni činjenice da su njihove predratne vlade bile daleko od savršenstva i da su činile stvari s kojima se ne mogu ponositi. U vezi s tim, izgleda da bi u ovoj situaciji bilo najrealnije da im se stvori mogućnost da biraju vladu tajnim glasanjem pod kontrolom jedne savezničke komisije. To mi je rečeno od više osoba.
3. Srbi neće komunizam ni u kakvoj formi. Strahuju od boljševičkog terora. Seljaci, koji čine većinu stanovništva, veruju da će im komunisti oduzeti veliki deo imanja i razdeliti onima koji nisu imali ni volje ni ambicije da steknu svoja. Srbi žele svog kralja, ali i demokratsku formu vladavine s pravom veta na svaki vladin zakon koji je u suprotnosti s narodnom voljom. Hoće svoju nacionalnu državu u Balkanskoj federaciji.
4. Četnici imaju samo polovinu oružja potrebnog za ljudstvo kojim raspolažu. To oružje je svih postojećih vrsta i kalibara.
5. Nemačke represalije protiv civilnog stanovništva 1941. godine bile su užasavajuće, pa bi pružanje otpora snagom oružja bez stvarne i obimne savezničke pomoći bilo samoubitačno.
6. Kad su savezničke misije bile kod Mihailovića, obećale su mu moralnu i materijalnu pomoć. Ona nije ostvarena u količinama dovoljnim da bi se on mogao odupreti nemačkim napadima.
7. Bilo mi je teško poverovati u to da su partizani, koje sam video u borbama protiv četnika a koji su počinili tolika zverstva i teroristička dela, bili pod Titovom komandom. Kad sam u Kairu i Bariju bio u dodiru s partizanima, njihova doktrina i izjave bile su bez zamerki. Ako su ove bande stvarno pod Titovom komandom, onda mi je potpuno jasno zašto britanskim i američkim oficirima za vezu nije bilo dozvoljeno da budu u pratnji partizanskih jedinica u nastupanju. U svojim izveštajima u Bariju i Kazerti saveznički oficiri za vezu bili su prisiljeni da se služe informacijama dobijenim iz druge ruke.
Većina partizanskih zarobljenika koje sam video, bili su muslimani iz Crne Gore. Nijedan od njih nije bio u borbi protiv Nemaca, što me navodi da poverujem da se u Srbiji vodi jedino politički rat.
Tokom četiri dana, dok sam bio u zatvoru kod Rusa, video sam jedino razoružane četnike, ali ne Nedićeve vojnike ili partizane.
Rusi ne trpe nikakve posmatrače na svojoj teritoriji. Želim da naglasim da su mlađi oficiri i vojnici daleko ljubazniji nego viši oficiri i starije osobe, koji se još uvek drže starih boljševičkih ideala.
Ako Rusi u Srbiji budu sledili istu politiku kao u Bugarskoj, onda je, po mom mišljenju, krvoproliće tek počelo.
U Srbiji ima vrlo malo komunista, možda zato što je to tamo riskantno, ali najverovatnije iz razloga što većina naroda ima svoja imanja ili neku drugu vrstu poseda.
Po naređenju pukovnika Mekdauela otišao sam polovinom septembra u pratnji šest Mihailovićevih boraca u centralnu Srbiju u štab komandanta grupe korpusa potpukovnika Dragutina Keserovića. Za vreme šestodnevnog putovanja imali smo nekoliko kraćih okršaja s Nemcima i partizanima. Pukovnik Mekdauel mi je stavio u zadatak da mu putem radija šaljem obaveštenja o kretanjima nemačkih trupa, njihovom moralu i naoružanju, kao i razne druge informacije vojne prirode. Uz to, naredio mi je da oktrijem, ako postoji, bilo kakva vrsta saradnje četnika s Nemcima. Dobio sam instrukcije za vršenje sabotaža i drugih subverzivnih aktivnosti u zajednici s Keserovićevim ljudima i da pokušam da ostvarim saradnju između njih i partizana. O svemu tome sam obavestio Keserovića tražeći da mi se dozvoli puna sloboda kretanja na njegovoj teritoriji, što je on odmah odobrio. Za vreme mog boravka kod četnika centralne Srbije imao sam njihovu punu saradnju, neograničeno pravo kretanja i dodira s narodom. Vršeći pregled Keserovićevih trupa, primetio sam da su slabo naoružani. Postojala je akutna nestašica municije, odeće i obuće. Lično mi je Keserović rekao da bi s dodatnih 6.000 pušaka i dovoljno municije očistio od Nemaca celu teritoriju od grčke granice do Kruševca, pod uslovom da ga partizani ne napadnu s leđa. To sam preneo Mekdauelu tražeći i 7.000 pari cokula. Nije mi poznato da li je on to dostavio Kazerti. Ubrzo posle toga počeo je napad partizana, ali su ih četnici potukli i odbacili prema Kopaoniku. Za vreme tih borbi nemačke kolone su nesmetano prolazile preko teritorije koju su držali partizani. Nijedan metak nije bio ispaljen na njih. To sam lično posmatrao pomoću dvogleda s jednog uzvišenja.
Kad je nastalo zatišje, poslao sam jednog kurira partizanskom komandantu s porukom o potrebi saradnje između njega i Keserovića u borbi protiv zajedničkog neprijatelja. Prema vestima koje sam primio, kurir je bio odmah ubijen. Zamolio sam Keserovića da mi dozvoli da pošaljem još jednog kurira. Mada nerado, ipak je udovoljio mojoj želji; uputili smo, sa istom porukom, jednog od njegovih boraca. Taj kurir se vratio žestoko premlaćen i s porukom da napustim odmah Srbiju jer "Amerikanci i Britanci nemaju u njoj nikakva posla". Ubrzo posle toga počeo je novi partizanski napad koji je bio odbijen uz velike gubitke u ljudstvu. Za sve to vreme nemački tenkovi izlazili su iz Kruševca i zasipali vatrom i četnike i partizanske položaje.
U Kruševcu se tada, pored Nemaca i belogardejaca, nalazila i jedna Nedićeva jedinica koja je vršila funkciju gradske policije. Za sve vreme mog boravka kod Keserovića primetio sam da nedićevci nisu napadali četnike. Kako to nisu činili ni Nemci, posumnjao sam da među njima postoji neka vrsta prećutnog dogovora o nenapadanju, ali ne i kolaboracije. Kad sam to predočio Keseroviću, odgovorio mi je da mu nestašica municije i partizanski napadi onemogućavaju da se upusti u operacije višeg stila, ali mu to ne smeta da vrši gerilske prepade na nemačka i bugarska postrojenja i manje jedinice. Takvi napadi su u ovakvoj situaciji jedino mogući, jer je utrošak municije skoro beznačajan. Uskoro mi se pružila prilika da upoznam način četničke borbe protiv neprijatelja. Učestvovao sam u nekoliko četničkih prepada na naciste. Lično sam video kako nožem ubijaju stražare. Gledao sam takođe likvidiranje dva nemačka vojnika koji su tom prilikom zarobljeni, a koji su bili optuženi za zločine protiv civilnog stanovništva. Nalazio sam se u zemlji gde nema milosti ni prema zarobljenim nacistima.
Kad sam bio obavešten da se Rusi u svom nastupanju približavaju Kruševcu, poslao sam im jednog kurira s ponudom za saradnju u borbi za grad. Na to je njihov komandant pristao. Kratko vreme posle tog došao nam je jedan ruski mlađi oficir koga smo upoznali s razmeštajem neprijateljskih trupa i tačnim položajem artiljerijskog oruđa. Zahtevali smo od Keserovića da pozove nemačkog parlamentarca na pregovore o predaji grada. Odmah je uputio poruku preko jedne seljanke. Došao je nemački major kome je Keserović ponudio časnu predaju, uz napomenu da mu je to jedini izlaz jer su četnici potpuno opkolili Kruševac. Nemac je to odbio izgovarajući se da nema naređenje više komande za predaju. Čim se on vratio nazad, ruski poručnik, Keserović i ja, u pratnji nekoliko četnika, prešli smo Moravu i otišli na sastanak s komandnim oficirom ruske prethodnice i obavestili ga o toku događaja. Bili smo veoma ljubazno primljeni. Ruski komandant nas je obavestio da će, s obzirom na to da su Nemci odbili da se predaju, započeti artiljerijski napad na Kruševac u roku od jednog sata. Zamolio sam ga da odloži bombardovanje za neko vreme i dozvoli četnicima da zauzmu grad s manje žrtava među civilima. Dodao sam da su Keserovićevi vojnici u stanju da se neprimetno uvuku u grad i napadnu Nemce u samoj varoši. Ruski komandant se s tim potpuno složio i rekao nam pri polasku: "U redu, dajem vam dva sata roka da završite posao. Vi preuzmite nemačke zarobljenike, a Ruse u nemačkim uniformama prepustite nama".
Odmah po povratku na svoj položaj, Keserović je naredio napad na Kruševac. Grad smo posle kratkog vremena zauzeli, zarobili oko 1.500 neprijateljskih vojnika i zaplenili dosta ratnog materijala. Po ulasku u grad, Keserović je predao sve zarobljenike ruskom komandantu. Nastalo je bratimljenje i ispijanje zdravica uz povike: "Živeo kralj Petar II"! Posle održanih svečanih govora, ruski vojnici su odjednom uprli svoje oružje u četnike, razoružali ih i odveli nekud, a mene lišili slobode. Uskoro su me, na intervenciju američke komande, pustili na slobodu. Nije mi poznata sudbina Keserovićeva. Čuo sam da se pod borbom, s malim brojem četnika, izvukao iz Kruševca i tako spasao zarobljavanja! (Arhiv CIA.)

Wotan:

Slike su odlične.
Kočo koju kapu nosi Draža pošto sam video da je plava,čini mi se kao kapa vazduhoplovstva kraljevine Jugoslavije.
Primetio sam da niko od četnika ne nosi oficirsku kapu kraljevine (onu sa onim napred kao kačket) zašto ?
Da li su uniforme četnika (sem onoga što su saveznici bacali) negde pravljene ili su od vojske K.Jugoslavije.
Neki oprtači saveznika se i dan danas koriste kao standardni nato oprtači a uvedeni su i u našu vojsku a to je bilo pre 55 god.

Kliknite za proširenje...

Evo brate sto se tice oblacenje, kako je to izgledalo...ovo se odnosi na drugu polovinu rata, tj. od septembra 43. kada je americka misija bila prisutna...

U IZVODU Komiteta za pravedno suđenje se kaže i kako su „četnici bili bedno obučeni i slabo naoružani“.
- Malo je bilo srećnih koji su imali obuću, mnogi su išli bosi po najvećoj zimi. Poručnik Rajačić bio je prisutan kada je Kolubarski korpus osvojio Lazarevac. Imali su 6.000 ljudi s ukupno 2.000 zastarelih pušaka i jednim puškomitraljezom. Četnici nisu imali nikakvog sanitetskog materijala. Na svakog ranjenog četnika koji bi umro od neizlečivih rana, bilo ih je deset koji bi umirali zbog nedostatka sapuna. Da su četnici bili voljni da Nemcima predaju i jednog jedinog američkog avijatičara, sigurno su mogli da dobiju dovoljno sanitetskog materijala da spasu mnogobrojne svoje ranjenike.

I onda ce neka hrvatska funjara da se pojavi ovde i da drobi o saradnji sa Nemcima itd...

i dalje, izvestaji avijaticara...

Svi avijatičari koje su spasle snage generala Mihailovića, a ima ih više od 600, spremni su da svedoče ako im se da prilika, da za sve vreme njihovog boravka s četnicima nisu stekli ni jedan jedini dokaz da je postojala saradnja s Nemcima: da su, naprotiv, bili svedoci znatnog otpora protiv nemačkih okupacionih snaga.
DA navedemo ubedljive reči štabnog narednika Brauna, člana posade prvog američkog aviona oborenog iznad Jugoslavije:
"Za pet i po meseci nisam bio svedok nijednom prijateljskom susretu s Nemcima. Jedini susreti kojima sam ikad bio svedok bili su susreti gde se izmenjivala paljba.
Dela otpora kojima su američki avijatičari bili svedoci:
1. Američki avijatičari su često bili izbavljani Nemcima ispred nosa. Neki, opet, posle okršaja s nemačkim poterama. Jednom su četnici zaustavili voz da bi oteli Nemcima jednog pilota.
2. Izbavljeni avijatičari su preko objava nemačke komandature saznali da je 10 ili 20 seljaka, četničkih pristalica, streljano jer nemačke potere nisu pronašle avijatičare.
3. Američki avijatičari su imali oružanu pratnju do Pranjana, gde je bilo uzletište za evakuaciju. Usput je često dolazilo do okršaja s Nemcima.
4. Avijatičari su bili negovani u tajnim četničkim bolnicama. Poručnik Vilijam Rodžers, predsednik Komiteta, proveo je pet nedelja s nogom u gipsu u jednoj bolnici u Ripnju.
5. Narod je prema avijatičarima uvek pokazivao najveću pažnju i dobrotu. Seljaci četnici su uvek insistirali da prvo budu usluženi američki saveznici, pa oni tek od onog što je ostalo. Često su spavali u ambarima, dok bi avijatičari bili u njihovim stambenim sobama.
6. Neki od izbavljenih avijatičara prisustvovali su napadima na vozove i drugim vrstama sabotaže ili su bili očevici kad su nemački i kvislinški vojnici zarobljavani i ubijani.“

Bilo bi dobro da neko ovde postavi o misijima pripojenim Titu pa da vidimo kakvi su tu odnosi bili...